Σάββατο 20 Απριλίου 2019

Πειραϊκή Άνοιξη.


Ερευνά και γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης.

Για το αγνό όλο χώμα, πέτρες, τρεχούμενα νερά, χόρτα, θάμνους και δένδρα τοπίο του παλιού πειραϊκού χώρου πριν κατοικηθεί, έχω ξαναγράψει.
Θυμάμαι το παρεμφερές άρθρο μου «Φυσικό περιβάλλον και πλατείες του Πειραιά» που δημοσίευσα πρώτα στην εφημερίδα Πειραϊκή Πολιτεία, Πέμπτη 27 Μαΐου 1999, σελ. 11 και πέρασα στο παρόν blog στις 8.9.2013.
Όμως να που ο Πειραιάς σήμερα είναι γεμάτος από οικοδομές, ασφαλτοστρωμένους δρόμους, τσιμεντένιες - καλυμμένες με πλάκες - πλατείες και μπαζωμένες με λιμενικές εγκαταστάσεις ακτές. 
Τα δένδρα - όπου και να βρίσκονται αυτά - είναι φυτεμένα από τους ανθρώπους, τα φυτά που στολίζουν τους κοινόχρηστους χώρους οφείλουν την ύπαρξή τους στον ιδιωτικό και δημοτικό παράγοντα.
Μετά από έναν βαρύ ή ελαφρύ χειμώνα, ανάλογα τα τερτίπια του καιρού, η φύση υπακούοντας σε αιώνιους νόμους ξυπνάει από τον λήθαργο, ακμάζει και αρχίζει να γεμίζει με κάθε λογής χλόη και φυτά το εναπομείναν ελεύθερο χώμα. Χορτάρι ξεπετάγεται ακόμα και στα ελάχιστα κενά μέσα από τα τσιμεντένια ή καλυμμένα από κυβόλιθους πεζοδρόμια.
Παντού στην πόλη, «Οι νεραντζιές θα ανθίσουν και φέτος» όπως είχε γράψει και ο Λουντέμης. Τα κλαδιά φουντώνουν πρώτα με φύλλα και σύντομα με τα ιδιαίτερα - ανάλογα το είδος του δένδρου - άνθη τους. Τα ώριμα μπουμπούκια πέφτουν τριγύρω τους και οι μυρωδιές, βαριές ή πιο διακριτικές ερεθίζουν τα ρουθούνια. Αρκετοί όμως ταλαιπωρούνται από τις αλλεργίες τους.       
Ο καιρός την Άνοιξη μπορεί να είναι άστατος. Ημέρες βροχερές, νεφοσκεπείς, με κρυμμένο ή λαμπερό ήλιο, όμως όλα προμηνύον την επερχόμενη καλοκαιρία.
Πολλές φορές ο ουρανός πάνω από την πόλη σκεπάζεται με την σκόνη της Αφρικής. Η κιτρινίλα πέφτει πάνω της μετά από λασποψιχάλες ή από μια πιο δυνατή λασποβροχή. Αυτό φαίνεται κυρίως στα μπαλκόνια, στις τέντες και στα αυτοκίνητα.   
Έπειτα τα σύννεφα αραιώνουν. Το κρύο υποχωρεί. Καινούργιες οσμές διαχέονται στην ατμόσφαιρα ακριβώς επειδή το επιτρέπει - άμα δεν φυσάει - ο ζεστότερος αέρας.
Μυρωδιές από τους φούρνους, τα ζαχαροπλαστεία, τα τυροπιτάδικα, τα σαντουϊτσάδικα κι όλα τα υπόλοιπα φαγάδικα του εσωτερικού της πόλης αλλά και των παραλιακών ψαροκρεατοταβέρνων. Τα κουλούρια έχουν την τιμητική τους σε αρκετά σημεία, κυρίως αγοράζονται από τα ομώνυμα καταστήματα, τους φούρνους και τους ελάχιστους αλλά γνώριμους πωλητές τους στις γωνιές των δρόμων.
Οσμές από την θάλασσα, τα λουλούδια, τα σκουπίδια στους υπερχειλισμένους κάδους, την όποια κυκλοφοριακή ρύπανση.
Τα πουλιά έρχονται στις λεύκες, στα ψηλά δένδρα και κελαηδούν, οι γλάροι περπατούν σε αναζήτηση τροφής στους μέσα δρόμους της Καλλίπολης και της Πειραϊκής. 
Στις καφετέριες, βγαίνουν οι καρέκλες στα πεζοδρόμια πιο θαρρετά και ο κόσμος που κάθεται αφήνεται στα χάδια του αρχικά χλιαρού και κατόπιν ζεστού ήλιου.
Η κίνηση αυξάνεται. Άνθρωποι κι οχήματα κυκλοφορούν σε ένα ατέλειωτο πήγαινε - έλα.
Τα πρωινά, πιο ήρεμα. Ό,τι πρέπει για φωτογράφιση κάθε λογής αντικειμένου, έμψυχου ή άψυχου, αφού το επιτρέπει η διαύγεια. Τα καλλίτερα στιγμιότυπα βγαίνουν κοντά στην θάλασσα πάντως. Ή εκεί που πέφτει πάνω του ο ήλιος.
Στην παραλιακή πληθαίνουν οι περιπατητές και οι δρομείς με τα αθλητικά τους.
Άνθρωποι βγάζουν έξω τους σκύλους τους, ή κατ’ ανάγκη και το αντίθετο, οι σκύλοι μαζί τους αναγκάζουν να κάνουν την βόλτα και τα αφεντικά τους…
Στις 3 Μαρτίου στο παγκάκι πάνω από το λιμανάκι του Μπαϊκούτση ξεκουράζονταν κι απολάμβαναν το φωτεινό πρωινό κάποιες γάτες. Δεν ήταν η πρώτη φορά που τις έβλεπα, μάλιστα άλλες στιγμές είχαν μαζευτεί και περισσότερες.
Ηλικιωμένοι κάθονται στα παγκάκια και κουβεντιάζουν ή απορροφούνται στις σκέψεις τους. Με την λιακάδα της 25 Μαρτίου 2019 είδα γεμάτα τα ξύλινα καθίσματα στην πλατεία Σερφιώτη και ο λογοτέχνης Διονύσης Κουλεντιανός που κατοικεί πάνω της (επί της Στεφάνου Σκουλούδη, τον συνάντησα τυχαία εκεί να παίρνει τον αέρα του) μού έκανε παρέα μέχρι να περάσει το 906.
Η θάλασσα ηρεμεί και τα ταξίδια προς τα νησιά πυκνώνουν, ειδικά κατά την περίοδο του Πάσχα που ως εορτή κατ’ εξοχήν ταυτίζεται με την αναγέννηση της φύσης, δηλαδή με την Άνοιξη.
Η πόλη όσο και να ενοχλεί, να αντιμετωπίζεται αδιάφορα ή να της δίνει κάποιος υπερβολική σημασία είναι εμφανές ότι έχει αλλάξει. Τα έργα του τραμ και του μετρό στάθηκαν αφορμή να μεταπηδήσει σε νέα εποχή. ΟΙ λαμαρίνες και οι φράκτες των εργοταξίων αλλοιώνουν ακόμα κεντρικά σημεία και οι πανύψηλοι γερανοί κρέμονται από πάνω τους.
Οι νέες ράγες χαράζουν την Γρηγόρη Λαμπράκη, την Βασιλέως Γεωργίου, την Εθνικής Αντιστάσεως. Οι μεταλλικές χρώματος ασημί στάσεις είναι έτοιμες να υποδεχτούν τους μελλοντικούς επιβάτες κι έχουν ονοματισθεί. Κάποιοι ήδη φρόντισαν να τις λερώσουν κηλιδώνοντάς τις με μπογιές ενώ μερικά κολωνάκια (διακοσμητικά εμπόδια) έχουν κιόλας στραβώσει από λάθος χειρισμό των οδηγών αυτοκινήτων. Το περιβάλλον τους έχει διαμορφωθεί ενώ φυτεύτηκαν δενδρύλλια και πικροδάφνες. Οι δοκιμαστικές διαδρομές των βαγονιών ξεκίνησαν με την βοήθεια ανδρών με γιλέκα που απομακρύνουν τα σταθμευμένα πάνω στις σιδηροτροχιές αυτοκίνητα κι ελέγχουν το πέρασμα των περαστικών οχημάτων στις κάθετες οδούς. 
Στην θέση των καταστημάτων που έκλεισαν λόγω κρίσης ή από άλλους λόγους βλέπουμε να έχουν ανοιχτεί καινούργια, πιο φροντισμένα, με ανακαινισμένο διάκοσμο και ευχάριστη εμφάνιση. Υπάλληλοι και ιδιοκτήτες στέκονται στις εισόδους περιμένοντας τους πελάτες. Κόσμος σχηματίζει μικροουρές έξω από τα αυτόματα μηχανήματα συναλλαγών. Υποκαταστήματα τραπεζών έχουν κλείσει αφού αυξάνεται η εξυπηρέτηση μέσω κινητών και υπολογιστών.   
Η Ακτή Ποσειδώνος από τον Ηλεκτρικό Σταθμό έως το ύψος της Αγοράς γέμισε με πάγκους, τραπέζια, καρέκλες με κόσμο να τρώει και να πίνει. Οι καφετέριες έχουν πληθύνει. Ο ζεστός καπουτσίνο, ο εσπρέσο κι ο γαλλικός καφές αντικαθίσταται από τους φρέντο καπουτσίνο - εσπρέσο και τον φραπέ. Ο ελληνικός καφές παραμένει ακαταμάχητος. Θυμάμαι στην ελληνική ταινία ΤΟ ΣΤΡΑΒΟΞΥΛΟ του 1969 που η Μαρίκα Νέζερ ζήτησε «καπουτσίνο» από το Γιάννη Γκιωνάκη.
Τα νέου τύπου αρτοποιεία - ζαχαροπλαστεία, που κυρίως αποτελούν αλυσίδες εταιρειών, έλκουν τον πελάτη με τις φανταχτερές βιτρίνες τους και την ποικιλία των προϊόντων τους. Τα πλαστικά ποτήρια του καφέ, τα καλαμάκια για τους καθιστούς πότες ή τους πεζούς γεμίζουν τα καλάθια απορριμμάτων και ευτυχώς λιγότερο των δρόμων. Ας ελπίσουμε ότι με την απαγόρευσή τους θα μειωθούν και θα εκλείψουν μαζί με τα πλαστικά μπουκάλια νερού όπως γίνεται και με τις πλαστικές σακούλες.
Οι συνοικίες, εκτός από τους βασικούς οδικούς άξονες που παρουσιάζουν αρκετή κίνηση, περνούν ακόμα ήρεμες στιγμές, σε βαθμό που να μην τις δίνει σχεδόν κανείς σημασία. Μακριά από τους ρυθμούς του κέντρου, όπου έλκει το ενδιαφέρον λόγω των υπηρεσιών, του εμπορίου, της διασκέδασης (επικοινωνούν με τα λεωφορεία, τα τρόλεϊ της γραμμής, τα ταξί, πολλοί με τα πόδια), οι γειτονιές αποτελούνται κυρίως από κατοικίες, καφενεία, φούρνους, μικρομάγαζα με είδη πρώτης ανάγκης, με μεγάλα σούπερ μάρκετ αλλά και τα αποκαλούμενα μίνι μάρκετ που αντικατέστησαν τα παλιά μπακάλικα. Ζωηρή κίνηση δίνουν κάθε εβδομάδα οι λαϊκές αγορές. 
Τέλος ο ανοιξιάτικος Πειραιάς δεν θέλει λόγια για να περιγραφεί, μόνο εικόνες για να τον αποθαυμάσουμε. Ειδικά περιορίζομαι στην παρουσία της φύσης, όπου εκείνη αφήνεται να εκφραστεί αβίαστα ή στους φροντισμένους κήπους της Τερψιθέας και σε κάποιες χαρακτηριστικές φωτογραφίες στο κέντρο του.


ΕΠΕΞΗΓΗΣΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ
Καταπράσινα τοπία της Πειραϊκής Άνοιξης μπορεί να δει κανείς μονό σε ιδιαίτερα σημεία, εκεί που η φύση βλασταίνει από μόνη της τις ακάλυπτες από οικοδομικά υλικά εκτάσεις. Αυτά τα ανακαλύπτεις στα βράχια της Πειραϊκής και στα άδεια, χωρίς κτίσματα περιφραγμένα γήπεδα. 
Δυο φωτογραφίες τραβηγμένες στις 10 Μαρτίου 2019 από τον όρμο Σκαφάκι και πιο πέρα προς τους γκρεμούς της Καλλίπολης.  
Δυο φωτογραφίες από το λιμανάκι του Μπαϊκούτση και τα παράλια τείχη στις 16 Μαρτίου.
Επίσης στο εγκαταλειμμένο οικόπεδο της Ακτής Ποσειδώνος και Δημητρίου Γούναρη στις 18 Μαρτίου. Όπως έχω ξαναγράψει, εδώ εμφανίζεται το μοναδικό δείγμα της άγριας βλάστησης (βούρλα και άλλα φυτά του στάσιμου βρώμικου νερού) που σκέπαζε πάλαι ποτέ τους βάλτους γύρω από τα αβαθή του λιμανιού.
Πάλι πίσω στου Μπαϊκούτση στις 25 Μαρτίου και συνέχεια πάνω στα ανθισμένα  βράχια με τα κάθε λογής χρώματα των λουλουδιών.
Μετά, στις 2 Απριλίου στο ρωμαϊκό τετράγωνο της Ηρώων Πολυτεχνείου και στους κάτω κήπους της Τερψιθέας.
Στο συννεφιασμένο Σκαφάκι στις 6 Απριλίου με τα τρεχούμενα νερά - σαν μικροί καταρράχτες - από τις βροχές.
Το πρωί της 13 Απριλίου, στον μουντό κάτω κήπο Τερψιθέας και στον απέναντι προς την Καραΐσκου με την Ευαγγελική Εκκλησία, στην Πειραϊκή με την συστάδα από νεαρές φραγκοσυκιές και το μεσημέρι, στο ύψος του Τινάνειου με το δοκιμαστικό δρομολόγιο του τραμ. Τέλος, πάλι το τραμ σταματημένο στις 18 Απριλίου πάνω στην Εθνικής Αντιστάσεως προς την Τσαμαδού.


 





































Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου