Σάββατο 27 Ιουλίου 2019

Δεκαοκτώ πειραϊκά φωτογραφικά στιγμιότυπα.


Ερευνά και γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης.

[Φωτογραφίες από το αρχείο μου οι οποίες ″ετοιμάστηκαν″ για ανάρτηση στο προσωπικό μου
Face Book το καλοκαίρι του 2019]

 

ΔΗΜΟΣ ΚΕΡΑΤΣΙΝΙΟΥ. Άνδρες νέας ηλικίας με στολές, πηλίκια και μουσικά όργανα είναι ανεβασμένοι σε φορτηγό που αναγράφει ότι ανήκει στον Δήμο Κερατσινίου. Διαστάσεις 6,8Χ9,7 εκ. Χωρίς άλλη ένδειξη.

 



Παρασκευή 30 Αυγούστου 2019 κι ως πιστός δημότης του Πειραιά επέστρεψα από την γενέτειρα Κρήτη μετά από 21 ημέρες απουσίας. Συνεπής στην παρουσίαση παλαιών φωτογραφιών, σας προσφέρω για θέαση αναγνώριση και κριτική αυτή την κλασική εικόνα που δημοσιεύω για πρώτη φορά, έναν περίπατο τεσσάρων ανδρών στο Πασαλιμάνι. Είστε ελεύθεροι προς σχολιασμό! Χωρίς χρονολογία και ένδειξη φωτογραφείου. Χαρτί A M CROWN COPYRIGHT RESERVED.

 




Τρεις νέες γυναίκες στον Πειραιά, μέσα σε χορταριασμένο οικόπεδο. Κατά πάσα πιθανότητα η μεσαία ήταν μαθήτρια, σε αυτό συνηγορεί η στολή της. Έτσι ίσως ήταν όλες μαθήτριες ή απλά φίλες. Αποτύπωση σφραγίδας σε κόκκινη απόχρωση. Χαρτί ματ. «ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΑ ΕΠΙΚΑΙΡΑ/ ΓΡΑΦΕΙΟΝ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΑΘΗΝΑΪΚΟΥ ΤΥΠΟΥ/ ΣΤΑΘΗΣ ΚΟΖΑΣ/ ΧΑΡ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ - ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ 141/ ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ - ΤΗΛ_____»

 




Γυναίκα έξω από πειραιώτικη κατοικία. Σπίτια χαμηλά, περιποιημένα, γεμάτα φροντίδα από την κάθε νοικοκυρά τους. Δεν διακρίνεται  αλλά μάλλον οι όψεις παραπέμπουν σε εσωτερική αυλή. Σε μια χτισμένη ενότητα μπορούσαν να μένουν πολλές οικογένειες. Τα φυτά κατέκλυζαν και στόλιζαν τις γλάστρες και τους χωμάτινους χώρους γύρω από τις παλιές οικοδομές. «ΦΩΤΟ - ΖΩΡΤΖ/ Γ. ΠΟΥΛΑΚΙΔΑ & Γ. ΠΑΝΤΕΛΟΠΟΥΛΟΥ/ ΟΔΟΣ ΑΛΙΠΕΔΟΥ 8/ ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ».

 



 
Πειραιάς κάπου, κάποτε. Φωτογράφηση στην ταράτσα κατοικίας. Ήταν συνηθισμένο γεγονός κι έτσι έχουμε ένα μεγάλο αριθμό με φωτογραφίες τραβηγμένες σε τέτοιο σκηνικό. Εικονίζονται τρεις γυναίκες, μια ημέρα που είχε ήλιο αν και φορούσαν μακρυμάνικα και ζακέτα. «ΣΤΑΘΗΣ ΚΟΖΑΣ/ ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΕΡ/ ΒΑΣΙΛ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 83 - ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ/ ΤΗΛ. 475.468 ή 475.655».

 



 
Τα καλοκαιρινά αλλά και τα χειμωνιάτικα βράδια πολλοί Πειραιώτες διασκέδαζαν, έτρωγαν έπιναν και χόρευαν στα νυχτερινά κέντρα, στις κοσμικές ταβέρνες, συμμετείχαν στις δεξιώσεις, λάβαιναν μέρος στις κοινωνικές εκδηλώσεις, στους χορούς των διαφόρων συλλόγων. Ο κόσμος είτε από υποχρέωση είτε από επιθυμία, έχοντας ανάγκη να εκτονωθεί δεν ήθελε πολύ να έλθει στο κέφι. Ας σηκωθούμε να χορέψουμε ένα ταγκό. Το ζευγάρι είναι ήδη πιασμένο από το χέρι κι ο κύριος με το σοβαρό ύφος έχει βάλει το δεξί του στην μέση της. Η κυρία όμως φαίνεται να κοιτάζει λοξά προς τον φακό… «Φώτο - λουξ/ Δ. ΜΟΣΧΟΛΙΟΣ/ ΝΟΤΑΡΑ 44/ ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ».

 



 
ΣΤΟΝ ΜΗΝΑ ΣΙΓΑΛΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΑΠΟΨΙΝΗ (31.8.2019) ΠΑΡΕΑ ΤΟΥ.
Άντε να έλθει το φθινόπωρο, να χειμωνιάσει, να μπούμε στην ρουτίνα και - όσο πιστοί - να ξαναγυρίσουμε στα αγαπημένα μας ταβερνάκια τα χωμένα στα πειραιώτικα στενά, εκεί που με το μισόκιλο, την μπύρα και τα παραδοσιακά εδέσματα ξεδίνει ο νους κι αναπαύεται το σώμα. Η καρέκλα της φωτογραφίας είναι κενή και περιμένει τον καθ’ ένα από σας. Άπαντες ευπρόσδεκτοι. Γιατί είμαστε όλοι συγγενείς, φίλοι και γνωστοί σ’ αυτή την πλανεύτρα πόλη. «ΦΩΤΟ Μοντερνο ΚΑΡΑΧΑΛΙΟΣ ΤΗΛ. 43-256 Β. ΚΩΝ/ΝΤΙΝΟΥ 106-ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ».


 

 


Αυτή η τσαλακωμένη, με αλλοιωμένα τα αρχικά χρώματα φωτογραφία φέρνει στα μάτια μας ένα παλιό, καθημερινό αλλά τόσο νοσταλγικό στιγμιότυπο… Την συγκοινωνία με τα γύρω νησιά! Τα καραβάκια που μετέφεραν κατοίκους, επισκέπτες κι εκδρομείς στα λιμανάκια της Σαλαμίνας ήταν πολλά, τα ήξεραν με το όνομά τους, ήταν μέρος της ζωής των επιβατών αφού με το μικρό μέγεθος που είχαν, εκτός από την εξυπηρέτηση έδιναν την ευκαιρία της συναναστροφής, της οικογενειακής - φιλικής συνεύρεσης. Πάντα με την αφορμή του κοινού προορισμού και της ενδεχόμενης γειτνίασης. Οι οικισμοί ήταν μικροί κι οι άνθρωποι λίγο πολύ γνωστοί μεταξύ τους. ″Π/Κ Ευαγγελίστρια. Σελήνια″.

 






Ένα άλλο καλοκαίρι, 60 χρόνια πριν. Δεν χρειάζεται να επαναλάβω πόσο καθαρά ήταν τα νερά στον Σαρωνικό, πόσο γεμάτες από κόσμο οι φυσικές ακτογραμμές, οι κατάλληλες για κολύμβηση. Από το Νέο Φάληρο μέχρι το Πέραμα κι από εκεί στις επόμενες παραλίες αλλά και στην απέναντι Σαλαμίνα είχαμε την τύχη να εκθέσουμε τα κορμιά μας, να τα βουτήξουμε στα δροσερά νερά και να τα στεγνώσουμε στον καυτερό ήλιο. Βρίσκαμε εύκολη πρόσβαση με τα λεωφορεία, το τραμ και τα Ι.Χ. αυτοκίνητα. 7 Αυγούστου 1959. ΠΕΡΑΜΑ. Δυο οικογενειακές φωτογραφίες με τα ίδια σχεδόν πρόσωπα. Τέσσερις γυναίκες όρθιες στα ρηχά, πέντε καθισμένες στην άμμο με ένα αγόρι. Και πάλι ολόσωμα μαγιό, σκουφάκια να μην βραχούν τα μαλλιά ενώ διακρίνονται κεφάλια λουομένων… ευχάριστες, ξέγνοιαστες φυσιογνωμίες που μόνο ο φακός μπόρεσε να διατηρήσει.

 




Η χαρά της μητέρας στα πρώτα μπάνια του μωρού της.
Όλοι το έχουμε ζήσει, σε χρόνια διαφορετικά για τον καθένα, οι μεγάλες γυναίκες σαν μαμάδες και τ’ αγόρια ή τα κορίτσια σαν παιδιά που πρωτοπλατσούρησαν στα νερά με την στοργική φροντίδα τους. Η θάλασσα πρέπει να είναι ρηχή για να μπορεί να
τo βουτάει άνετα, με ασφάλεια. Ο Πειραιάς είχε (και διαθέτει ακόμα) σε πολλά σημεία της, παραλίες με τέτοιο προνόμιο. Εκείνη φοράει καπέλο και γυαλιά, μαγιό που καλύπτει τον κορμό. Το μικρό είναι με το βρακάκι του. Χαρτί Agfa Brovira
.     

 




Δεν σταματάνε τα καλοκαιρινά μπάνια. Απλόχερα μας υποδέχονται οι πειραιώτικες παραλίες. Επιλεκτικά λιγότεροι οι λουόμενοι στις ημέρες μας λόγω αλλαγής νοοτροπίας, της εύκολης πρόσβασης σε πιο μακρινές ακτές. Η εξέλιξη συνέτεινε στο ανέβασμα του οικογενειακού οικονομικού επιπέδου και προγραμματισμού, στην μαζική φυγή λόγω των θερινών διακοπών. Χαρείτε την θέαση ενός παλιού instantané σε γνωστή plage της πόλης μας. Γυναίκες και παιδιά στα Βοτσαλάκια: Η όψη της έχει αλλάξει.

 





Μια περίεργη σε περιεχόμενο φωτογραφία. Θα μπορούσε - αν αποφεύγαμε την κυριολεξία - να χαρακτηριστεί ειδυλλιακό τοπίο, όμως δεν έχουμε να κάνουμε με λογοτεχνικό είδος και βουκολική ποίηση. Θαλασσινή η εικόνα, βράχια και πάνω τους μια χαμογελαστή κοπέλα με μαντήλι στο κεφάλι, καλοκαιρινό φόρεμα κάτω από τα γόνατα και αμάνικη μπλούζα. «ΦΩΤΟ/ ΜΠΑΡΜΠΑΓΙΑΝΝΗ/ ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 3/ ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ».

 





Οι πρώτες μας δημόσιες επιδόσεις στην ψυχαγωγία και στα αθλήματα ήταν οι κούνιες. Στις πειραιώτικες γειτονιές, σε γήπεδους χώρους που ανήκαν στους Δήμους, κατασκευάστηκαν παιδικές χαρές για την ευχαρίστηση των παιδιών με κούνιες, γύρους, τσουλήθρες, τραμπάλες, κύβους…
Αυτό συνεχίζεται και στις ημέρες μας, γεμίζει ο τόπος με τις χαρούμενες παρουσίες των παιδιών που διασκεδάζουν, φωνάζουν, τρέχουν, μαλώνουν, χτυπούν, κλαίνε, παρηγορούνται και πάλι από την αρχή…
Οι γονείς από κοντά ή σε μια γωνιά να συζητάνε μεταξύ τους, να γνωρίζονται και να γίνονται φίλοι με άλλους, χωρίς να παραλείπουν να παρατηρούν και να προσέχουν διακριτικά ή φανερά τα μικρά τους αγγελούδια.
Εδώ είμαστε στην παιδική χαρά της Παλαιάς Κοκκινιάς.
Εποχή που η εικόνα ήταν ασπρόμαυρη.
Τ’ όνομα του μπέμπη, Διονύσης Π.


 






Νοερή επιστροφή στις παλιές γειτονιές του Πειραιά προς την Δραπετσώνα, όταν ως πιτσιρίκια παίζαμε στις αλάνες. Όταν τριγύρω μας γκρεμίζανε τα πολυκαιρισμένα κτήρια, τα εργοστάσια, τα σπίτια μας για να ανεγερθούν πολυκατοικίες, να ανοιχτούν δρόμοι, να δημιουργηθούν πλατείες. Τι απέμενε; Χώμα και καχεκτικά δένδρα. Δυο κοριτσάκια, αδελφούλες μάλλον, πιασμένες από το χέρι στήθηκαν για φωτογράφιση. Μετά το μικρότερο, βγήκε και αυτό μόνο του. Νομίζω ότι στα πόδια τους βλέπω ένα τόσο γνωστό μας, διαδεδομένο φτωχικό παιχνίδι, ένα μαϊμουδάκι που με το καπελάκι του ψιλοθύμιζε Αγιοβασίλη να χτυπάει ρυθμικά τα χέρια του. Δεν αναγνωρίζω τον χώρο ούτε την χρονολογία. Σφραγίδα με λανθασμένη διατύπωση: «FHOTO ΧΡΥΣΟΒΕΡΓΗ/ ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ ΜΑΥΡΟ - ΑΣΠΡΟ/ ΚΑΙ ΕΧΡΩΜΟΝ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ/ ΑΝΑΠΑΥΣΕΩΣ 22 ΤΗΛ. 453-304/ ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ». Στα 60ies η οικογένειά μου έμενε για λίγο στην οδό Αναπαύσεως 30.

 
 



Δυο φωτογραφίες εντελώς διαφορετικό περιεχόμενο αλλά που τις ενώνει κάτι κοινό: τυπώθηκαν στο ίδιο πειραιώτικο φωτογραφείο. «ΦΩΤΟ - ΧΟΛΛΥΓΟΥΝΤ/ ΑΦΟΙ ΜΠΟΗ/ ΑΓΧΙΑΛΟΥ 20 ΤΑΜΠΟΥΡΙΑ».
Άνδρας με κοστούμι, περιποιημένο μουστάκι και πούρο στο αριστερό χέρι είναι καθισμένος σε μικρό μπαλκόνι κατοικίας. Διακρίνουμε την ψηλή μπαλκονόπορτα με την κουρτίνα και τα φυτά στις γλάστρες. Η δεύτερη τραβήχτηκε στον κήπο του Ζαππείου. Ένας κύριος με κοστούμι, παλτό και καπέλο φωτογραφίζεται με θέα τον Έρωτα που σπάζει το τόξο του, έργο του γλύπτη Γεωργίου Βρούτου (1843-1909). Όλα ωραία, όλα απαθανατισμένα νοσταλγικά. 




          

Σάββατο 13 Ιουλίου 2019

Πειραιάς: Είκοσι ανέκδοτες ιδιωτικές φωτογραφίες.


Ερευνά και γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης.

Αφού το διαδίκτυο έδωσε την ευχέρεια να αναρτώνται και να αναδεικνύονται κάθε είδους παλιές οικογενειακές και ιδιωτικής χρήσης φωτογραφίες, αποφάσισα κι εγώ να κοινοποιήσω εκείνες που από χρόνια βρίσκονται στην συλλογή μου, συγκεντρωμένες με ενδιαφέρον όταν οι συγγενείς, οι φίλοι κι οι γνωστοί δεν τις ήθελαν πλέον και σκόπευαν να τις διαθέσουν ή να τις πετάξουν. Παρουσιάζω εδώ μερικές από όσες ήδη έχω δημοσιεύσει στο
Face Book.
 

Πειραιεύς 9/9/1935. Πατέρας με την σύζυγο και τα δυο παιδιά του σε μικρό κήπο. Αφιερωμένη ″Στους αγαπημένους μου, θείαν Βιργινίαν και θείον Γεώργιον για να μας καμαρώνουν″. Χαρτί Velox.

 




″Πειραιεύς 1938″. Τρεις νέοι στα κέφια τους. Ακορντεόν κιθάρα και τραγούδι. Οι φωτογραφίες δίνουν της εικόνα, δεν αναπαράγουν ήχους. Χαρτί Velox.

 





Παλαιό Φάληρο. 16 Ιουνίου 1945. «ΦΩΤΟ - ΔΙΚΟ/ ΣΤΑΔΙΟΥ 54 - ΤΗΛ 35690/ ΑΘΗΝΑΙ». Στο βάθος διακρίνεται ο λόφος της Καστέλλας.
   
 




 
″Ιανουάριος 1946 εις Πειραιά″. Περπατώντας στο πεζοδρόμιο με βάθος το παλιό δημαρχείο (Ρολόι). Πολυκοσμία, πηλίκιο (σχολικό), παλτά, φαρδύ παιδικό παντελόνι (τύπου γκολφ).
 
 





Αφιερωμένη στα νιάτα, όλων των εποχών. 10 Ιουλίου 1947. Χαρούμενη συντροφιά νέων περπατά σε κεντρικό δρόμο. Βρισκόμαστε στον Πειραιά, στην λεωφόρο Γεωργίου Α΄ προς Νοταρά. Στο βάθος αριστερά το Ρολόι και δεξιά το μέγαρο ΝΑΤ. Στην πίσω όψη είναι γραμμένη καλλιτεχνικά η πρόταση: ″Με τα απολυτήρια στο χέρι (ημέρα που το πήραμε) πηγαίνομε στας Αθήνας δι’ υγειονομικήν επιτροπήν″. Δυσδιάκριτη σφραγίδα «ΦΩΤΟ/ ΧΟΛΛΥΓΟΥΝΤ/ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ 55».

 





Σφαγεία Δήμου Πειραιώς. Οι εγκαταστάσεις τους στην Δραπετσώνα (δίπλα στο εργοστάσιο Λιπασμάτων) όπως είχαν επισκευαστεί στα 1946 - 1949, επί δημαρχίας Γεωργίου Β. Χαραλαμπόπουλου (1882 - 1972).
Κατασκευάστηκαν: Θάλαμος εντεροκαθαριστηρίων, αποτεφρωτικός θνησιμαίων ζώων και νεκρών ζώων, υπόστεγα σφαγής μεγάλων ζώων. Πλήρες σύστημα υπονόμων, συμπληρώθηκε το δίκτυο ύδρευσης, στρώθηκαν νέα δάπεδα. Αποκαταστάθηκαν τα τσιγκέλια με καινούργια. Έγιναν αποδυτήρια σφαγέων και προσωπικού, λουτρά, ντουζ, ευπρεπές κέντρο αναψυχής.


 





Στα χορταριασμένα τείχη της Πειραϊκής. «ΦΩΤΟ ΝΤΟ - ΡΕ/ ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΚΑΛΑΠΟΘΑΚΗ/ ΛΕΩΦ. ΧΑΤΖΗΚΥΡΙΑΚΟΥ 45/ ΤΗΛ. 41797 ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ».

 




 
ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ. Κάποιο ζεστό καλοκαίρι. Γυναίκα στην πλατεία Αγίας Τριάδος. Πίσω της το μέγαρο Ν.Α.Τ. «ΜΠΙΡΗΣ ΤΣΑΚΩΝΑΣ/ ΦΩΤΟ - ΡΕΠΟΡΤΕΡ/ ΝΑΥΑΡΧΟΥ ΜΠΗΤΤΥ 37 - ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ». 

 





Τρεις νέοι, φοιτητές, περπατούν σε κεντρικό δρόμο. Ο μεσαίος είναι ο Πειραιώτης δικηγόρος, διανοούμενος, συγγραφέας και εκδότης του περιοδικού 3η ΧΙΛΙΕΤΙΑ Μόσχος Κεφάλας (1929 - 2017). «ΜΠΙΡΗΣ ΤΣΑΚΩΝΑΣ/ ΦΩΤΟ - ΡΕΠΟΡΤΕΡ/ ΝΑΥΑΡΧΟΥ ΜΠΗΤΤΥ 37 - ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ». Ναυάρχου Μπήττυ, σήμερα η Καραολή - Δημητρίου. 







Άνδρας κατηφορίζει την Γεωργίου Α΄ στο ύψος της Αγίας Τριάδος. Αναγνωρίζοντας το πρόσωπο, είναι ο Μόσχος Κεφάλας. Πίσω του, στην Φίλωνος η επιγραφή του καταστήματος ΘΕΟΦΑΝΙΔΗΣ. Διακρίνεται επίσης το χτισμένο περίπτερο, κατεδαφισμένο πλέον. «ΜΠΙΡΗΣ ΤΣΑΚΩΝΑΣ/ ΦΩΤΟ - ΡΕΠΟΡΤΕΡ/ ΝΑΥΑΡΧΟΥ ΜΠΗΤΤΥ 37 - ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ».

 





Γυναίκα κατηφορίζει την Γεωργίου Α΄ στο ύψος της Αγίας Τριάδος. Πίσω της, στην Φίλωνος, η επιγραφή του καταστήματος ΘΕΟΦΑΝΙΔΗΣ. Στο περίπτερο, ΕΠΙΣΚΕΥΑΖΟΝΤΑΙ ΣΤΥΛΟ. «ΦΩΤΟ ΜΠΑΡΜΠΑΓΙΑΝΝΗ/ ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 3/ ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ».

 





1951. ″Εις ενθύμιον αιωνίας αγάπης και φιλίας στην αγαπημένη μου φίλη Ασπασούλα″. «ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΑΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΑΙ/ ΕΡΓΑΣΙΑΙ/ Δ. ΜΟΣΧΟΛΙΟΣ/ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ 94 ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ».

 





Περίπατος στο Πασαλιμάνι. Ήταν 25 Μαρτίου 1952. «ΦΩΤΟ - ΖΕΟ/ ΚΩΝΣΤ. ΜΠΑΡΜΠΑΓΙΑΝΝΗΣ/ ΝΟΤΑΡΑ 47/ ΠΕΙΡΑΙΑΣ».  
  
 






Τα χρόνια περνούν, οι συνθήκες, οι ανάγκες και τα μέσα αλλάζουν, πολλά όμως γεγονότα εξακολουθούν να επαναλαμβάνονται αφού οι ανθρώπινες αναζητήσεις, οι διαπροσωπικές σχέσεις, τα όνειρα, οι καθημερινές κοινωνικές δραστηριότητες παραμένουν αναλλοίωτες.
Εδώ βλέπουμε μια εικόνα στο λιμάνι του Πειραιά, 20 Ιουλίου 1953, ″πρό της αναχωρήσεως της Ιωάννας γι’ Αμερική″.
Μια ακόμα τουρίστρια, να δει συγγενείς, μετανάστης ή υποψήφια νύφη.. ποιος να θυμάται τον λόγο; Δεν έχει πια σημασία. Εμείς ας παίξουμε με την φαντασία μας. Πάντως στην παρούσα περίπτωση δεν φαίνεται δυσάρεστη η αναχώρηση, πρόκειται για αστούς που δεν προβληματίζονται βιοποριστικά.


 





Πειραιάς 1954. Γυναίκες με ολόσωμα μαγιό σύμφωνα με τον «συρμό», την μόδα της εποχής στήθηκαν όρθιες στα βράχια για φωτογράφιση.

 




 
19 Αυγούστου 1960. Μπάνια στην Φρεαττύδα. Το κορίτσι το έλεγαν Λένα.
 
 






Πειραιάς. Το τραμ του Περάματος στην Ακτή Καλλιμασιώτη στο ύψος της οδού Κόνωνος. Πίσω του ο παλιός Σταθμός Πελοποννήσου (ΣΠΑΠ), τώρα Σιδηροδρομικός Σταθμός Πειραιά (Προαστιακός). Το κτήριο αριστερά που βρισκόταν στην γωνία Αγίου Διονυσίου και Κυριακούλη Μαυρομιχάλη έχει κατεδαφιστεί. Φωτογραφικό χαρτί Agfa.

 






Πειραιάς, χωρίς χρονολογία. Μια φωτογραφία που ηρεμεί την ψυχή και προσφέρει ευκαιρία για αναπολήσεις. Τρεις γυναίκες (μάλλον συγγενείς, γειτόνισσες;) καθισμένες σε καρέκλες σε μια αυλή κάπου στην πόλη μας. Στην μέση η ηλικιωμένη, σεβάσμια γιαγιά, σε κλασική στάση με σταυρωμένα χέρια. Αριστερά η κυρία με το κοντομάνικο χαϊδεύει μια γάτα. Η άλλη, στραμμένη στο πλάι, φοράει την ζακέτα της. «ΟΠΤΙΚΑ - ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΑ/ ΣΙΚΑΚΗ/ ΛΕΩΦ. ΓΕΩΡΓΙΟΥ Α΄/ ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ».

 





 
Για λίγα χρόνια στην δεκαετία του 1980 το κυριακάτικα παζάρι είχε απλωθεί στην περιοχή στην περιοχή γύρω από την Αγίου Διονυσίου - Ακτή Καλλιμασιώτη με αποτέλεσμα να εμποδίζεται η κυκλοφορία των οχημάτων. Έτσι επέστρεψε στην συνηθισμένη του θέση.

 






Το ξύλινο περίπτερο του Ναυτικού Ομίλου Νέου Φαλήρου μετά το κάψιμό του. Πάνω του η διαφήμιση για το 9ο Ναυτικό Σαλόνι Αθηνών (14 - 22 Μαρτίου 1987). Μπροστά η πέτρινη κατασκευή - βρύση με την πινακίδα ΠΛΑΤΕΙΑ ΕΙΡΗΝΗΣ ΚΑΙ ΦΙΛΙΑΣ/ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΘΗΚΕ ΕΠΙ ΔΗΜΑΡΧΙΑΣ/ ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ/ 1982-1986. Ο λεγόμενος «εκσυγχρονισμός» το εξαφάνισε.

     




Σάββατο 6 Ιουλίου 2019

Αθήνα: Δεκαπέντε ανέκδοτες ιδιωτικές φωτογραφίες.


Ερευνά και γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης.

Με την εξάπλωση της χρήσης του διαδικτύου κάποιοι άνθρωποι αρέσκονται να δημοσιεύουν ορεξάτοι άφθονο οπτικό υλικό και οι υπόλοιποι απλώς να βλέπουν, να θαυμάζουν, να απορούν, να λυπούνται και να σχολιάζουν κατά το δοκούν τα κάθε λογής προσφερόμενα κείμενα δίνοντας έμφαση στις αναρίθμητες, σε ασύλληπτο βαθμό ποικιλίας φωτογραφίες.
Εκτός από τις γνώριμες κλασικές απεικονίσεις π. χ. των καρτ ποστάλ, από τις οποίες βρίθουν τα μέσα επικοινωνίας, βλέπουμε, η ίδια σχετικά «νέα» σε ανάρτηση φωτογραφία καθώς αναπαράγεται σε αμέτρητες κοινοποιήσεις, κάποια στιγμή να ξεφεύγει από τον κυλιόμενο αντιγραφέα, να κυκλοφορεί «ορφανή» χωρίς το όνομα του αρχικού καταθέτη δίνοντας την εντύπωση ότι είναι κτήμα του κανενός ή του τελευταίου που την προβάλλει.
Στην μικρής έκτασης φωτογραφική συλλογή μου (έδινα πιο πολύ σημασία στα βιβλία και στα περιοδικά) ένα μεγάλο τμήμα αποτελείται από ιδιωτικές, μοναδικές στάσεις με πρόσωπα, τραβηγμένες στην ύπαιθρο, σε ένα ή δύο το πολύ αντίτυπα (οικογενειακές, του φιλικού περιβάλλοντος ή άλλων γνωστών που μου τις παραχώρησαν). Τα πρωτότυπά τους λοιπόν βρίσκονται στην κατοχή μου, δεν με ενδιαφέρει αν η ηλεκτρονική αποτύπωσή τους ταξιδεύει σε οποιοδήποτε μήκη και πλάτη των χρηστών του διαδικτύου. Ικανοποιούμαι ότι μεταδίδω την γνώση και την ψυχαγωγία στο συγκεκριμένο πολιτιστικός είδος που καλύπτει το θυμικό μου.      
Από εκείνες που δημοσίευσα κατά καιρούς στο
Face Book παρουσιάζω συγκεντρωτικά τις πρώτες δεκαπέντε.

 

Σκαραμαγκάς. 25 Μαρτίου 1930. Τέσσερις νέοι κι ένας ηλικιωμένος γενειοφόρος (χωρικός ή ιερέας;).

  


 
Πίσω στα 1934. «Χαλάνδρι τη 1/ 1/ 34». Φωτογραφία ξεκολλημένη από παλιό άλμπουμ.

 



 
Ζάππειον. 25.12.1934. Ημέρα Τρίτη, Χριστούγεννα.  





 
Ζάππειον. 12 Ιουνίου 1935. Εύζωνος (εύζωνας στην δημοτική)  στημένος για φωτογράφιση. Πολύ διαφορετικές οι συγκυρίες. Στις ημέρες μας λειτουργεί ως συνεδριακό και εκθεσιακό κέντρο. Από το Κέντρο Τύπου στο Ζάππειο οι ξένοι ανταποκριτές και τα τηλεοπτικά συνεργεία μεταδίδουν τα εκλογικά αποτελέσματα.

 



 
Αθήνα, οδός Αιόλου. Γυναίκα με καπέλο και μικρή βαλίτσα περπατάει με γοργό βήμα και άνεση μια καλοκαιρινή ημέρα του 1946. Πίσω της, μια άλλη μορφή φοράει ανοιχτόχρωμα ρούχα και γυαλιά, δείγμα της ηλιοφάνειας και της ζέστης που επικρατεί τέτοια εποχή στην πόλη.
 
 





Περπατώντας στην Ομόνοια. «Ενθύμιον 26ης/ 1ου/ 1947. Μιχαήλ Τσίτσος . Ελευθέριος Πρωτοπαπάς».
 

 
 


Ιούλιος 1947. Περίπατος στην πόλη ενός άνδρα με την ανιψιά του. Την έλεγαν Τιτίκα.

 




Καλοκαίρι του 1947 στου Σκαραμαγκά. Άνδρας και γυναίκα πάνω στην ξύλινη θαλάσσια εξέδρα με τις ράγες.

 


 
Μια ηλιόλουστη ημέρα του Μαΐου 1948. Περπατώντας στην Ομόνοια. Διακρίνεται η σκιά του φωτογράφου! Χαρτί CROWN CORYRIGHT RESERVED, πολύ διαδεδομένο για τις φωτογραφίες της εποχής.
 


 
 

Αθήνα. Καλοκαίρι του 1948 στην οδό Αιόλου. Γυναίκα ανάμεσα σε έναν άνδρα με πολιτικά κι έναν με στρατιωτική στολή. Οι άνθρωποι έρχονται και παρέρχονται, τα χαμόγελα είναι διαχρονικά.

 





Ταΐζοντας τα περιστέρια στην Πλατεία Συντάγματος. Δυο γυναίκες σκυμμένες με αγάπη δίνουν τροφή στα πτηνά. Αν ρωτάτε πότε, σας διαβεβαιώνω: Στα 1959! Φωτογραφικό χαρτί gevaert.  

 




 
Πέντε άνδρες με στρατιωτικές στολές περπατούν ξέγνοιαστα κάποια ημέρα στην μεταπολεμική πλατεία Ομονοίας. Κρατάνε τα ψώνια τους από τα γύρω καταστήματα.

 




Άνδρας στέκεται στις σκάλες της Εθνικής Βιβλιοθήκης. Χωρίς χρονολογία. Χαρτί gevaert. Φωτο - Ντούζος.

 




Γυναίκα φωτογραφίζεται με θέα την Ακρόπολη. Χωρίς χρονολογία και σφραγίδα φωτογράφου.

 





Δυο γυναίκες σε αναμνηστική φωτογραφία στο Πεδίο του Άρεως. Πίσω τους το βάθρο με τον ορειχάλκινο έφιππο ανδριάντα του βασιλέως Κωνσταντίνου, έργο του Francesco Parisi. Χωρίς χρονολογία.