Ο Πειραιάς, όπως τον μάθαμε ή τον γνωρίσαμε.

Ερευνά και γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης. Δημοσιογράφος - Συλλέκτης. Ανεξάρτητος ερευνητής πειραϊκής ιστορίας και λογοτεχνίας.

Ο Πειραιάς γοητεύει τους κατοίκους του, δίνει έμπνευση στον καθένα να τον υμνήσει με τις δικές του πνευματικές δυνάμεις και τρόπους. Τα μέσα που διαθέτουμε είναι πολλά, εγώ εδώ αρκούμαι να τον εκθειάζω μέσω των παλαιών, αυθεντικών ασπρόμαυρων οικογενειακών φωτογραφιών.

ΝΕΟ ΦΑΛΗΡΟ. Στη σκέψη του χειμώνα που πλησιάζει. Συννεφιασμένες υγρές ημέρες, θολές εικόνες μιας μακρινής εποχής που οι περισσότεροι δεν ζήσαμε. Στην παραλία του Νέου Φαλήρου. Ειδυλλιακό τοπίο με δυο γυναίκες σε πρώτο πλάνο στο κιόσκι (1887) που κάποτε παιζόταν και μουσική, περιπατητές στο βάθος και μια βάρκα. Ανεπανάληπτο στιγμιότυπο. Η μεγάλη εξέδρα άρχισε να φτιάχνεται στα 1890 μέσα στο εργοστάσιο του Σιδηροδρόμου Αθηνών Πειραιώς. Την επόμενη χρονιά είχε κιόλας τοποθετηθεί, κατασκευή που λένε ότι κόστισε 59.807,25 δραχμές. Είχε επιβληθεί ένα δεκάλεπτο εισόδου για να συντηρείται, μετά από αντιδράσεις καταργήθηκε λίγο αργότερα. Διατηρήθηκε μέχρι το 1944, μαζί με τα σίδερα των λουτρών αποκολλήθηκε στην κατοχή και τα κομμάτια της στάλθηκαν στην Γερμανία για να λιώσουν και επαναχρησιμεύσουν ως πολεμικό υλικό, οπότε αγνοείται η τύχη τους. Παρέμεινε ένα ελάχιστο τμήμα της που αποξηλώθηκε. Χαρτί VELOX με σχισμένες τις άκρες.

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. 13 Οκτωβρίου 1934. Ενθύμιο Αθανασίου Δρακόπουλου. Ανάγλυφο καλλιγραφικό αποτύπωμα, ″Ιω. Καρίπης″. Σε σχήμα καρτποστάλ με οδοντώσεις. Χαρτί Agfa.

 

 

 

Οι φωτογραφίες διαθέτουν τον δικό τους κώδικα επικοινωνίας. Η κάθε μια τους έχει να πει κάτι διαφορετικό και να μεταδώσει σε μας ξεχωριστά εκείνο που θέλουμε να εννοήσουμε. Εδώ, γάμος ένστολου. Η σύζυγος με το νυφικό και τριγύρω άλλες γυναίκες και παιδιά να παρατηρούν. ″Βασιλικήν Παπαγιαννάκην Πειραιά Στην αγαπημένη μας θεία δια να μας θυμάται″. Τα ονόματά τους κομμένα όταν ψαλιδίστηκε η κάτω πλευρά για να κολληθεί η φωτογραφία σε άλμπουμ.

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Σπάνια διαφημιστική καρτποστάλ του οργανοποιείου ″Βασίλειος Σ. Σκενδερίδης″. Λίγο πριν το πόλεμο υπήρχαν αρκετά, έχω καταγράψει τα οργανοποιεία - καταστήματα μουσικών οργάνων: Βάγιας, Γλύτσος, Λασκής, Μουρατίδης, Παπαζιάν Ρόζα, Τερζιβασιάν Ζοζέφ. Μιχάλη Σκεντερίδη βρήκα στην οδό Αλιπέδου 22.

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Η φωτογραφική τέχνη μάς χαρίζει την γοητεία της. Μας φέρνει σε μια χρονική στιγμή που η ανθρώπινη αυτή δεκάδα ανεβασμένη σε μια ταράτσα ή ένα ψηλό σημείο στήθηκε μπροστά στον φακό. Κοιτάξτε τα πρόσωπα, τις ενδυμασίες των κοριτσιών και των παλικαριών. Το μπουκάλι που κρατά στα πόδια του ο καθισμένος και η έκφρασή τους. Δεκαετία του 1940; «ΦΩΤΟ - ΑΝΘΗ/ ΘΟΥΚΥΔΙΔΟΥ 97/ ΑΓΙΟΣ ΝΕΙΛΟΣ/ ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ».

 

 

 

Ενθύμιον Δραπετσώνος Πειραιεύς Οκτώβριος 1946. Χαρτί Agfa Lupex.Τι να γράψω για τα τρία πρόσωπα που από τότε που τους παρουσιάζει η φωτογραφία μάς χωρίζουν 74 χρόνια;

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Σαν σήμερα 13 Νοεμβρίου 1949. Ημέρα Κυριακή. Μικρός σε παιδικό αυτοκινητάκι (αντίγραφο στρατιωτικού τζιπ) στο Πασαλιμάνι, στον πεζόδρομο. «ΦΩΤΟ ΜΕΛΛΑΣ & ΣΙΑ - ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 11 ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ ΤΗΛ. 43-430».

 

 

 

«Φωτο - Λουξ/ Δ. ΜΟΣΧΟΛΙΟΣ/ ΝΟΤΑΡΑ 44 ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ». Ευχάριστο στιγμιότυπο σε πειραιώτικο κατάστημα.

 
 

 

 

Η σκέψη πηγαίνει στους για κάθε λόγο και αιτία ασθενείς όλων των εποχών, πολεμικών και ειρηνικών. Ειδικά αφιερωμένη υπέρ υγείας στους θετικούς των κρουσμάτων της σύγχρονης πανδημίας, του κορονοϊού. Χωρίς μάσκες τότε, πρόσωπα καθαρά, φιλικά, αισιόδοξα. Τώρα φοβία, ανασφάλεια, απομόνωση. Μάτια που εκπέμπουν απορία, αγωνία. «ΚΑΠΝΟΠΩΛΕΙΟΝ/ ΕΙΔΗ ΨΙΛΙΚΩΝ & ΧΑΡΤΟΠΩΛΕΙΟΥ/ ΑΘΑΝ. Σ. ΤΟΥΦΕΞΗ/ ΟΔΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ 30/ ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ».

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Δεκέμβριος 1957. Κοριτσάκι με την κούκλα του. ″Ενθύμιον της ανιψιάς σας Δέσποινας Θεοφυλάκτου″. «ΦΩΤΟ - ΘΕΟΔΩΡΙΔΗ/ ΑΓΧΙΑΛΟΥ 22 - ΤΑΜΠΟΥΡΙΑ/ ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ».

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Οικογενειακή φωτογραφία. Ευτυχισμένες στιγμές της πειραϊκής ιδιωτικής ζωής του καθένα μας. 22 Οκτωβρίου 1960. Σε σχήμα καρτ ποστάλ, χαρτί mimosa. «ΦΩΤΟΓΡΑΦΕΙΟΝ/ Α. Π. ΚΑΡΙΠΗ/ ΒΑΣ. ΚΩΝ/ΝΟΥ 8/ ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ».

 

 

 

 ΠΕΡΑΜΑ, ΠΕΙΡΑΙΑΣ. 28 Οκτωβρίου 1960.

 

 

 

Λένε ότι οι δρόμοι της αγάπης είναι νυχτερινοί. Πάντως οι Πειραιώτες ξέρουν να τους περπατούν. «ΝΙΚ. ΧΑΜΗΛΟΣ/ ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ/ ΑΓ. ΟΡΟΥΣ 103 ΤΑΜΠΟΥΡΙΑ/ ΣΤΑΣΙΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΥ».

 

 

 

Τα ψώνια, ειδικά για τις γυναίκες, εκτός από την ικανοποίηση των όποιων αναγκών, ενδείκνυνται από τους γιατρούς ως shopping therapy αφού διαπίστωσαν ότι κάνουν καλό στην ψυχική υγεία και μπορούν να κάλλιστα συνδυαστούν με περίπατο, ραντεβού, καφέ. Τα χρόνια αλλάζουν καταστάσεις και συμπεριφορές, οι πειραιώτισσες παραμένουν κομψές, ευδιάθετες, το ίδιο επιθυμητές. Η παρούσα είναι αφιερωμένη στην πολύτιμη παρουσία τους. «ΦΩΤΟ - ΠΑΛΛΑΣ/ ΠΑΝ. ΠΑΤΕΡΑΚΗΣ/ ΟΔΟΣ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ 62/ ΤΗΛ. 473-045/ ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ».

 

 

 

Καλημέρα στην πόλη μας και στους κατοίκους της με ένα χαμογελαστό δείγμα πειραιώτικης ομορφιάς από τους καιρούς που δεν μας την έκρυβε η μάσκα. Υπομονή, θα περάσει κι αυτό. Η κοπελιά, Σ.Μ. Από το στούντιο STELLA ΠΕΙΡΑΙΑ.

 

 

 

Φωτογραφίες προφυλαγμένες σε δίπτυχα από πολυτελές χαρτόνι. Περιείχαν ζευγάρια ή μεμονωμένα πρόσωπα, ήταν κάτι σαν προσφορά ή ιδιαίτερη παραγγελία από τα πολλά πειραιώτικα φωτογραφικά στούντιο (τις λέγαμε εβδομαδιαίες). «PHOTOSTUDIO Z B/ ΖΩΡΑΣ & ΒΛΑΣΣΗΣ/ ΛΕΩΦ. Β. ΓΕΩΡΓΙΟΥ Α΄ 31 & Β. ΣΟΦΙΑΣ/ ΤΗΛ. 412.068 - ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ».

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Στιγμιότυπο από εκδήλωση σε αίθουσα της πόλης. Η καθαρή, γυαλιστερή ασπρόμαυρη φωτογραφία μάς μεταφέρει κατ’ ευθείαν στην εποχή, με την κόμμωση, τα χαρακτηριστικά φορέματα, τις τσάντες και τα παπούτσια. Με αυτά κυκλοφορούσαν οι γυναίκες που γνωρίσαμε και θυμόμαστε. Το αγοράκι κοιτάζει με έκπληξη. «ΦΩΤΟ - ΧΑΡΑΜΗ/ ΒΑΣ. ΚΩΝ/ΝΟΥ 28/ ΤΗΛ. 413.875 ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ». 14 ΝΟΕ. 1968.

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Δυο στιγμιότυπα από εκδήλωση σε αίθουσα της πόλης. Με την ελπίδα αναγνώρισης κάποιων προσώπων. «ΦΩΤΟ - ΧΑΡΑΜΗ/ ΒΑΣ. ΚΩΝ/ΝΟΥ 28/ ΤΗΛ. 413.875 ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ». 14 ΝΟΕ. 1968.

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Δυο παιδιά, κοριτσάκι και αγοράκι στημένα για φωτογράφιση σε μια εκδήλωση στην πόλη μας. Η μικρούλα αναγνωρίζεται, είναι η κόρη του φωτογράφου, Βασιλική Χαραμή. «ΦΩΤΟ - ΧΑΡΑΜΗ/ ΒΑΣ. ΚΩΝ/ΝΟΥ 28/ ΤΗΛ. 413.875 ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ». 14 ΝΟΕ. 1968.