Ερευνά και γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης.
Ενώ πολλοί Πειραιώτες συγγραφείς δραστηριότατα εκδίδουν σε αυτοτελή βιβλία τα ποιήματα και τα λογοτεχνικά τους κείμενα, κάποιοι μάλιστα τα έχουν συγκεντρώσει κατά χρονικές περιόδους σε ξεχωριστό τόμο ή όλα μαζί κυκλοφόρησαν σε άπαντα, η δειγματοληπτική παρουσίαση σε ομαδικό επίπεδο αντιπροσωπευτικών έργων τους (που έχουν επιλεγεί και αναγνωριστεί ως τα καλλίτερα) σε σχήμα Ανθολογίας είναι σχετικά δυσανάλογη. Τέτοια σταχυολογήματα σε πανελλήνιο επίπεδο συναντάμε ήδη από την αρχαιότητα, συνεχίστηκαν ανά τους αιώνες και αποτελούν ακόμα χρηστικό αντικείμενο προβολής και μελέτης. [Ανθολογία του Ηρ. Η. Αποστολίδη 1708-1956, Φιλολογική Πρωτοχρονιά από το 1943, Ρεμπέτικη ανθολογία του Τάσου Σχορέλη κ.ά.]
Στα νεότερα χρόνια, μετά το 1970, εκδόθηκαν από συμπολίτες μας μερικές τέτοιες ανθολογίες, που αξίζουν την προσοχή μας.
Τα στοιχεία τους αντιγράφω από τα αντίτυπα που βρίσκονται στην προσωπική μου συλλογή. Αναφέρω και των γύρω Δήμων αφού θεωρούνται περιοχές του ευρύτερου πειραϊκού χώρου - προσθέτω δε και μιά ανθολογία από την γειτονική Σαλαμίνα - ακριβώς επειδή πολλοί έχουν γεννηθεί στην πόλη μας ή εργάζονται / συναναστρέφονται με τους τοπικούς πνευματικούς κύκλους.
Δεν θα προχωρήσω σε αναλυτική παρουσίαση, θεωρώ ότι οι αναφερόμενες εκδόσεις θα πρέπει να είναι γνωστές στην πειραϊκή βιβλιογραφία. Παρατηρώ όμως ότι οι κυκλοφορίες τους είναι σποραδικές και μάλλον ανύπαρκτες στα τελευταία δέκα χρόνια, εκτός αν έχουν ξεφύγει της προσοχής μου.
Ενώ πολλοί Πειραιώτες συγγραφείς δραστηριότατα εκδίδουν σε αυτοτελή βιβλία τα ποιήματα και τα λογοτεχνικά τους κείμενα, κάποιοι μάλιστα τα έχουν συγκεντρώσει κατά χρονικές περιόδους σε ξεχωριστό τόμο ή όλα μαζί κυκλοφόρησαν σε άπαντα, η δειγματοληπτική παρουσίαση σε ομαδικό επίπεδο αντιπροσωπευτικών έργων τους (που έχουν επιλεγεί και αναγνωριστεί ως τα καλλίτερα) σε σχήμα Ανθολογίας είναι σχετικά δυσανάλογη. Τέτοια σταχυολογήματα σε πανελλήνιο επίπεδο συναντάμε ήδη από την αρχαιότητα, συνεχίστηκαν ανά τους αιώνες και αποτελούν ακόμα χρηστικό αντικείμενο προβολής και μελέτης. [Ανθολογία του Ηρ. Η. Αποστολίδη 1708-1956, Φιλολογική Πρωτοχρονιά από το 1943, Ρεμπέτικη ανθολογία του Τάσου Σχορέλη κ.ά.]
Στα νεότερα χρόνια, μετά το 1970, εκδόθηκαν από συμπολίτες μας μερικές τέτοιες ανθολογίες, που αξίζουν την προσοχή μας.
Τα στοιχεία τους αντιγράφω από τα αντίτυπα που βρίσκονται στην προσωπική μου συλλογή. Αναφέρω και των γύρω Δήμων αφού θεωρούνται περιοχές του ευρύτερου πειραϊκού χώρου - προσθέτω δε και μιά ανθολογία από την γειτονική Σαλαμίνα - ακριβώς επειδή πολλοί έχουν γεννηθεί στην πόλη μας ή εργάζονται / συναναστρέφονται με τους τοπικούς πνευματικούς κύκλους.
Δεν θα προχωρήσω σε αναλυτική παρουσίαση, θεωρώ ότι οι αναφερόμενες εκδόσεις θα πρέπει να είναι γνωστές στην πειραϊκή βιβλιογραφία. Παρατηρώ όμως ότι οι κυκλοφορίες τους είναι σποραδικές και μάλλον ανύπαρκτες στα τελευταία δέκα χρόνια, εκτός αν έχουν ξεφύγει της προσοχής μου.
1970
Γεράσιμου Τσάκαλου – Νίκου Μπατάγια. Πανελλήνιος Ανθολογία Πεζογραφίας και Ποιήσεως. Εκδοτικός οίκος «Τυποκαλλιτεχνική». Π. ΦΥΤΙΛΑΣ. Πειραιεύς. 1970.
Γεράσιμου Τσάκαλου – Νίκου Μπατάγια. Πανελλήνιος Ανθολογία Πεζογραφίας και Ποιήσεως. Εκδοτικός οίκος «Τυποκαλλιτεχνική». Π. ΦΥΤΙΛΑΣ. Πειραιεύς. 1970.
{Στοιχειοθετήθηκε και Τυπώθηκε Στο Τυπογραφείο του Χρήστου
Νικολόπουλου, Ζωοδόχου Πηγής 41 [Αθήνα]}.
Διαστάσεις 24,2Χ17,2 σελίδες 248.
[Ο Γεράσιμος Τσάκαλος (θ. 2001, εκτελωνιστής, λογοτέχνης, στιχουργός - μελοποίησε ο Τσιτσάνης - συντάκτης στον Αθηναϊκό περιοδικό Τύπο, θεατρικός συγγραφέας. Έχω και το πρώτο βιβλίο του: «Πορεία σε εχθρικό περιβάλλον». Πειραιάς 1972. Έγραψε και άλλα.
Ο Νίκος Μπατάγιας (1927-1983, λογιστής, ποιητής, δημοσιογράφος είχε τυπώσει στα 1956 τα ποιήματα «Η στράτα της ζωής». Στα 1978 τα διηγήματα «Πορεία στη νύχτα…» που πήραν το Α΄ βραβείο του Υπουργείου Εργασίας και το Β΄ βραβείο του περιοδικού ΘΑΛΑΣΣΙΝΗ ΖΩΗ. Ο Τσάκαλος και ο Μπατάγιας ήταν Πειραιώτες. Στην παρούσα ανθολογία εκτός από κάποιους γνωστούς Πειραιώτες λογοτέχνες ανθολογούνται και πολλοί άλλοι]
[Ο Γεράσιμος Τσάκαλος (θ. 2001, εκτελωνιστής, λογοτέχνης, στιχουργός - μελοποίησε ο Τσιτσάνης - συντάκτης στον Αθηναϊκό περιοδικό Τύπο, θεατρικός συγγραφέας. Έχω και το πρώτο βιβλίο του: «Πορεία σε εχθρικό περιβάλλον». Πειραιάς 1972. Έγραψε και άλλα.
Ο Νίκος Μπατάγιας (1927-1983, λογιστής, ποιητής, δημοσιογράφος είχε τυπώσει στα 1956 τα ποιήματα «Η στράτα της ζωής». Στα 1978 τα διηγήματα «Πορεία στη νύχτα…» που πήραν το Α΄ βραβείο του Υπουργείου Εργασίας και το Β΄ βραβείο του περιοδικού ΘΑΛΑΣΣΙΝΗ ΖΩΗ. Ο Τσάκαλος και ο Μπατάγιας ήταν Πειραιώτες. Στην παρούσα ανθολογία εκτός από κάποιους γνωστούς Πειραιώτες λογοτέχνες ανθολογούνται και πολλοί άλλοι]
1971
Στέλιου Γεράνη. Ο Πειραιάς και οι ποιητές του. (Μελέτημα και ανθολόγιο). Εκδόσεις «Στοά». 1971.
{Έκδοση: «Στοά» Νοταρά 44 Πειραιά. Σύνθεση εξωφύλλου: ο Δημήτρης Σταματάκης. Τυπο - εκτύπωσις: Μ. & Ν. Αθανασόπουλου. Ρήγα Παλαμήδη 5 Αθήναι}.
Διαστάσεις 21,1Χ13,9 σελίδες 152.
[Κυκλοφόρησε και δεμένο με σκληρό εξώφυλλο]
Στέλιου Γεράνη. Ο Πειραιάς και οι ποιητές του. (Μελέτημα και ανθολόγιο). Εκδόσεις «Στοά». 1971.
{Έκδοση: «Στοά» Νοταρά 44 Πειραιά. Σύνθεση εξωφύλλου: ο Δημήτρης Σταματάκης. Τυπο - εκτύπωσις: Μ. & Ν. Αθανασόπουλου. Ρήγα Παλαμήδη 5 Αθήναι}.
Διαστάσεις 21,1Χ13,9 σελίδες 152.
[Κυκλοφόρησε και δεμένο με σκληρό εξώφυλλο]
1983
17 ποιητές. Έκδοση ΕΚΙΤΕΠ.
17 ποιητές. Έκδοση ΕΚΙΤΕΠ.
{Μακέτα εξωφύλλου: Ελένη Μπίλια. Έκδοση της Ε.ΚΙ.ΤΕ.Π.
Αλκιβιάδου 140, Πειραιάς. Φθινόπωρο 1983. Η έκδοση αυτή είναι αποτέλεσμα του
διαγωνισμού ποίησης και διηγήματος, που οργάνωσε η Εταιρεία για τον
Κινηματογράφο την Τέχνη και τον Πολιτισμό τον χειμώνα ’82 - 83}.
Διαστάσεις 20,6Χ14 σελίδες 88.
Διαστάσεις 20,6Χ14 σελίδες 88.
1994
Παρουσίες. Εικαστικές. Θεατρικές. Λογοτεχνικές. Κερατσίνι 1994.
Παρουσίες. Εικαστικές. Θεατρικές. Λογοτεχνικές. Κερατσίνι 1994.
{Δήμος Κερατσινίου. 60 χρόνια. Επιμέλεια έκδοσης: ΔΕΠΑΚ.
Καλλιτεχνική επιμέλεια, σελιδοποίηση, εξώφυλλο: Δημιουργικό τμήμα ΔΕΠΑΚ.
Κερατσίνι, Δεκέμβρης 1994}.
Διαστάσεις 23,8Χ17,1 σελίδες 152.
[Παρουσίαση των εικαστικών - θεατρικών - λογοτεχνών δημιουργών της πόλης. Στις Σελίδες από 75 έως 148 ανθολογούνται οι λογοτέχνες]
Διαστάσεις 23,8Χ17,1 σελίδες 152.
[Παρουσίαση των εικαστικών - θεατρικών - λογοτεχνών δημιουργών της πόλης. Στις Σελίδες από 75 έως 148 ανθολογούνται οι λογοτέχνες]
1999
Ανθολογία Νέων Σαλαμινίων Ποιητών. Στοχαστής.
{Α΄ έκδοση 1999. Πρόλογος Ηλίας Δρίβας. Το βιβλίο τυπώθηκε την άνοιξη του 1999 για λογαριασμό των εκδόσεων Στοχαστής Μαυρομιχάλη 39, Αθήνα. Η εικόνα του εξωφύλλου είναι του ζωγράφου Γ. Βασιλείου}.
Διαστάσεις 20,7Χ13,4 σελίδες 80.
[Παρουσιάζονται 13 ποιητές]
Ανθολογία Νέων Σαλαμινίων Ποιητών. Στοχαστής.
{Α΄ έκδοση 1999. Πρόλογος Ηλίας Δρίβας. Το βιβλίο τυπώθηκε την άνοιξη του 1999 για λογαριασμό των εκδόσεων Στοχαστής Μαυρομιχάλη 39, Αθήνα. Η εικόνα του εξωφύλλου είναι του ζωγράφου Γ. Βασιλείου}.
Διαστάσεις 20,7Χ13,4 σελίδες 80.
[Παρουσιάζονται 13 ποιητές]
2004
Γιάννης Παπαοικονόμου. Συνάντηση. Οι λογοτέχνες του Περάματος. Ποιήματα των Φίλων.
{Αθήνα 2004. Τυπώθηκε από τους Αφούς Χριστοδούλου σε χίλια αντίτυπα και βιβλιοδετήθηκε από τον Νίκο Καρακώστα τον Απρίλιο του 2004}.
Διαστάσεις 20,8Χ13,9 σελίδες 160.
[Είναι το 9ο βιβλίο των εκδόσεων. Σύντομα βιογραφικά και μικρή ανθολογία 18 λογοτεχνών του Περάματος]
Γιάννης Παπαοικονόμου. Συνάντηση. Οι λογοτέχνες του Περάματος. Ποιήματα των Φίλων.
{Αθήνα 2004. Τυπώθηκε από τους Αφούς Χριστοδούλου σε χίλια αντίτυπα και βιβλιοδετήθηκε από τον Νίκο Καρακώστα τον Απρίλιο του 2004}.
Διαστάσεις 20,8Χ13,9 σελίδες 160.
[Είναι το 9ο βιβλίο των εκδόσεων. Σύντομα βιογραφικά και μικρή ανθολογία 18 λογοτεχνών του Περάματος]
2005
Ιωνίδειος Σχολή Πειραιά. Ο Πειραιάς μέσα από την ιστορία και τη λογοτεχνία. Οδηγός της πόλης για παιδιά και μεγάλους. Πειραιάς 2005.
Ιωνίδειος Σχολή Πειραιά. Ο Πειραιάς μέσα από την ιστορία και τη λογοτεχνία. Οδηγός της πόλης για παιδιά και μεγάλους. Πειραιάς 2005.
{Ενιαίο Πειραματικό Λύκειο. Επιμέλεια: Στρατής Μαϊστρέλλης.
Άννα Φλωροπούλου. Επιμέλεια - Παραγωγή: ART HELLAS - Δ. Μουρούσιας. Κολοκοτρώνη 144 - Πειραιάς. Καλλιτεχνική
Επιμέλεια: Μανώλης Γιαλούρης}
Διαστάσεις 23Χ14,8 σελίδες 128.
[Στην πρώτη στήλη ″τρέχει″ η ιστορία της πόλης και στην
δεύτερη αποσπάσματα λογοτεχνικών έργων που συνάδουν με το απέναντι κείμενο.
Πρώτη έκδοση 2005, δεύτερη έκδοση 2005, τρίτη έκδοση 2007, τέταρτη έκδοση 2009]
2008
Ανθρωπογεωγραφική Πειραιογνωσία. 24 συν 3 κείμενα για το Βασίλη. Επιμέλεια - Ανθολόγηση: Γιώργος Μπαλούρδος. Εκδόσεις Κιβωτός 2008.
{Πειραιάς - Κιβωτός 2008. Σελιδοποίηση - Εκτύπωση: ΛΥΧΝΟΣ Ε.Π.Ε. Γραφικές Τέχνες. Πέτρας 16, Αθήνα}.
Διαστάσεις 20Χ12 σελίδες 138. Εκτός εμπορίου.
[Ο Γιώργος Μπαλούρδος προλογίζει την ανθολόγησή του με το κείμενο «Ο δικός μου Πειραιάς» και παρουσιάζει 27 αποσπάσματα κειμένων. Διανεμήθηκε στο μνημόσυνο του Βασίλη Σολωμού, 1981-2005, πρωινό της Κυριακής 23.11.2008 στους Αγίου Αναργύρους Καλλίπολης]
2009
Πειραιάς. Ανθολόγιο αφηγήσεων. Επιμέλεια: Νίκος Αξαρλής - Βάσιας Τσοκόπουλος. Πρόλογος: Εμμανουήλ Κριαράς. Εκδόσεις Τσαμαντάκη.
{Πειραιάς 2009. Τυπώθηκε τον Ιούνιο 2009 σε 1.500 αντίτυπα}.
Διαστάσεις 23,7Χ16,5 σελίδες 240.
[Παρουσιάστηκε στις 9.11.2009 στην αίθουσα Συνδέσμου Αποφοίτων Ιωνιδείου Σχολής Πειραιά]
Ανθρωπογεωγραφική Πειραιογνωσία. 24 συν 3 κείμενα για το Βασίλη. Επιμέλεια - Ανθολόγηση: Γιώργος Μπαλούρδος. Εκδόσεις Κιβωτός 2008.
{Πειραιάς - Κιβωτός 2008. Σελιδοποίηση - Εκτύπωση: ΛΥΧΝΟΣ Ε.Π.Ε. Γραφικές Τέχνες. Πέτρας 16, Αθήνα}.
Διαστάσεις 20Χ12 σελίδες 138. Εκτός εμπορίου.
[Ο Γιώργος Μπαλούρδος προλογίζει την ανθολόγησή του με το κείμενο «Ο δικός μου Πειραιάς» και παρουσιάζει 27 αποσπάσματα κειμένων. Διανεμήθηκε στο μνημόσυνο του Βασίλη Σολωμού, 1981-2005, πρωινό της Κυριακής 23.11.2008 στους Αγίου Αναργύρους Καλλίπολης]
2009
Πειραιάς. Ανθολόγιο αφηγήσεων. Επιμέλεια: Νίκος Αξαρλής - Βάσιας Τσοκόπουλος. Πρόλογος: Εμμανουήλ Κριαράς. Εκδόσεις Τσαμαντάκη.
{Πειραιάς 2009. Τυπώθηκε τον Ιούνιο 2009 σε 1.500 αντίτυπα}.
Διαστάσεις 23,7Χ16,5 σελίδες 240.
[Παρουσιάστηκε στις 9.11.2009 στην αίθουσα Συνδέσμου Αποφοίτων Ιωνιδείου Σχολής Πειραιά]
Ο Πειραιάς στη Νεοελληνική Λογοτεχνία. Εισαγωγή, επιλογή κειμένων,
επιμέλεια: Στρατής Μαϊστρέλλης. Ιωνίδειος Σχολή Πειραιά. Πειραιάς 2009.
{Με την ευγενική χορηγία της Σχολικής Επιτροπής της
Ιωνιδείου Σχολής. Οκτώβριος 2009. Εκδόθηκε από τη Feelmaniac. Σχεδιασμός μακέτας
εξωφύλλου: Παναγιώτης Κουτσοχέρας}.
Διαστάσεις 22,4Χ15,7 σελίδες 184.
[Αποσπάσματα κειμένων 35 συγγραφέων αναφερόμενα στον Πειραιά. Στο τέλος, τα σύντομα βιογραφικά σημειώματα επιμελήθηκε η φιλόλογος Μαρία Πάλμου]
2010
Ο Πειραιάς στην Αρχαία Ελληνική Γραμματεία. Εισαγωγή, επιλογή κειμένων, επιμέλεια: Στρατής Μαϊστρέλλης. Ιωνίδειος Σχολή Πειραιά. Πειραιάς 2010.
Διαστάσεις 22,4Χ15,7 σελίδες 184.
[Αποσπάσματα κειμένων 35 συγγραφέων αναφερόμενα στον Πειραιά. Στο τέλος, τα σύντομα βιογραφικά σημειώματα επιμελήθηκε η φιλόλογος Μαρία Πάλμου]
2010
Ο Πειραιάς στην Αρχαία Ελληνική Γραμματεία. Εισαγωγή, επιλογή κειμένων, επιμέλεια: Στρατής Μαϊστρέλλης. Ιωνίδειος Σχολή Πειραιά. Πειραιάς 2010.
{Με την ευγενική χορηγία της 18ης Σχολικής
Επιτροπής του Δήμου Πειραιά. Απρίλιος 2010. Εκδόθηκε από τη Feelmaniac}.
Διαστάσεις 22,4Χ15,7 σελίδες 320.
[73 αποσπάσματα αρχαίων κειμένων με την μεταγραφή τους στα νεοελληνικά]
Σχετικές με τις ανθολογίες μπορεί να μνημονευθούν οι εκδόσεις των λογοτεχνικών διαγωνισμών που οργανώνουν κατά καιρούς τα πειραϊκά πνευματικά σωματεία. Για παράδειγμα, οι πανελλήνιοι ποιητικοί διαγωνισμοί της Εταιρείας Γραμμάτων και Τεχνών στη μνήμη Στέλιου Γεράνη (2005 και εξής).
Διαστάσεις 22,4Χ15,7 σελίδες 320.
[73 αποσπάσματα αρχαίων κειμένων με την μεταγραφή τους στα νεοελληνικά]
Σχετικές με τις ανθολογίες μπορεί να μνημονευθούν οι εκδόσεις των λογοτεχνικών διαγωνισμών που οργανώνουν κατά καιρούς τα πειραϊκά πνευματικά σωματεία. Για παράδειγμα, οι πανελλήνιοι ποιητικοί διαγωνισμοί της Εταιρείας Γραμμάτων και Τεχνών στη μνήμη Στέλιου Γεράνη (2005 και εξής).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου