Ο Πειραιώτης καθηγητής και συλλέκτης.
Ερευνά και γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης.
Πάλι σε επιφυλακή οι αισθήσεις μου. Ένας ακόμα άνθρωπος του
φιλικού λογοτεχνικού μου κύκλου που κατά περιόδους είχα συγχρωτιστεί, δεθεί με
κοινά ενδιαφέροντα, ανταλλάξει κάθε είδους γνώσεις - απόψεις και απολαύσει
χαλαρές στιγμές συζήτησης και δημιουργικής ενασχόλησης έφυγε ακολουθώντας το αναπόφευκτο
πεπρωμένο.
Λίγοι απέμειναν της παλαιάς γενιάς, μετρημένοι πλέον στα δάκτυλα του ενός χεριού.
Καταλήγω, όπως κάνω κάθε φορά, να κλείνομαι για στιγμές στο σπίτι, στον εαυτό μου και να τελώ ένα είδος προσωπικού μνημόσυνου, με παρόντες εμένα, την σκέψη του εκάστοτε προσώπου και τα συγκεντρωμένα πάνω στο τραπέζι τεκμήρια της υλικής πνευματικής προσφορά του, όσα υπάρχουν στην συλλογή μου (βιβλία, έγγραφα, αποκόμματα εφημερίδων, φωτογραφίες). Στο τέλος, από καταλάγιασμα κι ευγνωμοσύνη καταπιάνομαι να τα τακτοποιώ, να γράφω κείμενο τύπου βιογραφίας από ανάγκη, σαν μόνος υπεύθυνος, αφού έχω το απαραίτητο υλικό, ώστε να κρατήσω έντυπη και σταθερή την ανάμνησή του.
Λίγοι απέμειναν της παλαιάς γενιάς, μετρημένοι πλέον στα δάκτυλα του ενός χεριού.
Καταλήγω, όπως κάνω κάθε φορά, να κλείνομαι για στιγμές στο σπίτι, στον εαυτό μου και να τελώ ένα είδος προσωπικού μνημόσυνου, με παρόντες εμένα, την σκέψη του εκάστοτε προσώπου και τα συγκεντρωμένα πάνω στο τραπέζι τεκμήρια της υλικής πνευματικής προσφορά του, όσα υπάρχουν στην συλλογή μου (βιβλία, έγγραφα, αποκόμματα εφημερίδων, φωτογραφίες). Στο τέλος, από καταλάγιασμα κι ευγνωμοσύνη καταπιάνομαι να τα τακτοποιώ, να γράφω κείμενο τύπου βιογραφίας από ανάγκη, σαν μόνος υπεύθυνος, αφού έχω το απαραίτητο υλικό, ώστε να κρατήσω έντυπη και σταθερή την ανάμνησή του.
Μετά τον φίλο μου Μάνο Ελευθερίου, τώρα μια πειραϊκή
προσωπικότητα, ο Ιάκωβος Βαγιάκης πληροφορούμαι ότι δεν βρίσκεται στην ζωή. Από
τις πολύχρονες επαφές μας όταν ερχόταν να με βρει στον εργασιακό μου χώρο, στα
πειραιώτικα καταστήματα για καφέ (τελευταίες συναντήσεις στου Καλτσά) ή στις
κοινές συνευρέσεις μας σε αίθουσες πολιτισμού για συνεργασία σε δράσεις ή
παρακολούθηση εκδηλώσεων, όσα σημείωσα και μπόρεσα να θυμηθώ - ο Ιάκωβος υπήρξε
οξύς σαν μαθηματικός νους που ήταν, λαλίστατος, περιγραφικός, πάντα πρόθυμος να
με ενημερώνει - σχηματίζω το παρακάτω κείμενο.
Ο Ιάκωβος Βαγιάκης γεννήθηκε στον Πειραιά στις 8 Αυγούστου
1928.
Ο παππούς του Ιάκωβος Παύλου Βαγιάκης (γεννήθηκε περίπου στα
1870 και πέθανε στα 1935 από καρκίνο στον Ευαγγελισμό, ο ΠΑΝΔΕΚΤΗΣ αναφέρει
έναν Ιάκωβο Βαγιάκη, εκπαιδευτικό λειτουργό 1866 - 1933) ήταν δάσκαλος από τα
Καμάρια Χανίων. Το σπίτι του ήταν στην πλατεία του χωριού Κάνδανος. Όταν
διορίστηκε διευθυντής στο 8ο Δημοτικό Σχολείο Χανίων, ενοικιάστηκε κι έγινε
σταθμός χωροφυλακής. Είχε πίσω του 30 ελαιόδενδρα. Κάηκε στην κατοχή. Μετά
πουλήθηκε ως οικόπεδο από τους κληρονόμους. Τώρα έγινε πολιτιστικό κέντρο.
Κατά τη διάρκεια της θητείας του (οι διορισμοί των δασκάλων εγίνοντο από τις εκάστοτε κοινότητες) νυμφεύτηκε την Αργυρώ Γεωργαλή από τα Τριάντα της Ρόδου. Έκαναν οκτώ παιδιά, τέσσαρα αγόρια και τέσσαρα κορίτσια. Πρώτο ήταν ο Γεώργιος, πατέρας του Ιάκωβου. Ένας γιος, ο Νίκος, έφτασε στο βαθμό υποστράτηγος μηχανικού. [Νυμφεύτηκε την Αλεξανδρινή Χρυσούλα Ταμπάκη. Εκπαιδεύτηκε στην Γαλλία, έγινε υπεύθυνος στα σύνορα της κατασκευής της Γραμμής Μεταξά. Στον εμφύλιο διορίστηκε Διοικητής 61ης Ταξιαρχίας. Πέθανε 52 ετών]. Ο Βασίλης, μεγαλέμπορος στην Καζαμπλάνκα, μετά έμενε στην Φιλοθέη. Ο Δημήτρης είχε μαγαζί γενικού εμπορίου στα Χανιά. Τα τρία από τα κορίτσια [Κατερίνα, Μαρία, Δέσποινα (σύζυγος Σπύρου Κωστάκη, έμπορος) με τελευταία κόρη την Χρυσούλα] έγιναν δασκάλες…
Κατά τη διάρκεια της θητείας του (οι διορισμοί των δασκάλων εγίνοντο από τις εκάστοτε κοινότητες) νυμφεύτηκε την Αργυρώ Γεωργαλή από τα Τριάντα της Ρόδου. Έκαναν οκτώ παιδιά, τέσσαρα αγόρια και τέσσαρα κορίτσια. Πρώτο ήταν ο Γεώργιος, πατέρας του Ιάκωβου. Ένας γιος, ο Νίκος, έφτασε στο βαθμό υποστράτηγος μηχανικού. [Νυμφεύτηκε την Αλεξανδρινή Χρυσούλα Ταμπάκη. Εκπαιδεύτηκε στην Γαλλία, έγινε υπεύθυνος στα σύνορα της κατασκευής της Γραμμής Μεταξά. Στον εμφύλιο διορίστηκε Διοικητής 61ης Ταξιαρχίας. Πέθανε 52 ετών]. Ο Βασίλης, μεγαλέμπορος στην Καζαμπλάνκα, μετά έμενε στην Φιλοθέη. Ο Δημήτρης είχε μαγαζί γενικού εμπορίου στα Χανιά. Τα τρία από τα κορίτσια [Κατερίνα, Μαρία, Δέσποινα (σύζυγος Σπύρου Κωστάκη, έμπορος) με τελευταία κόρη την Χρυσούλα] έγιναν δασκάλες…
Ο πατέρας του Γεώργιος Βαγιάκης (1893 ή ’94 - τέλη Ιαν.
1960) αν και γεννήθηκε στις Κυδωνίες όπου μετά τα Τριάντα Ρόδου υπηρετούσε ο
πατέρας του Ιάκωβος, έμεινε σκόπιμα αδήλωτος και καταχωρήθηκε ότι γεννήθηκε στα
Καμάρια Ροδοβανίου Σελίνου Χανίων. Σπούδασε πολιτικός μηχανικός - υδραυλικός
μηχανικός στην Πάδοβα της Ιταλίας. Μαζί με τον Αγησίλαο Χατζηδάκη ήσαν οι μόνοι
με τέτοιο πτυχίο. Εργάστηκε στην Ιταλία κάποιο διάστημα. Υπηρέτησε στην Μικρά
Ασία ως έφεδρος ανθυπολοχαγός/υπολοχαγός του Μηχανικού.
Στην περίοδο της παραμονής του στην Αθήνα όπου εργαζόταν στο
Υπουργείο, κατέβαινε στον Πειραιά, Νεωσοίκων 20, στο σπίτι του συνταγματάρχη
χωροφυλακής Γιάννη Παπαγρηγοράκη. Εκεί, γύρω στα 1923 είδε στην διπλανή κατοικία
(αριθμός 18) και ζήτησε σε γάμο την Αικατερίνη (1900 - 1979) Γεωργίου Ιωαννίδη
(ο Γ. Ιωαννίδης εργάστηκε αρχιλογιστής στου Ρετσίνα, είχε και κτήμα τεσσάρων
στρεμμάτων στην Ηλιούπολη, ο Ιάκωβος πήγαινε εκεί παιδί τα σαββατοκύριακα και
τις διακοπές, πουλήθηκε για 1000 λίρες) η οποία ήταν εκ μητρός (Πετρούλα Κριεζή
- Ρωσσώνη) τρίτης γενεάς απόγονος του Υδραίου πλοιάρχου Αντωνίου Ιωάννου Κριεζή
[Α. Κριεζής (έφυγε στα 52 του, μάλλον στα 1845), η κόρη Αγγελική, η εγγονή
Πετρούλα (π. 1874 - 1958), δισέγγονη η Αικατερίνη. Η γιαγιά Πετρούλα τού
διηγούταν - δόση υπερβολής; - ότι στην Ύδρα είχε την δεξαμενή νερού γεμάτη
τάλληρα κατά την επανάσταση. Μετά, τίποτα!].
Παντρεύτηκαν στα 1925. Στα 1928, στην οδό Νεωσοίκων 18,
έκαναν τον Ιάκωβο. Το σπίτι και το διπλανό δόθηκε αντιπαροχή στα 1966, υψώθηκε
πολυκατοικία (Νεωσοίκων 16-18) και η οικογένεια μένει ακόμα εκεί. Κατά τα
επόμενα χρόνια του μεσοπόλεμου έγινε Διευθυντής Υδραυλικών Έργων του Υπουργείου
Γεωργίας στην Κρήτη (αρδεύσεις, αντιπλημμυρικά). Έτσι από το 1930 περίπου έως
το 1940 ζούσε στην οδό Γιαμπουδάκη 25, απέναντι από το 8ο Δημοτικό Σχολείο του
Αγίου Ιωάννη.
Εκεί στα Χανιά (9.12.1930), 28 μήνες μετά τον Ιάκωβο, (που
παρέμεινε Πειραιά και τον φρόντιζε η γιαγιά του Πετρούλα) γεννήθηκε ο δεύτερος
γιος τους, ο Λυκούργος Βαγιάκης, αργότερα καπετάνιος. [Λυκούργος ονομαζόταν ο
αδελφός της μητέρας του Βαγιάκη]. Η σύζυγός του λέγεται Άννα κι έχει δυο
παιδιά, το Γεώργιο και την Θάλεια. Διακρίθηκε όμως εξ αιτίας της γνωριμία του
με τον Νίκο Δεσποτίδη (γνωστός ως ηχολήπτης και ειδικός στην επεξεργασία ήχου)
στην συμμετοχή για την παραγωγή κινηματογραφικών έργων, την οποία συνέχισε και
μετά την συνταξιοδότησή του. Έτσι τον συναντάμε σε πολλές ταινίες, ως φωνολήπτη
(«Έξω φτώχεια και καλή καρδιά, 1964), ως μηχανικό ήχου («Αδίστακτοι», 1965), να
έχει τον ήχο - ηχοληψία («Πάρε κόσμε», 1967), να κάνει χρέη διευθυντή ήχου («Ο
πρόσφυγας», «Η κόμισσα της φάμπρικας», 1969), το μιξάζ («Ρένα.. να η ευκαιρία»,
1980)…
Ο Ιάκωβος έβγαλε τις τέσσερις τάξεις στο 8ο Δημοτικό Σχολείο
Χανίων και δυο τάξεις στο Γυμνάσιο Αρρένων Χανίων. Συνέχισε τα επόμενα 6 χρόνια
στον Πειραιά, το Saint Paul
επειδή ο πατέρας του πήρε μετάθεση λόγω προαγωγής στην κεντρική υπηρεσία του
Υπουργείου τον Αύγουστο του 1940.
[Όταν ταξίδεψαν για Πειραιά, ήλθαν με το πλοίο ΦΡΙΝΤΩΝ της
Ατμοπλοΐας Σάμου Δ. Ιγγλέση και υιών, μια βδομάδα μετά τον τορπιλισμό της
ΕΛΛΗΣ. Είχε κι αυτό πληγεί το απόγευμα της ίδιας ημέρας (15.8.1940) στις
βόρειες ακτές της Κρήτης (ράγισαν τα τζάμια από τα αέρια των εκρήξεων των
βομβών). «Το πλοίο αναχώρησε το βράδυ. Όταν πήγαμε για ύπνο, ο πατέρας μου πήρε
μια καρέκλα και κάθησε όλη τη νύχτα έξω από την καμπίνα μας ώστε αν συμβεί κάτι
να σηκωθούμε εγκαίρως… Η συνέχεια του ταξιδιού μας κύλησε ήσυχα και το πρωί
φθάσαμε αισίως στον Πειραιά». Βυθίστηκε από βομβαρδισμό γερμανικών αεροπλάνων
στα Μέγαρα - Ελευσίνα στις 22.4.1941. Ο Βαγιάκης έχει γράψει ειδικό άρθρο στο
περιοδικό ΠΕΡΙΠΛΟΥΣ].
Στα τέλη του 1940 ο πατέρας του επιστρατεύτηκε ως έφεδρος λοχαγός αλλά παρέμεινε στην Αθήνα. Με τους βομβαρδισμούς κατέφυγαν αρχικά στο σπίτι του θείου του Ιωάννη Γ. Ιωαννίδη (αδελφός της μητέρας του, υποδιευθυντής στο υποκατάστημα της Εθνικής Τραπέζης του Πειραιά) στην Κυψέλη, οδό Κύπρου 81 και μετά μαζί με άλλες οικογένειες ενοικίασαν το ισόγειο της οδού Τζωρτζ 3 στην Κάνιγγος, ιδιοκτησία του συγγενούς τους Εμμανουήλ Κριεζή, καθηγητή στο Πολυτεχνείο. Στον Πειραιά επέστρεψαν τον Ιούνιο του 1941. Για δεύτερη φορά κατέφυγαν στις 12.1.1944 πάλι στην Αθήνα, Κύπρου 81, ύστερα στην οδό Βαφειοχωρίου 19 ψηλά στου Γκύζη όπου γύρισαν στον Πειραιά τον Ιανουάριο του 1945.
Ο Ιάκωβος ανήκε σε αντιστασιακή οργάνωση με την ονομασία ΕΘΝΙΚΟΝ ΚΟΜΙΤΑΤΟΝ, υπήρξε μάλιστα και ομαδάρχης (επτά άτομα).
Τελείωσε το σχολείο στα 1946 (λόγω του πολέμου έβγαλε δυο τάξεις την ίδια χρονιά). Πήρε το πτυχίο της γαλλικής από επιτροπή του Γαλλικού Ινστιτούτου που τον εξέτασε στην Σχολή του Αγίου Παύλου.
Στα τέλη του 1940 ο πατέρας του επιστρατεύτηκε ως έφεδρος λοχαγός αλλά παρέμεινε στην Αθήνα. Με τους βομβαρδισμούς κατέφυγαν αρχικά στο σπίτι του θείου του Ιωάννη Γ. Ιωαννίδη (αδελφός της μητέρας του, υποδιευθυντής στο υποκατάστημα της Εθνικής Τραπέζης του Πειραιά) στην Κυψέλη, οδό Κύπρου 81 και μετά μαζί με άλλες οικογένειες ενοικίασαν το ισόγειο της οδού Τζωρτζ 3 στην Κάνιγγος, ιδιοκτησία του συγγενούς τους Εμμανουήλ Κριεζή, καθηγητή στο Πολυτεχνείο. Στον Πειραιά επέστρεψαν τον Ιούνιο του 1941. Για δεύτερη φορά κατέφυγαν στις 12.1.1944 πάλι στην Αθήνα, Κύπρου 81, ύστερα στην οδό Βαφειοχωρίου 19 ψηλά στου Γκύζη όπου γύρισαν στον Πειραιά τον Ιανουάριο του 1945.
Ο Ιάκωβος ανήκε σε αντιστασιακή οργάνωση με την ονομασία ΕΘΝΙΚΟΝ ΚΟΜΙΤΑΤΟΝ, υπήρξε μάλιστα και ομαδάρχης (επτά άτομα).
Τελείωσε το σχολείο στα 1946 (λόγω του πολέμου έβγαλε δυο τάξεις την ίδια χρονιά). Πήρε το πτυχίο της γαλλικής από επιτροπή του Γαλλικού Ινστιτούτου που τον εξέτασε στην Σχολή του Αγίου Παύλου.
Από το 1946 έως το 1948 έκανε φροντιστήριο στον Σπύρο
Κανέλλο στην οδό Αριστοτέλους στην Αθήνα και στα 1948 φοίτησε μαθηματικός στο
Πανεπιστήμιο Αθηνών [Στα 1948 επισκέφτηκε την Κρήτη για δυο μήνες].
Διέκοψε και πήγε στρατιώτης τον Ιούνιο του 1950 μέχρι το
1953. Παρουσιάστηκε στην Κόρινθο, ονομάστηκε Έφεδρος Ανθυπολοχαγός Πυροβολικού
στις 4.8.1951, υπηρέτησε στο 172 Σύνταγμα Αντιαεροπορικού Πυροβολικού (ΣΤ΄
Πυροβολαρχία) και έφυγε με μετάθεση με φύλλο πορείας για την 176 Μοίρα Α/Α
Πυροβολικού στο Ρέθυμνο στις 31.10.1951. Διετέλεσε Ουλαμαγός, Διαχειριστής
Χρηματικού Μονάδος, Διοικητής Πυροβολαρχίας (χρέη Λοχαγού) επί τετράμηνο,
προσωρινός (για ένα μήνα) Φρούραρχος Ρεθύμνης. Παρέμεινε μέχρι τον Αύγουστο του
1952 οπότε και επέστρεψε στον Σκαραμαγκά.
Στα 1956 έλαβε το πτυχίο του.
Πρωτοδίδαξε στον Αρχιμήδη του Τάσου Βουλόδημου. Τον είχε
καθηγητή τρεις τάξεις στον Saint Paul
οπότε τον γνώριζε. Το είχε «καμάρι» που ο μαθητής του μπήκε στο μαθηματικό και
τον έβαλε να διδάσκει πριν ακόμα πάρει επίσημα το πιστοποιητικό των σπουδών
του. Στα επόμενα χρόνια έγινε Γενικός Διευθυντής και Διευθυντής Σπουδών επί μία
πενταετία.
Δίδαξε στο ιδιωτικό Ε. Ι. Μάρκου «Ο Ευαγγελισμός» από το
1958 έως το κλείσιμό του στα 1965 με τον νόμο Παπανούτσου. [Ο Ιωάννης Μάρκου
από τον Πόρο υπήρξε απόστρατος του Πολεμικού Ναυτικού. Έκανε δώδεκα παιδιά. Το
πρώτο του ήταν ο Ευάγγελος, φιλόλογος. Μετέτρεψε το πατρικό του σπίτι στην
Νεωσοίκων 35 σε σχολείο, νηπιαγωγείο, δημοτικό, γυμνάσιο. Το ονόμασε
«Ευαγγελισμός» από το μικρό του όνομα που θεωρούσε και ότι τον προστάτευε.
Αδελφός του ήταν ο Αθανάσιος Μάρκου, υπάλληλος Εθνικής Τραπέζης. Την κόρη του
νυμφεύτηκε ο Βαγιάκης. Το κτήριο πουλήθηκε και τα χρήματα μοιράστηκαν στους
κληρονόμους, το αγόρασε ένας από την Σαλαμίνα και έγινε με αντιπαροχή
πολυκατοικία]
Υπηρέτησε και στο Saint Paul ενώ εργαζόταν παράλληλα και σε άλλες σχολές. Τρία χρόνια
στην νυχτερινή σχολή ΑΝΑΞΑΓΟΡΑΣ του Νίκου Κατσικάρου. Ώρες 4 με 6 το απόγευμα
δύο φορές την εβδομάδα. [Ο Κατσικάρος δεν είχε άδεια λόγω των αριστερών
φρονημάτων του. Την είχε μεταβιβάσει στο όνομα της γυναίκας του Ελένης
Γρηγορίου Γκάτσου που ήταν γραμματέας. Εκεί ήταν λογιστής και ο Ευάγγελος
Αθηναίος]
Τρία χρόνια στον ΠΡΩΤΕΑ, το ημερήσιο Ναυτικό Γυμνάσιο Σπύρου
Εμμ. Μαρκοζάνη. [Αργότερα εξελέγη πρώτος ευρωβουλευτής Πειραιώς]. Ο αδελφός του
Ιάκωβος Μαρκοζάνης είχε τον ΠΡΩΤΑΓΟΡΑ.
Ανωτέρα Δημόσια Σχολή Εμπορικού Ναυτικού Πειραιώς
(Α.Δ.Σ.Ε.Ν.): Στο ΚΕΣΕΝ του Ρέντη ήταν για πλοιάρχους και στην οδό Νοταρά οι
ασυρματιστές. Γύρω στα 1977 άνοιξε τμήμα μόνο για γυναίκες. Την ίδρυσε ένας
αρχιπλοίαρχος, γραμματέας ναυτικής εκπαιδεύσεως. Προτίμησε τον Βαγιάκη επειδή
ήταν εμπιστοσύνης… Έμεινε τρία χρόνια,
όταν έγινε μικτό έφυγε. [Ο Χατζηιωάννου ήταν μηχανολόγος στο Ε.Μ.Π. και επί
κυβερνήσεως Καραμανλή έκλεισαν τις Τεχνικές Σχολές έως το 1983. Προώθησαν τα
Τεχνικά Λύκεια για να εργαστούν οι μηχανολόγοι του Πολυτεχνείου αλλά κι αυτά
απέτυχαν]
1980. Πρόσληψη στο Δημόσιο. Δύο χρόνια στο Γυμνάσιο
Περάματος (για να είναι «εκτός έδρας!»).
1982. 1ο Γυμνάσιο στην οδό Αφεντούλη.
1990. Γυμνασιάρχης στο 2ο Γυμνάσιο Πειραιώς (συγκρότημα οδού
Τζαβέλα).
Γυμνασιάρχης στο Ράλλειο Γυμνάσιο Θηλέων Πειραιώς, της οδού
Κολοκοτρώνη.
Απολύθηκε στα 1993 (ΦΕΚ 195/Γ/10-11-1993) ως Επίτιμος
Γυμνασιάρχης, μετά από 35 χρόνια και δύο μήνες έχοντας από το 1980 το 2ο Βαθμό,
Διευθυντού Α΄, Γυμνασιάρχη Εξαταξίου Γυμνασίου.
Από τα παιδικά του χρόνια είχε έμφυτη την συλλεκτική του
μανία.
Μάζευε τσιγαρόκουτα στα 1937 σε μια κόφα κάτω από το τραπέζι της κουζίνας.
Με προτροπή του πατέρα του (του έταξε ότι θα πάρει την συλλογή του παππού του) έγινε φιλοτελιστής από το 1938. Του αγόρασε ένα άλμπουμ και μια σακούλα χύμα άπλυτα γραμματόσημα από τον έμπορο Σπυρόπουλο στην Αθήνα. Όμως δεν πήρε την ελληνική συλλογή του παππού του που υπήρχε σε ένα μπαούλο στο υπόγειο, στα 1948 που κατέβηκε Κρήτη για δυό μήνες διαπίστωσε ότι ο συνονόματος εξάδελφός του την αντάλλαξε με άλλα των γαλλικών αποικιών - που ήταν πιο φανταχτερά - ή την πούλησε και δεν ξέρει τι απέγινε. Έτσι δε βρήκε τίποτα. Στην αρχή είχε ελληνικά και ξένα, μετά ελληνικά κι ύστερα αναμνηστικές σφραγίδες Ελλάδος, κοινά και Φακέλους Πρώτης Ημέρας Κυκλοφορίας (Φ.Π.Η.Κ.).
Σε μια έκθεση τον πλησίασε ο τραπεζικός Μιχαήλ Λούσης από τον Βόλο και του ζήτησε ν’ αγοράσει την συλλογή με τις σφραγίδες. Ο πειρασμός ήταν μεγάλος κι έτσι έδωσε γύρω στους 300 φάκελους και έλαβε 200.000 δραχμές. Η συνάντηση έγινε στο Πασαλιμάνι, στο παρκάκι με την προτομή του Νιρβάνα. Η συνεργασία του με τον Αργύρη Βουρνά του περιοδικού ΣΥΛΛΟΓΕΣ τον έκανε να συγκεντρώνει και διάφορα τεκμήρια: «Κάποιες φορές είδα κάτι πράγματα που με ενδιαφέρανε… άρχισα για πλάκα σιγά-σιγά…». Απέκτησε μια μεγάλη συλλογή με πειραϊκά εφήμερα (σημαντικά έγγραφα, βιβλία, εφημερίδες και περιοδικά, δελτάρια, επιστολόχαρτα, φωτογραφίες, προσκλήσεις, εισιτήρια, προγράμματα κ.ά.).
Μάζευε τσιγαρόκουτα στα 1937 σε μια κόφα κάτω από το τραπέζι της κουζίνας.
Με προτροπή του πατέρα του (του έταξε ότι θα πάρει την συλλογή του παππού του) έγινε φιλοτελιστής από το 1938. Του αγόρασε ένα άλμπουμ και μια σακούλα χύμα άπλυτα γραμματόσημα από τον έμπορο Σπυρόπουλο στην Αθήνα. Όμως δεν πήρε την ελληνική συλλογή του παππού του που υπήρχε σε ένα μπαούλο στο υπόγειο, στα 1948 που κατέβηκε Κρήτη για δυό μήνες διαπίστωσε ότι ο συνονόματος εξάδελφός του την αντάλλαξε με άλλα των γαλλικών αποικιών - που ήταν πιο φανταχτερά - ή την πούλησε και δεν ξέρει τι απέγινε. Έτσι δε βρήκε τίποτα. Στην αρχή είχε ελληνικά και ξένα, μετά ελληνικά κι ύστερα αναμνηστικές σφραγίδες Ελλάδος, κοινά και Φακέλους Πρώτης Ημέρας Κυκλοφορίας (Φ.Π.Η.Κ.).
Σε μια έκθεση τον πλησίασε ο τραπεζικός Μιχαήλ Λούσης από τον Βόλο και του ζήτησε ν’ αγοράσει την συλλογή με τις σφραγίδες. Ο πειρασμός ήταν μεγάλος κι έτσι έδωσε γύρω στους 300 φάκελους και έλαβε 200.000 δραχμές. Η συνάντηση έγινε στο Πασαλιμάνι, στο παρκάκι με την προτομή του Νιρβάνα. Η συνεργασία του με τον Αργύρη Βουρνά του περιοδικού ΣΥΛΛΟΓΕΣ τον έκανε να συγκεντρώνει και διάφορα τεκμήρια: «Κάποιες φορές είδα κάτι πράγματα που με ενδιαφέρανε… άρχισα για πλάκα σιγά-σιγά…». Απέκτησε μια μεγάλη συλλογή με πειραϊκά εφήμερα (σημαντικά έγγραφα, βιβλία, εφημερίδες και περιοδικά, δελτάρια, επιστολόχαρτα, φωτογραφίες, προσκλήσεις, εισιτήρια, προγράμματα κ.ά.).
Στην κατοχή όπως είπα συμμετείχε σε δεξιές αντιστασιακές
οργανώσεις, ήταν μέλος του ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΟΜΙΤΑΤΟΥ όπου έλαβε μέρος στην εκδοτική
επιτροπή του μαθητικού περιοδικού ΓΛΥΚΟΧΑΡΑΜΑ (1943). Έτσι αναγνωρίστηκε
Αγωνιστής Εθνικής Αντίστασης 1942 - 1944 (θητεία 28 μηνών) και τιμήθηκε με το
ανάλογο μετάλλιο.
Ήταν και πρόσκοπος. Υπαρχηγός της ομάδας Ανιχνευτών του 13ου Συστήματος Ναυτοπροσκόπων Πειραιώς (μετέπειτα 1ου Συστήματος). Μέλος σύνταξης στο προσκοπικό περιοδικό ΑΝΙΧΝΕΥΤΗΣ (στα 1950 και 1952).
Ήταν και πρόσκοπος. Υπαρχηγός της ομάδας Ανιχνευτών του 13ου Συστήματος Ναυτοπροσκόπων Πειραιώς (μετέπειτα 1ου Συστήματος). Μέλος σύνταξης στο προσκοπικό περιοδικό ΑΝΙΧΝΕΥΤΗΣ (στα 1950 και 1952).
Ακόμα τον συναντάμε:
Ιδρυτικό μέλος και μέλος Δ.Σ. στον Σύλλογο Αποφοίτων Saint Paul.
Μέλος του Δ.Σ. του Πολιτιστικού Επιμορφωτικού Οργανισμού της
Νομαρχίας Πειραιά και μέλος Επιτροπής Παιδείας της Νομαρχίας Πειραιά.
Έγραψε εκατοντάδες άρθρα με φιλοτελικό, προσκοπικό,
ιστορικό, εικαστικό, συλλεκτικό περιεχόμενο ως μέλος ΦΕΑ, ΕΦΕ και Φιλοτελικής
Εταιρείας Πειραιώς (Η ΦΕΠ ιδρύθηκε στα 1960, ο Βαγιάκης μέλος από το 1962, εγώ
γράφτηκα στα 1976). Πολλές αναμνήσεις του δημοσίευσε σε εφημερίδες και στις
ΣΥΛΛΟΓΕΣ του Αργύρη Βουρνά (ήταν συνεργάτης σε θέματα φιλοτελισμού, εικαστικών,
εκτιμήσεων κλπ.).
Διαθέτω ένα τετρασέλιδο που μου είχε δώσει με τα φιλοτελικά άρθρα του στα χρόνια 1973 έως το 1994. Σημαντικά θεωρούνται τα «Κατάλογος ειδικών αναμνηστικών σφραγίδων Ελλάδος (1969 - 1978)», και οι συμπληρώσεις - διορθώσεις που έκανε στον αντίστοιχο κατάλογο - μελέτη του Αντώνη Βιρβίλη για τα έτη 1900 - 1968, ανάτυπο από το περιοδικό ΦΙΛΟΤΕΛΙΚΗ ΗΧΩ (τεύχη 109 - 120). Για αυτό τιμήθηκε με έπαινο της Ελληνικής Φιλοτελικής Ομοσπονδίας (ΕΦΟ) στα 1979.
Στα 1982 έλαβε το ετήσιο βραβείο της ΕΦΟ με χορηγία της Φιλοτελικής Εταιρείας Αθηνών εις μνήμην Ν. Ατζαρίτη για την μελέτη του «Η Ιταλική λογοκρισία κατά την κατοχήν της Ελλάδος 1941 - 43», έκδοση Φιλοτελικής Εταιρείας Πειραιώς, 1982.
«Οι Έλληνες κρατούμενοι στα ιταλικά στρατόπεδα αιχμαλώτων
κατά το Β΄ παγκόσμιο πόλεμο», ανάτυπο από την ΦΙΛΟΤΕΛΕΙΑ, τιμήθηκε με το
βραβείο «μνήμη Μακρυμίχαλου» της ΕΦΕ στα 1985.
Για το προσωπικό μου ενδιαφέρον, με ενθουσίασε «Το Κεντρικό Ταχυδρομείο Πειραιώς και οι μεταστεγάσεις του», ΦΙΛΟΤΕΛΕΙΑ, Τεύχος 599, Νοεμβρίου - Δεκεμβρίου 1999, σελ. 255 - 260 και 269 - 274, που το είδαμε και στο ΠΕΙΡΑΪΚΟ ΛΕΥΚΩΜΑ του 2010, σελ. 188 - 191.
Για το προσωπικό μου ενδιαφέρον, με ενθουσίασε «Το Κεντρικό Ταχυδρομείο Πειραιώς και οι μεταστεγάσεις του», ΦΙΛΟΤΕΛΕΙΑ, Τεύχος 599, Νοεμβρίου - Δεκεμβρίου 1999, σελ. 255 - 260 και 269 - 274, που το είδαμε και στο ΠΕΙΡΑΪΚΟ ΛΕΥΚΩΜΑ του 2010, σελ. 188 - 191.
Μέρος των συλλογών του εκτέθηκε σε φιλοτελικές εκθέσεις από
το 1976 κι ύστερα. Σε κάποιες από αυτές προτιμήθηκε ως Εθνικός Κριτής.
Τα πειραϊκού περιεχομένου βιβλία του είναι:
-Αναζητώντας το χθες του Πειραιώς, Περιοδικό «συλλογές»,
2005, σελ. 116. [Παρουσιάστηκε την
Τετάρτη 19 Οκτωβρίου 2005 στην αίθουσα «Μαρία Δραγώνα» της ΧΕΝ Πειραιά. Την
ίδια χρονιά τιμήθηκε από το «Καφενείο των Ιδεών» Σαλαμίνας]
-Πειραιώς Ενθύμια, ΑΦΙΕΡΩΜΑ, περιοδική έκδοση της
Ελληνογαλλικής Σχολής Πειραιά «Ο Άγιος Παύλος», Τεύχος 5Α. Ιούνιος 2010. Μέρος
πρώτο. 2000 αντίτυπα. Σελ. 128.
-Πειραιώς Ενθύμια, ΑΦΙΕΡΩΜΑ, περιοδική έκδοση της
Ελληνογαλλικής Σχολής Πειραιά «Ο Άγιος Παύλος», Τεύχος 5Β. Μάρτιος 2011. Μέρος
δεύτερο. Σελ. 160.
-1940 - 1944. Αναμνήσεις, Περιοδικό «συλλογές», Αθήνα 2012,
σελ. 48. [Εφηβικές αναμνήσεις από την κατοχή, τις μετακομίσεις στην Αθήνα λόγω
βομβαρδισμών, την συμμετοχή του στο Εθνικό Κομιτάτο και τα Δεκεμβριανά]
-Πόλεμος. Κατοχή. Αντίσταση. Ιδιωτική έκδοση σε φωτοτυπίες
άρθρων του σε περιοδικά και εφημερίδες, δύο εκδόσεις, στα 2007 και 2013.
Παντρεύτηκε στα 1959 την Χρυσούλα (Σούλη) Μάρκου. Έκαναν δύο
παιδιά τον Γιώργο (1960, εκτελωνιστής, υποψήφιος περιφερειακός σύμβουλος στον συνδυασμό
«Αττική συμμέτοχοι στο αύριο» του Παύλου Χαϊκάλη στα 2014 και υποψήφιος
βουλευτής των Ανεξαρτήτων Ελλήνων στις εκλογές της 25.1.2015, που με την σύζυγό
του Ανδριανή απέκτησαν τον Γεώργιο - Ανδρέα) και την Αικατερίνη (25.6.1964, ο
σύζυγός της λέγεται Νίκος, που έκανε δύο παιδία, τον Ανδρέα και την
Χριστιάνα). Όταν το έφερε η συζήτηση
στα 2013, ο Ιάκωβος είπε ότι όλα τα πρωτοξάδελφά του αρχικά ήταν 20, τώρα εν
ζωή τα 17.
Είχα την τύχη να δω πολλά από τα συλλεκτικά αντικείμενα που
κατείχε, να τα μελετήσω κι ερμηνεύσω λεκτικά μαζί με τον Ιάκωβο. Δυστυχώς
ελάχιστα από αυτά είδαν το φως της δημοσιότητας. Ο πρώην διευθυντής του Αγίου
Παύλου Αντώνης Ρηγούτσος, έκανε συμφωνητικό σε συνεννόηση με τον νομικό
σύμβουλο για παραχώρηση στην Σχολή της σπάνιας συλλογής του, κλεισμένη «σε έξι
- επτά κούτες γάλακτος γεμάτες». Ο Βαγιάκης πείστηκε και από τότε βρίσκονται
εκεί και φυλάσσονται, ελπίζω μάλιστα να είναι προσβάσιμες στους ερευνητές.
Έπασχε από στεφανιαία νόσο και θυμάμαι ότι υποβλήθηκε σε
επεμβάσεις με τέσσαρα μπαλονάκια σε δύο χρόνια. Οι πόνοι στην μέση του τον
εμπόδιζαν να κυκλοφορεί άνετα, έβγαινε όμως πεισματικά και έκανε τα ψώνια του.
Όπως όλοι οι αποχωρήσαντες από την ενεργή καθημερινότητα, όταν ως συνήθως οι άνθρωποι της πόλης απομονώνουν και ξεχνούν τα παλιά ονόματα, μου έκανε παράπονα «Γιατί με έχουν απ’ έξω;» «Επειδή είμαι γέρος;»
Όπως όλοι οι αποχωρήσαντες από την ενεργή καθημερινότητα, όταν ως συνήθως οι άνθρωποι της πόλης απομονώνουν και ξεχνούν τα παλιά ονόματα, μου έκανε παράπονα «Γιατί με έχουν απ’ έξω;» «Επειδή είμαι γέρος;»
Τα καλοκαιρινά βράδια, μετά τις οκτώ συνήθιζε να κάθεται σε
ένα από τα παγκάκια στο Πασαλιμάνι απέναντι από του Σκλαβενίτη, και όπως μου
είπε (7.8.2013) τ’ αρέσει να βλέπει «τα τζάμια των σπιτιών της Καστέλλας να
φωτίζονται σα λαμπιόνια..».
Το βιογραφικό κείμενο του Ιάκωβου Βαγιάκη συντάχτηκε με
αργούς ρυθμούς από σημειώσεις που κρατούσα όλα τα χρόνια της γνωριμίας μας.
Μπορεί μερικές πληροφορίες που δίνω να είναι ελέγξιμες, επειδή έτσι μου τις
μετέδωσε ο Βαγιάκης, όμως δεν αλλοιώνουν το περιεχόμενο. Παρέλειψα πολλά, δεν
μπορεί να χωρέσει μια ολόκληρη ζωή σε ένα περιορισμένο άρθρο.
Είχαμε τακτική τηλεφωνική επικοινωνία και με επισκεπτόταν στο Κεντρικό Ταχυδρομείο Πειραιά, πριν μεταφερθεί το τμήμα μου στο Ρουφ στις αρχές του 2003.
Είχαμε τακτική τηλεφωνική επικοινωνία και με επισκεπτόταν στο Κεντρικό Ταχυδρομείο Πειραιά, πριν μεταφερθεί το τμήμα μου στο Ρουφ στις αρχές του 2003.
Ελέγχθηκε πολλές φορές στις συναντήσεις μας ειδικά στο
καφενείο του Χρήστου Κ. Καλτσά (παλαίμαχος ποδοσφαιριστής του Ολυμπιακού, ο
γιος του Κώστας ασχολήθηκε κι εκείνος με το ποδόσφαιρο), Χαριλάου Τρικούπη 50,
που έκλεισε κι αυτό στα 2016. Καμιά φορά περνούσε για λίγο κι ο γιος του
Γιώργος. Δύο φορές μάλιστα τού έδωσα το προσχέδιο βιογραφικού του που συνέταξα
- το οποίο και ενέκρινε. Τα περισσότερα μέρη του τελείωσαν στις 13.8.2013 που ξανασυναντηθήκαμε
- και την επόμενη φορά, την Τρίτη 3 Σεπτεμβρίου 2013, μου αφιέρωσε το έντυπο
«Πόλεμος - Κατοχή - Αντίσταση», σειρά φωτοτυπημένων άρθρων του (για να γίνουν
κάποια εγώ τον είχα βοηθήσει ή εμπνεύσει) δημοσιευμένα σε περιοδικά κι
εφημερίδες αφού - από την εποχή που αρθρογραφούσα στην ΠΕΙΡΑΪΚΗ ΠΟΛΙΤΕΙΑ - τον
παρότρυνα να γράφει «για να ενημερώνεται σωστά ο κόσμος» από έναν δάσκαλο όπως
ήταν εκείνος…
Διαθέτω χειρόγραφες σημειώσεις του με σχέδιο (Φεβρουάριος
2014) για το Γυμναστήριο του Πειραϊκού Συνδέσμου στον χώρο του θεάτρου της
Χαριλάου Τρικούπη. Στις 11 Φεβρουαρίου 2014, ημέρα Τρίτη, μού είπε: «Δεν έχω
φίλους. Έχουν πεθάνει… Εσύ μου δίνεις την ευκαιρία να θυμηθώ τα παλιά. Σε
ευχαριστώ και συγνώμη που σε ζαλίζω».
Παραθέτω ένα δείγμα του συγγραφικού του έργου:
ΣΥΛΛΟΓΕΣ, Μάρτιος 2000. Το γλυκοχάραμα. Ένα πειραιώτικο κατοχικό περιοδικό. [Αφορμή για την σύνταξή του ήταν ένα αντίστοιχο άρθρο μου στο de facto της Πειραϊκής Πολιτείας, τεύχος 2, Δεκέμβριος 1999]. Το ίδιο άρθρο και στην ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, Τρίτη 11.12.2001.
Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, Τετάρτη 23.8.2000. Μιχάλης Δελαγραμμάτικας. Το παλληκάρι της αντίστασης 1941-44 ποτ έφυγε. [Ο Δελαγραμμάτικας στρατολόγησε τον Βαγιάκη στο ΕΘΝΙΚΟ ΚΟΜΙΤΑΤΟ στα 1942 όταν ήταν συμμαθητές στο Saint Paul]
Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, Παρασκευή 20.7.2001. Ένα άγνωστο περιστατικό το β’ Παγκοσμίου πολέμου. [Κορίτσια της σχολής Ζαν ντ’ Αρκ βοήθησαν το φθινόπωρο 1941 στην απόδραση Βρετανών στρατιωτικών που ήταν αιχμάλωτοι στην Ράλλειο της πλατείας Κοραή τότε που χρησιμοποιούταν ως κέντρο μεταγωγών]. Το ίδιο περίπου άρθρο και στις ΣΥΛΛΟΓΕΣ, Οκτώβριος 2001, με τίτλο: Εθνικός Σύνδεσμος Προστασίας Άγγλων Αιχμαλώτων.
ΣΥΛΛΟΓΕΣ, Ιανουάριος 2002. Αναμνήσεις από την απελευθέρωση των Αθηνών την 12 Οκτωβρίου 1944. [Μεταφορά όπλων δεξιών αντιστασιακών οργανώσεων στο ξενοδοχείο ΑΠΟΛΛΩΝ στην οδό Σταδίου 58 της Αθήνας για προστασία του κέντρου της πόλης από πιθανόν ταραχές ή ζημιές κατά την αποχώρηση των Γερμανών…]. Το ίδιο άρθρο στην ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, Πέμπτη 14.3.2002. Επίσης στην εφημερίδα ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, Τετάρτη 8.10.2008, σελ. 4.
ΣΥΛΛΟΓΕΣ, Μάρτιος 2000. Το γλυκοχάραμα. Ένα πειραιώτικο κατοχικό περιοδικό. [Αφορμή για την σύνταξή του ήταν ένα αντίστοιχο άρθρο μου στο de facto της Πειραϊκής Πολιτείας, τεύχος 2, Δεκέμβριος 1999]. Το ίδιο άρθρο και στην ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, Τρίτη 11.12.2001.
Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, Τετάρτη 23.8.2000. Μιχάλης Δελαγραμμάτικας. Το παλληκάρι της αντίστασης 1941-44 ποτ έφυγε. [Ο Δελαγραμμάτικας στρατολόγησε τον Βαγιάκη στο ΕΘΝΙΚΟ ΚΟΜΙΤΑΤΟ στα 1942 όταν ήταν συμμαθητές στο Saint Paul]
Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, Παρασκευή 20.7.2001. Ένα άγνωστο περιστατικό το β’ Παγκοσμίου πολέμου. [Κορίτσια της σχολής Ζαν ντ’ Αρκ βοήθησαν το φθινόπωρο 1941 στην απόδραση Βρετανών στρατιωτικών που ήταν αιχμάλωτοι στην Ράλλειο της πλατείας Κοραή τότε που χρησιμοποιούταν ως κέντρο μεταγωγών]. Το ίδιο περίπου άρθρο και στις ΣΥΛΛΟΓΕΣ, Οκτώβριος 2001, με τίτλο: Εθνικός Σύνδεσμος Προστασίας Άγγλων Αιχμαλώτων.
ΣΥΛΛΟΓΕΣ, Ιανουάριος 2002. Αναμνήσεις από την απελευθέρωση των Αθηνών την 12 Οκτωβρίου 1944. [Μεταφορά όπλων δεξιών αντιστασιακών οργανώσεων στο ξενοδοχείο ΑΠΟΛΛΩΝ στην οδό Σταδίου 58 της Αθήνας για προστασία του κέντρου της πόλης από πιθανόν ταραχές ή ζημιές κατά την αποχώρηση των Γερμανών…]. Το ίδιο άρθρο στην ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, Πέμπτη 14.3.2002. Επίσης στην εφημερίδα ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, Τετάρτη 8.10.2008, σελ. 4.
ΣΥΛΛΟΓΕΣ, Μάιος 2002. Ένας εορτασμός της 28ης Οκτωβρίου στην
κατοχή. [Συγκέντρωση το απομεσήμερο της 28.10.1943 μελών αντιστασιακών
οργανώσεων στο Ρολόι στο Πασαλιμάνι που μετά από ένα σύντομο λόγο του Κώστα
Ρίτσου (τελειόφοιτος Φιλοσοφικής, δολοφονήθηκε από αγνώστους στις 21 Μαρτίου
του 1944 έξω από το σπίτι του στα Μανιάτικα) και κάρφωμα στο χώμα ενός ξύλινου
σταυρού διαλύθηκαν πριν έλθουν οι Γερμανοί]. Το ίδιο άρθρο στην ΦΩΝΗ ΤΟΥ
ΠΕΙΡΑΙΩΣ, Πέμπτη 24.10.2002. Επίσης στην εφημερίδα ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, Τρίτη 28.10.2008,
σελ. 4.
ΣΥΛΛΟΓΕΣ, Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2002. Ο γλύπτης Κώστας Βαλσάμης… και η Αντίσταση κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. [Ο Βαλσάμης που κατοικούσε στην Δραπετσώνα, μάζευε και παρέδιδε πληροφορίες «για τα φορτία και τα δρομολόγια των πλοίων του Άξονα που ναυλοχούσαν στο Κερατσίνι, από τα μέλη των πληρωμάτων τους»]. Το ίδιο άρθρο στο ΣΥΜΑΪΚΟΝ ΒΗΜΑ, Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2002 με τίτλο: Η αντιστασιακή δράση του Κώστα Βαλσάμη.
Souvenir της σχολής Saint Paul 2002 - 2003, σελ. 94. [Αναμνήσεις του Ιακώβου Βαγιάκη από την σχολή κατά την διάρκεια της κατοχής]
ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ 41-41. Η ΑΘΗΝΑ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ. Κέδρος 2003. Τόμος Β΄. Σελ. 261-262. Το Γλυκοχάραμα. Τραγικός απολογισμός. [Αναφέρεται στον βομβαρδισμό της 11.1.1944]. Το ίδιο άρθρο στην ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, Πέμπτη 8.1.2004 με τίτλο: Αναμνήσεις από το βομβαρδισμό του Πειραιά της 11 Ιανουαρίου 1944. Επίσης στην εφημερίδα Ο ΔΗΜΟΤΗΣ, Δευτέρα 15.1.2007 με τίτλο: Μαρτυρίες και αναμνήσεις από το βομβαρδισμό του Πειραιά.
Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, Τρίτη 7.10.2003. Η Εθνική Αντίσταση κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ένα τολμηρό εγχείρημα στον Πειραιά. [Μέλη του Εθνικού Κομιτάτου έριξαν προκηρύξεις μια μέρα του 1942 στο γερμανικό φρουραρχείο (Καραΐσκου και Γεωργίου Α΄) και διέφυγαν χωρίς να συλληφθούν. Στο ισόγειο του κτηρίου αυτού όταν άδειασε, στεγάστηκε για λίγους μήνες του 1945 το Εθνικό Κομιτάτο, έως την δια νόμου διάλυση των αντιστασιακών οργανώσεων]. Το ίδιο άρθρο στο περιοδικό ΣΥΛΛΟΓΕΣ, Οκτώβριος 2003.
ΣΥΛΛΟΓΕΣ, Δεκέμβριος 2003. Από τις αναμνήσεις μου της κατοχής. [Στην Κανθάρου 47 (κατοικία οικογενείας Μπαμπάκου, τα παιδιά τους Γιάννης και Γιώργος ήταν οργανωμένοι) γίνονταν οι επαφές του τοπικού τομέα του Εθνικού Κομιτάτου (τομεάρχης ο Μιχάλης Δελαγραμμάτικας). Στις αρχές του 1943 ύποπτες κινήσεις αντιπάλων διαλύθηκαν, αποτέλεσμα ήταν να βρεθεί νέα στέγη, στην οδό Μπουμπουλίνας 20α όπου για προκάλυμμα ή από ανάγκη λογοτεχνικής έκφρασης βγήκε το περιοδικό ΓΛΥΚΟΧΑΡΑΜΑ με χρονολογία 1.10.1943]
ΣΥΛΛΟΓΕΣ, Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2002. Ο γλύπτης Κώστας Βαλσάμης… και η Αντίσταση κατά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. [Ο Βαλσάμης που κατοικούσε στην Δραπετσώνα, μάζευε και παρέδιδε πληροφορίες «για τα φορτία και τα δρομολόγια των πλοίων του Άξονα που ναυλοχούσαν στο Κερατσίνι, από τα μέλη των πληρωμάτων τους»]. Το ίδιο άρθρο στο ΣΥΜΑΪΚΟΝ ΒΗΜΑ, Σεπτέμβριος - Οκτώβριος 2002 με τίτλο: Η αντιστασιακή δράση του Κώστα Βαλσάμη.
Souvenir της σχολής Saint Paul 2002 - 2003, σελ. 94. [Αναμνήσεις του Ιακώβου Βαγιάκη από την σχολή κατά την διάρκεια της κατοχής]
ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ 41-41. Η ΑΘΗΝΑ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ. Κέδρος 2003. Τόμος Β΄. Σελ. 261-262. Το Γλυκοχάραμα. Τραγικός απολογισμός. [Αναφέρεται στον βομβαρδισμό της 11.1.1944]. Το ίδιο άρθρο στην ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, Πέμπτη 8.1.2004 με τίτλο: Αναμνήσεις από το βομβαρδισμό του Πειραιά της 11 Ιανουαρίου 1944. Επίσης στην εφημερίδα Ο ΔΗΜΟΤΗΣ, Δευτέρα 15.1.2007 με τίτλο: Μαρτυρίες και αναμνήσεις από το βομβαρδισμό του Πειραιά.
Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, Τρίτη 7.10.2003. Η Εθνική Αντίσταση κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ένα τολμηρό εγχείρημα στον Πειραιά. [Μέλη του Εθνικού Κομιτάτου έριξαν προκηρύξεις μια μέρα του 1942 στο γερμανικό φρουραρχείο (Καραΐσκου και Γεωργίου Α΄) και διέφυγαν χωρίς να συλληφθούν. Στο ισόγειο του κτηρίου αυτού όταν άδειασε, στεγάστηκε για λίγους μήνες του 1945 το Εθνικό Κομιτάτο, έως την δια νόμου διάλυση των αντιστασιακών οργανώσεων]. Το ίδιο άρθρο στο περιοδικό ΣΥΛΛΟΓΕΣ, Οκτώβριος 2003.
ΣΥΛΛΟΓΕΣ, Δεκέμβριος 2003. Από τις αναμνήσεις μου της κατοχής. [Στην Κανθάρου 47 (κατοικία οικογενείας Μπαμπάκου, τα παιδιά τους Γιάννης και Γιώργος ήταν οργανωμένοι) γίνονταν οι επαφές του τοπικού τομέα του Εθνικού Κομιτάτου (τομεάρχης ο Μιχάλης Δελαγραμμάτικας). Στις αρχές του 1943 ύποπτες κινήσεις αντιπάλων διαλύθηκαν, αποτέλεσμα ήταν να βρεθεί νέα στέγη, στην οδό Μπουμπουλίνας 20α όπου για προκάλυμμα ή από ανάγκη λογοτεχνικής έκφρασης βγήκε το περιοδικό ΓΛΥΚΟΧΑΡΑΜΑ με χρονολογία 1.10.1943]
Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΩΣ, Δευτέρα 10.5.2004. Η επίθεση των
Γερμανών κατά της Ελλάδος. Η κατάληψη της Αθήνας.
ΣΥΛΛΟΓΕΣ, Δεκέμβριος 2004. Ένας Γερμανός… στο «Γλυκοχάραμα». [Ο Νίκος Μπατζάκης που έμενε στην Ηρώων Πολυτεχνείου 11 ντύθηκε - μάλλον για αστείο - με στολή Γερμανού και πήγε στα γραφεία του περιοδικού στην οδό Μπουμπουλίνας, κάποια μέρα στα τέλη του 1943]
ΣΥΛΛΟΓΕΣ, Μάιος 2007. Μια μάχη χωρίς αίμα στην Πηγάδα. [Αναφορά για κοινή εξόρμηση δεξιών οργανώσεων με σκοπό το γράψιμο στους τοίχους και την διανομή παράνομων εντύπων, την επέμβαση αντιπάλων Επονιτών και την έγκαιρη διάλυσή τους από την αστυνομία. Πιο κάτω ο Βαγιάκης συνελήφθη, οδηγήθηκε στο Αστυνομικό Τμήμα της Ηρώων Πολυτεχνείου 108 αλλά σύντομα αφέθηκε ελεύθερος]
ΣΥΛΛΟΓΕΣ, Δεκέμβριος 2004. Ένας Γερμανός… στο «Γλυκοχάραμα». [Ο Νίκος Μπατζάκης που έμενε στην Ηρώων Πολυτεχνείου 11 ντύθηκε - μάλλον για αστείο - με στολή Γερμανού και πήγε στα γραφεία του περιοδικού στην οδό Μπουμπουλίνας, κάποια μέρα στα τέλη του 1943]
ΣΥΛΛΟΓΕΣ, Μάιος 2007. Μια μάχη χωρίς αίμα στην Πηγάδα. [Αναφορά για κοινή εξόρμηση δεξιών οργανώσεων με σκοπό το γράψιμο στους τοίχους και την διανομή παράνομων εντύπων, την επέμβαση αντιπάλων Επονιτών και την έγκαιρη διάλυσή τους από την αστυνομία. Πιο κάτω ο Βαγιάκης συνελήφθη, οδηγήθηκε στο Αστυνομικό Τμήμα της Ηρώων Πολυτεχνείου 108 αλλά σύντομα αφέθηκε ελεύθερος]
Souvenir
της σχολής Saint Paul
2006 - 2007, σελ. 88 - 90. Από τις αναμνήσεις μου της Κατοχής στο «Saint Paul». [Συνέντευξη του
Ιακώβου Βαγιάκη στον Στέλιο Κούλογλου, που δόθηκε στις 9.7.2007 στον δεύτερο
όροφο της σχολής. Επαναλήφθηκε στην εφημερίδα Ο ΔΗΜΟΤΗΣ, Δευτέρα 10.12.2007,
σελ. 4 και 5]
Περιοδικό «αφιέρωμα» της Ελληνογαλλικής Σχολής Πειραιώς «Ο Άγιος Παύλος». Τεύχος 2. Νοέμβριος 2007.
Σελ. 76-78. «Μια ιστορία σαν παραμύθι. Συμβολή στην έρευνα για τον εποικισμό του Πειραιώς». [Για την οικογένεια Ρωσσώνη].
Σελ. 90-91. «Μια φωτογραφία του Ρωμαΐδη και ο Πειραιάς του 1890». [Επισημαίνει 15 θέσεις με οικόπεδα και κτίσματα].
Σελ. 96-101. «Το κεντρικό ταχυδρομείο Πειραιώς και οι μεταστεγάσεις του». [Αναδημοσίευση από το περιοδικό ΦΙΛΟΤΕΛΕΙΑ].
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, Πέμπτη 26 Ιουνίου 2008, σελ. 5. Μια ιστορία σαν παραμύθι. Συμβολή στην έρευνα για τον εποικισμό του Πειραιώς. [Αναφέρεται στην οικογένεια Ιωάννου Ρωσσώνη του οποίου σύζυγος υπήρξε η Αγγελική Κριεζή, μητέρα της γιαγιάς του Βαγιάκη: Σύμφωνα με τα λεγόμενά του ο Jacomo Rossoni από την Ιταλία ήλθε στην Ύδρα κι έλαβε σύζυγο την Πετρούλα Δοντά. Έκαναν την Καλλιόπη (δεν παντρεύτηκε) και τον Ιωάννη Ρωσσώνη. Ο Ιωάννης Ροσσώνης, γράφεται και έτσι, μνημονεύεται στον κατάλογο των αξιωματικών της Εθνοφυλακής Πειραιώς, 1ος λόχος, ως ανθυπολοχαγός γύρω στα 1862, όπου τον αναφέρει και ο Μελετόπουλος, ΠΕΙΡΑΪΚΑ, σελ. 108 και φωτογραφία στην σελ. 109. Ο Ιωάννης με την σύζυγό του Αγγελική Αντωνίου Ιωάννου Κριεζή έκαναν έξι παιδιά, Πετρούλα, Σταματίνα (σύζυγος αργότερα Χρήστου Κουράντη), Μαρία (σύζυγος αργότερα Κωνσταντίνου Ταμπάκη), Αντώνιος, Γεώργιος, Ανδρέας. Η Πετρούλα πήρε τον Γεώργιο Ιωαννίδη. Δεν ρώτησα πόσα παιδιά είχαν, ξέρω ότι έκαναν τον Ιωάννη, την Αικατερίνη, μητέρα του Ιάκωβου Βαγιάκη, τον Λυκούργο…]
Περιοδικό «αφιέρωμα» της Ελληνογαλλικής Σχολής Πειραιώς «Ο Άγιος Παύλος». Τεύχος 2. Νοέμβριος 2007.
Σελ. 76-78. «Μια ιστορία σαν παραμύθι. Συμβολή στην έρευνα για τον εποικισμό του Πειραιώς». [Για την οικογένεια Ρωσσώνη].
Σελ. 90-91. «Μια φωτογραφία του Ρωμαΐδη και ο Πειραιάς του 1890». [Επισημαίνει 15 θέσεις με οικόπεδα και κτίσματα].
Σελ. 96-101. «Το κεντρικό ταχυδρομείο Πειραιώς και οι μεταστεγάσεις του». [Αναδημοσίευση από το περιοδικό ΦΙΛΟΤΕΛΕΙΑ].
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, Πέμπτη 26 Ιουνίου 2008, σελ. 5. Μια ιστορία σαν παραμύθι. Συμβολή στην έρευνα για τον εποικισμό του Πειραιώς. [Αναφέρεται στην οικογένεια Ιωάννου Ρωσσώνη του οποίου σύζυγος υπήρξε η Αγγελική Κριεζή, μητέρα της γιαγιάς του Βαγιάκη: Σύμφωνα με τα λεγόμενά του ο Jacomo Rossoni από την Ιταλία ήλθε στην Ύδρα κι έλαβε σύζυγο την Πετρούλα Δοντά. Έκαναν την Καλλιόπη (δεν παντρεύτηκε) και τον Ιωάννη Ρωσσώνη. Ο Ιωάννης Ροσσώνης, γράφεται και έτσι, μνημονεύεται στον κατάλογο των αξιωματικών της Εθνοφυλακής Πειραιώς, 1ος λόχος, ως ανθυπολοχαγός γύρω στα 1862, όπου τον αναφέρει και ο Μελετόπουλος, ΠΕΙΡΑΪΚΑ, σελ. 108 και φωτογραφία στην σελ. 109. Ο Ιωάννης με την σύζυγό του Αγγελική Αντωνίου Ιωάννου Κριεζή έκαναν έξι παιδιά, Πετρούλα, Σταματίνα (σύζυγος αργότερα Χρήστου Κουράντη), Μαρία (σύζυγος αργότερα Κωνσταντίνου Ταμπάκη), Αντώνιος, Γεώργιος, Ανδρέας. Η Πετρούλα πήρε τον Γεώργιο Ιωαννίδη. Δεν ρώτησα πόσα παιδιά είχαν, ξέρω ότι έκαναν τον Ιωάννη, την Αικατερίνη, μητέρα του Ιάκωβου Βαγιάκη, τον Λυκούργο…]
ΣΥΛΛΟΓΕΣ, Αύγουστος - Σεπτέμβριος 2008. Η περιπέτεια μιας
εβραϊκής οικογένειας κατά την Κατοχή.
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, Τετάρτη 29.10.2008, σελ. 4. Συνέντευξη του Πρωθυπουργού ΙΩΑΝΝΗ ΜΕΤΑΞΑ προς ιδιοκτήτες και αρχισυντάκτες του Αθηναϊκού Τύπου (30 Οκτωβρίου 1940). [Το κείμενο της συνέντευξης χωρίς σχόλια]
ΣΥΛΛΟΓΕΣ, Ιανουάριος 2011. 15 Αυγούστου 1940. Η αεροπορική επίθεση των Ιταλών στο ακτοπλοϊκό πλοίο «Φρίντων».
ΣΥΛΛΟΓΕΣ, Ιούνιος 2011. 21.3.1944, η δολοφονία του αγωνιστή της εθνικής αντίστασης Κώστα Ρίτσου. [Παρουσίαση μιας προκήρυξης που έβγαλε το Εθνικό Κομιτάτο/ Τμήματα Ανωτάτων Σχολών με ημερομηνία 23.3.1944 για την κηδεία στην Ανάσταση του δολοφονημένου Κώστα Ρίτσου]. Το ίδιο και στο ΒΗΜΑ παλαιμάχων, μηνιαία έκδοση των Αξιωματικών και Υπαξιωματικών Ενόπλων Δυνάμεων, Σωμάτων Ασφαλείας, Μάιος - Ιούνιος 2011, σελ. 6. Το ίδιο άρθρο στην εφημερίδα ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, Σάββατο 25.7.2011, σελ. 13.
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, Πέμπτη 19 Ιουλίου 2012, σελ. 12. 1943 - Οι Ιταλοί στην Τρούμπα. [Σύντομη αναφορά για την παρουσία Ιταλών στρατιωτών στα 1943 που έτρεχαν στην Τρούμπα για να μην χάσουν χρόνο…]. Το ίδιο, περιοδικό ΣΥΛΛΟΓΕΣ, Σεπτέμβριος 2012.
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, Σάββατο 29.12.2012. «…όποιος γυρίζει μυρίζει...». [Σύμφωνα με ειδική ανακοίνωση σε εφημερίδες όπως το ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ ΒΗΜΑ της 31.7.1942, η απαγόρευση κυκλοφορίας στους δρόμους του Πειραιά μετά τις 23.00 ίσχυε και για τους πολίτες και για τους στρατιωτικούς… δηλαδή και τους Γερμανούς;]
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, Τρίτη 13.3.2013. Όπλο και γυναίκα δεν δανείζονται. [Ο Βαγιάκης δάνεισε στα 1943 ένα πιστόλι στον εξάδελφο ενός συμμαχητή του το οποίο δεν επεστράφη ποτέ]. Το ίδιο και στο περιοδικό ΣΥΛΛΟΓΕΣ, Μάιος 2013.
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, 8 Ιανουαρίου 2014. «Κορίτσια ο Στόλος». [Αναφέρεται στην Τρούμπα και τις επισκέψεις των Αμερικανών ναυτών].
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, Τετάρτη 29.10.2008, σελ. 4. Συνέντευξη του Πρωθυπουργού ΙΩΑΝΝΗ ΜΕΤΑΞΑ προς ιδιοκτήτες και αρχισυντάκτες του Αθηναϊκού Τύπου (30 Οκτωβρίου 1940). [Το κείμενο της συνέντευξης χωρίς σχόλια]
ΣΥΛΛΟΓΕΣ, Ιανουάριος 2011. 15 Αυγούστου 1940. Η αεροπορική επίθεση των Ιταλών στο ακτοπλοϊκό πλοίο «Φρίντων».
ΣΥΛΛΟΓΕΣ, Ιούνιος 2011. 21.3.1944, η δολοφονία του αγωνιστή της εθνικής αντίστασης Κώστα Ρίτσου. [Παρουσίαση μιας προκήρυξης που έβγαλε το Εθνικό Κομιτάτο/ Τμήματα Ανωτάτων Σχολών με ημερομηνία 23.3.1944 για την κηδεία στην Ανάσταση του δολοφονημένου Κώστα Ρίτσου]. Το ίδιο και στο ΒΗΜΑ παλαιμάχων, μηνιαία έκδοση των Αξιωματικών και Υπαξιωματικών Ενόπλων Δυνάμεων, Σωμάτων Ασφαλείας, Μάιος - Ιούνιος 2011, σελ. 6. Το ίδιο άρθρο στην εφημερίδα ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, Σάββατο 25.7.2011, σελ. 13.
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, Πέμπτη 19 Ιουλίου 2012, σελ. 12. 1943 - Οι Ιταλοί στην Τρούμπα. [Σύντομη αναφορά για την παρουσία Ιταλών στρατιωτών στα 1943 που έτρεχαν στην Τρούμπα για να μην χάσουν χρόνο…]. Το ίδιο, περιοδικό ΣΥΛΛΟΓΕΣ, Σεπτέμβριος 2012.
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, Σάββατο 29.12.2012. «…όποιος γυρίζει μυρίζει...». [Σύμφωνα με ειδική ανακοίνωση σε εφημερίδες όπως το ΕΛΕΥΘΕΡΟΝ ΒΗΜΑ της 31.7.1942, η απαγόρευση κυκλοφορίας στους δρόμους του Πειραιά μετά τις 23.00 ίσχυε και για τους πολίτες και για τους στρατιωτικούς… δηλαδή και τους Γερμανούς;]
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, Τρίτη 13.3.2013. Όπλο και γυναίκα δεν δανείζονται. [Ο Βαγιάκης δάνεισε στα 1943 ένα πιστόλι στον εξάδελφο ενός συμμαχητή του το οποίο δεν επεστράφη ποτέ]. Το ίδιο και στο περιοδικό ΣΥΛΛΟΓΕΣ, Μάιος 2013.
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, 8 Ιανουαρίου 2014. «Κορίτσια ο Στόλος». [Αναφέρεται στην Τρούμπα και τις επισκέψεις των Αμερικανών ναυτών].
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, Πέμπτη 23 Ιανουαρίου 2014. «Κύριε Ανθυπολοχαγέ
μαζέψτε τον Μπέμπη γιατί θα τον σκοτώσω». [Ένα στιγμιότυπο από την θητεία του
στο 172 Σύνταγμα Α/Α Πυροβολικού, κοντά στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, στα 1951 με
τον ποδοσφαιριστή Θανάση Μπέμπη]
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ, Πέμπτη 19 Ιουνίου 2014, σελ. 20. «Το ΚΕΝΚ, ο
δεκανέας μου και το νερό». [Αναφέρεται στην θητεία του στο Κέντρο Εκπαιδεύσεως
Νεοσυλλέκτων Κορίνθου]
Να προσθέσω και μικρές παρεμβάσεις - διευκρινίσεις του με μικρά κείμενα κατά καιρούς στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ και στον τοπικό τύπο στην πρώτη δεκαετία του αιώνα μας. Επίσης ότι έλαβε μέρος σε κάποιες διαλέξεις - εκδηλώσεις με θέμα τις εθνικές επετείους της 28 Οκτωβρίου και την αντίσταση.
Να προσθέσω και μικρές παρεμβάσεις - διευκρινίσεις του με μικρά κείμενα κατά καιρούς στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ και στον τοπικό τύπο στην πρώτη δεκαετία του αιώνα μας. Επίσης ότι έλαβε μέρος σε κάποιες διαλέξεις - εκδηλώσεις με θέμα τις εθνικές επετείους της 28 Οκτωβρίου και την αντίσταση.
Η κηδεία του έγινε την Πέμπτη 26 Ιουλίου 2018 και ώρα 13.00
στον Άγιο Νικόλαο Πειραιά και ετάφη στην Ανάσταση. Αντί στεφάνων η οικογένεια
ζήτησε να ενισχυθεί χρηματικά το σωματείο ΑΡΓΩ (Σωματείο ναυτικών γονέων
παιδιών με ειδικές ανάγκες).
Κυριακή 1 Ιουνίου 2003. Ξενάγηση ενός μικρού κύκλου Πειραιωτών από τον Παναγιώτη Μητροπέτρο στον αρχαιολογικό χώρο της Τερψιθέας. Ο Ιάκωβος Βαγιάκης, καθισμένος, κοιτάζει τον φακό της φωτογραφικής μηχανής που κρατούσα.
Τρίτη 11 Φεβρουαρίου 2014. Ο Ιάκωβος Βαγιάκης στο καφενείο του Καλτσά. Από τις τελευταίες φορές που συναντηθήκαμε. Οι δυο φωτογραφίες, τραβηγμένες από το “κινητό” μου τηλέφωνο.
Εξαιρετικό!!!!
ΑπάντησηΔιαγραφή