Τετάρτη 12 Μαρτίου 2014

Κώστας Παρασκευόπουλος.


Ο Πειραιώτης μουσουργός και μαέστρος.
[όπως τον παρουσίασα στα 1998]

                                                                                                  Γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης.


Τα χρόνια που πέρασαν μεγέθυναν την πόλη σε έκταση. Τώρα που δεν υπάρχει άλλος ελεύθερος χώρος για σπίτια, αυτά πήραν τα πάνω τους, ανέβηκαν σε ύψος κι έγιναν πολυκατοικίες.
Παλαιότερα οι άνθρωποι ήταν, λίγο πολύ, γνωστοί μεταξύ τους.                            
Όπως πάντα, οι ανήσυχοι πνευματικά έβρισκαν τον τρόπο και τα μέσα να αναπτύξουν το ταλέντο τους και να δημιουργήσουν. Απέσπασαν έτσι την καταξίωση και τον σεβασμό του κόσμου, έκαναν ένα ευρύ κύκλο γνωριμιών και πιστούς φίλους. Στο κύλισμα των εποχών άλλαξαν κάπως τα δεδομένα.
Μετά τη συνταξη, τα γηρατειά και οι ασθένειες απομονώνουν το σώμα στα στενά όρια του διαμερίσματος. 
Οι οικείοι όλο και περιορίζονται αριθμητικά, η γόνιμη προσφορά στη μακρά πορεία της ζωής, ξεχνιέται και σβήνει. Στον Πειραιά είναι αρκετοί εκείνοι που περνούν δίπλα μας απαρατήρητοι.
Ενώ το πλήθος χαρακτηρίζεται ανώνυμο, κάθε πρόσωπο φέρνει πάνω του τη δική του ταυτότητα έχοντας καταθέσει το ιδιαίτερο «δελτίο παροχής υπηρεσιών» στο κοινωνικό σύνολο.

Ο μουσουργός Κώστας Παρασκευόπουλος στα 1959. Φωτογραφείο ΘΕΜ. ΚΕΛΕΡΗΣ, Βασιλέως Κωνσταντίνου και Καραολή - Δημητρίου. Πειραιεύς.
Ο συνθέτης μουσικών έργων, οργανωτής και διευθυντής χορωδιών, καθηγητής Κώστας Παρασκευόπουλος μπορεί να είναι υπερήφανος για τη γαλούχηση πολλών τάξεων νέων μαθητών του (αλλά και μεγάλων σε ηλικία) με τη χορωδιακή μουσική δίνοντάς τους την ικανοποίηση να αναδείξουν τα φωνητικά τους χαρίσματα, να συμμετέχουν ενεργά στα πολιτιστικά δρώμενα, να εξυψώσουν την αισθητική τους παιδεία.
Ο Κώστας Παρασκευόπουλος γεννήθηκε στις 6.3.1920 σε ένα διώροφο αρχοντικό στην οδό Βασιλίσσης Σοφίας, τώρα Γρηγορίου Λαμπράκη, πολυκατοικία πλέον που σήμερα φέρει τον αριθμό 106 - 108. Τώρα διαμένει στον αριθμό 110.
Ο πατέρας του Ηλίας ήλθε στα οκτώ του χρόνια από την Τρίπολη κι αργότερα άνοιξε εμπορικό κατάστημα τροφίμων στην Κεντρική Αγορά της Ακτής Ποσειδώνος.
Η μητέρα του Μπιλία Κουρή από την Ύδρα, τον έφερε πρώτη σε επαφή με τη μουσική μαθαίνοντάς του κιθάρα.
Στα έξι του χρόνια έψελνε τακτικά στον Άγιο Κωνσταντίνο με τενόρο - ιεροψάλτη τον Πέτρο Δουκάκη. Λίγο μετά ενθουσιάστηκε με την τετράφωνη μικτή χορωδία του Αγίου Σπυρίδωνα του μαέστρου Πλάτωνα Ρούγκα και εντάχτηκε στο κυριακάτικο πρόγραμμά της. Στις τελευταίες κιόλας τάξεις του Γυμνασίου (έβγαλε τη Σχολή Μέσης Εκπαίδευσης Πειραιώς, Σ.Μ.Ε.Π., τη σημερινή Ιωνίδειο), οργάνωσε και διηύθυνε την τετράφωνη παιδική χορωδιά. Πήρε μαθήματα μουσικής από τον Κώστα Οικονόμου. Στα 1938 συνέθεσε την ΕΡΩΤΙΚΗ ΕΣΠΕΡΑ του Παναγιώτη Σούτσου για τετράφωνη μικτή χορωδία.
Τελείωσε στα 1940 και διορίστηκε ως λογιστής στη Γενική Αποθήκη Στρατού στη Δραπετσώνα (ΚΟΠΗ). 
Στα 1942 γράφτηκε στη Νομική Σχολή το Πανεπιστημίου Αθηνών και στα 1943 στο Ελληνικό Ωδείο. Πήρε το πτυχίο του το 1947 αφού προηγουμένως φρόντισε να απολυθεί από την εργασία του για να ολοκληρώσει τις σπουδές του. Στην κατοχή μετατέθηκε στο Πρατήριο Τροφίμων της Φρουράς Αθηνών κοντά στον Ευαγγγελισμό κι ανέλαβε την αντιστασιακή του δράση κάτω απο την εποπτεία της  Intelligence Service του Λονδίνου με κωδικό 
740 Π. Με τη συνεργάτιδά του Μαίρη περιφέρονταν στους Αθηναϊκούς δρόμους και παριστάνοντας τους ερωτευμένους σημείωναν με μολύβι στα νύχια των δακτύλων τους (δεν έπρεπε να τα πλύνουν μέχρι την επόμενη) τα διακριτικά των μονάδων των γερμανικών αυτοκινήτων. Το Στρατηγείο Μέσης Ανατολής του απένειμε τιμητικό δίπλωμα.                                                                
Στο διάστημα αυτό είχε οργανώσει στο σπίτι του μια μικρή ομάδα χορωδίας και ορχήστρας για την ψυχαγωγία των τραυματιών και αναπήρων πολέμου στα νοσοκομεία με τους Πειραιώτες Ζάκα (έπειτα καλλιτέχνη στη Λυρική Σκηνή) και Ζαχαρίου (μελλοντικό βαθύφωνο της Μετροπόλιταν Όπερας και της Σκάλας του Μιλάνου). Στα 1947 λοιπόν λειτούργησε τη Νέα Χορωδία Πειραιώς, ανεγνωρισμένο σωματείο στη Βασιλέως Γεωργίου Α΄ 63, πάλι για την ψυχαγωγία των Ενόπλων Δυνάμεων με μικτή χορωδία και συγκρότημα από κιθάρες. «Ύστερα από αντίξοες συνθήκες, η χορωδία αυτή διαλύθηκε το 1953». Αν και κληρωτος του ’41 υπηρέτησε σα ναύτης στο Σκαραμαγκά (1948-50). Εκεί, διευθύνοντας αξιωματικούς, υπαξιωματικούς και ναύτες, οργάνωσε την τετράφωνη (τενόροι, σεκόντοι, βαρύτονοι, μπάσοι) χορωδία του Υπουργείου Ναυτικών με την οποία έδωσε συναυλίες και παρουσίασε σε εκπομπές στο ραδιόφωνο. Του απονεμήθηκε Βραβείο Εξαιρέτων Πράξεων. Από το 1948 μέχρι το 1983, δηλαδή επί 35 έτη, ο Κώστας Παρασκευόπουλος δίδαξε μουσική σα καθηγητής στη Μέση Εκπαίδευση. Διορίστηκε στο Αγγλοελληνικό Λύκειο του Ευάγγελου Μάρκου της οδού Νεοσοίκων 47. Για μια ακόμα φορά εισέπραξε θερμά χειροκροτήματα, όταν στον εορτασμό της 25ης Μαρτίου αναφέρθηκε στο Κυπριακό, πολύ πριν αναζωπυρωθεί ο αγώνας.
Συνέχισε, 1954-56 στις ιδιωτικές σχολές Μπουρούνη (Λ. Γεωργίου Α΄ 43) - στου Παπαϊωάννου και στον Αρχιμήδη για να συμπληρώσει τις ώρες, Πετράκη - Βαλσαμίδου (Πραξιτέλους 68), Κατρανίδου - Κυριαζοπούλου (Ταμπούρια), Ρηνιωτάκη (Κορυδαλλός), Αθηναϊκό Λύκειο του Τυχόπουλου (Πλατεία Αμερικής), Γκιζελή (Πλατεία Βικτωρίας), στο Άργος και για πέντε χρόνια στο δημόσιο 1ο Γυμνάσιο της λεωφόρου Αφεντούλη από όπου και πήρε σύνταξη. 

                                                   
Στα 1959 είχαν ιδρυθεί και δραστηροποιούνταν η Δημοτική Συμφωνική Ορχήστρα (διευθυντής Αθαν. Κόκκινος), το Δημοτικό Πειραϊκό Κουαρτέτο Εγχόρδων (Φακιολάς) και η Δημοτική Χορωδία και Μαντολινάτα με διευθυντή τον Κώστα Παρασκευόπουλο. Η Χορωδία έδωσε μια καλοκαιρινή παράσταση με έργα δικά του και άλλων Ελλήνων συνθετών «υπό το σεληνόφως» σε θεατρικό χώρο που υπέδειξε ο Δημήτρης Ροντήρης στα δυτικά του λόφου της Καστέλλας.
Δεκατρία χρόνια ήταν αρχιμουσικός στο Χατζηκυρίακειο Ορφανοτροφείο.
Ανέλαβε κι οργάνωσε χορωδία από εργαζόμενους στην εταιρεία ΙΖΟΛΑ.
Στη σχολή ρυθμικής και μπαλέτου Χαλκιόπουλου στη Νέα Σμύρνη είχε μαθήτριες τη Δέσποινα Στυλιανοπούλου, τη Μάρθα Καραγιάννη και την Ελένη Μαυρομάτη. 
Στα 1960 δημιούργησε μαζί με τους Λευτέρη Μπινιάρη και Γιώργο Τσαρή τη Χορωδία Πειραιώς. Χρημάτισε διευθυντής της μέχρι το 1966. Ο τίτλος «Χορωδία Πειραιώς» του είχε παραχωρηθεί από τον Μενέλαο Παλλάντιο ο οποίος υπήρξε ιδρυτής της, με διάρκεια στα χρόνια 1932 - 1940. Η Χορωδία στεγάστηκε στην οδό Νοταρά (κτήριο Σαββοπούλου), στο παλιό Ταχυδρομείο και τώρα στο 2ο όροφο του «Πύργου» στο λιμάνι.
Σαν εκπρόσωπος του Υπουργείου Παιδείας (αφού είχε αναγνωρισμένο πτυχίο) ήταν στην Επιτροπή Εξετάσεων. 
Στα 1962 (21.2) έκαμε διάλεξη στη Φιλολογική Στέγη με θέμα «Σύγχρονος Μουσική». Επίσης στα 1987, (4.2) με θέμα «Ελληνική λαϊκή παράδοση».
Από το 1963 έως το 1967 ήταν μαέστρος στη Χορωδία του ΟΤΕ στη Λέσχη της 3ης Σεπτεμβρίου.
Από το 1966 μέχρι το 1987 δίδασκε μουσική δυο φορές την εβδομάδα στο ίδρυμα παιδικών εξοχών «Παμμακάριστος» στη Νέα Μάκρη (τρίφωνη χορωδία κοριτσιών, τυπώθηκε δίσκος με τραγούδια σε στίχους Σίμου Λιανίδη στα 1966).
Εκεί του συνέβη και το πρώτο καρδιακό επεισόδιο, οπότε κι εγκατέλειψε την «ενεργό δράση». Από τότε έκανε διαλέξεις, επιδίδεται στη σύνθεση πρωτότυπων μουσικών έργων και στη μελοποίηση ποιημάτων. Έγραψε μουσική γιά μπαλέτο, Ελληνική Φούγκα, Μακεδονική Συμφωνία, τροπάρια, παραλλαγές, ορατόρια, κονσέρτο για πιάνο και ορχήστρα, θρησκευτική μουσική. Τελευταίες δουλειές του είναι η
Missa Solemnis, «Ιερή Λειτουργία» ορθοδόξου τύπου με συμφωνική ορχήστρα, τετράφωνη χορωδία και τέσσερις σολίστ, το κονσέρτο για ορχήστρα για δυο πιάνα, το Ναυάγιο της Γης, ελεύθερη έμπνευση - συμφωνικό ποίημα για μεγάλη ορχήστρα, και η Ελληνική Σουΐτα, ακολουθία χορών.

  
Μαρτυρία του Κώστα Παρασκευόπουλου από την κατοχή. Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, Δευτέρα 23 Φεβρουαρίου 1998.
                
Άρθρα του έχουν δημοσιευτεί στον Χρονογράφο και στη Φωνή του Πειραιώς.
Έχει τυπώσει σε φωτοτυπικά φυλλάδια τους Ιριδισμούς, τους Χαμένους Ορίζοντες (1991, τετράπτυχο μυθιστόρημα, όπου εξιστορεί τη συμμετοχή του στην κατασκοπευτική οργάνωση στην κατοχή, απόσπασμά του περιέχεται στο βιβλίο του Θεοφάνους για την Εθνική Αντίσταση στον Πειραιά, 1996, σελ. 204 έως 211), «το Ναυάγιο της Γης», 1992 [μαζί το «Μουσικοφιλολογική ΚΥΨΕΛΗ»], την Ιστορία ενός Πιάνου 1926 - 1983, κ.ά. κάποια από τα οποία έχω στη συλλογή μου με ιδιόχειρη αφιέρωση.                                                              
Νυμφεύτηκε το 1960 την Ελισάβετ Κωνσταντινίδου κι απέκτησαν μια κόρη, την Ιωάννα, καθηγήτρια πιάνου, 
η οποία στα 1996 άνοιξε το Ωδείο ΕΥΥΜΝΙΑ, στην οδό  Αλκιβιάδου 212.
Είναι μέλος στην Ένωση Ελλήνων Μουσουργών, ιδρυτικό μέλος στον Όμιλο για τη διάδοση της Ελληνικής Γλώσσας και μέλος της Φιλολογικής Στέγης Πειραιά. Μελοποιημένα ποιήματα του Κώστα Θεοφάνους από τον Κώστα Παρασκευόπουλο ακούστηκαν σε μουσικοποιητική βραδιά στις 27.1.1988 στο Γαλλικό Ινστιτούτο Πειραιά (συμμετείχε η Χορωδία Πειραιώς, στο πιάνο η κόρη του Ιωάννα).
Σήμερα - γράφει ο φίλος του Κώστας Θεοφάνους - διάγει τον βίο της γαλήνης, της ηρεμίας και της ωριμότητας... Κλεισμένος στο μικρό απομονωμένο δωματιάκι του, τριγυρισμένος από βιβλία, πεντάγραμμα και ό,τι άλλο σχετικό με τη θεά Μουσική, αφήνεται στις εμπνεύσεις του και στους διαλογισμούς του..         
Ο Δήμος Πειραιά οφείλει στο διακεκριμένο πολίτη του ένα ελάχιστο φόρο τιμής, μια βραδιά αφιερωμένη στο έργο του στο Δημοτικό μας Θέατρο!  

Πρώτη δημοσίευση: Εφημερίδα Πειραϊκή Πολιτεία, Πέμπτη 26 Μαρτίου 1998, σελ. 15. 
Μεταφορά εδώ, 15 Μαΐου 2011. 

Συμπλήρωμα:
Έχει τυπωθεί ένα δεκασέλιδο κείμενο με τίτλο: «Ο Κώστας Θεοφάνους γράφει για τον Κώστα Παρασκευόπουλο». Γράφτηκε το καλοκαίρι του 1992 στον Άγιο Λουκά Αλιβερίου Ευβοίας, την εποχή εκείνη τόπο θερινής διαμονής του Θεοφάνους.
Στη ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΣΤΕΓΗ, 44, 1998, σελ. 270 - 271, δημοσιεύτηκε το ποίημα του Κώστα Θεοφάνους «του Λάμπρου Πορφύρα» και η μουσική του Κώστα Παρασκευόπουλου.
Ο Κώστας Παρασκευόπουλος πέθανε στις 11 Ιουνίου 2003.
Η κόρη του Ιωάννα μετέφερε το ΩΔΕΙΟ ΕΥΥΜΝΙΑ στην Λεωσθένους 18 και Φιλελλήνων.
Στις 15.3.2012, ώρα 08.34 π.μ. θυροκολλήθηκε ειδοποίηση απομάκρυνσης της ΧΟΡΩΔΙΑΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 1960 και των άλλων φορέων από το Εμποροναυτιλιακό Κέντρο Πειραιά (Πύργος) προκειμένου να προβεί ο Δήμος στην αξιοποίησή του. Δυο χρόνια μετά, οι φιλοξενούμενοι σύλλογοι παραμένουν στη θέση τους.                                     


                                                    

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου