Σάββατο 30 Δεκεμβρίου 2017

Επιστροφή στον αγαπημένο Πειραιά με δέκα ανέκδοτες φωτογραφίες.


                                                                           Ερευνά και γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης.


Από την δέσμη των ελληνικών φωτογραφιών που ενώ επί δεκαετίες βρίσκονταν ξεχασμένες σε χώρα του εξωτερικού ήλθαν κι «αναπαύονται» πλέον στον Πειραιά, στην βιβλιοθήκη του φίλου μου Παναγιώτη Δριτσάκου, μόνο τέσσερις έχουν πειραϊκό περιεχόμενο. Οι τέσσερις αυτές φωτογραφίες ανήκουν στην συλλογή μου αφού ο Παναγιώτης μού τις δώρισε από την αρχή, μόλις τις ξεχώρισε από τις υπόλοιπες που μου παραχώρησε για ανάρτηση. 
Ο Πειραιάς εκτός από το λιμάνι του και τις δραστηριότητες γύρω από αυτό, αν ξεφύγουμε από τον τοπικό τύπο - που όπως ξαναέγραψα έπιανε και μετέδιδε αρκούντως τον σφυγμό της πόλης - κι ανεβούμε στα υψηλά κλιμάκια των μεγάλων αθηναϊκών εφημερίδων, εκτός από τα ναυτιλιακά και κάποια μεμονωμένα περιστατικά, ήταν εκτός ειδησεογραφίας. Κύρια αιτία παρά την γειτνίαση υπήρξε ο διαχωρισμός των δραστηριοτήτων των δύο περιοχών, που λειτουργούσαν με τους δικούς τους ρυθμούς, τον ανταγωνισμό και την επαρχιακού χαρακτήρα πειραϊκή απομόνωση. Οι Αθηναίοι και το πανελλήνιο ενημερώνονταν για τα πειραϊκά θέματα από άτομα που τους είχε ανατεθεί αυτό το τμήμα εργασίας, κυρίως όμως από Πειραιώτες δημοσιογράφους οι οποίοι είχαν προσληφθεί σε αθηναϊκές εφημερίδες (γνώριζαν πολύ καλά τα δημοτικά κοινωνικά πολιτιστικά πρόσωπα και πράγματα ενώ παράλληλα συνεργάζονταν κι έγραφαν στα δικά μας έντυπα, περιοδικά, εφημερίδες). Οι πειραιώτες φωτορεπόρτερ ήταν λιγοστοί, γνωστοί στους κύκλους, φιλικοί και ικανοί επαγγελματίες. Κάποια στιγμή πρέπει να αναφερθώ σε εκείνους. 
Μετά από τις τέσσερις όπως είπα αρχικές φωτογραφίες θα δώσω στην οπτική σας κρίση και κάποιες από την προσωπική μου συλλογή που δεν τις γνωρίζετε.




 
6 Ιανουαρίου 1953. Από την τελετή του Αγιασμού των υδάτων την ημέρα των Θεοφανείων στον Πειραιά όπου παρέστη και ο βασιλιάς Παύλος. Στην φωτογραφία, ναύτης του τότε Βασιλικού Ναυτικού ρίχνεται στην θάλασσα ντυμένος με την στολή του κατά το επικρατούν παλαιό έθιμο, για να ανασύρει τον δεμένο με κορδέλα σταυρό που έριξε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Σπυρίδων. Φωτογραφία, ΑΦΟΙ ΜΕΓΑΛΟΚΟΝΟΜΟΥ. Χαρτί, Agfa Brovira.



 


1962. Πειραιάς. Αλκιβιάδου 97-99, Καραολή - Δημητρίου 40-42, Πραξιτέλους 98-100. Πλάγια όψη του παλαιού μεγάρου της Ανωτάτης Βιομηχανικής Σχολής της Ελλάδος. Η Σχολή συστάθηκε στα 1938 με τον τίτλο «Σχολή Βιομηχανικών Σπουδών» από τον Σύνδεσμο Ελλήνων Βιομηχάνων και Βιοτεχνών και τον Σύνδεσμο των εν Ελλάδι Ανωνύμων Εταιρειών. Την μορφή της έλαβε μετά τον πόλεμο με Β.Δ. των ετών 1945, 1947 και εξής. Πριν έλθει στον Πειραιά (η έδρα της ορίστηκε στα 1958 με το Ν.Δ. 3876) το κεντρικό της κατάστημα ήταν κοντά στην Πλατεία Αμερικής, οδό Κύπρου 43 ενώ τμήματά της στην οδό Ακαδημίας 84 και στην Λεωφόρο Αμαλίας 52. Εκτός την εκπαιδευτική είχε και εκδοτική δραστηριότητα με επιστημονικές επετηρίδες, βιβλία, το επιστημονικό όργανο ΣΠΟΥΔΑΙ (τόμος πρώτος στα 1950/51), τα ΝΕΑ ΤΗΣ Α.Β.Σ. (τεύχη από το 1953), τεύχη ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ, το ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟΝ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΝ ή ΑΛΜΑΝΑΚ [στην συλλογή μου βρίσκονται οι τόμοι 1957 (τρία τεύχη) - 1958 (δύο τεύχη) - 1960 (ένας τόμος)], το Εγκόλπιον του Σπουδαστού της Α.Β.Σ. στα 1960. Με το Π.Δ. 377/1989, μετεξελίχτηκε σε Πανεπιστήμιο Πειραιά. Το παρόν τετραώροφο δεν λειτουργεί πλέον, το κτήριο έχει εγκαταλειφτεί. Μαρμάρινη επιγραφή στην εξωτερική όψη: «ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ/ ΠΑΪΚΟΥ ΚΑΙ ΕΛΕΝΗΣ/ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΥ/ ΑΝΗΓΕΡΘΗ ΤΟ 1958». Τώρα στεγάζεται στην Μιχαήλ Καραολή - Ανδρέα Δημητρίου 80, πρώην οδός Ναυάρχου Μπήττυ, αρχικά Άρεως (εκτεταμένες κεντρικές εγκαταστάσεις που ολοκληρώθηκαν στα 1993) και σε διάφορα γειτονικά κτήρια. Φωτογραφία, ΑΦΟΙ ΜΕΓΑΛΟΚΟΝΟΜΟΥ.







Στο πλαίσιο του εορτασμού της χιλιετηρίδας του Αγίου Όρους μεταφέρθηκε από το Άγιο Όρος στον Πειραιά στις 17.4.1963 με το πολεμικό πλοίο ΣΦΕΝΔΟΝΗ η εικόνα «Άξιον εστί». Η πομπή ξεκίνησε από τον Πειραιά, η εικόνα μεταφέρθηκε οδικώς στην πρωτεύουσα κι εναποτέθηκε στον μητροπολιτικό ναό Αθηνών για λαϊκό προσκύνημα. Βλέπουμε τον Άγιο Σπυρίδωνα, μπροστά του την κατεδαφισμένη πλέον οικία Μιαούλη που πάνω της μεταλλική επιγραφή διαφήμιζε «ΚΑΦΕΣ ΠΑΠΑΓΑΛΟΣ». Πίσω, άλλη διαφήμιση με τα τσιγάρα ΔΕΛΦΟΙ / Γ. Α. ΚΕΡΑΝΗΣ. Φωτογραφία, ΑΦΟΙ ΜΕΓΑΛΟΚΟΝΟΜΟΥ. Κάτω δεξιά, επιγραφή: «23 ΑΠΡΙΛΙΟΥ/ ΕΝΙΣΧΥΣΑΤΕ/ ΤΟΝ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΕΡΑΝΟ ΓΙΑ ΤΟ/ ΜΙΚΡΟ ΧΩΡΙΟ/ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΡΑΝΟΥ». Το Μικρό Χωριό Ευρυτανίας, το πρωινό της Κυριακής 13.1.1963 καταστράφηκε μερικώς από τόνους λάσπης (όγκοι από χώματα, βράχους, ξεριζωμένα δένδρα) παρασυρμένους κατόπιν μετατόπισης - κατολίσθησης του εδάφους της πλαγιάς του βουνού συνοδευμένη με υπόκωφη βοή. Οι νεκροί ήταν δεκατρείς. Το χωριό μεταφέρθηκε σε άλλη θέση.







Ιούνιος 1969. Θερινό Δημοτικό Θέατρο Πειραιώς. Παρουσία του Αντιβασιλέα Γεωργίου Ζαϊτάκη, του Α΄ Αντιπροέδρου της κυβέρνησης Στυλιανού Παττακού, μελών του υπουργικού συμβουλίου και άλλων επισήμων έγινε η έναρξη των παραστάσεων του νεοκατασκευασθέντος θερινού θεάτρου στον Προφήτη Ηλία Καστέλλας. Την παράσταση έδωσε η Εθνική Λυρική Σκηνή με το έργο Nabucco του Giuseppe Verdi. Το θέατρο ονομάστηκε ΣΚΥΛΙΤΣΕΙΟΝ από τον δήμαρχο Αριστείδη Σκυλίτση. Στα 1976 ο Γεώργιος Δρόσος πρότεινε κάποια ονόματα για την αλλαγή του σε Ιπποδάμειο, Θεμιστόκλειο, Μενάνδρειο (είχε ταχθεί υπέρ αυτής της μετονομασίας) και Βεάκειο (με επιφυλάξεις). Τελικά βαφτίστηκε ΒΕΑΚΕΙΟ (προς τιμή του πειραιώτη ηθοποιού Αιμίλιου Βεάκη, 1884 - 1951). Φωτογραφία του γραφείου φωτορεπορτάζ «Ρέντζης».









 
Πειραιάς. Συμβολή των οδών Γρηγόρη Λαμπράκη (Βασιλίσσης Σοφίας, πρώτα Λεωφόρος Μουνυχίας) με την Αθηνών - Πειραιώς. Το Υπουργείο Δημοσίων Έργων κατασκεύασε την Λεωφόρο - γέφυρα στην δεκαετία του 1960. Ανάδοχος ο πολιτικός μηχανικός Σπύρος Δεληβορριάς. Στα κτήρια μπροστά λειτουργούσε κατάστημα της Shell. Η ψηλή καπνοδόχος ήταν απομεινάρι της άλλοτε ακμάζουσας Ανωνύμου Αλευροποιητικής Εταιρίας «Ευρώτας». Οι κυλινδρόμυλοι ανήκαν στους αδελφούς Κουμάνταρου. Στην ανηφόρα διακρίνουμε και τα ελαστικά PIRELLI. Τώρα ο χώρος έχει αλλάξει ριζικά. Τα κτήρια κατεδαφίστηκαν, έγιναν μικροί κήποι, στο κενό οικόπεδο αριστερά αναγέρθηκαν από το 2009 (άνοιγμα θεμελίων) μέχρι το 2016 (αποπεράτωση) το Ράλλειο Γυμνάσιο Θηλέων, το Ράλλειο Λύκειο Θηλέων και το αμφιθέατρο (εγκαίνια 14.4.2016). Σύντομα θα διέρχεται και το τραμ. Οι λήψη έγινε τότε σε δύο φωτογραφίες διαφορετικού μεγέθους που ενώνονται ώστε να αποδοθεί σε εύρος η εικόνα των διασταυρωμένων οδών. Η φωτογραφία ανήκει στην συλλογή μου. 





 

Πειραιάς 1926. Σχολική φωτογραφία σε χοντρό χαρτόνι. Στην πίσω όψη με καλλιτεχνικά γράμματα: «η Φωτογραφία αυτή είναι της ;ης Τάξεως του Δημοτικού Σχολείου <Δούκα> εγένετο δε εις τας 21 Νοεμβρίου 1926». Παρατηρούμε ότι τα περισσότερα παιδιά είναι κορίτσια. Το σημερινό 6ο  /52ο Δημοτικό Σχολείο βρίσκεται στο οικοδομικό τετράγωνο μεταξύ των οδών Δημητρακοπούλου - Δερβενακίων 106 - Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη - Αιγάλεω. Η φωτογραφία ανήκει στην συλλογή μου.






 
Μάρτιος 1949. Μαθήτριες της Ραλλείου Παιδαγωγικής Ακαδημίας Πειραιώς μοίρασαν διάφορα δέματα και έψαλαν πατριωτικά άσματα στους τραυματίες της μάχης της Κόνιτσας. Το παλαιό Παρθεναγωγείον (με νόμο από το 1888 λόγω των αναγκών και τα ιδιωτικά σχολεία μπορούσαν να εκπαιδεύουν μαθήτριες για να γίνουν δασκάλες μετά από εξετάσεις) έγινε Δημοσυντήρητον Διδασκαλείον Πειραιώς (1892) και μετά (1933) Παιδαγωγική Ακαδημία Πειραιώς. Στα 1939 με την αλλαγή σε δημόσιο χαρακτήρα ονομάστηκε Ράλλειος Παιδαγωγική Ακαδημία Πειραιώς. Καταργήθηκε στα 1971 και ανασυστάθηκε στα 1975. Στα 1991 η περιουσία της παραχωρήθηκε στον Ο.Σ.Κ. και το αρχείο της στο Μαράσλειο Διδασκαλείο. ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΝ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΕΡ. Η φωτογραφία ανήκει στην συλλογή μου.








Μαρίνα Ζέας. Ο λιμενίσκος Ζέας - Φρεαττύδος παραχωρήθηκε στον ΕΟΤ στα 1966 (Ν.Δ. 4544/15.9.1966) για την τουριστική ανάπτυξή του. Επιχωματώθηκε και άλλαξε εντελώς όψη. Στην φωτογραφία, οι εγκαταστάσεις είναι  έτοιμες να λειτουργήσουν, όπως και το Ναυτικό Μουσείο της Ελλάδος του οποίου διακρίνεται μέρος του προαύλιου χώρου. Η δενδροφύτευση ακόμα στην αρχή. Μπορείτε να δείτε τις λεπτομέρειες στα κτήρια της παραλίας και του απέναντι λόφου της Καστέλλας. Η φωτογραφία ανήκει στην συλλογή μου.






 

Χειμώνας στον Πειραιά. Παλτά, ανοιχτές ομπρέλες. Προαύλιο Δημοτικού Θεάτρου. Η Φιλαρμονική έτοιμη για μουσική παράσταση. Στην οδό Βασιλέως Κωνσταντίνου (Ηρώων Πολυτεχνείου) βλέπουμε να περνάει το λεωφορείο, πίσω από τον κήπο και την πλατεία Κοραή υψώνονται τα κτήρια της οδού Καραΐσκου και της Βασιλέως Γεωργίου Α΄ (βλέπουμε την επιγραφή ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ). Διαφημίζονται η ΟΔΟΝΤΟΚΡΕΜΑ ΚΟΛΥΝΟΣ και τα ΚΑΣΜΗΡΙΑ - ΜΗΝΑΪΔΗΣ ΦΩΤΙΑΔΗΣ. Στα περίπτερα ο ΚΑΡΑΚΑΣΗΣ και ο καφές ΔΡΙΖΟ. Στο ισόγειο του γωνιακού μεγάρου ΣΩΤ. ΚΑΤΣΙΜΗ λειτουργούσε μέχρι το 1988 το ζαχαροπλαστείο «Ακροπόλ» των Χαραγκιώνη - Παλαιοκρασσά. Δείτε το ωραίο κτήριο δεξιά με την επιγραφή «ΣΧΟΛΗ ΛΟΓΙΣΤΩΝ». Η φωτογραφία αυτή που φέρει την σφραγίδα ΑΦΟΙ ΜΕΓΑΛΟΚΟΝΟΜΟΥ ανήκει στην συλλογή μου.                        
      
      





Σάββατο 23 Δεκεμβρίου 2017

Αναμνήσεις και σχόλια με τον φακό παλαιών φωτογράφων.


                                                                             Ερευνά και γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης.

Εξαντλώντας το ενημερωτικού, τουριστικού και θρησκευτικού ενδιαφέροντος σημαντικό φωτογραφικό υλικό των δεκαετιών 1950 - 1960 που βρίσκεται στον Πειραιά, στην βιβλιοθήκη του φίλου Παναγιώτη Δριτσάκου  - κράτησα μόνο κάποιες φωτογραφίες που αφορούν στο Πάσχα για να τις παρουσιάσω τον Απρίλιο του 2018 - ταξιδεύουμε από την Πάτρα στην Ολυμπία κι από εκεί στα νησιά (ειδικά στην Τήνο) και τέλος σε ατακτοποίητα θεατρικά δρώμενα. Από την επόμενη φορά θα επανέλθω στην πειραϊκή κανονικότητα, χωρίς πλέον να αποκλείω την εμφάνιση ετερόκλητων φωτοειδησεογραφικών, οικογενειακών ή γενικών φωτογραφικών θεμάτων που θα τυχαίνει να βρίσκω ή να μου διαθέτουν φίλοι. 




Πάτρα. Ο παλιός φάρος στον μόλο του Αγίου Νικολάου.  Πρώτη αφή στα 1858 (ξύλινος), σημειώνεται ότι καταστράφηκε από καταιγίδα και χτίστηκε στα 1878 (πέτρινος). Τα χαρακτηριστικά του φωτός του φάρου ήταν: Λευκό σταθερό εναλλάσσον προς μια παρατεινόμενη αναλαμπή λευκή. Ο λιμενοβραχίονας  επισκευάσθηκε στα πρώτα χρόνια της δεκαετίας 1970  και έτσι ο φάρος δεν υπάρχει πλέον. Στο βάθος το βουνό της Αιτωλίας Βαράσοβα (εκεί τοποθετείται η πόλις Χαλκίς: Ιλιάδα Β΄, 640 «Χαλκίδα τ’ αγχίαλον»). Την φωτογραφία δημιούργησε το ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΝ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΕΠΙΚΑΙΡΩΝ «ΕΝΩΣΙΣ».







Ολυμπία. Το τουριστικό ξενοδοχείο. Φωτογραφία του Σπύρου Μελετζή. Στην Ολυμπία υπήρχε παλαιό κτήριο - ξενοδοχείο της εταιρείας ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟΙ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΑΘΗΝΩΝ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ (ΣΠΑΠ), αναγέρθηκε όταν έφτασε εκεί ο σιδηρόδρομος (η κατασκευή της γραμμής κυρώθηκε με τον νόμο ΑΩΜΘ της 30.5.1890), το οποίο δανειοδότησε ο ΕΟΤ για να ανακαινισθεί στα 1951.  Στα 1957 έγινε προσθήκη νέας πτέρυγας. Αρχιτέκτονας: Αικατερίνη Διαλεισμά. Το μεν ξενοδοχείο νομίζω έγινε Συνεδριακό κι Εκθεσιακό Κέντρο, η δε πτέρυγα στεγάζει τα γραφεία  διοίκησης της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηλείας. Στα 1963 και 1966 ο αρχιτέκτονας Άρης Κωνσταντινίδης σχεδίασε τα Β΄ κατηγορίας Μοτέλ Ξενία Ολυμπίας Ι και ΙΙ. 







13 Οκτωβρίου 1968. Παρουσία του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Στυλιανού Παττακού, του Αρχιεπισκόπου Αθηνών, του Αρχιεπισκόπου Κρήτης, της αντιπροσωπείας του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως και λοιπών αυτοκέφαλων ορθοδόξων Εκκλησιών, τελέστηκαν τα εγκαίνια της Ορθόδοξης Ακαδημίας Κρήτης στο Κολυμπάρι Χανίων, δίπλα στην Μονή Παναγίας Οδηγήτριας Γωνιάς. Φωτογραφία ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΝ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ ΤΥΠΟΥ «Η ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΚΗ». 







Τήνος. Πιστοί ανηφορίζουν προς τον ναό της Παναγίας Ευαγγελιστρίας γονυκλινείς ή κρατώντας λαμπάδες. Φωτογραφία χωρίς ένδειξη εκδότη και χρονολογία.  







Τήνος. 15 Αυγούστου 1955. Οι ιερείς έξω από την εκκλησία της Παναγίας ξεκινούν για την περιφορά της εικόνας. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΑ ΝΕΑ ΑΦΟΙ ΜΕΓΑΛΟΚΟΝΟΜΟΥ. 







            Τήνος. Η περιφορά της εικόνας της Παναγίας. 
            ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΑ ΝΕΑ AΦΟΙ ΜΕΓΑΛΟΚΟΝΟΜΟΥ. Φωτογραφία χωρίς χρονολογία.







 

Τήνος. 15 Αυγούστου 1955. Πιστοί - υγιείς και ασθενείς - περιμένουν γονατιστοί κατά γης την περιφορά πάνω από αυτούς της εικόνας της Παναγίας. Όργανα της τάξης τούς βάζουν σε σειρά. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΑ ΝΕΑ ΑΦΟΙ ΜΕΓΑΛΟΚΟΝΟΜΟΥ.








Τήνος. 15 Αυγούστου 1955. Η περιφορά της εικόνας της Παναγίας. ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΝ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΕΡ.







Τήνος. Η περιφορά της εικόνας της Παναγίας. ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΝ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΕΡ (ΜΑΡΤΟΓΛΟΥ - ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΥ - ΦΛΩΡΟΣ - ΦΩΤΕΙΝΟΠΟΥΛΟΣ). Φωτογραφία χωρίς χρονολογία.








 
Σίφνος. Καμάρες. Φωτογραφία του Παύλου Μυλώφ. Αριθ. 5749. Προσφορά του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού.








Πάτμος. Μονή Αγίου Ιωάννου Θεολόγου. Φωτογραφία Γιάννη Σκουρογιάννη. Προσφορά του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού. 






 

 

Κως. Το αρχαίο Ωδείο. Ανασκάφτηκε επί ιταλοκρατίας (στα 1929) από τον  αρχαιολόγο  Luciano Laurenzi (1902 - 1966). Φωτογράφος Νίκος Κοντός. Ο γιος του Κωνσταντίνος Κοντός (γεν. 1964) ασχολείται με την αρχιτεκτονική φωτογραφία.








 

                     Κάλυμνος. Σπήλαιο. Φωτογράφος Νίκος Κοντός. ΠΡΩΤΕΩΣ 50 – Π. ΦΑΛΗΡΟΝ. 







             Παράσταση Ορέστεια του Αισχύλου. Η φωτογραφία δεν μας δίνει περισσότερες πληροφορίες.






















Οι τέσσερις αυτές φωτογραφίες δεν δίνουν στοιχεία για την θεατρική παράσταση που αναφέρονται. Στην πίσω όψη υπάρχει μόνο το όνομα ANNEMARIE HEINRICH και μια διεύθυνση στο Buenos Aires. Έτσι εδώ αναγνωρίζουμε την γερμανίδα ANNEMARIE HEINRICH (1912 - 2005) που έζησε στην Αργεντινή κι αναδείχθηκε σε επιφανή πολυβραβευμένη φωτογράφο (γυμνά, πρόσωπα, τοπία κλπ.) ειδικά στα πορτραίτα καλλιτεχνών θεάτρου (τραγουδιστές, ηθοποιοί, χορεύτριες τάνγκο, μπαλαρίνες ), προσωπικοτήτων ραδιοφώνου, κινηματογράφου, της πολιτικής και άλλων. Φωτογραφίες της κόσμησαν εξώφυλλα περιοδικών και βρίσκονται σε συλλογές μουσείων. Παντρεύτηκε στα 1939 τον συγγραφέα Ricardo Sanguinetti (ψευδώνυμο Alvaro Sol) και έκαναν δυο παιδιά, την Alicia και τον Ricardo Sanguinetti που ακολουθούν το ίδιο επάγγελμα σε πιο εξελιγμένο επίπεδο (φωτογραφίες με θέμα την γαστρονομία, την μόδα, τα προϊόντα και την παραγωγή βιβλίων).  









   

Σάββατο 16 Δεκεμβρίου 2017

Στην ελληνική επαρχία με δεκατέσσερις τουριστικές φωτογραφίες.


                                                                             Ερευνά και γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης. 




Πέλλα. Οι αρχικές ανασκαφές στην περιοχή των ετών 1957 - 1964 έφεραν στο φως ερείπια των ανακτόρων και κτήρια με κιονοστοιχίες, δάπεδα στρωμένα με μωσαϊκά, με πλήρες σύστημα υδρεύσεως και αποχετεύσεως. Τότε έγιναν και οι πρώτες αναστηλώσεις (τοίχοι και το ιωνικό περιστύλιο στην οικία με το ψηφιδωτό του Διονύσου). Η Πέλλα στην εποχή της ίδρυσης κι ακμής της ήταν παραθαλάσσια.  Η καλή αυτή φωτογραφία του γραφείου ΕΛΛΗΝΙΚΟΝ ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΑΖ των Κ. Θεοχάρη - Ν. Τσικουριά δείχνει το αρχαίο υδραγωγείο «το οποίον και σήμερον χρησιμοποιούν οι χωρικοί γνωστόν ως «Βρύση του Μεγάλου Αλεξάνδρου». Σήμερα το περιβάλλον που βρίσκεται η βρύση είναι κατά πολύ διαφορετικό.






Αναστενάρια (Fire walking). Φωτογραφία των αδελφών Μεγαλοκονόμου, προσφορά του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού.







21 Μαΐου 1969. Κάθε χρόνο στον Λαγκαδά Θεσσαλονίκης τελείται το έθιμο της πυροβασίας κατά την εορτή των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης.







Άρτα. Το τουριστικό ξενοδοχείο «ΞΕΝΙΑ». Κατηγορία Β΄, 40 κλίνες. Χτίστηκε μέσα στο κάστρο, στην θέση ενός ογκώδους χαμηλού βαρύ κτηρίου με σιδηρόφρακτα παράθυρα που χρησίμευε ως φυλακές. Χρονολογείται από το 1958 - 1960 και λειτούργησε μέχρι το 1992. Είναι ιδιοκτησία του Δήμου Αρταίων. Το σχεδίασε ο αρχιτέκτων και συγγραφέας Διονύσιος Ζήβας (στα 1993 έλαβε το βραβείο Herder). Στατικά: Γ. Θεοδοσίου. Ηλεκτρομηχανολογικά: Δ. Παπαϊωάννου. Εργολάβοι: Μ. Ραΐσης και Ε. Μπάρδας. Τα δωμάτια στηρίζονται σε κολώνες έτσι ώστε να προσφέρεται χώρος για στάθμευση αυτοκινήτων των πελατών.
Η φωτογραφία είναι του Δημήτρη-Ντίμη Α. Χαρισιάδη (1911-1993) και είναι ήδη γνωστή στο διαδίκτυο.






 
Δωδώνη. Το αρχαίο θέατρο. Χώρος όπου δίδονται παραστάσεις στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Δωδώνης. Με πρωτεργάτρια την Εταιρεία Ηπειρωτικών Μελετών, στις 2.8.1960 εγκαινιάστηκε έκθεση λαϊκής τέχνης ενώ το πρώτο σαββατοκύριακο του Αυγούστου 1960, δηλαδή στις 6.8. παρουσιάστηκε από το ΠΕΙΡΑΪΚΟ ΘΕΑΤΡΟ του Δημήτρη Ροντήρη η Ηλέκτρα του Σοφοκλή και στις 7.8. οι Ευμενίδες-Χοηφόρες του Αισχύλου. Έτσι άρχισε το φεστιβάλ Δωδώνης, τα ΔΩΔΩΝΑΙΑ που αργότερα έγιναν ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΑ. Στα 1998 σταμάτησαν οι εκδηλώσεις για την αποκατάσταση (στερέωση - αναστήλωση) του θεάτρου. Στα 2015 άνοιξε «συμβολικά» για τρεις παραστάσεις με τον Προμηθέα Δεσμώτη του Αισχύλου από το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Ιωαννίνων (17-18-19.7).  Τον Ιούλιο κι Αύγουστο του 2017 είδαμε να αναθερμαίνεται ο τίτλος, ο Δήμος Δωδώνης (δήμαρχος Χρήστος Ντακαλέτσης, γεν. 1968) οργάνωσε εκδηλώσεις με την ίδια ονομασία: 1ο Φεστιβάλ Δωδώνης.   








Πέραμα Ιωαννίνων. Εσωτερικό του σπηλαίου. Η φωτογραφία είναι του μεταφραστή, δημοσιογράφου και φωτογράφου Παύλου Μυλώφ (1890 - 1972).








Κόνιτσα. «Άποψις της ωραιοτάτης Ηπειρωτικής Κωμοπόλεως, πρωτευούσης της ομωνύμου επαρχίας». Φωτογραφία του Σπύρου Μελετζή (1906 - 2003). Πολλοί φωτογράφοι υπέγραφαν συμβάσεις με κρατικούς φορείς και περιέτρεχαν την Ελλάδα για να αποτυπώσουν δημόσια έργα και κατ’ επέκταση τοπία.








Μυκήνες. Το τουριστικό περίπτερο. Αρχιτέκτονας ο Κίμωνας Λάσκαρης. Εργολάβος: Α. Πετσόπουλος. Χρονολογείται από το 1951, ολοκληρώθηκε με τα κονδύλια της Ανασυγκρότησης. Φωτογραφία του Σπύρου Μελετζή ο οποίος γύρω στα 1957, με εντολή του Υπουργείου Συγκοινωνιών και Δημοσίων Έργων περιόδευσε σε μέρη της Ελλάδος και φωτογράφησε δημόσια έργα.








Το μοναστήρι της Αγίας Μονής στην Άρεια ή Άρια Ναυπλίου. Μεσοβυζαντινής περιόδου (12ος αιώνας), διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση. Στην εποχή μας είναι γυναικείο μοναστήρι αφιερωμένο στην Ζωοδόχο Πηγή. Φωτογραφία της Βούλας Παπαϊωάννου (1898 - 1990), προσφορά από τον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού. 








Το τουριστικό ξενοδοχείο ΑΜΦΙΤΡΥΩΝ στο Ναύπλιο. Συγκαταλέγεται στα τέσσερα πρώτα Ξενία του ΕΟΤ. Το οικόπεδο που χτίστηκε στα 1951, υπολογίζεται σήμερα σε 1673 τ. μ. Το τετραώροφο κτήριο είναι αποτέλεσμα δύο οικοδομικών φάσεων, αρχικά μελετήθηκε από τον αρχιτέκτονα Κλέωνα Κραντονέλλη κι ύστερα από την τεχνική υπηρεσία του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού. Πρώτη φάση, επιβλέπων ο Ευμένης Μαυρόπουλος, εργολάβος ο Σπύρος Οικονόμου. Εργολάβος προσθήκης, Οδυσσέας Ονουφριάδης. Κηποτεχνική μελέτη, Σπύρος Τσαούσης. Α΄ κατηγορίας. Οι 25 αρχικά κλίνες, έγιναν 55 με προσθήκη στα 1956. Αργότερα λόγω της παλαιότητας και των φθορών του ανακαινίστηκε και διαρρυθμίσθηκε, με τελευταίο εκσυγχρονισμό στα 2001 - 2003. Ο Κλέων Κραντονέλλης (1912 - 1978) στα 1951 - 1953 ήταν προϊστάμενος υπηρεσίας αρχιτεκτονικών μελετών του ΕΟΤ (με απόσπαση από το Υπουργείο Ανοικοδομήσεως) και διευθυντής τεχνικών υπηρεσιών στα 1964 - 1967. Μεταξύ άλλων σχεδίασε το σπίτι του στην Πλάκα (Αφροδίτης 7) και το εξαώροφο κτήριο της ΔΕΗ στην 3ης Σεπτεμβρίου 111 και Ρίζου 2 (1971- 1973). Φωτογραφία του Σπύρου Μελετζή.







 
                                             Το αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου. Photo by Dimitri.








              Το αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου. Φωτογραφία χωρίς χρονολογία και ένδειξη δημιουργού.








Η μονή Μεγάλου Σπηλαίου. Φωτογραφία «ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΝ ΗΝΩΜΕΝΩΝ ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΕΡ» με χρονολογία 26 Σεπτεμβρίου 1952.








25 Μαΐου 1951. Από τα εγκαίνια των υδροηλεκτρικών έργων του ποταμού Λάδωνα παρουσία του αντιπροέδρου της κυβερνήσεως Γεωργίου Παπανδρέου. [Ο Γεώργιος Παπανδρέου τότε ήταν Αντιπρόεδρος Υπουργικού Συμβουλίου, Υπουργός Συντονισμού, Υπουργός Θρησκευμάτων και Εθνικής Παιδείας]. Το φράγμα που δημιουργήθηκε σε μια χαράδρα τελείωσε γύρω στα 1955. Ο υδάτινος ταμιευτήρας του Λάδωνα σύμφωνα με την ΔΕΗ έχει  ωφέλιμη χωρητικότητα 46,2 εκ. m3. Εκτός από την παραγωγή ενέργειας συμβάλλει στις καλλιέργειες και έχει δημιουργήσει αξιοπρόσεκτο φυσικό περιβάλλον. Στην φωτογραφία του πρακτορείου ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΑ ΕΠΙΚΑΙΡΑ του Μπίρη, εικονίζεται ένα σημείο μεγάλης ροής του ποταμού. 







  
 

Σάββατο 9 Δεκεμβρίου 2017

Από την Αθήνα στην Σιάτιστα Κοζάνης μέσω 15 ασπρόμαυρων φωτογραφιών.


                                                                             Ερευνά και γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης.


Με τις παρακάτω τρεις πρώτες φωτογραφίες από την συλλογή του Παναγιώτη Δριτσάκου που συνεχίζω να δημοσιεύω, τελειώνουμε τις Αθηναϊκές και προχωράμε σε αυτές που αναφέρονται στην ελληνική επαρχία. Εδώ στην πλειοψηφία τους τα θέματα είναι τουριστικού ενδιαφέροντος αλλά και καθρέπτης των αξιόλογων έργων που επιτελούνταν σε συγκοινωνιακές κυρίως υποδομές. Προσθέτω κι άλλες σφραγίδες των διάφορων φωτορεπόρτερ που εκτύπωναν συνειδητά την τότε επικαιρότητα ή ενίσχυαν με τον φακό τους την τουριστική προβολή της χώρας μας.
     
*COPYRIGHT/ K. RAPHAELIDIS/ 57, SOKRATES ST. – T.T.101/ ATHENS - GREECE/ TEL. 535.140, 527.0;1 ;OWE 463.392/ PLEASE GREDIT AS FOLLOWS/ PHOTO BY K. RAPHAELIDIS
*NINA EMMANUEL/ 5, XENIAS ST.,/ ATHENS
* PHOTO/ DIMITRI/ COPYRIGHT/ 86, VAS. SOFIAS/ATHENS
*PHOTO BY/ DIMITRI/ DIMITROS 17/ AGHIA PARASKEYI/ ATHENS - GREECE/ PHONE 685.605
*
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΙ/ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΟΣ/ ; ΒΑΣ. ΣΟΦΙΑΣ - ΑΘΗΝΑΙ/ ΤΗΛ. 74.079
*COPYRIGHT - PHOTOGRAPH/ BY/ PAYLOS MYLOFF, HPS. / PANAGIOTARA 28A/ ATHENS/ N.. [
Τίθεται ο αύξων αριθμός της φωτογραφίας]/ PLEASE CREDIT
*SPYROS MELETZIS/ 24, KAISARIAS STREET/ ATHENS
*THIS PRINT IS RELEASED FOR/ PUBLICATION ONCE ONLY/ COPYRIGHT/ VOULA PAPA
ΪOANNOU/ 36A TSAKALOF ST./ ATHENS/ PLEASE CREDIT AS FOLLOWS/ PHOTO BY/ VOULA PAPAΪOANNOU/ ATHENS
*ΑΥΤΟ ΤΟ ΑΝΤΙΤΥΠΟ/ ΙΣΧΥΕΙ ΜΟΝΟ ΓΙΑ/ ΜΙΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ/
COPYRIGHT/ ΓΙΑΝΝΗ/ ΣΚΟΥΡΟΓΙΑΝΝΗ/ ΣΑΧΤΟΥΡΗ 11/ ΧΑΛΑΝΤΡΙ - ΑΘΗΝΑ/ ΤΗΛ. 682.120/ Κατά τη δημοσίευση παράκληση να γραφτή/ Φωτ. - ΓΙΑΝΝΗ ΣΚΟΥΡΟΓΙΑΝΝΗ [Δίγλωσση ορθογώνια σφραγίδα στα ελληνικά και αγγλικά]
Οι φωτογραφίες της Βούλας Παπαϊωάννου και του Γιάννη Σκουρογιάννη - όπως κι άλλων επαγγελματιών - αγοράστηκαν και σφραγίστηκαν από τον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού, προσφέρθηκαν και διανεμήθηκαν παντού, οι δε υπόλοιπες - επαναλαμβάνω - στάλθηκαν στα κατά τόπους Γραφεία Τύπου κρατικών φορέων του εξωτερικού για πάσα χρήση. 





27 Αυγούστου 1969. Σπουδαστές του American Institute for Foreign Study επισκέφτηκαν την Αθήνα για σπουδές αρχαίας και νέας ελληνικής ιστορίας και τέχνης, διαρκείας τεσσάρων εβδομάδων. Παράλληλα θα κάνουν εξορμήσεις  σε αρχαιολογικούς χώρους και σε νησιά. Μετά το πέρας λαμβάνουν πτυχίο. Στην φωτογραφία οι αμερικανοί σπουδαστές με τους καθηγητές και συνοδούς τους συναντήθηκαν με τον αντιδήμαρχο Αθηναίων κ. Ρόκα, ο οποίος και τους δεξιώθηκε στο δημοτικό μέγαρο. Δήμαρχος Αθηναίων ήταν ο Δημήτριος Ρίτσος που ορκίστηκε στις 18.12.1968. Το AIFS Ιδρύθηκε στα 1964 από τον Sir Cyril Julian Hebden Taylor (γεν. 1935).





 
Παλαιά ανάκτορα. Η βουλή των Ελλήνων στην Αθήνα. Το μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτου έγινε σε καλλιτεχνική μελέτη του Εμμανουήλ Λαζαρίδη (Α΄ βραβείο Υπουργείου Στρατιωτικών στα 1926). Πρώτα έγιναν οι κατάλληλες αποχωματώσεις. Ο Φωκίων Ρώκ φιλοτέχνησε τον νεκρό οπλίτη. Τα υπόλοιπα στοιχεία συμπληρώθηκαν από τον Κώστα Δημητριάδη. Εκτέλεση έργου, από τον μηχανικό Γ. Βιτάλη. Γύρω στα 1930 το κτήριο μετατράπηκε σε σχέδια του Ανδρέα Κριεζή και στέγασε την Βουλή. Μπροστά του περνάει το τραμ της εποχής. Τα εγκαίνια του μνημείου τελέσθηκαν στις 25.3.1932. Στην εικόνα, ένας κάτοικος οδηγεί και στρίβει το τετράποδό του στην Πανεπιστημίου. Η φωτογραφία είναι της Μαρίας Χρουσάκη (1899 - 1972), συγγενής του Στέφανου Σκουλούδη [Ήταν κόρη της ανιψιάς του. Ο Γεώργιος Εμμ. Αθηνογένης νυμφεύτηκε την αδελφή του Σκουλούδη Μαρία. Η κόρη τους Κλεώνη Αθηνογένη παντρεύτηκε τον Ιωάννη Χρουσάκη κι έκαναν την Μαρία Χρουσάκη], που δώρισε το αρχείο της (αρνητικά και λευκώματα) στην Εθνική Πινακοθήκη στα 1971, το χαρτί είναι agfa brovira.


  



Ακρόπολη Αθηνών. Το Ερεχθείο φωταγωγημένο. Η σφραγίδα πίσω δυσδιάκριτη, ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΑ ΜΑΥΡΟΓΕΝΗΣ.







Μονή Δαφνίου. Καλλιτεχνικά στημένη φωτογραφία, με το όργανο της τάξης και την επισκέπτρια σε πρώτο πλάνο. Φωτογραφία του Κ. Ραφαηλίδη. 






 
Μονή Δαφνίου. Οι παλιές φωτογραφίες δίνουν μια διαφορετική διάσταση στο αυθεντικό φυσικό τοπίο.







                 Λιβαδειά. Άποψη ενός από τους δρόμους της πόλης. Φωτογραφία χωρίς χρονολογία.






 
17 Αυγούστου 1956. Λιβαδειά. Εργατικές κατοικίες. «Εις τα πρόθυρα της Λεβάδειας, ο «Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας» δημιουργεί μίαν νέαν πόλιν όπου κτίζονται αι εργατικαί κατοικίαι της πόλεως μέσα εις μίαν ωραίαν τοποθεσίαν». Στην φωτογραφία αυτή του Ελληνικού Δημοσιογραφικού Πρακτορείου (ΕΔΗΠ), εργάτες ασχολούμενοι με το κτίσιμο των οικιών.







                               Λιβαδειά. Άποψη της πόλης από αέρος. Φωτογραφία χωρίς χρονολογία. 






 
Υπάτη. Το τουριστικό ξενοδοχείο «ΞΕΝΙΑ». Α΄ κατηγορίας, 78 κλίνες. Στην θέση του ήταν το παλαιό ξενοδοχείο «Φθιώτις». Χρονολογείται από το 1957. Το σχεδίασε ο αρχιτέκτων Χαράλαμπος Σφαέλλος (1914 - 2004), όπως και του ξενοδοχείου Miramare στην Ρόδο (1958 - 1960), που σύχναζα στα χρόνια της παραμονής μου στο νησί. Συνεργάτης ήταν ο Διονύσιος Ζήβας. Εργολάβος: ΕΤΚΛ ΑΕ. Η φωτογραφία αυτή του Δημήτρη - Ντίμη Χαρισιάδη (1911 - 1993) είναι ήδη γνωστή στο διαδίκτυο.







 
25 Ιουνίου 1969. Ο διάσημος ατομικός επιστήμονας Βέρνερ φον Μπράουν με την οικογένειά του κατά την παραμονή τους στην Αθήνα επισκέφθηκαν τους Δελφούς. 







                                                           Δελφοί. Το αρχαίο θέατρο. 







                                                       Χορός της Ρούμελης. Ο Αραχωβίτικος. 






   
Γέφυρα Τεμπών. «Οδαγωγός γέφυρα ποταμού Πηνειού στα Τέμπη». Η κυρίως γέφυρα έχει μήκος 154 μέτρα και με τις δύο εν σειρά άνω διαβάσεις ανοίγματος 25,10 και 30,50 μ. από την μεριά της Λάρισας, φτάνει στα 209,60 μέτρα. Το πλάτος του καταστρώματός της είναι 14 μέτρα. Την στατιστική μελέτη εκπόνησε στα 1959 το τεχνικό γραφείου του πολιτικού μηχανικού Ζεράρ Ναχνικιάν και κατασκευάσθηκε από την «ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΟΔΩΝ ΚΑΙ ΟΔΟΣΤΡΩΜΑΤΩΝ». Εγκαινιάσθηκε στις 3 Σεπτεμβρίου 1960 από τον Υπουργό Συγκοινωνιών και Δημοσίων Έργων Σόλωνα Γκίκα. Το γραφείο Ναχνικιάν έκανε τα σχέδια του ναού Αγίου Διονυσίου στα Ζαρουχλέϊκα της Πάτρας (γύρω στα 1928), την στατιστική μελέτη του κτηρίου της Φοιτητικής Εστίας του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου στου Ζωγράφου (χρόνος μελέτης 1967 - 1970, κατασκευή 1970 - 1974) καθώς και πολυκατοικίες (γνωρίζω μια στα Ιλίσια Αθηνών).





 

Ο Υπουργός Συγκοινωνιών και Δημοσίων Έργων Σόλων Γκίκας επισκέφτηκε τα εκτελούμενα έργα στην Θεσσαλία και στην Ήπειρο. Στην φωτογραφία η γέφυρα Πύλης Τρικάλων στον Πορταϊκό ποταμό. Στο επίσημο blog του Πολιτιστικού Συλλόγου Πύλης Τρικάλων διαβάζουμε: Η γέφυρα Γκίκα. Κατασκευάστηκε το 1960-61 από οπλισμένο σκυρόδεμα και εξυπηρετεί μέχρι σήμερα πολλά χωριά στα ριζά του Κόζιακα.  Έχει μήκος 170 μ. Ο Σόλων Γκίκας (1898 - 1978) γεννήθηκε στα Τρίκαλα, ήταν στρατιωτικός αλλά ασχολήθηκε και με την πολιτική. Στις κυβερνήσεις Καραμανλή του 1958 και του 1961 διορίστηκε Υπουργός Συγκοινωνιών και Δημοσίων Έργων.








Σιάτιστα νομού Κοζάνης. Η φωτογραφία της εποχής δείχνει μερική άποψη της πόλης (το τμήμα Γεράνεια, το άλλο λέγεται Χώρα), με τον ωρολογιακό της πύργο στο κέντρο και ένα τμήμα του νέου εθνικού επαρχιακού δρόμου που ανοίχτηκε για να διέρχεται από την πόλη. Ο πέτρινος πύργος του ρολογιού (έργο του 1862) έχει εξαγωνικό σχήμα. Είναι το καμπαναριό της εκκλησίας της Αγίας Παρασκευής που χρονολογείται από το 1677 (νότιά της είναι κολλημένος ο ναΐσκος της Παναγίας).