Τραγικές μαρτυρίες από τον Πειραιά στον πόλεμο 1940 -1941.

Ερευνά και γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης.

[Στην συλλογή μου, μέσα σε φάκελο έχω ξεχωρίσει κάτι παλιές καταγραφές με μολύβι πάνω σε κιτρινισμένα ή - κατά περίεργο τρόπο λόγω καλής διατήρησης ή ποιότητας του χαρτιού - ολόλευκα ακόμα φύλλα αλληλογραφίας. Μαζί τους φυλάσσονται σημειώσεις σε μικρά αποκόμματα, όλα της περιόδου λίγο μετά που κηρύχτηκε ο πόλεμος και πριν ακόμα μπουν στην πόλη οι εχθροί. Είναι γεμάτες δραματικές αναφορές της ατομικής ή οικογενειακής κατάστασης απόρων ή αναξιοπαθούντων πολιτών του Πειραιά με σκοπό να δοθεί σε αυτούς μια δέσμη παροχών από συγκεκριμένο φορέα, την εκκλησία.
Παλαιότερα δημοσίευσα κατοχικά έγγραφα με διάφορες ανάγκες του Ιατρικού Συλλόγου Πειραιώς. Έχω ήδη παρουσιάσει τα περισσότερα προκατοχικά τεκμήρια της Αρχιεπισκοπής Αθηνών/ Υπηρεσία Προνοίας Στρατευομένων/ Παράρτημα Ενορίας Αγίου Βασιλείου Πειραιώς. Εδώ θα αναγνώσετε κάποια άλλα.
Περιττό να τονίσω ότι τα αναφερόμενα ονόματα - σχεδόν ογδόντα χρόνια πριν - παραπέμπουν σε καταστάσεις της εποχής εκείνης, της δύσκολης για τους περισσότερους λόγω ιστορικών δεδομένων και του κοινού χαμηλού βιοτικού επιπέδου, οπότε καμία σχέση δεν έχουν με τους σημερινούς τυχόντες απογόνους οι οποίοι με την πολιτική επαγγελματική και κοινωνική ανάπτυξη δημιούργησαν καλλίτερες συνθήκες ζωής και ευημερούν]

Από τα έγγραφα και τις χειρόγραφες δηλώσεις των προσώπων τα οποία συνεργάστηκαν εθελοντικά με την Αρχιεπισκοπή Αθηνών/ Υπηρεσία Προνοίας Στρατευομένων/ Παράρτημα Ενορίας Αγίου Βασιλείου Πειραιώς έχοντας την ιδιότητα των εκτιμητών και επισκεπτών, βρήκα μερικά αποκόμματα χαρτιού συμπληρωμένα με μολύβι που δεν ανήκαν στην κύρια αρχειακή αλληλογραφία της υπηρεσίας. Ο τελικός συντάκτης (ή συντάκτρια) των κειμένων θα ήταν μορφωμένος και καλλιγράφος. Τα ξεχώρισα και τα παρουσιάζω εδώ. Χρονολογούνται στους πρώτους μήνες του 1941, πριν την γερμανική εισβολή στην Αθήνα και στον Πειραιά.

  

   
Γυναίκα σε φωτογραφία εποχής. Έχει κοπεί σε σχήμα ovale. Πίσω γράφει ημερομηνία και όνομα ″19-10-28/ Μαργαρίτα″. «ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ Ι. ΚΑΡΙΠΗΣ Ν. ΜΠΗΤΤΥ 23 ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ». Τα πρόσωπα που παρουσιάζω σε αυτό το άρθρο θα έζησαν τον πόλεμο και την κατοχή αφού ταιριάζουν οι χρονολογίες.

 

ΠΡΩΤΟ ΜΟΝΟΦΥΛΛΟ 
Δημήτριος Μικέ Καρδούλιας. [Επάγγελμα δύτης]
Εγεννήθη το έτος 1910 της κλάσεως 1930.
Παρουσιάσθη στας 7 Οκτωβρίου 1940 ως αγύμναστος εις το 34^ον σύνταγμα πεζικού όπου υπηρέτησεν επί πέντε (5) μήνας και κατόπιν μετετέθη εις Τρίπολιν παραμείνας επί δεκαπενθήμερον όπου ήλθεν εις Πειραιά με άδειαν 15 ημερών αλλά ήλθεν κρυολογημένος όπου ήλθεν ο ιατρός του Φρουραρχείου και τον εξήτασε και τον έστειλεν εις το Ναυτικόν Νοσοκομείον του Πειραιώς προς νοσηλείαν. Εξετασθείς εις το Νοσοκομείον ευρέθη πάσχων από οξείαν γριπώδη βρογχοπνευμονίαν και νεφρίτιδα όπου μετά τρεις ημέρας από της εισαγωγής του εις το νοσοκομείον δηλαδή εις τας 8 Φεβρουαρίου απέθανε.
Αικατερίνη Καρδούλια
Στυλιανός Καρδούλια[ς] 2 ετών-
Μαυροκορδάτου 65

ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΟΝΟΦΥΛΛΟ
Πατήρ Γεώργιος Αν. Παράβολος.
Όνομα στρατιώτου: Αντώνιος Γεωρ. Παράβολος.
Δ/σις Σερφιώτου 29.
Ειργάζετο ως μάγειρος στην Αεροπορία (Αεροδρόμιον Φαλήρου)
Είχε καταταγεί ως Εθελοντής.
Ανεχώρησεν με λοιπάς υπηρεσιάς μετά την κήρυξι του πολέμου προς άγνωστον διεύθυνσιν χωρίς έκτοτε να δώση σημεία ζωής.
Εάν είναι δυνατόν να ενεργήσωμε εμείς, ότι πρέπει.
[Μονογραφή]

ΤΡΙΤΟ ΜΟΝΟΦΥΛΛΟ
Άννα Σαββίδου χήρα την συντηρούσε ο στρατευθείς αδελφός της Εμμανουήλ Μικέσας (άγαμος) κατοικεί επί της οδού Κωλέττη 43.
Πληρώνει ενοίκιο 1.150 δρχ. και τώρα λόγω οφειλής (4) τεσσάρων περίπου ενοικίων ο Πληρεξούσιος του ιδιοκτήτου της έκαμε έξωσι. Της εδόθη παράτασις (1) μηνός η οποία και έληξε και εντός των ημερών καλείται ενώπιον του Κου Προέδρου όστις και θα γνωματεύσει.-
Η υπόθεσις θα δικασθή εις τας 11 Μαρτίου.-

ΤΕΤΑΡΤΟ ΜΟΝΟΦΥΛΛΟ
Ενορία Αγίου Βασιλείου
Τομεύς 8^ος.
Αγωγαί εξώσεως.
1^ον. Κατά Ειρήνης Κληματαρά της οποίας ο σύζυγος ευρίσκεται εις το μέτωπον. Μονάς 799 3Σ Τ.Τ. 345 Κλάσ. 1928.
Κατοικία: Οδός Στρατηγού Εντού 14.
Τους εκοινοποιήθη έξωσις. Εξεδικάσθη και εδόθη παράτασις 1 μηνός, ήτις και λήγει την 10^ην Ιανουαρίου [1941].
Φοβούνται κατάσχεσι των επίπλων.
Ως συνήγορος παρέστη κατά την εκδίκασιν ο δικηγόρος κ. Λιόλιος, επί πληρωμή.

2^ον. Κατά Διαμ. Ζαφειράτου, αέργου, πρώην γυρολόγου, του οποίου ο υιός έχει στρατευθεί. Κλασ. 1938.
Διεύθυνσις: Β. Συν/μα Α.Α. Πυροβολικού 8^η πυροβολαρχία Τ.Τ. 594. Κατοικία: Σαλεπούλα 11.
Εκοινοποιήθη αγωγή εξώσεως. Εξεδικάσθη και εδόθη παράτασις μέχρι της 8^ης Ιανουαρίου.
Άτομα 5. Ο υιός του 15 ετών παρακαλεί όπως του εξευρεθή εργασία.
Απάντηση με διαφορετικό γραφικό χαρακτήρα: [Μόνον όταν κοινοποιηθή νεώτερον έγγραφον]

Φορολογική υπόθεσις.
3^ον. Η πενθερά, του στρατευθέντος Παν. Κτενά, (εισπράκτορος του Γυμν. Συλλόγου “Ολυμπιακός”, Κλάσ. 1924) κέκτηται οικίαν της οποίας το εισόδημα ανέρχεται εξ όλων των δωματίων εις 1000 δρ. μηνιαίως. Συγκατοικούσε πάντοτε μετά του γαμβρού της και με το εισόδημα αυτό, καθώς και με το επίδομα συντηρείται η τετραμελής οικογένεια του στρατευθέντος. Ήδη πιέζεται παρά της Εφορίας δια τους φόρους τους οποίους αδυνατεί να πληρώση. Και ζητεί οδηγίας παρά της Ε.Τ.Ο.Τ.Α. τι να κάνη.
Απάντηση με διαφορετικό γραφικό χαρακτήρα: [Να εκτεθούν τ’ ανωτέρω εις τον Ταμίαν και να ζητηθή η καταβολή του φόρου εις δόσεις].
Ε.Τ.Ο.Τ.Α. = Ενίσχυσις Της Οικογενείας Του Αγωνιστού, τμήμα της Υπηρεσίας Προνοίας Στρατευμένων.

Δυο γυναίκες φωτογραφίζονται σε στούντιο. Στην αναφορά  με μολύβι 15/9/1933 ο τελευταίος αριθμός του χρόνου είναι διορθωμένος, υπερισχύει το 1933. «Φώτο - Σγάγια/ Μπουμπουλίνας 9/ Πειραιεύς».

 

ΠΕΜΠΤΟ ΜΟΝΟΦΥΛΛΟ
Γιατροί επισκέπτονταν δωρεάν διάφορες οικογένειες δίνοντας οδηγίες και συνταγές.
Ενορία Αγίου Βασιλείου.
Τομεύς 8^ος
Ιατρική περίθαλψις.
1^ον. Ασθενής (κατάκοιτος εξ ισχυαλγίας) η 15ετής κόρη της Αρετής Ν. Μπισκίνη επί της οδού Κουντουριώτου 246. Στρατευόμενος ο σύζυγός της Νικόλαος Κλ. 1915
-Α΄ Απόσπασμα Παθ. Αεραμύνης - Δεκανεύς.
Ο υιός της, Ιωάν. Μπισκίνης, εθελοντής Ναυτικού Μονάς 396. Πόρον.
Επάγγελμα Πατρός: υποδηματοποιός.
[Σχόλιο στο πλάι: Επεσκέφθη ιατρός κ. Χατζιδάκης]

2^ον) Ασθενές το παιδάκι της Θάλειας Ιακ. Αλληφραγκή ηλικίας 9 μηνών της οποίας ο σύζυγος Ιάκωβος έχει στρατευθεί. Κλασ. 1936. Δ/σις Φλέσσα 85. 
[Σχόλιο στο πλάι: Επεσκέφθη ιατρός κ. Χατζιδάκης]

3^ον) Στερούνται φαρμάκων και αυτής της απαραιτήτου στοιχειώδους τονωτικής τροφής τα δυο αναρρωνύοντα τέκνα της Δέσποινας Τελέντα Ζαννή 53.
Ο μεν Βασίλειος ετών 13 ευρίσκεται εις ανάρρωσιν εξ εγκεφαλικού τύφου και παραμένει κλινήρης, η δε Φανή ετών 10 υπέφερε προ καιρού εκ προχωρημένης αδενοπαθείας και τώρα παραμένει κλινήρης εκ προσφάτου αιμοραγίας της ρινός.
Εκτός των τέκνων αυτών έχει άλλα 3 ακόμη.
Στρατευμένος ο άγαμος υιός της Δημήτριος Τελέντας. Στερείται ειδήσεών του από της 10^ης Σ/βρίου [;].
[Σχόλιο στο πλάι: Εχορηγήθη φάρμακον Φαρμ. Βενιέρη]

ΤΕΚΜΗΡΙΟ
Παράλληλα με την απουσία των στρατευομένων στο μέτωπο έγιναν στον Πειραιά και οι βομβαρδισμοί. Το μονόφυλλο παρουσιάζει τις οικογένειες Δαμήλου και Μπακάλη:
1) Δαμήλου Αντ. Πετρούλα
Κλεισόβης 30
Ετών 15 – Οικοκυρά
Τραυματισθείσα κατά τον βομβαρδισμό της 20^ης Ιανουαρίου 1941
Η οικογένειά της αποτελείται:
Εκ του Πατρός Αντωνίου Δαμήλου ετών 50
Εκ της Μητρός Μαρίας Δαμήλου ετών 40 και
εκ των τέκνων των:
1^ον Πετρούλας ετών 15
2^ον Λουκά ετών 12
3^ον Μαργαρίττας ετών 8
4^ον Αρτεμίου ετών 5
5^ον Ελένης ετών 3
Οικογένεια άπορος στερείται όχι μόνον ειδών ιματισμού, αλλά και κλινοσκεπασμάτων.
2) Μπακάλης Νικόλαος του Βασιλείου
Ηρακλειδών 31
Ετών 56. Ετραυματίσθη κ.τ.λ. [;] Χίος
Η οικογένεια του Νικολ. Μπακάλη αποτελείται:
Εκ της συζύγου του Αθανασίας ετών 45 εκ της πενθεράς του Αικατερίνης Γκούμα ετών 80 και εκ των τεσσάρων τέκνων του
Βασιλείου ετών 26
Σταματίνας ετών 20
Κων/τίνου ετών 16
Αικατερίνης ετών 11.

ΤΕΚΜΗΡΙΟ
Μονόφυλλο. Πιθανόν να συντάχτηκε στις αρχές Φεβρουαρίου 1941.
Η οικογένεια Μπαγλατζή συγκαταλέγεται πράγματι μεταξύ των βομβοπαθών.
Η επί των οδών Δεξαμενής και Φλέσσα οικία των έχει καταστεί ακατοίκητος εκ του βομβαρδισμού της 5^ης Νοεμβρίου παρ. έτους. Τώρα διαμένουν εις Κουτσουκάριον επί της οδού Σερρών 39 και παραπονούνται ότι ουδεμία πρόνοια ελήφθη δι’ αυτούς.
Η οικογένεια αύτη αποτελείται εκ του ανδρογύνου και 4 τέκνων ήτοι
1^ον) Εκ του Ελευθερίου ετών 19
2^ον) Χρυσούλας ετών 10
3^ον) Διονυσίου ετών 8 και
4^ον) Σπυρίδωνος ετών 7
Καθώς δε διαβεβαιούσιν οι γείτονες της επί της οδού Φλέσσα πρώην κατοικίας των πρόκειται περί πράγματι απόρου και παθούσης οικογενείας.
Οδός Δεξαμενής, ονομάστηκε από την δεξαμενή ύδατος για την ύδρευση της πόλης στην πλατεία Πηγάδας. Ήδη σε βρετανικό χάρτη της συλλογής μου του 1944 η οδός Δεξαμενής λέγεται και Γεωργίου Θεοτόκη.
Βομβαρδισμός της 5^ης Νοεμβρίου. Ημέρα Τρίτη. Σύμφωνα με τον Απόστολο Χατζηελευθεριάδη (1932 - 2001), στο βιβλίο του «Ένα Πειραιωτάκι στα χρόνια της φωτιάς», Πειραιάς 2000, σελ. 90-91, όπως έχω κι αλλού ξαναγράψει, «Οι Ιταλιάνοι αεροπόροι χάσανε τον μπούσουλά τους και βλέποντας κόσμο πολύ, μαζεμένο στο παζάρι, νομίσανε, ότι πρόκειται για στρατόπεδο. Τα γαϊδούρια της λαϊκής, τα καρρότσια και τις νοικοκυράδες τις νομίσανε για στρατιωτικούς στόχους. Μπόμπα δεν έπεσε καμμιά στο λιμάνι… Της Πηγάδας του Πειραιά οι σκοτωμένοι από τους άστοχους βομβαρδισμούς της αεροπορικής επιδρομής της 5^ης Νοεμβρίου του 1940 ήταν τα πρώτα άμαχα θύματα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, για την Ελλάδα».
Κουτσουκάριον, ο σημερινός Κορυδαλλός. Ο Εμμανουήλ Κουτσικάρης (1812 - 1865), μεγαλοκτηματίας, φαρμακοποιός και δήμαρχος Αθηναίων (1862 - 1865) είχε αγοράσει εκεί μεγάλη έκταση γης.

 

Οι προπολεμικές φωτογραφίες είναι πολύτιμες και βρίσκονται δύσκολα στην εποχή μας, ένας αριθμός τους δεν μπορεί να ελεγχθεί αφού δεν αναφέρονται χρονολογίες και στοιχεία φωτογράφου ενώ οι περισσότερες έχουν χαθεί ή πεταχτεί στα επόμενα χρόνια. Νοέμβριος 1938 στο Φάληρο. Άνδρας με μικρό αγόρι καθισμένος σε κάποιον κήπο. Το όνομα του ήταν Νίκος.

 

ΤΕΚΜΗΡΙΟ  
Μονόφυλλο
Παπαδάκης Ευαγ. Αντώνιος.
Αλκιβιάδου
Ετών 19. Άνευ καθορισμένου επαγγέλματος. Προσπαθεί να ναυτολογηθή εις τα πλοία. Ήδη ειργάζετο εις τον κινηματογράφο Φαντάζιο επικολλών ρεκλάμας. Εκτυπήθη εις την πλάτην από το πέσιμο παραθυρόφυλλου κατά τον βομβαρδισμόν. Μας τον εχαρακτήρισαν ότι είναι πτωχός φουκαράς. Έχει δυο αδελφάς ενήλικας και μητέρα με ιδιοκτητον μονοκατοικίαν εν η κατοικούν, και αδελφόν επιστρατευμένον.
 
Ο κινηματογράφος Φαντάζιο είναι προπολεμικός, λειτούργησε από την δεκαετία του 1920 έως το 1972.

Δαμήλου Πετρούλα.              Ενορία Αγ. Νικολάου
Σταύρου Δαμαλά.
Εμαθητεύετο εις το εμπορορραφείον του Αναστ. Κουλεσσέρογλου, Νοταρά 56.
Οικογένεια πολυμελής και πάμπτωχη. Ο πατήρ της βοηθητικός εργάτης στη φόρτωσι πετρών εκ του λατομείου. Η τραυματισθείσα είναι η μεγαλλιτέρα κόρη, ακολουθούν άλλα 4 μικρά, 2 ετών το μεγαλλίτερο. Η μήτηρ των έγκυος.
Έμενον επί ενοικίω εις μιαν παράγκαν επί της οδού Δαμαλά την οποίαν εύρομεν, ανοικτήν, κενήν και κατεστραμμένην. Τώρα προσωρινώς μένει εις το τέρμα της οδού Βασιλ. Αθανασίου εις έν δωμάτιον. Τα έπιπλά των ένα κρεββάτι και δυο καθίσματα. Όλα δε τα παιδιά των, παρ’ όλο το δριμύ ψύχος κατά την ημέραν της επισκέψεώς μας εβάδιζον γυμνόποδα.

Οδός Σταύρου Δαμαλά. Εννοεί Παύλου Δαμαλά (δήμαρχος Πειραιώς 22.12.1903 - 30.9.1907)

Μπακάλης Νικόλαος
Ηρακλειδών 31
Την νόμιμον οικογένειάν του αποτελουμένην από την σύζυγον και 4 τέκνα, την έχει εγκαταλείψει από ενδεκαετίας και συζεί μετ’ άλλης γυναίκας – οικογένεια δυστυχισμένη. Η σύζυγος ασθενής με άσθμα. Τα τέκνα 2 αγόρια ο είς παντρεμμένος και μένει ιδιαιτέρως και ο άλλος στρατευμένος. Κορίτσια δυο, το έν 20 ετών περίπου και το άλλο 11. Βοηθούνται εις την συντήρησίν των από τους φιλανθρώπους γείτονάς των και καθώς μας επληροφόρησαν γνωστοί μας, και από την επαιτείαν της μικράς κόρης εις απομεμακρυσμένας συνοικίας.
Η εξ ενός δωματίου και κουζίνας ιδιοκτησία των προέρχεται από χρήματα του αποθανόντος αδελφού Μπακάλη.

Πάρνηθα 12 Φεβρουαρίου 1940. Εκδρομή του Ε.Φ.Ο.Π. στα χιόνια. Ο Εκδρομικός Φυσιολατρικός Όμιλος Πειραιώς ιδρύθηκε στα 1935 και μάλλον διαλύθηκε με τον πόλεμο.    

ΤΕΚΜΗΡΙΟ
Για την οικογένεια Γρυπαίου έχω δυο καταχωρήσεις.
1) Μονόφυλλο.
Πέτρος Γρυπαίος επί της οδού Αφεντούλη 43
Ενορία Αγίου Νικολάου.
Ο ασθενής πατήρ παρελήφθη εις την οικίας των εκ της κλινικής Καραμεσούτη διότι η οικονομική των κατάστασις δεν επιτρέπει την καταβολήν των νοσηλείων και εξακολουθεί παραμένων κλινήρης.

Η οικογένειά του αποτελείται από τους γονείς του, από 2 αδελφούς εξ ων ο είς υπαντρεμμένος και κατοικεί ιδιαιτέρως και ο έτερος 16 ετών άεργος, και από 4 κορίτσια το μικρότερον 14 ετών μαθήτρια τα δε λοιπά ενήλικα μένουν στο σπίτι.
Κάθηνται επί ενοικίω. Και ο τραυματίας στρατιώτης ήτο άεργος προ του κληθεί εις τον στρατόν.
Το επάγγελμα του πατρός με το οποίον και συνετηρούντο ήτο εργασία του ποδαριού, μεσιτείαις κ.τ.λ.
Τας πληροφορίας έδωσαν γείτονες, γνωστοί εις ημάς.
2) Μονόφυλλο.
Κοινωνική και Οικονομική κατάστασις οικογενείας Πέτρου Γρυπαίου, τραυματίου
Οδός Αφεντούλη 43
Ενορίας Αγίου Νικολάου.
Πολυμελής οικογένεια αποτελουμένη
1^ον) Από την εξηκοντούτιδα Μητέρα, και από τον γέροντα Πατέρα νοσηλευθέντα προ τινος δια υπερτροφίαν προστάτου μετ’ επιμόνου επισχέσεως ούρων μετά δευτεροπαθών φαινομένων, επί επταήμερον εις την κλινικήν Καραμεσούτη και έχοντα εισέτι ανάγκην νοσηλευτικής βοηθείας καθ’ ότι η επίσχεσις εξακολουθεί υφισταμένη και σήμερα. Η εκ της κλινικής δε απομάκρυνσίς του οφείλεται εις οικονομικήν δυσχέρειαν.
2^ον) Εκ του στρατευθέντος υιού όστις αφίχθη ενταύθα ως τραυματίας νοσηλευθείς εις το Ζάννειον Νοσοκομείον εκ του οποίου εξήλθε σήμερον έχων δίμηνον αναρρωτικήν άδειαν συνεπεία και ξηράς πλευρίτιδος. (Τη συστάσει των ιατρών η ως άνω πάθησις του στρατευθέντος απαιτεί παραμονήν εις εξοχήν, κατά το λέγειν του ασθενούς)   
3^ον) Εκ των 4 θυγατέρων εξ ών η μια εργάζεται ουχί συστηματικώς ως ράπτρια προχείρων ενδυμάτων προσποριζομένη ελάχιστα χρήματα, δυο έτεραι μικρότεραι απόφοιτοι της 3^ης Γυμνασίου παλ. τύπου ζητούσαι εργασίαν προς συντήρησιν της οικογενείας και τετάρτη ασχολουμένη περί τα οικιακά και
4^ον) Εκ του 16ετούς υιού όστις εργάζεται ως γραφεύς εις εκφόρτωσιν των ξυλανθράκων, ζητεί όμως ετέραν εργασίαν καθ’ ότι δεν ικανοποιείται επαρκώς εκ της παρούσης.
Εν Πειραιεί τη 5^η Φεβρουαρίου 1941

Στο πρώτο μονόφυλλο του παραπάνω τεκμηρίου, κάτω από τον Πέτρο Γραπαίο βρίσκεται και ο Νικόλαος Δεμερτζής:
Νικόλαος Δεμερτζής
Ιωννιδών 91
Η επίτοκος σύζυγός του εργάζεται εις το καπνεργοστάσιον Παπαστράτους και απολαμβάνει των ευκολιών που παρέχουν αι Κοιν. Ασφαλίσεις.
Κατά την επίσκεψίν μας ευρίσκετο εις την οικίαν της Μαμάς της, τέρμα Αντων. Θεοχάρη. Μας εδόθη δε η πληροφορία ότι σήμερον ησθάνετο τας προωδίνας του τοκετού. Εν Πειραιεί τη 2 Φεβρουαρίου 1941.
Ένα ευχάριστο κι αισιόδοξο γεγονός που απαλύνει τις επιπτώσεις των παραπάνω δυσάρεστων καταγραφών … 

 

Τρεις φωτογραφίες της συλλογής μου χωρίς χρονολογία, ούτε γίνεται αναφορά σε συγκεκριμένο νοσοκομείο, κλινική ή σανατόριο. Δεν γνωρίζω αν είναι πρωτότυπες ή ανατυπώθηκαν αργότερα, αν είναι σωστές οι αναγραφόμενες πληροφορίες. Μια κοινή λέξη με κόκκινη μπογιά και στις τρεις είναι δυσανάγνωστη «υποσιτισμός! ;». Μια άλλη λέξη σε μία από αυτές λέει μάλλον ″χειμών″. Με μολύβι όμως γράφουν όλες 1941-1942. Με επιφύλαξη λοιπόν. Τις παρουσιάζω επειδή σε κάθε περίπτωση παρουσιάζουν μοναδικά στιγμιότυπα σε ένα δωμάτιο με γιατρούς, νοσοκόμους, ασθενείς. «ΦΩΤΟ –/ ΑΔΕΛΦΟΙ ΒΛΑΝΤΗ/ Πειραιεύς». 


 

Πρώτη δημοσίευση σε μειωμένη μορφή: Περιοδικό ΠΕΙΡΑΪΚΟ ΟΡΟΣΗΜΟ. Τεύχος 68. Ιούλιος - Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2019. Σελ. 17 - 19.

ΣΧΟΛΙΑ
Σε νεώτερη έρευνά μου βρήκα και άλλα συμπληρωματικά έγγραφα. Επίσης το δεύτερο φύλλο με τα ονοματεπώνυμα, την ειδικότητα, την διεύθυνση, την ενορία και τις ώρες επισκέψεως των 93 γιατρών της Αθήνας που προσφέρθηκαν για την δωρεά εξυπηρέτηση των απόρων οικογενειών των επιστράτων.

 

Η ΝΙΚΑΙΑ, ένα βραχύβιο περιοδικό του 1955.

Ερευνά και γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης.

Οι συναντήσεις μου με τον Κώστα Τσικνάκη στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών ή στα κοντινά καφέ είναι πάντα γεμάτες ενδιαφέρον, όχι μόνο επειδή συμπίπτουν οι γνώσεις μας στα κρητικά πολιτιστικά δρώμενα (καταγόμαστε από την Μεσαρά, εγώ από τα Άνω Καστελλιανά, εκείνος από το Πετροκεφάλι) και στα κάθε λογής φιλολογικά - βιβλιογραφικά θέματα (αρθρογραφία, δημοσιεύματα), αλλά επειδή ανταλλάσουμε περιοδικά, έντυπα, πληροφορίες που βοηθούν στο ερευνητικό/ λογοτεχνικό μας έργο.
Στα τέλη του 1954 ο Ανδρέας Κακλαμάνος, ο Λ. Πετράκος, ο Αντώνης Ευγενίδης και ο Δημήτρης Λιάτσος συζητούσαν για την έκδοση ενός πολιτιστικού εντύπου.
Το περιοδικό «η Νίκαια» κυκλοφόρησε το έτος 1955 στην γειτονική μας πόλη σε έξι τεύχη. Δεν βγήκαν άλλα.
Στα χέρια μου βρίσκονται τα τεύχη 1, 2, 3, 5, 6. Λείπει δηλαδή ο αριθμός 4. Ίσως τον βρω κάποια στιγμή. Πολλά από τα συνεργαζόμενα πρόσωπα είναι οικεία, τα γνώρισα από κοντά ή έχω παρακολουθήσει την πορεία τους μελετώντας την τοπική/ ευρύτερη λογοτεχνία. Έτσι μέσα στο κείμενο παρουσίασης του περιοδικού προσθέτω τις όποιες πληροφορίες διαθέτω.

Κοινός τίτλος: η Νίκαια.
Συντάσσεται υπό επιτροπής. Διευθυντής Ανδρέας Κακλαμάνος. Γραφεία: Γριμπόβου 38 Νίκαια. Τηλ. 492.548. Προϊστάμενος τυπογραφείου ήταν ο Ιωάννης Πάλλας, Αλατσάτων 6, τηλ. 492-548. Ο Πάλλας είχε το κατάστημα «Τύπο-τέχναι. Αυτόματον ταχυπιεστήριον δια την εκτύπωσιν όλων των εντύπων».

 

η Νίκαια. Μηνιαία εκπολιτιστική επιθεώρησις. ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΕΥΧΟΥΣ 1. Ιανουάριος 1955. Τιμή δραχμαί 3. Σελίδες 24 μαζί με το εξώφυλλο.
Σελ. 3. ΔΡΑΣΙΣ ΚΑΙ ΑΜΙΛΛΑ. Στην εισαγωγή του το περιοδικό αναφέρεται στην ψυχή και στο φρόνημα των κατοίκων της Νίκαιας που ήλθαν σε αυτή την γη πριν 32 χρόνια. «Είμαστε η γενιά που διαδέχεται τους ήρωας του μόχθου εις όλους τους τομείς της κοινωνικής δραστηριότητος της πόλεώς μας… Ας συσπειρωθούμε λοιπόν όλοι ανεξαιρέτως γύρω από τη Νίκαια, ας μοχθήσωμε για το συγχρονισμό και την πρόοδό της …».
Σελ. 4. ΚΥΠΡΙΟΙ, ΑΔΕΛΦΟΙ ΜΑΣ, ΕΙΝΑΙ ΚΑΙΡΟΣ! Ο Ανδρέας Κακλαμάνος γράφει για το ιστορικό της προσάρτησης του νησιού στην Αγγλία, την ισχνή μειοψηφία των Τούρκων. «Στρέφουμε εναγώνια τα βλέμματα προς το μέρος σας και περιμένουμε το σύνθημα για το μεγάλο κοινό μας αγώνα …».
Σελ. 5. Παρουσιάζεται η ΥΠΟΘΗΚΗ, ένα ποίημα του Σώτου Σκούταρη αφιερωμένο στον ανιψιό του Ανέστη. Ο Σκούταρης γεννήθηκε στην Σμύρνη στα 1913. Έκανε πολλές δουλειές μέχρι να καταλήξει φύλακας στο γκαράζ του δήμου (1938). Έγραφε σε εφημερίδες. Είχε εκδώσει δυο συλλογές τα «Σιγανά βήματα» σελίδες 40 Πειραιάς 1934 που έχω στην συλλογή μου και το «Στοχασμοί κι’ Αισθήσεις» σελίδες 66 το 1940.  Ένα σοβαρό θέμα υγείας στους πνεύμονες και η φυματίωση στον λάρυγγα τον έφερε στο θάνατο ξημερώματα της 6 Φεβρουαρίου 1944.
Σελ. 6. Αντίλαλοι της ΠΟΛΕΩΣ. «Απ’ την στήλη αυτή αγαπητοί αναγνώσται θα λέμε κάθε μήνα ό,τι συμβαίνει ό,τι αξίζη να ειπωθή απ’ τη ζωή και την κίνησι της πόλεώς μας».       
Σελ. 7. ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΛΟ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ. Άρθρο του Αντωνίου Ευγενίδη που συνεχίζεται και στην σελίδα 21. «Η χωριστή δράσι των Κοκκινιωτών είναι επιβλαβής και επιζήμια … Δεν είμαστε κακοί οι Κοκκινιώτες, δεν είμαστε «ακοινώνητοι», δεν έχωμε τέλος να χωρίσωμε «αμπελοχώραφα» … Οι κ. κ. Μελάς, Σαββίδης, Χαβούτης, Πρωτόπαππας, Γέμελος, Χρυσοχέρης, από τη μεριά των κομμάτων, ας πούνε στο λαό της Κοκκινιάς αν έχουν  καμμιά διαφορά στα τοπικά ζητήματα … Περνούμε δύσκολους καιρούς μέσα στα πλαίσια της διεθνούς εντάσεως και η ζωή δύσκολα αντιμετωπίζεται … Καιρός είναι πια, δώστε τα χέρια κύριοι παράγοντες, αφήστε στην άκρη τις προσωπικές διενέξεις και τις κομματικές μικρότητες και βοηθήστε τον Κοκκινιώτη να βρη τον πραγματικό του δρόμο, το δρόμο της σοβαρής αντιμετωπίσεως των προβλημάτων της πόλεως μας. Αυτό θα το πετύχετε με την κατανόηση και την συνεργασία». [Ιωάννης Μελάς (δικηγόρος, συγγραφέας, δήμαρχος, πολιτικός, υπουργός), Σάββας Σαββίδης (φαρμακοποιός, βιομηχανία μπισκότων), Ιωάννης Χαβούτης (έμπορος), Νικόλαος Πρωτόπαππας (γιατρός, σκοτώθηκε), Περικλής Χρυσοχέρης (γιατρός, πρόσκοπος, είχε κλινική).
Σελ. 8. Να, πού οφείλεται η παιδική εγκληματικότης. ΣΙΝΕ ″ΑΛΚΑΖΑΡ″. Η «ΣΧΟΛΗ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟΥΣ «ΜΑΘΗΤΑΣ». Ο Δημήτρης Λιάτσος γράφει: «Ποιος Κοκκινιώτης δεν γνωρίζει το «Αλκαζάρ». Όλοι, χρόνια τώρα δίνει τα … φώτα του στη νεολαία της πόλεως μας, τη …διδάσκει πώς βαράει της γροθιές ο Τζέϊμς Κάγκνεϋ, πώς πυροβολεί ο Τζων Γουέην. Ο κινηματογράφος αυτός επιβάλλεται ν’ αλλάξη τακτική ή να παίζει τα κατάλληλα έργα για τους ανήλικους ή να πειθαρχήση στην αστυνομική διάταξι που απαγορεύει την είσοδο των ανηλίκων σε ακατάλληλες ταινίες …» και περιγράφει την εικόνα που επικρατούσε στον λαϊκό αυτό σινεμά από την παρουσία θερμόαιμων μαθητών.
Ο Λιάτσος γεννήθηκε στα 1926 και πέθανε στις 6.9.2015. Έγραψε «Κοντά στους ανθρώπους» διηγήματα 1958, Κοκκινιά. Ένα όνομα μια πολιτεία 1960, Κώστας Κρυστάλης 1961, Η μικρασιατική καταστροφή στη νεοελληνική λογοτεχνία 1962/ 1972, Οι Ελληνίδες στα γράμματά μας 1966, ο Καποδίστριας και τα δικαιώματα των Ελλήνων 1971, Ιστορίες της κατοχής 1973, Η βαυαροκρατία και οι αγώνες του ’21 1976, Οι πολιορκημένοι και άλλα διηγήματα 1978, Το μπλόκο της Κοκκινιάς σε τέσσερις εκδόσεις 1980 α και β / 1983/ 1986. Οι πρόσφυγες της Νίκαιας και το ρεμπέτικο τραγούδι 1982/ 1985. Η πολιτεία της αντίστασης 1991.
Σελ. 9. Η ΦΙΛΑΡΜΟΝΙΚΗ ΜΑΣ. Η φιλαρμονική πριν γίνει δημοτική (1934) λειτουργούσε ως μουσικός σύλλογος με την επωνυμία «Αρίων». Αρχιμουσικός ήταν ο Αλέξανδρος Μαυρίδης. Ο πόλεμος σταμάτησε το έργο της. «Οι προσπάθειες που έγιναν μέχρι τώρα για να βρη τον δρόμον της και την μόνιμη εδραίωσί της δεν καρποφόρησαν διότι προσέκρουσαν κυρίως στο πάντοτε φλέγον οικονομικόν». Ο καιρός είναι ώριμος για να δοθεί οριστική λύση λέει ο Δ. Καλκάνης.
Σελ. 10. Ο Τόλης Αγγελής γράφει ΕΝΤΥΠΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΛΟΤΕ ΩΡΑΙΑ ΜΑΣ ΣΜΥΡΝΗ.
Σελ. 11. «Οι δυο συνεργάτες» υπογράφουν το κείμενο ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΕΝΝΙΕΣ. Στις 2 Φεβρουαρίου ο Φιλολογικός Σύλλογος Νικαίας έκοψε την πίττα του στην αίθουσα του θεάτρου «Έσπερος». Οι νέοι της Χ.Α.Ν. εκδίδουν το πολυγραφημένο περιοδικό «Ξεκίνημα». Δυσμενές είναι το μέτρο κατασχέσεως βιβλίων από τις αρχές. Διαμαρτυρήθηκε και η Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών. Γίνονται προκαταρκτικές εργασίες για να παραχωρηθεί το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά στην Λυρική Σκηνή. Ο θίασος Λαιμού που στεγάζεται στον Πειραϊκό Σύνδεσμο εξακολουθεί να παίζει την Γκόλφω του Σπ. Περεσιάδη.
Σελ. 12 και 13. ΝΥΧΤΕΡΙΝΗ ΠΟΡΕΙΑ, απόσπασμα μυθιστορήματος του Στράτη Ευστρατιάδη. Νομίζω είναι δείγμα από την συλλογή του Η ΜΕΓΑΛΗ ΩΡΑ.
Ο Ευστρατιάδης ήταν δημόσιος υπάλληλος, γεννήθηκε στην Σπάρτη της Μικράς Ασίας το 1916 και πέθανε στα 1996. Στα 1937 το διήγημά του Η ΝΤΡΟΠΗ πήρε τα πρώτο βραβείο σε διαγωνισμό. Έργα του: 1943, Θολοί ορίζοντες. Στα 1952 πήρε έπαινο από την Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών για το διήγημά του ΔΥΣΚΟΛΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ. Πολλά άρθρα του βρίσκονται σε περιοδικά και εφημερίδες της εποχής του. Στα 1960, ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΕΣ ΣΤΗ ΝΙΚΑΙΑ, έκδοση του Φιλολογικού Συλλόγου Νικαίας με εξώφυλλο του ζωγράφου και χαράκτη Δημήτρη Τηνιακού. 1963 και 1987, Η ΜΕΓΑΛΗ ΩΡΑ, πολεμικά διηγήματα. 1980, ΟΙ ΑΝΗΣΥΧΙΕΣ ΑΓΡΥΠΝΟΥΝ, διηγήματα. 1982, ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ ΤΟΥ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ. 1990, ΜΕ ΤΟ ΜΑΣΤΙΓΙΟ.
Σελ. 14 και 15. Ο Λ. Πετράκος γράφει για ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΕΩΣ που πρέπει να αντιμετωπίσει η νέα δημοτική αρχή. Δήμαρχος Νικαίας ανέλαβε στις 22 Ιανουαρίου 1955 ο Νικόλαος Τουντουλίδης. Οι εκλογές είχαν γίνει στις 21 Νοεμβρίου 1954. Παρέμεινε δήμαρχος έως τον Ιούνιο του 1959. Στα 1967 δημάρχευσε επίσης για λίγο διάστημα.
Σελ. 16 και 17. ΜΑΘΗΤΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ. Παράκληση να στείλουν συνεργασίες οι μαθητές. Επισημαίνεται ότι «Η Νίκαια» θα είναι υπερήφανη για το αυριανό σας φτάσιμο, που θάχει ως αφετηρία τις στήλες της». Η Ε. Τσισκάκη περιγράφει την δυσκολότερη ώρα, όταν ο καθηγητής μαθηματικών βγάζει τον κατάλογο για να σηκώσει μια μαθήτρια. Όταν πλέον παραδίδει, «οι μαθήτριες προσέχουν ή μάλλον κάνουν πως προσέχουν. Το μυαλό τους είναι στο ρολόι, στο κουδούνι, στη λύτρωσι …»
Ακολουθούν διάφοροι στίχοι ποιημάτων, ένα ανέκδοτο και κάποια εγκυκλοπαιδικά.
Σελ. 18. ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΠΟΛΕΩΣ. Το πρώτο τεύχος είναι προσπάθεια λίγων νέων με αγάπη για τον τόπο. «Η Νίκαια» στηρίζεται στην κατανόηση των αναγνωστών της. Οι πιο πολλοί αστυνομικοί της Νίκαιας δεν έχουν εκεί τις οικογένειές τους, καλό θα ήταν να τους δοθεί μια αίθουσα-λέσχη για την ψυχαγωγία τους. Το Ταμείο και η Εφορία πρόκειται να συστεγαστούν στο κτήριο Ορφανίδου της πλατείας Δαβάκη-Πίνδου.
Σελ. 19. ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΟΘΗΘΗ Ο ΤΟΠΙΚΟΣ ΜΑΣ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ. Ο ΑΝΤ. ΠΑΛ. (ο Αντώνης Παλόγλου καθηγητής της Εμπορικής Σχολής Νικαίας) τονίζει την ανεπάρκεια των αθλητικών εγκαταστάσεων. Εικονίζεται ο Σάββας Σιδηρόπουλος, ποδοσφαιριστής της «Δόξας».    
Σελ. 20. Η ΣΠΟΥΔΑΖΟΥΣΑ ΝΕΟΛΑΙΑ ΜΑΣ ΔΙΑΠΡΕΠΕΙ ΕΙΣ ΤΑ ΑΝΩΤΕΡΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ. Ο Προδρομος Καθρεπτίδης αναφέρει ένα αριθμό μαθητών που εισήχθηκαν σε ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα και σπουδάζουν σε ξένα πανεπιστήμια.
Σελ. 21. ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΑΝΕΚΔΟΤΑ.
Όταν γεννήθηκε ο μακαρίτης βασιλεύς Κωνσταντίνος, ο τότε δήμαρχος Λαμίας, εθεώρησε καλόν ν’ αναγγείλη στο λαό το χαρμόσυνο τούτο γεγονός. Έβγαλε λοιπόν τελάλη να διακηρύξη στους δρόμους την είδηση. Και ο τελάλης κρατών μια καρέκλα, στεκότανε σε κάθε σταυροδρόμι, ανέβαινε απάνω και φώναζε. – Κατά διαταγήν του κυρίου δημάρχου, η Α.Μ. η Βασίλισσα έτεκε χθες άρρεν! …   
Σελ. 22. ΠΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΖΩΗ. Ο Ι. Τζώρτζης αναφέρθηκε στις δράσεις του 6ου συστήματος Νικαίας (Αρχηγός ο Τ. Αναστασίου, υπαρχηγός ο Ν. Σεϊτανίδης). Το 7ο σύστημα γιόρτασε τα δέκα χρόνια του στην αίθουσα της Χριστιανικής Αγωγής. Γραμματέας του συστήματος ήταν ο Κώστας Τρίγκατζης. Η σελίδα κλείνει με τα ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ (ένας γάμος και τρεις ευχές για ονομαστικές εορτές διαφόρων).
Τζώρτζης Ιωάννης 6.2.1924-1999. Του Αντωνίου και της Αδριανής. Σύζυγος Αγγελική. Διευθυντής προσωπικού και δημοσίων σχέσεων επιχειρήσεων Τσαούσογλου. Αρθρογράφος σε εφημερίδα ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, ΟΙΚΟΝΟΜΟΤΕΧΝΙΚΗ και σε τοπικές Μοσχάτου - Νικαίας. Έμενε στην οδό Σουλίου 40 Κορυδαλλός. Παλαιό μέλος της Φιλολογικής Στέγης Πειραιώς που ανανέωσε από 12.10.1977.

Ο Κώστας Τρίγκατζης, 1927 ή 1928-1991, εξέδωσε το «40 χρόνια προσκοπικής δράσεως» Πειραιάς 1966 σελίδες 116 με εξώφυλλο Δ. Τηνιακού και το «Μετά τον ξερριζωμό» διηγήματα Μαυρίδης -1973 σελίδες 104 με εξώφυλλο Μιχάλη Νικολινάκου τα οποία και βρίσκονται στην βιβλιοθήκη μου. Το 1948 έβγαλε το περιοδικό «Εύθυμα νειάτα» σε δύο τεύχη. Συντάκτης στα 1948 στην εφημερίδα «Ελληνική Πατρίς» του Θάνου Κάνιστρα, συνεργάτης στον «Αθλητικό Τύπο». Υπεύθυνος στην εφημερίδα ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΣ (1949), συνεργάτης στην «Αθλητική Ηχώ» και επί της ύλης στην εφημερίδα «Νέα ιδέα» του Χ. Συμεωνίδη. Από τον Μάιο 1953, αρχισυντάκτης στον Παρατηρητή του Τηλέμαχου Μολφέση. Έγραφε και στο περιοδικό Συγκοινωνία και στην Ελληνική Ώρα. Τέλος έγραφε και στην εφημερίδα Η ΝΙΚΗ (1986) του Ρουφογάλη. 
ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ.
-ΡΑΔΙΟ-ΡΕΝΑ, Γ. Κονδύλη 12.
-Έκθεσις επίπλων Ιωάννου Πατρικίου. Π. Τσαλδάρη 5.
-Κατάστημα εκλεκτών τροφίμων Σ. Λαμπράκη. Γρεβενών 54.
-Δικηγόρος Ιωακείμ Αβραμίδης. Γραφεία: Αγίου Κωνσταντίνου 1 Πειραιεύς. Μεγαλολειβαδίου 1 Νίκαια.
-Εργοστάσιο υποκαμίσων ΚΛΕΟΔΗΜΟΣ. Π. Τσαλδάρη 17.
-Κατάστημα υποδημάτων Μ. Καλοπούλου. Γ. Κονδύλη 57.
-Οικόπεδα Π. Παπαδίτσας και Γ. Μάρκου. Γ. Κονδύλη 50.
-Οικογενειακή ταβέρνα Δ. Λακαφώση και υιών. Κινικίου 7.
-Καφές VETO. Ποιότητες Ρίου και Μόκας. Υιοί Ι. Μαρίνου. Θηβών 105.

η Νίκαια. Μηνιαία εκπολιτιστική επιθεώρησι. ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΕΥΧΟΥΣ 2. Φεβρουάριος 1955. Τιμή δραχμαί 3. Σελίδες 32 μαζί με το εξώφυλλο.
Σελ. 3 και 4. ΚΑΘΗΚΟΝ - ΥΠΟΣΧΕΣΙΣ. Αφού δείχνει την ικανοποίησή της η επιτροπή για την ευμενή υποδοχή του περιοδικού και υπόσχεται ότι δεν θα διαψεύσει τις δημιουργηθείσες ελπίδες, επισημαίνει ότι ο εορτασμός της 25 Μαρτίου έχει ατονήσει στην Νίκαια με την δικαιολογία της ανεπάρκειας των αστυνομικών δυνάμεων. Συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας έγιναν για την μείωση του αριθμού των λεωφορείων. Ο Βοβολίνης είναι ο μόνος από τους βουλευτές που έστειλε επιστολή με συγχαρητήρια στο περιοδικό. Ο εισπράκτορας του λεωφορείο 6855 βρήκε 60 δραχμές και τις παρέδωσε στον προϊστάμενο του 5ου Κ.Τ.Ε.Λ. «Ασήμαντον το ποσόν αλλά σημαντικωτάτη η χειρονομία…».
Σελ. 4. Ο Δημήτρης Λιάτσος σχολιάζει τον βιασμό και την σφαγή μιας βοσκοπούλας στην Αλόννησο που κατέγραψαν οι εφημερίδες.
Σελ. 5. ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΙ ΜΑΣ. Εύχονται ο δήμαρχος Νικαίας Ν. Τουντουλίδης, ο πρόεδρος του Δ. Σ. Νικαίας Κ. Γέμελος, ο πρόεδρος της Ενώσεως Συντακτών Πειραιώς - Νικαίας Τηλέμαχος Κ. Μολφέσης, ο πρόεδρος του Φιλολογικού Συλλόγου Νικαίας Π. Καπλανίδης.
Σελ. 6. Αντίλαλοι της ΠΟΛΕΩΣ. Με τις τελευταίες νεροποντές πλημμύρισαν σπίτια. Εκείνο της Αλεξάνδρας Συνεφιά στην Σούδα Πειραιά κατέρρευσε. Βοήθησαν όσο μπορούσαν αρκετοί ενώ φιλοξενείται σε συγγενείς. Ο Σύλλογος τω Ποντίων ανοικοδόμησε σε σύντομο σχετικά διάστημα την Στέγη του. Το παράρτημα της Γωνιάς του Παιδιού ανακουφίζει τα φτωχά παιδάκια της Νίκαιας. Πολλοί παρακολουθούν τις συνεδριάσεις του Δ. Σ. Επικρατεί κατανόηση και έφεση για εργασία από όλους τους σύμβουλους.
Ο σύλλογος Η ΓΩΝΙΑ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ ιδρύθηκε στον Πειραιά με το αριθμό εγκρίσεως Πρωτοδικείου Πειραιώς 2669/1950. Η παιδική της Στέγη ήταν στην Ακτή Θεμιστοκλέους 356. Τώρα είναι εγκαταλειμμένη.
Σελ. 7. Αναδημοσίευση του ποιήματος του Άγγελου Σικελιανού που απάγγειλε για τον Παλαμά με την ευκαιρία των δώδεκα χρόνων από τον θάνατό του.
Σελ. 8 και 9. Ο Ξ. Κ. Άκογλους με το άρθρο του ΕΥΧΗ προτείνει την καταγραφή κάθε μαρτυρίας για μνήμες των χαμένων πατρίδων και δημοσίευση όσων ιστορικών λαογραφικών συλλογών μπορούν να συγκεντρωθούν από τους εγγράμματους.
Ο Ν. Αντωνόπουλος παρουσιάζει ένα ποίημα για την τέταρτη επέτειο από τον θάνατο του Γεωργίου Δροσίνη. Ο Ξενοφών Κοσμά Άκογλους (Σαμψούντα 1895 - Αθήνα 1.12.1961) έγραψε τα Λαογραφικά Κοτυώρων, Ηθογραφικά διηγήματα, Το θαύμα της Αλβανίας απ' τη σκοπιά της ΙΙΙ Μεραρχίας, Ο Ακρίτας. Λογοτεχνικό ψευδώνυμο είχε το Ξένος Ξενίτας.
Σελ. 10. Με εθελοντικήν εργασίαν και προαιρετικήν εισφορά υλικών ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΟΙΚΟΔΟΜΗΘΗ ΘΕΑΤΡΟΝ ΕΙΣ ΝΙΚΑΙΑΝ. Γράφει ο Πέτρος Σταύρου.
Σελ. 11. ΕΠΙΚΑΙΡΟΙ ΣΤΙΧΟΙ. ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ… σατιρικοί στίχοι του ΒΑΝ-ΠΑΠ.
… Εις τα μπαλ-μασκέ, στα πάρτυ θε να πάθετε τα φιάσκα
σαν χορεύετε μ’ ορχήστρες, με ραδιόφωνα και πλάκες
κι’ από κάποιας «κολομπίνας» τη βελούδινη τη μάσκα
ίσως ξάφνου ξεφυτρώσουν του κυρ-Λιάτσου οι μουστάκες …
Πιερόττοι και παλιάτσοι, αρλεκίνοι, κολομπίνες
γαϊτανάκια, σερπαντίνες για του χρόνου το καλό.
Μ’ αστακούς και μαγιονέζα την περνάνε οι… κηφήνες
κι’ ο φτωχός ο λαουτζίκος με μπιζέλια και χυλό!
Σελ. 12 και 13. Να επεκταθεί και εις την Πόλιν μας ΤΟ ΕΡΓΟΝ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΑΝΗΛΙΚΩΝ γράφει ο Αντώνης Ευγενίδης. «Δεν νομίζομε πως ο πιο κατάλληλος τόπος εργασίας για την Εταιρία είναι ο Άγιος Βασίλης και η Καλλίπολι. Φυσικά έχουν οι συνοικίες του Πειραιά ανάγκες, όχι όμως τόσες, όσες έχει ολόκληρη η Κοκκινιά».
ΓΙΑ ΝΑ ΓΕΛΑΤΕ. Ένα ιστορικό ανέκδοτο. Ο απόστρατος επιλοχίας Καμαλίγκας για να πάρει σύνταξη έπρεπε να λάβει βεβαίωση από τον πάρεδρο ότι ζει. Εκείνος με έγγραφό του περιέγραψε ότι τον παρακάλεσε να βήξει, να σηκώσει το ένα του πόδι, να περπατήσει, «και πολλά άλλα και διάφορα τα οποία (χάρι τη θεία) χάριν οικονομίας χαρτίου και μελάνης ως και κονδυλοφόρων παραλήπομεν και δεν γράφομεν…».
Σελ. 14 και 29. Ας αποδώσωμε τα οφειλόμενα. ΣΤΗ ΜΗΤΕΡΑ. Κείμενο του Ανδρέα Κακλαμάνου.
Το μεσαίο τετρασέλιδο έχει αρίθμηση 18 - 16 - 17 - 15.
Σελ. 18. ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΕΝΝΙΕΣ. Μεταξύ των άλλων: Στις 14 Φεβρουαρίου 1955 δόθηκε από τον Φιλολογικό Σύλλογο Νικαίας η πρώτη παράσταση του έργου «Τίμιος δρόμος» του Νίκου Μαράκη. Το παιδικό αυτό θέατρο παρακολουθούν οι μαθητές με 2.50 δραχμές. Ο Φ.Σ.Ν. επίσης θα κάνει αρχή σειράς διαλέξεων με τους Λεβάντα, Κουκούλα, Λεκατσά  κ.ά. όπως φιλολογικά και καλλιτεχνικά πρωινά. «Η αθώωση του Τάσου Λειβαδίτη από το πενταμελές Εφετείο τιμά την Ελληνική δικαιοσύνη. Την αθώωση οι εφημερίδες την εσχολίασαν ευμενώς». Υπογράφει «Ο Καλλιτεχνικός».
Σελ. 16,17 και 29. Κατόπιν παρακλήσεως πολλών αναγνωστών δημοσιεύεται η συνέχεια και το τέλος του διηγήματος ΝΥΧΤΕΡΙΝΗ ΠΟΡΕΙΑ του Στράτη Ευστρατιάδη.
Σελ. 15. Ο Ι .Τζώρτζης γράφει Ο ΠΡΟΣΚΟΠΙΣΜΟΣ ΚΑΙ Ο ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΤΗΝ ΕΞΩΣΧΟΛΙΚΗ ΖΩΗ. «Οι νέοι μας καλούνται να πυκνώσουν τις προσκοπικές τάξεις, για να συνεισφέρουν την οφειλομένην προσφοράν προς την πατρίδα την κοινωνία και τον τόπον».
Σελ. 19. Το ποίημα της Άννας Τριανταφύλλου ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΔΩΡΑ ΠΙΑ ΟΙ ΚΑΡΔΙΕΣ. Η Άννα, σύζυγος Δημητρίου Τριανταφύλλου, λογοτέχνης αρχικά, μετά ζωγράφος, γλύπτρια, κεραμίστρια (από την Βαρειά Λέσβου, γεννήθηκε το 1927, γονείς της ο Χρ. και Αναστασία Χατζηγεωργίου, στα 1952 εξέδωσε την ποιητική συλλογή ΑΝΗΣΥΧΕΣ ΣΤΡΟΦΕΣ, στον Πειραιά ήλθε στα 1953, πέθανε στα 2000) είναι γνωστή ως Βανιώ. Στα τελευταία της χρόνια κατοικούσε στην Ακτή Θεμιστοκλέους 180, Πειραιάς. Ήταν μέλος της Φιλολογικής Στέγης Πειραιώς με ανανέωση από 31.5.1973.
Σελ. 20 και 21. Ο Λ. Πετράκος  παρουσιάζει το πρώτο μέρος της μελέτης του ΓΑΜΟΣ - ΠΡΟΙΚΑ. Α΄. Ο ΓΑΜΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΣΗΜΕΡΑ.
Σελ. 22. ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΟΝΩΘΗ Η ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΙΣ του Αντώνη Παλόγλου. Τότε λειτουργούσαν η Μηχανική Σχολή Ηράκλειτος και η Εσπερινή Εμπορική Νικαίας (Εμπορική Νυχτερινή Σχολή).
Σελ. 23. Να ξαναπάρη ζωή. Ο ΦΟΙΤΗΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ. Γράφει ο Πρόδρομος Καθρεπτίδης. Ιδρύθηκε στα 1950. Πρόεδροί του μέχρι το 1953 ήταν ο Ευστράτιος Τσακαλίδης και μετά ο Στυλιανός Ποθουλάκης. Είχε όμως θέματα λειτουργίας του.
Σελ. 24 και 25. Εξ αφορμής ενός αδίκου και μεροληπτικού αγώνος. Η Ε.Π.Σ.Π., ΟΙ ΔΙΑΙΤΗΤΑΙ ΚΑΙ ΤΟ ΚΑΘΗΚΟΝ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΜΑΣ. Γράφει ο Δημήτρης Λιάτσος. «Ακόμη είναι ανάστατοι οι φίλαθλοι της πόλεώς μας, εξ αιτίας της αδικίας που εγένετο εις βάρος της Α. Ε. Νικαίας και των γεγονότων που επηκολούθησαν …». Φωτογραφία του ποδοσφαιριστή Δημ. Πάντζαλη. Ε.Π.Σ.Π., η Ένωση Ποδοσφαιρικών Σωματείων Πειραιώς που ιδρύθηκε στα 1925.
Σελ. 25. ΝΑ ΓΙΝΗ ΓΝΩΣΤΗ ΚΑΙ ΝΑ ΕΝΙΣΧΥΘΗ Η ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΦΟΙΤΗΤΙΚΗ ΕΝΩΣΙΣ. Οι διαλέξεις της γίνονταν Κυριακές στο κτήριο της Πανελληνίας Ενώσεως Γονέων «η Χριστιανική Αγωγή», στην οδό Καισαρείας 134 και Κιλικίας.
Σελ. 26 και 27. ΦΟΙΤΗΤΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ. Μεταξύ άλλων, το ποίημα της μαθήτριας Χρυσούλας Βαρβέρη ΥΜΝΟΣ ΕΙΣ ΤΟΥΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΟΥΣ.
Σελ. 28 και 29. Ο Κύρος Κοψίνης στην ΚΡΙΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΥ παρουσιάζει και κριτικάρει την ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ του 1955. Κύρος Κοψίνης, πειραιώτης λογοτέχνης, γεν. 1927, έζησε κάποια χρόνια στην Αμερική, στα 1968 κυκλοφόρησε τα ποιήματα «Κατάσταση πολιορκίας».
Σελ. 29. Η Ένωσις Συντακτών Πειραιώς - Νικαίας ζητάει την επαναφορά των αποσυρθέντων από τις γραμμές Αθηνών - Πειραιώς λεωφορείων. Πρόεδρος ήταν ο Τηλέμαχος Μολφέσης. Γραμματέας ο Κώστας Τρίγκατζης. Με τις αρχαιρεσίες της Ένωσης εκτός από αυτούς είχαν εκλεγεί: αντιπρόεδρος ο Γ. Καλούδης, ταμίας ο Ανδρέας Κακλαμάνος, σύμβουλος ο Ι. Βούλτεψης.
Ο δήμαρχος Τουντουλίδης και ο πρόεδρος του Δ.Σ. Γέμελος έγιναν δεκτοί σε ακρόαση από την κυρία Καρόλου, κυρία επί των τιμών της βασίλισσας Φρειδερίκης για ζητήματα κοινωνικής προνοίας.       
Σελ. 30. ΟΙ ΧΟΡΟΙ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ. Στις 19 Φεβρουαρίου ο Φ.Σ.Ν. έδωσε την ετήσια χοροεσπερίδα του στην αίθουσα Ποντίων. Ο Ο.Φ.Ο.Ν. στην αίθουσα του Βαριετέ. Η Ένωσις Κομμωτών και Κουρεών στην αίθουσα Τζουμάκη.
Το νέο συμβούλιο του Συλλόγου Ιδιωτικών Υπαλλήλων Πειραιώς: Πρόεδρος Ν. Αποστολίδης, αντιπρόεδρος Λ. Μανουηλίδης, γραμματέας ο Γ. Γιαννόπουλος, ταμίας ο Ε. Λουκάκος, ειδικός γραμματέας ο Γ. Δημητρακόπουλος. Έφορος η Χαρά Αθηναίου, μέλη οι Ανδρέας Κακλαμάνος, Ε. Ξυλούρης, Γ. Πολυμενέας, Γ. Καράγιωργας.
Το τεύχος κλείνει με στήλες ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ και  ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ. Δύο αμοιβαίες υποσχέσεις γάμου, ένας γάμος, μια βάφτιση.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ.
-ΡΑΔΙΟ-ΡΕΝΑ, Γ. Κονδύλη 12.
-Κυτιοποιείον Θεοδώρου Σαράφη. Αλατσάτων 6.
-Κατάστημα υποδημάτων Αφών Σταμπουλίδη. Γ. Κονδύλη 57.
-Έκθεσις επίπλων Ιωάννου Πατρικίου. Π. Τσαλδάρη 5.
-Νίκος Π. Γώγος. Ειδικός παιδίατρος. Μοργκεντάου 73.
-Δικηγόρος Ιωακείμ Αβραμίδης. Γραφεία: Αγίου Κωνσταντίνου 1 Πειραιεύς. Μεγαλολειβαδίου 1 Νίκαια.

-Κατάστημα εκλεκτών τροφίμων Σ. Λαμπράκη. Γρεβενών 54 (πρώην λέσχη Ο.Φ.Ο.Ν.). Μεγάλη ποικιλία κονσερβών δι’ εκδρομάς.
-Ταβέρνα Π. Δ. Λακαφώση και υιών. Κινικίου 27.
-Ελληνοαμερικανικόν Επιμορφωτικόν Ινστιτούτον. Παράρτημα Νικαίας. Εντός του ιδιωτικού σχολείου ΧΡ. ΚΑΛΛΑ - Β.ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ. Οδός Σινασσού και Χαλδαίας.
-Η πλουσιωτέρα συλλογή οπτικών ΜΠΑΚΑΣ. Π. Τσαλδάρη 71.
-Καφές VETO. Ποιότητες Ρίου και Μόκας. Υιοί Ι. Μαρίνου. Θηβών 105.

η Νίκαια. Μηνιαία εκπολιτιστική επιθεώρηση. ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΕΥΧΟΥΣ 3. Μάρτιος 1955. Τιμή δραχμές 3. Σελίδες 32 μαζί με το εξώφυλλο.
Σελ. 3 και 4. ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ. Ο Ανδρέας Κακλαμάνος για την 25η Μαρτίου και τα διδάγματά της.
Σελ. 4. ΠΑΡΑΚΛΗΣΙΣ για να εισπραχθούν οι συνδρομές. Απλά λόγια. Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ, από τον Δημήτρη Λιάτσο.
Σελ. 5. Ο ΘΟΥΡΙΟΣ ΤΟΥ ΡΗΓΑ. (Αποσπάσματα).
Σελ. 6 και 7. ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ - ΠΑΡΑΔΟΣΗ. Του Ξ. Κ. Άκογλου.
Σελ. 8. Αντίλαλοι της ΠΟΛΕΩΣ. Κάποιες Κοκκινιώτισσες έκλαψαν  κι αυτές τα παιδιά τους που γύρισαν σε σιδερένια φέρετρα από την Κορέα. Ένα αυτοκίνητο του Β.Ν. με δύο αστέρια διέρχεται σαν βολίδα την Πέτρου Ράλλη στις 9 η ώρα και στις 14.30 προξενώντας ανησυχία στους περίοικους. Κατά γενική ομολογία η γιορτή της αποκριάς στην Πλατειά Αγίου Νικολάου δημιούργησε ένα χαρούμενο τόνο στην ζωή της πόλης.          
Σελ. 9. Ο Σ. ΣΚΙΠΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ Κ. ΠΑΛΑΜΑ. Το ποίημα που απήγγειλε ο Σκίπης  για τον Παλαμά. Ένα τετράστιχο του Παλαμά: Στην αργατιά, στη χωρατιά…
Σελ. 10. ″ΓΕΛΑ ΚΑΡΔΙΑ″, κείμενο που διάβασε ο Στράτης Ευστρατιάδης σε ένα μουσικοφιλολογικό πρωινό στο Αθλητικό Σωματείο Νικαίας «Ηρακλής» στις 5 Φεβρουαρίου 1943.
Σελ. 11. ΧΑΜΕΝΕΣ ΠΑΤΡΙΔΕΣ. ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ. Ποίημα του Σίμου Λιανίδη.
Σελ. 12 και 13. ΦΙΛΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΜΙΣΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ 1821. Σύντομη αναφορά του Δημήτρη Λιάτσου.
Σελ. 13. ΑΔΑΜΑΝΤΙΟΥ ΚΟΡΑΗ. ΠΑΡΑΙΝΕΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ.
Σελ. 14. ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΑΝΕΚΔΟΤΑ.
Σελ. 15. Ο Σπύρος Κρητικός γράφει ΑΠ’ Ο,ΤΙ ΘΥΜΑΜΑΙ. ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ. Από τις παλιές εποχές στην Νίκαια με αναφορά στις πρώτες εκδόσεις βιβλίων και εφημερίδων. Να σημειώσω ότι η πρώτη εφημερίδα της πόλης ήταν Η ΝΕΑ ΚΟΚΚΙΝΙΑ στα 1925 με διευθυντές τους Σμυρνιούς Σταύρο Κουκουτσάκη και Αλέκο Φατσέα. Στα 1926 βγήκε στην οδό Μαδύτου Η ΚΟΚΚΙΝΙΑ του Ιωάννη Μελά (οικονομικός διευθυντής ο Ιωάννη Βιθυνός) που είχα την χαρά να γνωρίσω πολύ αργότερα.
Σελ. 16, 17 και 29. Ο ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ ΣΤΗΝ ΠΝΥΚΑ. Ο λόγος του της 8 Οκτωβρίου 1838 όπως διασώθηκε στην εφημερίδα ΑΙΩΝ.
Σελ. 18 και 19. Ζωτική κοινωνική ανάγκη. ΖΗΤΕΙΤΑΙ ΜΕΓΑΣ ΕΥΕΡΓΕΤΗΣ. Του Ξένου Ξενίτα. Με αφορμή την ανάγκη ίδρυσης βρεφοκομικού σταθμού.
Το νέο Δ. Σ. του Φιλολογικού Συλλόγου Νικαίας: Πρόεδρος Π. Καπλανίδης, Α΄ αντιπρόεδρος Οικονομίδης, Β΄ αντιπρόεδρος  Χ. Γιαννόπουλος, γενικός γραμματέας Μ. Σαραντίδης, ειδικός γραμματέας δεσποινίδα Πασματζή, ταμίας Π. Παπαδουλής, κοσμήτορας Τουράτζωφ, έφορος βιβλιοθήκης δεσποινίδα Κατίκα, έφορος καλλιτεχνικού Ν. Πετρόπουλος, σύμβουλοι Ιωακείμ Βιζυηνός και Στράτης Ευστρατιάδης.   
Σελ. 20 και 21. ΓΑΜΟΣ - ΠΡΟΙΚΑ. Το τέλος του κειμένου που υπογράφει ο Λ. Πετράκος.
Σελ. 22. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Εορτασμού της 25ης Μαρτίου υπό του Δήμου Νικαίας.
Σελ. 23. ΠΡΟΣΚΟΠΙΚΗ ΖΩΗ. Δράσεις των ομάδων Νικαίας με την υπογραφή ΑΚΕΛΑΣ.
Σελ. 24 και 25. Γεγονότα και ειδήσεις. ΠΡΙΝ ΑΠΟ 19 ΧΡΟΝΙΑ. ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΣΤΟ … ΠΑΡΕΛΘΟΝ. Επιλέγει ο Αντώνης Ευγενίδης. Συμβάντα όπως καταγράφηκαν στον νικαιώτικο τύπο τον Μάρτη του 1936. Ο Φ.Σ.Ν. θα εορτάσει την 25η Μαρτίου στο θέατρο Έσπερος της οδού Κονδύλη το πρωί της 25.3.1955. Απαγγελίες θα γίνουν από τους ηθοποιούς Βεάκη, Μπινιάρη και Μετσόλη.
Σελ. 26 και 27. ΜΑΘΗΤΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ. Ετοιμασίες για ίδρυση «Συλλόγου σπουδαστών και αποφοίτων της Εσπερινής Σχολής Νικαίας». Διευθυντής της ήταν ο Π. Ορφανός. ΑΝΕΚΔΟΤΑ ΛΑΪΚΗΣ ΘΥΜΟΣΟΦΙΑΣ. Η προβοσκίδα του ελέφαντα έχει 40.000 μυς. ΘΕΛΩ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ, ποίημα της Φ. Δακτυλίδου για την Κύπρο.
Σελ. 28 και 29. Ταξιδεύοντας στην Ελλάδα. ΔΗΛΟΣ. ΤΟ ΙΕΡΟ ΝΗΣΙ ΤΟΥ ΦΟΙΒΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΡΤΕΜΗΣ. Γράφει ο Τάσος Ν. Πετρής. ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ. ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ. Ευχές για δυο εορτάζοντες.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ

 

-Εργοστάσιον μαλλίνων πλεκτών Β. Χ. Παπαδοπούλου. Νοταρά 57.
-ΜΠΑΚΑΣ. Π. Τσαλδάρη 71. Η πλουσιωτέρα συλλογή οπτικών.
-Εργαστήρια βιοχημείας - αιματολογίας μικροβιολογίας ιατρού ΑΘΗΝΑΣ ΝΤΑΓΓΑ - ΓΩΓΟΥ. Μοργκεντάου 73.
-Νίκος Π. Γώγος. Ειδικός παιδίατρος. Μοργκεντάου 73.
-Ιωακείμ Αβραμίδης. Δικηγόρος. Αγίου Κωνσταντίνου 1 Πειραιεύς. Μεγαλολειβαδίου 1 Νίκαια.
-Επαγγελματικαί και τεχνικαί σχολαί Π.Α.Λ.Μ.Ε.Ρ. Ιδρυτής - Γενικός Διευθυντής ο Ιωάννης Θεοδώρου. Κεντρικόν: Πατησίων και Στουρνάρα 49. Παράρτημα: Ηρακλείου 67 - 69. Παράρτημα: Νίκαια (Κοκκινιά) Π. Ράλλη και Ταξ. Μπλόκ 57. [Η οδός Ταξίαρχου Μπλόκ μετονομάστηκε σε Κύπρου σε ένδειξη διαμαρτυρίας των Νικαιωτών κατά των Άγγλων]

 

-Υαλικά. Πορσελάναι. Οικιακά σκεύη. Κ. Χουτόπουλος  και Υιός. Μεγάλης Βρετανίας 4. Πειραιεύς. [Μεγάλης Βρετανίας είναι η Εθνικής Αντιστάσεως]

 

-Α. Α. Αποστολόπουλος. Επιπλώσεις. Ψυγεία. Τσαλδάρη 124.
-Το μόνον κατάστημα στο είδος του. Ποδήλατα μοτοσακώ με δόσεις. Αφοί Κασιμάτη. Πλατεία Ιπποδαμείας. Πειραιεύς.   

-Καφές VETO. Ποιότητες Ρίου και Μόκας. Υιοί Ι. Μαρίνου. Θηβών 105.

η Νίκαια. ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΕΥΧΟΥΣ 5. Ιούλιος 1955. Τιμή δραχμές 3.50. Σελίδες 24 μαζί με το εξώφυλλο.
Σελ. 5 και 6. ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΙ ΚΑΙ ΟΧΙ ΚΑΤΑΛΥΤΕΣ. Ο Κακλαμάνος αναφέρεται στα εργατικά σωματεία της πόλης που υπολειτουργούν: «Η Νίκαια δεν κατώρθωσε να αποτινάξη ακόμη την κηδεμονία του «προστάτου» Πειραιώς, ο οποίος εξακολουθεί να την θεωρή ανήλικη - παρά τα 33 χρόνια της - και συνεπώς αχειράφετη». Τα 14 σωματεία: Αναψυκτικών και ποτών. Γαλακτοπωλών. Δερματοπωλών. Ιχθυοπωλών. Καταστηματαρχών Υποδηματοποιών. Καπνοπωλών. Καφεζυθοπωλών. Κουρεών - Κομμωτών (διασπάστηκε στα δυο). Ξυλουργών. Οινομαγείρων. Οπωρολαχανοπωλών. Παντοπωλών. Ραπτών. Υφαντουργών. Φωτογραφία του Παπαμιχαήλ, τερματοφύλακα της Αθλητικής Ενώσεως Νικαίας.
Σελ. 7. ΝΕΟΙ ΠΟΙΗΤΕΣ. Ο Στέφανος Τηλικίδης έδωσε στα 1953 τα «Δημοτικά Μοτίβα» (ποιήματα). Η ανέκδοτη συλλογή του περιλαμβάνει τραγούδια εμπνευσμένα από την κατοχή. Εδώ παρουσιάζονται δύο, ΤΗΣ ΣΤΕΡΕΜΕΝΗΣ ΒΡΥΣΗΣ, ΤΗΣ ΡΟΔΙΑΣ.
Σελ. 8 και 15. ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΜΑΣ. Σκίτσα και Εντυπώσεις. Του Δημήτρη Λιάτσου.
Σελ. 9 και 21. ΝΑΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ. ΤΟ ΤΙΜΟΝΙ. Του Ανδρέα Καρκαβίτσα.
Σελ. 10 και 16. ΑΡΘΡΑ ΣΥΝΕΡΓΑΤΩΝ. Η ΕΞΕΛΙΞΙ ΤΗΣ ΧΟΡΩΔΙΑΚΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ. Ο ΦΙΛΟΚΤΗΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ ΙΔΡΥΕΙ ΤΗΝ ΧΟΡΩΔΙΑΝ ΑΘΗΝΩΝ. ΕΝΑΣ ΕΚΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ. Του Ιωάννου Γιαννούλη. Ο Οικονομίδης (1889-1957)  διετέλεσε και διευθυντής του Ωδείου Πειραιώς στα 1924-1931). Η Χορωδία Αθηνών ιδρύθηκε στα 1920/21.
Σελ. 11. ΤΟ ΗΡΩΟΝ ΤΩΝ ΠΕΣΟΝΤΩΝ. ΜΕΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΙΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ. Ο γλύπτης Ζογγόπουλος ανέλαβε να εκπονήσει το ηρώο με προϋπολογισμό που ανέρχεται στις 192.000 νέες δραχμές αλλά «δυστυχώς δεν κατέστη δυνατόν το έργο να είναι έτοιμο μέχρι στις 17 Αυγούστου, ώστε να γίνουν και τα αποκαλυπτήρια την ίδια μέρα» γράφει ο Λ. Πετράκος.
Σελ. 12 και 13. ΕΝΑ ΠΑΛΗΟ ΞΕΧΑΣΜΕΝΟ ΒΙΒΛΙΟ. ″Ο ΠΟΝΤΟΣ ΑΝΑ ΤΟΥΣ ΑΙΩΝΑΣ″. ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΣ ΚΑΙ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ. ΤΟ ΚΑΘΗΚΟΝ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΗΣ ΕΝΩΣΕΩΣ ΠΟΝΤΙΩΝ. Άρθρο του Αντώνη Ευγενίδη για το βιβλίο που είχε τυπωθεί στην Δράμα το 1929. Συγγραφέας του ήταν ο Πανάρετος Τοπαλίδης. Παρουσιάζεται και ένα ΔΗΜΩΔΕΣ ΑΣΜΑ ΤΟΥ ΠΟΝΤΟΥ παρμένο από το εν λόγω βιβλίο.
Σελ. 14 και 15. ΠΑΡΑΞΕΝΟ ΧΡΟΝΙΚΟ. ΙΟΥΛΙΟΣ. Του Πέτρου Σταύρου. Διάφορα γεγονότα που εντάχθηκαν χρονολογικά μέσα στον μήνα Ιούλιο.
Σελ. 16. Ο Δημήτρης Λιάτσος γράφει λίγα λόγια για τον ζωγράφο Δημήτρη Τηνιακό (1920-10.12.1997). Αποφοίτησε την Σχολή Καλών Τεχνών στα 1947.
Σελ. ΤΟ ΝΥΚΤΕΡΙΝΟΝ ΓΥΜΝΑΣΙΟΝ. Ο Ιωάννης Κοντούλης αναφέρεται στην ανάγκη ίδρυσης νυχτερινού γυμνασίου από το δημόσιο.
Σελ. 18. ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΜΗΤΕΡΕΣ. ΠΩΣ ΜΑΘΑΙΝΟΥΝ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ.
Σελ. 19 και 21. ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΔΡΟΜΗΝ ΤΟΥ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΝΙΚΑΙΑΣ. ΣΤΟΥΣ ΔΕΛΦΟΥΣ. Του Στράτη Ευστρατιάδη.
Σελ. 20. ΚΟΝΤΑ ΣΤΑ ΜΙΚΡΑ ΑΘΛΗΤΙΚΑ ΜΑΣ ΣΩΜΑΤΕΙΑ. ″ΠΡΩΤΕΥΣ″. Άρθρο του Β. Κωτούλα. Ιδρύθηκε στα 1934, σταμάτησε στη κατοχή και επανεμφανίστηκε στα 1947.
Σελ. 21. ΕΚΔΟΣΕΙΣ. Το βιβλίο «Η κόρη του λοχαγού» του Πούσκιν εξέδωσε ο Κέδρος.
Σελ. 22. ΕΠΙ ΤΗ ΛΗΞΕΙ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ. ΑΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΩΝ ΤΗΣ ΠΟΛΕΩΣ ΜΑΣ. Στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιώς έγιναν οι ετήσιες σχολικές εορτές. Εκπαιδευτήρια της Κατίνας Χ. Γιαννοπούλου. Εκπαιδευτήριο Ελ. Αβραμίδου. Εκπαιδευτήριο της Καλλά – Χατζηγεωργίου σε σύμπραξη με αυτό της Σταθοπούλου - Χατζηγεωργίου του Πειραιά. Το λύκειο «Η Αθηνά» του Ρηνιωτάκη. Την Κυριακή 19.6.1955 έδωσε τη γιορτή του και το εκπαιδευτήριο Μαρίκας Ελματζόγλου - Πρωτόπαπα στον Ορφέα. Τέλος το εκπαιδευτήριο του Γ. Σταματουλά «Αγωγή» που γιόρτασε στο Δημοτικό Θέατρο (25.6.1955), πρόσφερε τα έσοδα για την ανακούφιση των μαθητών που πλήγηκαν στους σεισμούς του Βόλου.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
-Καταστήματα ″ΠΡΩΤΕΥΣ″. ΒΑΣ. ΣΤΑΜΠΟΥΛΟΓΛΟΥ. Οδός Π. Τσαλδάρη 301. Μηχαναί ″ZUNDAPP″ ανώτεραι όλων. Όπλα. Ακορντεόν. Κουζίναι. Ραδιόφωνα. Σε 360 δόσεις άνευ προκαταβολής.

 

-Λεμονάδα πορτοκαλάδα ΒΙΚΤΩΡΙΑ. Πραγματική απόλαυσις.
-Δημ. Β. Σαμπαζιώτης. Νοταρά 40. Αντιπρόσωπος γερμανικών ραπτομηχανών ΓΚΡΙΤΖΝΕΡ.
-Μαιευτική γυναικολογική κλινική. Καρδίτσης 73 (Πρώην Καΐρη). Μαιευτικόν γυναικολογικόν ο ιατρός Ιάκωβος Παπαδόπουλος. Παθολογικόν ο ιατρός Χαρίλαος Κ. Χιονίδης.
-Οίκος υποδημάτων χονδρικής και λιανικής πωλήσεως Πέτρος Π. Ασλάνης. Π. Ράλλη και Κασταμονής 53.
-Εργαστήρια βιοχημείας - αιματολογίας μικροβιολογίας ιατρού ΑΘΗΝΑΣ ΝΤΑΓΓΑ - ΓΩΓΟΥ. Μοργκεντάου 73.
-Νίκος Π. Γώγος. Ειδικός παιδίατρος. Μοργκεντάου 73.
-Ωρολόγια. Κοσμήματα Ελευθέριος Χατζησάββας. Γ. Κονδύλη 2.
-Χρώματα σιδηρικά βιομηχανικά. Χρ. Μεθενίτης και Θ. Τσοχατζής. Π. Τσαλδάρη 7.
-ΚΛΕΟΔΗΜΟΣ. Υποκάμισα. Πιζάμαι. Π. Τσαλδάρη 17.
-Ελληνοαμερικανικόν Επιμορφωτικόν Ινστιτούτον. Παράρτημα Νικαίας. Εντός του ιδιωτικού σχολείου ΧΡ. ΚΑΛΛΑ - Β.ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ. Οδός Σινασσού και Χαλδαίας.
-Ό,τι εκλεκτόν δια τον άνδρα και την γυναίκα στο ΑΘΗΝΑΪΚΟΝ. Αντ. Παλόγλου. Π. Τσαλδάρη 79. Δεχόμεθα διατακτικάς «Παπαστράτου».  
-Ράδιο ΕΥΑ. Θ. Τσιγγάρης και Σία. Οδός Γ. Κονδύλη 12.

η Νίκαια. Μηνιαία εκπολιτιστική επιθεώρηση. ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΕΥΧΟΥΣ 6. Αύγουστος 1955. Τιμή δραχμές 3.50. Σελίδες 24 μαζί με το εξώφυλλο.
Σελ. 3. ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΠΟΛΕΩΣ. Πέρασαν ένδεκα χρόνια από την τρομερή ημέρα της 17 Αυγούστου 1944. Αισιόδοξα μηνύματα έρχονται από την Γενεύη «για την γενικώτερη υπόθεση της ειρήνης … Αναζητούν λύσεις εξόδου από την κόλασιν ενός μελλοντικού πολέμου». Διευκρινίζεται ότι μόνο το Σωματείο Υποδηματοποιών Καταστηματαρχών Νικαίας είναι ταμειακώς εντάξει στην Ομοσπονδία. Τα υπόλοιπα οφείλουν 600 δραχμές το καθένα. Οι παιδικές κατασκηνώσεις δεν έγιναν την χρονιά εκείνη από τον Δήμο. Παρά τις πιέσεις η Α.Ε.Ν. δεν χορήγησε μεταγραφή του Γεωργούλη στον Ολυμπιακό. Το σωματείο των ομήρων Νικαίας ζήτησε να δοθούν στα μέλη του αποζημιώσεις από τις πολεμικές επανορθώσεις και να ξαναχορηγηθούν οι συντάξεις των θυμάτων που έχουν περικοπεί. Ευχαριστήρια για τα 6 τεύχη που συμπλήρωσε το περιοδικό.
Σελ. 5. ΕΠΟΧΕΣ ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ. Ένα ποίημα του Άγγλου ποιητή Σέλλεϋ με τίτλο «Η μάσκα της Αναρχίας» (Από την Παγκόσμιο Ιστορία - Ματιές, του Παντίτ Νεχρού, εκδόσεις Φάρος 1954, σελίδες 720).
Σελ. 6, 7, 8. Ο ΚΑΤΣΑΚΗΣ. ΔΙΗΓΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΤ. ΣΥΛΒΙΟΥ-ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ.
Σελ. 9 και 18. ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΑΣ ΚΙ ΕΔΩ. ΝΑ ΓΡΑΦΤΕΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΑΣ. Άρθρο του Αντώνη Ευγενίδη. «Εκείνο που ενδιαφέρει είναι η συγγραφή της ιστορίας της Κοκκινιάς από την εγκατάστασή μας σ’ αυτήν μέχρι σήμερα. Δουλειά δύσκολη που γίνεται δυσκολώτερη γιατί δεν βρίσκονται εύκολα οι πλούσιες πηγές από τις οποίες θ’ αναληφθεί το ιστορικό υλικό». «Οι παλαιοί εκδότες, διευθυντές συντάκτες κ.λ.π. κι’ αν έχουν στοιχεία τα κρατάνε για τροφή του σκόρου και των κορέων και… κουμπώνονται μόλις τους ζητήσεις κάτι για να μελετήσεις… Το πώς θα γίνει η συγγραφή δεν είναι δική μας δουλειά να το πούμε· είναι δουλειά των ειδικών που θα ασχοληθούν με το μεγάλο τούτο θέμα, να το εξετάσουν και ν’ αρχίσουν να το πραγματοποιούν».
Σελ. 10. ΣΤΗ ΜΑΝΝΑ ΜΟΥ ΕΥΡΥΚΛΕΙΑ Φ. ΛΙΑΝΙΔΟΥ. Ποίημα του Σίμου Λιανίδη.
Σελ. 11. ΝΙΚΑΙΑ, ΜΙΑ ΠΟΛΗ. Του Τάσου Ν. Πετρή. Για να ζεις σε μια πόλη πρέπει να την αγαπάς, έτσι ο αρθρογράφος μιλάει με αγάπη για την πόλη που γεννήθηκε από το τίποτα, τους χωμάτινους δρόμους και τις πρώτες παράγκες. «Οι πέτρες, το χώμα, τα τούβλα, ο ασβέστης, το τσιμέντο, το νερό, γίνονται σύμβολα της πίστης και της δύναμης των πονεμένων ανθρώπων… Της θέλησης για το χτίσιμο της δεύτερης πατρίδας».
Σελ. 12 και 13. ΝΟΣΤΑΛΓΙΚΕΣ ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΧΑΜΕΝΕΣ ΠΑΤΡΙΔΕΣ. ΜΕΤΑΛΗΨΗ ΤΟΝ ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΥΓΟΥΣΤΟ. Του Ξένου Ξενίτη.
Σελ. 14 και 15. ΑΡΘΡΑ ΣΥΝΕΡΓΑΤΩΝ. ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΘΗΝΩΝ 1955. ΤΟ ΠΛΗΡΕΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ. Ο Ιωάννης Γιαννούλης παραθέτει και κριτικάρει το πρόγραμμα του φεστιβάλ στο Ηρώδειο.
Σελ. 16 και 17. ΧΡΟΝΙΚΟ ΔΙΗΓΗΜΑ. ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΜΠΛΟΚΟΥ. Του Δημήτρη Λιάτσου.
Σελ. 18. Κοκκινιώτες Καλλιτέχνες. ΠΩΛ ΦΑΡΑΤΖΙΑΝ. Ο ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ-ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ ΠΟΥ ΔΟΞΑΖΕΙ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΑΣ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ. Του Δημήτρη Λιάτσου. Ο Φαραντζιάν διδάχτηκε την φωτογραφική τέχνη το 1927 από τον Ιταλό Πασκουάλε Στέλλα. Υπήρξε και οπερατέρ κινηματογράφου. Το εξώφυλλο του περιοδικού παρουσιάζει ένα έργο του με τίτλο: Επίλογος.  
Σελ. 19. ΕΙΜΑΣΤΕ ΜΕΣΑ ΣΤΗ ΖΩΗ. (Από τα ποιήματα του Κώστα Ουράνη).
ΣΕ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΚΟΠΟ. ΜΙΚΡΟ ΠΟΥΛΙ ΠΟΥ ΠΕΤΕΣΑΙ. Ποίημα του Στέφανου Τηλικίδη.
Σελ. 20. Ο ΞΕΠΕΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ. ΑΓΟΡΑΠΩΛΗΣΙΑ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΙΣΤΩΝ. Του Ιωάννη Κοντούλη.
Σελ. 21. ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΕΝΝΙΕΣ. Ο Γιώργος Μετσόλης μετά τον τραυματισμό του βρίσκεται στο στάδιο της ανάρρωσης. Το φθινόπωρο θα κυκλοφορήσει την καινούργια του συλλογή. Ο Μετσόλης (1922-1989) είχε τραυματιστεί στην ωμοπλάτη στις δοκιμές του έργου «Ερωτόκριτος και Αρετούσα» και παρέμεινε περίπου ένα μήνα στο σπίτι του. Τα βιβλίο βγήκε στα 1956: Γιώργου Μετσόλη. το μέγα πάθος. Ήταν η τρίτη ποιητική συλλογή του. Τυπώθηκε στα τυπογραφεία Αριστείδη Μαυρίδη (ιδρύθηκε στα 1929) για λογαριασμό του «Φιλολογικού Συλλόγου Νικαίας». Το εξώφυλλο φιλοτέχνησε ο ζωγράφος Μιχάλης Νικολινάκος. Το κόσμημα χάραξε ο ζωγράφος και χαράκτης Δημήτρης Τηνιακός. Διαστάσεις 24,7Χ17,2 σελίδες 32, χοντρό άγραφο εξώφυλλο σκεπασμένο με το περικάλυμμα.
Ο Μιχάλης Νικολινάκος (1921-1994) παίρνει μέρος στην καινούργια ταινία του Νότη Περγιάλη «Αγιούπα». Την προσεχή σεζόν το θέατρο Έσπερος θα μεταβληθεί σε κινηματογράφο. Η ΖΩΗ ΤΩΝ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΜΑΣ. Οι γαλακτοπώλες της περιοχής γιόρτασαν (20.7.1955) στην Αγία Τριάδα Πεντέλης. ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ. Απάντηση σε δυο επιστολές.
ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ
-Καταστήματα ″ΠΡΩΤΕΥΣ″. ΒΑΣ. ΣΤΑΜΠΟΥΛΟΓΛΟΥ. Οδός Π. Τσαλδάρη 301.
-Κυτιοποιείον Θεοδώρου Σαράφη. Αλατσάτων 6.
-Μεγάλο κατάστημα τροφίμων τα «Ωραία Τρίκκαλα» Σ. Αναγνώστου και υιοί. Έτος ιδρύσεως 1922. Δραγούμη 7 Παλαιά Κοκκινιά. Διαφήμιζαν ότι τα προϊόντα τους διατηρούνταν «εντός Ηλεκτρικού Ψυγείου». «Η σπεσιαλιτέ μας, ο Τρικκαλιώτικος Τυρός. Διανομή κατ’ οίκον».
-Φροντιστήρια Αδελφών Δ. Καλοπίση. Καθηγητού των μαθηματικών. Εν Αθήναις: Γερανίου 38 (πλησίον Ομονοίας) β΄ πάροδος Αγ. Κωνσταντίνου. Εν Πειραιεί: Σκουζέ 30α (Πλατεία Τερψιθέας).
-Κατάστημα τροφίμων Κωνσταντίνου Σφυρή και Σία. Δραγούμη 59. Παλαιά Κοκκινιά.
-Όπλα μάσκες αναπνευστήρες πέδιλα. Αποκλειστικός εισαγωγεύς Φίλιππος Σ. Λαούρδας. Ακτή Μιαούλη 1. Πειραιεύς.
-Γενικά φροντιστήρια Π. Ε. Παπατζανάκη. Τσαμαδού και Πραξιτέλους 11. Πειραιεύς.
-Βιβλιοχαρτοπωλείον ΑΠΟΛΛΩΝ. Οδός Π. Τσαλδάρη 235. Όλα με μικράς εβδομαδιαίας δόσεις.

ΣΧΟΛΙΑ
Στα 1960 κυκλοφόρησαν δυο βιβλία για την Νίκαια:
*Στράτη Ευστρατιάδη. Γράμματα και Τέχνες στη Νίκαια. Έκδοσις Φιλολογικού Συλλόγου Νικαίας. Σελίδες 48. Η μελέτη αυτή ήταν θέμα ομιλίας του στον Φ.Σ.Ν.  στις 23.11.1958. Απλή αναφορά για το περιοδικό «η Νίκαια» στην σελίδα 9 και 36.
*Δημήτρη  Λιάτσου. Κοκκινιά. Ένα όνομα μιά πολιτεία. Νίκαια 1960. Η πολιτιστική και πνευματική πορεία της. Πρόλογος: Σάββα Παπαδόπουλου. Για το περιοδικό  «η Νίκαια» γράφει στις σελίδες 128-129.

       


  


                                  

Σκόρπια μονόφυλλα με έντονο πειραϊκό περιεχόμενο.

Ερευνά και γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης.

Η συλλογή μου αποτελείται από βιβλία, καταστατικά, προγράμματα, καταλόγους, προσκλήσεις, έγγραφα, μετοχές, διπλώματα, ταυτότητες, διαφημιστικά φυλλάδια, κάρτες, φωτογραφίες, κάθε λογής τεκμήρια πάνω στην δημόσια και καθημερινή ζωή των κατοίκων που με έλκυσαν να μαζέψω ώστε να ασχοληθώ με τον Πειραιά. Σας παρουσιάζω ακόμα μια ενδιαφέρουσα σειρά από αυτά έγγραφα, με την σκέψη ότι συμβάλλω στην κατανόηση της «κρατικής πιστοποίησης» του πολίτη των παλαιών καιρών σε σχέση με τις τότε καθημερινές ανάγκες του. Έχω επίσης την βεβαιότητα ότι θα χρησιμεύσουν κάποια στιγμή στους μελετητές, στους οποίους κυρίως απευθύνομαι.    

 
*Η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος εξέδωσε την παρακάτω ομολογία που βρίσκεται στην συλλογή μου:
Ομολογία δραχμών χρυσών 851 45/100 με ετήσιο τόκο 4 %. Η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος οφείλει στον Ιωάννη Σκευοφύλακος Ορφανό οκτακόσιες πενήντα μία 45/100 χρυσές δραχμές που κατατέθηκαν στο ταμείο της για 22 χρόνια με ετήσιο τόκο 4% που θα πληρώνεται κάθε εξάμηνο. Από τις 29 Ιουλίου 1910 μέχρι 29 Ιουλίου 1932. Εν Αθήναις τη 5 Αυγούστου 1910.
 Όμως από ότι φαίνεται εξοφλήθηκε «δι’ ομολογιών δανείου» την δεκαετία του 1920.

 

*Κάποια ιστορικά στοιχεία για την ΔΕΗ Νέου Φαλήρου είχα δημοσιεύσει  στην ΠΕΙΡΑΪΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ, Πέμπτη 17 Δεκεμβρίου 1998, σελ. 15 με τίτλο «Ο Κεντρικός Ατμοηλεκτρικός Σταθμός και το Εκπαιδευτικό Κέντρο της ΔΕΗ στο Νέο Φάληρο». Επίσης πρόσφατα (Σάββατο 14 Σεπτεμβρίου 2019) ανέδειξα στο blog μου λίγα προσωπικά έγγραφα του Γεωργίου Καλαντζάκη ο οποίος εργαζόταν στην τότε ΕΗΕ ως ηλεκτροτεχνίτης. Τώρα θα παρουσιάσω τρία ακόμα τεκμήρια από το αρχείο μου.
Οι αυξήσεις στην τιμή παροχής ηλεκτρικής ενέργειας είναι διαχρονικές, κάθε φορά ανακοινώνονται στον Τύπο ή στα σύγχρονα μέσα ενημέρωσης. Ο πελάτης όσο κι αν διαμαρτύρεται δεν έχει παρά να υποστεί την επιβάρυνση.
Στα πρώτα χρόνια όμως, όταν οι συνδρομητές ήταν περιορισμένοι οπότε και  διαχειρίσιμοι, η υπηρεσία φρόντιζε να στέλνει ιδιαίτερες επιστολές.  
Η Ελληνική Ηλεκτρική Εταιρεία, Γραφείον Πειραιώς, διαβίβασε στον Γεώργιο Αναγνωστόπουλο ενημερωτική επιστολή με αριθμό πρωτοκόλλου 282 στις 26 Αυγούστου 1916 για να τον ενημερώσει. Μεταφέρω το κείμενο στην νεοελληνική: «Η υπερτίμηση που εφαρμόστηκε από μας από 1 Φεβρουαρίου ενεστώτος έτους του παρεχόμενου σε σας ρεύματος προς φωτισμό, κατά δύο λεπτά ανά κιλοβατώρα προϋπόθετε πολύ κατώτερη της σημερινής τιμή στους γαιάνθρακες. Δυστυχώς όμως η ολοένα αυξανόμενη τιμή των γαιανθράκων, μας αναγκάζει – και αυτό για να καλυφτεί μέρος μόνο των ζημιών μας – να υπερτιμήσουμε εκ νέου το ρεύμα που σας παρέχεται κατά ένα παραπάνω λεπτό, ήτοι από 8 σε 9 λεπτά την ΚΒΩ από 1 Σεπτεμβρίου».
Οι λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος (έναντι, εκκαθαριστικοί) έρχονται τυπωμένοι κάθε δυο μήνες στους καταναλωτές. Τελευταία λειτουργεί χωρίς χαρτί η Υπηρεσία Έκδοσης Ηλεκτρονικού Λογαριασμού. Ας δούμε δυο παλιούς τέτοιους λογαριασμούς, του 1917 και του 1970.
-Ελληνική Ηλεκτρική Εταιρεία. (Συστήματος THOMSON - HOUSTON). Εν Αθήναις. Ηλεκτρικός Σταθμός Πειραιώς. Κατάστασις Καταναλώσεως Ηλεκτρικού Ρεύματος. Μηνός Ιουλίου 1917. Υπό του κ. Αναγνωστοπούλου Α. Γ.
Οι ενδείξεις του γνώμονα: Την 1^η Αυγούστου 9494. Την 1^η Ιουλίου 9065. Η διαφορά είναι 429 HWH (ΚΒΩ) που αντιπροσώπευαν την κατανάλωση 51.50 δρχ. (1 HWH = 12 λεπτά, δηλαδή συνολικά 51.48 δρχ.). Λοιπές κρατήσεις: Ενοίκιο αριθμητή: 1.50. Συντήρηση λαμπτήρων πυρακτώσεως 0.60. Σύνολο 53.60. Συν 10 λεπτά χαρτόσημο, η οφειλή ανήλθε σε 53,70 δρχ.
-ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ. Περιφερειακή διεύθυνσις Αττικής. Ειδοποίησις. Απόδειξις. ΚΑΡΚΑΛΗ ΜΑΡΙΑΝΘΗ. Ακτή Θεμιστοκλέους 120. Ν. Καλλίπολις. Λογαριασμός καταναλώσεως ηλεκτρικού ρεύματος. Κωδικός Τ3, δηλαδή οικιακής χρήσεως. Δυο μηνών από 16.2. – 15.4.70. Περιοχή Πειραιώς. 15598 μείον 15266 = 332 ΚΒΩ. Οι 332 ΚΒΩ κόστιζαν 252, 60 δρχ. Λοιπές κρατήσεις: Ε.Ι.Ρ. 27,20 δρχ. Δημοτικά τέλη 75,00. Πάγια αποζημίωση 124,60. Χαρτόσημο 3,60. Σύνολο 483,00 δρχ. «Εισεπράχθη» στις 20 Μαΐου 1970. [Εισπράχτηκαν άλλες 12 δραχμές για μη εμπρόθεσμη εξόφληση και έναρξη διαδικασίας διακοπής του ρεύματος]

*Μονόφυλλο τιμολόγιο. Τυπώθηκε: ΤΥΠ. ΜΑΝΟΥ & ΣΤΑΣΙΝΑΚΗ - ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ.
ΚΑΤΑΣΤΗΜΑ ΞΥΛΕΙΑΣ ΑΝΩΝΥΜΟΥ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ. ΕΝ ΠΕΙΡΑΙΕΙ. Εν Πειραιεί τη 24 Απριλίου 1917. Ταρσόπουλος.
2 Γαλλικά 4/25 Μέτρα 10  4.60  46
μεταφορά Δρ. 2
12 ζεύγη μετεσέδες Δρ. 9.75
τραμ λεπτά 35
δια κάρβουνα μηχανής Δρ. 2
100 δράμια τυρί λεπτά 80
70 φιλ. 64Χ92 ;;;;; Δρ. 7.50
μεταφορά σιδηροδρόμου λεπτά 35
[Σφραγίδα: ΕΞΩΦΛΗΘΗ]

 

 

 

*Ο Δήμος Πειραιά εξέδωσε πιστοποιητικό ενός δημότη για σχολική χρήση.
 Αριθ. Δ.Υ. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ. Ο Δήμαρχος Πειραιώς. Τμήμα στρατολογίας. Πιστοποιεί ότι. Ο Λορέτζος Νικόλαος του Δημητρίου είναι υπήκοος Έλλην εύρηται εγγεγραμμένος εν τω εντύπω Μητρώω των αρρένων του ημετέρου Δήμου υπό τον αύξ. αριθμόν 35439 και υπό έτος γεννήσεως εννεακόσια δέκα έξ ‹1916›. Τη αιτήσει του δίδεται το παρόν συμφώνως τω άρθρω 105 του περί στρατολογίας Νόμου 3328 Διά χρήσιν σχολικήν.
Εν Πειραιεί τη 16-9-1926.
Ο ΣΤΡΑΤΟΛΟΓΟΣ [Υπογραφή] Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ και α. α. [Υπογραφή].
Σφραγίδα ΔΗΜΟΣ ΠΕΙΡΑΙΕΩΝ.
Στην πίσω όψη είναι γραμμένο: Ντελινταδάκης Βασιλ. Ιωάννης. 1914. Σχολείον.   

 

*Μονόφυλλο έγγραφο Άδειας Ασκήσεως Επαγγέλματος του 1929. 
Ο καταστηματάρχης όφειλε να την έχει αναρτήσει σε εμφανές μέρος, αυτή η άδεια μπορεί να ήταν στο πορτοφόλι του. Ήταν διπλωμένη στα οκτώ οπότε είχε φθορές. Έτσι το κόλλησαν σε λευκό χαρτί με γραμμές για γράψιμο, αυτή που λέγαμε «κόλλα διαγωνισμού». Δεν χρειαζόταν χαρτόσημο αφού γράφει: Ατελής.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ. Οικονομική Εφορία Γ΄ Πειραιώς.
ΑΔΕΙΑ ΑΣΚΗΣΕΩΣ ΕΠΙΤΗΔΕΥΜΑΤΟΣ.
Φορολογικής τριετίας 1926 - 1927 έως 1928 - 1929.
Αύξων αριθμός. 2/1928.
Εις τον επιτηδευματίαν Γεράσιμον Πατρίκιον ασκούντα επί της οδού Πραξιτέλους αριθ. 210 το επιτήδευμα του Κτηματομεσίτου και δηλώσαντα αυτό, χορηγείται η παρούσα άδεια ασκήσεως του επιτηδεύματος τούτου εν τω ως άνω καταστήματι αυτού. [Διαγραμμένο: Δικαιούται δε και εις ανάρτησιν ξενογλώσσου επιγραφής ή διαφημιστικής αναγραφής(1)]
Εν Πειραιεί τη 9 Ιανουαρίου 1929.
Ο Οικον. Έφορος.
[Σφραγίδα ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Γ΄ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΟΡΙΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ και υπογραφή]

*Μονόφυλλο. Κάλεσμα για υποψηφιότητα σε διοικητική θέση.
ΣΥΝΔΕΣΜΟΣ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑΡΧΩΝ ΚΟΥΡΕΩΝ ΚΟΜΜΩΤΩΝ ΚΑΙ ΜΥΡΟΠΩΛΩΝ.
Αξιότιμε Κύριε Συνάδελφε,
Συμφώνως τοις άρθροις 6, 11 και 36 του ημετέρου Καταστατικού επιθυμούντες να εκθέσητε υποψηφιότητα δι’ οίαν δήποτε Διοικητικήν θέσιν, συμπληρώσατε την συνημμένην αίτησιν υποψηφιότητος και αποστείλατε ταύτην εις το κατάστημα του Γενικού Γραμματέως κ. Ιωάννου Δρέττα μέχρι της 15ης Μαρτίου ημέραν Τρίτην και ώραν 8 ½ μ. μ.
Ημέρα Αρχαιρεσιών ωρίσθη η 20η Μαρτίου 1932.
Εν Πειραιεί τη 20η Μαρτίου 1932.
(ΕΚ ΤΟΥ ΓΡΑΦΕΙΟΥ ΤΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ).
[Σφραγίδα με απεικόνιση της Αγίας Τριάδος]

*Μονόφυλλο. Έντυπο της Γενικής Ασφάλειας Πειραιώς που χρησιμοποιήθηκε την δεκαετία του 1930 για να επιβεβαιώνει την νομιμοφροσύνη μερίδας των πολιτών.
ΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ.
ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΠΟΛΕΩΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ.
ΤΜΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ.
ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟΝ.
Αριθ. … Ο υπογεγραμμένος … του Τμήματος Γενικής Ασφαλείας Πειραιώς, πιστοποιώ ότι ο έναντι εικονιζόμενος … γεννηθείς το έτος 19 … εις … διαμένων εν Πειραιεί από του έτους 19 … και κατοικών ενταύθα επί της οδού … αριθ. … ως προκύπτει εκ των συγκεντρωθεισών πληροφοριών συμφώνως προς την υπ’ αριθ. 16)6)20 Μ. Γ. εγκύκλιον του Υφυπουργείου Δημοσ. Ασφαλείας δεν είναι γνωστόν ως εμφορούμενος από κομμουνιστικάς αρχάς μήτε εξεδηλώθη κατά του πολιτεύματος της χώρας. …
Το παρόν εκδίδεται τη αιτήσει του, ίνα αποσταλή εις … διά …
Εν Πειραιεί τη … 193
Ο
ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ

*Τρεις καρτέλες επαγγελματικής αλληλογραφίας του Γεωργίου Μαντζουράνη στους ίδιους πελάτες του στην Μυτιλήνη.
-ΓΕΩΡΓΙΟΣ Β. ΜΑΝΤΖΟΥΡΑΝΗΣ. Μακράς Στοάς 18. Πειραιεύς.
Κ[ύρι]ον. Αγάλιαν και Μαστραντωνάκην. Μυτιλήνην.
Εν Πειραιεί τη 2 Δεκεμβρίου 1932.
Κ[ύρι]οι
Στερούμαι ; πολλού ειδήσεών σας. Πίτυρα χονδρά φρέσκα, καλά, δυνατόν να σας φορτώσω ιστιοφορικώς ή και ατμοπλοϊκώς με δρ. 330 εις λιμένα σας. Εν αναμονή παραγγελιών σας. Πρόθυμος. [Υπογραφή]
-ΓΕΩΡΓΙΟΣ Β. ΜΑΝΤΖΟΥΡΑΝΗΣ. Μακράς Στοάς 18. Πειραιεύς.          
Εν Πειραιεί τη 10 Απριλίου 1933.
Κύριοι
Βεβαιώ προγενεστέραν μου 6^ης τρέχοντος.
Πίτυρα. υπετιμήθησαν ακόμη περισσότερον και δυνατόν σήμερον να σας φορτώσω με τιμήν 245 ιστιοφορικώς 252 ατμοπλοϊκώς εις λιμένα σας.
Και πάλιν προκειμένου δια ποσότητα, δυνατόν να σας επιτύχω και καλυτέραν τιμήν.
Εν αναμονή παραγγελιών σας. Πρόθυμος. [Υπογραφή]   
-ΓΕΩΡΓΙΟΣ Β. ΜΑΝΤΖΟΥΡΑΝΗΣ. Μακράς Στοάς 18. Πειραιεύς.
Εν Πειραιεί τη 20 Απριλίου 1933.
Κύριοι
Βεβαιώ προγενεστέραν μου 18^ης τρέχοντος.
Πίτυρα. χθες πλέον, εσταθεροποιήθησαν εις τας 1.50 εκ των μύλων, εις ην τιμήν και διετιμήθησαν, και οι περισσότερον ειδικοί δεν προβλέπουν πλέον άλλον εκπεσμόν. Δηλαδή στοιχίζουν εις λιμένα σας βενζινοπλοϊκώς 192 περίπου. Ήδη φροντίζω να εξεύρω έτοιμον πετρελαιοκίνητον, οπότε  αμέσως θα σας ;. Εν αναμονή παραγγελίας σας. Πρόθυμος. [Υπογραφή]

*Μονόφυλλο. Πιστοποιητικό εκπλήρωσης στρατολογικών υποχρεώσεων στο Πολεμικό Ναυτικό ενός άνδρα για πρόσληψή του σε εταιρεία. Δυο μάρτυρες βεβαιώνουν την ταυτότητά του ενώ το γνήσιο της δικής τους υπογραφής επικυρώνει το τοπικό Αστυνομικό Τμήμα. Φωτογραφία του ενδιαφερόμενου. Χαρτόσημα Ελληνικής Δημοκρατίας με σφραγίδες.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ. ΝΑΥΤΙΚΟΝ ΣΤΡΑΤΟΛΟΓΙΚΟΝ ΓΡΑΦΕΙΟΝ ΠΕΙΡΑΙΩΣ. Αριθ. Πιστ. 950. ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟΝ. Πιστοποιούμεν ότι ο Λιόντας Γεώργιος υιός του Μιλτιάδου κλάσεως 1926Α΄ εκ λ. Βαθέως Νομού Σάμου Α.Ν.Μ. 3578/ Α.Γ.Μ. 88735 ως εμφαίνεται εν των παρ’ ημίν μητρώων εξεπλήρωσεν απάσας τας στρατολογικάς του υποχρεώσεις εν τω Π. Ναυτικώ.
Το παρόν δίδεται τη αιτήσει του, όπως χρησιμεύση εις την Εταιρίαν Λιπασμάτων.
Εν Πειραιεί τη 14 Ιουνίου 1935.
Ο ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ [Υπογραφή] Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ [ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΑΡΙΝΑΚΟΣ/ ΠΛΩΤΑΡΧΗΣ ΟΙΚΟΝ. Π. Ν. Υπογραφή]

Η σφραγίδα Η ΕΦΟΡΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ/ ΤΟΥ 34^ΟΥ ΕΚΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ/ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ αν πράγματι φέρει την χειρόγραφη χρονολογία 3/11/35 θα παραπέμπει στο νόθο δημοψήφισμα του Γεωργίου Κονδύλη που κατάργησε την αβασίλευτη δημοκρατία.
Την φωτογραφία του Γεωργίου Λιόντα σφράγισε ο ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΚΟΡΥΔΑΛΟΥ.

Στην πίσω όψη βρίσκουμε χειρόγραφες βεβαιώσεις.
Βεβαίωσις
Οι κάτωθι υπογεγραμμένοι μάρτυρες 1) Εμμανουήλ Μωραΐτης; του Περικλέους ετών 38 ετών 37 κάτοικος Κουτσουκαρίου οδός Γ. Κονδύλη ή Π. Ράλλη καπνοπώλης 2) Λογοθέτης Λεωνίδας Α;;έας ετών 40 οδός Γ. Κονδύλη ή Π. Ράλλη, παγοτατζής; βεβαιούμεν την ταυτότητα και την ; του πρόσθεν εικονιζομένου Λιόντας Γεώργιος του Μιλτιάδου κατοίκου Κουτσουκαρίου οδός Π. Ράλλη πλησίον παντοπωλείου Χατζηανέστη. Εν Κορυδαλώ τη 22/6/35
Οι μάρτυρες [Υπογραφές]

Βεβαιούται το γνήσιον των υπογραφών των μαρτύρων
Αστυν. Σταθμός Κορυδαλού [Υπογραφή, σφραγίδα]
Χαρτόσημο ΔΡ. 1 ΜΙΑΣ, σφραγίδα, με το χέρι χρονολογία 22/6/35.

 

 

*Πιστοποιητικό γεννήσεως και εγγραφή στο δημοτολόγιο του Δήμου Πειραιώς μιας δεκαπεντάχρονης για πάσα χρήση.
Αριθ. 24651
ΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΕΙ ΟΤΙ Η Ελένη θυγάτηρ Βασιλείου Ευγενίου είναι Ελληνίς εγγεγραμμένη εν τω Δημοτολογίω του ημετέρου Δήμου εις την στήλην της υπ’ αύξ. αριθ. 102072 και έτος γεννήσεως 1924 χίλια ενεακόσια είκοσι τέσσαρα. Τη αιτήσει της δίδεται το παρόν. Εν Πειραιεί τη 21 Απριλίου 1939.
Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ και α.α. Ο ΤΜΗΜΑΤΑΡΧΗΣ [Υπογραφές, σφραγίδα]
Στην πίσω όψη:
ΒΕΒΑΙΩΣΙΣ Βεβαιούμεν οι κάτωθι υπογεγραμμένοι μάρτυρες 1) Παπαγιανόπουλος Ιωάν. του Χρήστου ετών 50 κάτοικος Πειραιώς Υψηλάντου 146 2) Ραυρόπουλος Ιωάννης του Γεωργ. ετών 27 κάτοικος Πειραιώς Φίλωνος; 16 ότι ο εν τη προ φωτογραφία εικονιζόμενος είναι η Ευγενίου Ελένη θυγάτηρ Βασ. κάτοικος Πειραιώς Καραΐσκου 73. Εν Πειραιεί τη 22 Απριλίου 1939.
Οι Μάρτυρες [Υπογραφές] ΕΘΕΩΡΗΘΗ δια το γνήσιον της υπογραφής των Μαρτύρων. [Χαρτόσημο τριών δραχμών, σφραγίδα Β΄ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΝ ΤΜΗΜΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, υπογραφή και προσωπική σφραγίδα ″Βαλσάμης Ε. Παυλόπουλος Υπαστυνόμος Α΄.″]
Το Τζάνειο Νοσοκομείο βεβαιώνει την καλή υγεία του κοριτσιού:
Τζάν. Νοσοκομείον
Εξετασθείσα Παθολογικώς
ευρέθη υγιής ο ιατρός [Υπογραφή]
24.4.39

Τζάνειον Νοσοκομείον
Εξετασθείσα Οφθ/κώς
δεν πάσχει εκ μεταδοτικού
νοσήματος.
{Υπογραφή]