Η ΚΕΡΑΜΙΔΑ

Μια σατιρική εφημερίδα της Φ.Σ.Π. με την ευκαιρία των απόκρεω του 1956.

                                                                               Ερευνά και γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης.

Η Φιλολογική Στέγη Πειραιώς έχει μια πλούσια ιστορική διαδρομή.
Εκτός από τις εκδηλώσεις, τις παρεμβάσεις, την επιμόρφωση και ψυχαγωγία των μελών της, επηρέασε τον τοπικό πνευματικό κόσμο συμβάλλοντας στην δημιουργία κι ανάπτυξη ενός κύκλου λογοτεχνών με γόνιμη επίδοση στην ποίηση και την πεζογραφία.
Η συγγραφική της δραστηριότητα περιλαμβάνει αρκετούς τίτλους, βιβλία περιοδικά και εφημερίδες που στο σύνολό τους δεν καταγράφηκαν ακόμα. Πολλά έντυπα ήταν αφιερώματα, επετειακά ενώ άλλα συντάχτηκαν με αφορμή ενός επίκαιρου γεγονότος. Στην δεύτερη κατηγορία έχουμε τις σατιρικές εφημερίδες, σαν έκτακτη έκδοση γραμμένη και τυπωμένη σε διάστημα λίγων ημερών πριν την πραγματοποίηση του αποκριάτικου χορού. Λόγω των μετακομίσεων, της στενότητας του χώρου των γραφείων της Στέγης, των εκκαθαρίσεων της βιβλιοθήκης και του αρχείου για να προστεθεί νέο υλικό, ένα μεγάλο μέρος τους έχει απολεσθεί οπότε είτε λανθάνει είτε βρίσκεται στα χέρια παλαιών μελών και συλλεκτών.
Η ΚΕΡΑΜΙΔΑ είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, την κατέχω και φυλάσσεται σε φάκελο με άλλα πειραιώτικα έντυπα.

Την Κυριακή 11 Μαρτίου 1956, στο Φουαγιέ Δημοτικού Θεάτρου Πειραιώς έγινε η ετήσια χοροεσπερίδα της Στέγης στην οποία είχε προγραμματιστεί και λαχειοφόρος αγορά. Καθαρή Δευτέρα είχαμε στις 19 Μαρτίου.
Στους παρευρισκόμενους διανεμήθηκε ένα μονόφυλλο διαστάσεων 43Χ29 εκατοστών. Η πίσω σελίδα είναι κενή. 
Πρόκειται για την ΚΕΡΑΜΙΔΑ, μια και μόνη «ετησία έκδοσις των απανταχού αστέγων και της Φιλολογικής Στέγης Πειραιώς». Χρονολογία, Μάρτιος 1956.
Διευθυντής: Γιάννης Μυγοχάφτης. Επί της ύλης: Στέρφος Μουγκός.

Στα 17 θέματα της όψης διαβάζουμε διάφορα κείμενα και ποιήματα που διακωμωδούν την τότε φιλική ομάδα της Στέγης και την πολιτική σκηνή, επειδή πρόσφατα είχαν διεξαχθεί οι βουλευτικές εκλογές. Από αυτά επιλέγω όσα θεωρώ πλέον ενδιαφέροντα, δηλαδή τα περισσότερα.

* Η ΚΑΛΛΙΤΕΧNΙΚΗ ΕΣΤΙΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ιδρύθηκε στα 1954. Πρόεδρος ήταν ο Γρηγόρης Θεοχάρης. Γραμματέας η Δέσποινα Κουλουρίδου. Στο σατιρικό ποίημα αναγνωρίζεται η αδυναμία των μελών της να ανταποκριθούν στην λειτουργίας της. Έλλη, η Έλλη Βασιλάτου.
Χαρά, η Χαρά Βιέννα, 1922 - 1982, ζωγράφος, καλλιτεχνικό όνομα της Χαρίκλειας Μπούτρου. Κατοικούσε στο Παλαιό Φάληρο, οδός Σειρήνων 6.
Ερρίκος Λεκκός, ο Θεόδωρος - Ερρίκος Λεκός 1902 - 1987, Νεοφαληριώτης, έμενε στην οδό Ραγκαβή 6, καθηγητής καλλιτεχνικών μαθημάτων και ζωγράφος, δίδαξε και στο Β΄ Γυμνάσιο Πειραιώς (1949 - 1972). Συμμετείχε σε πολλές εκθέσεις με τοπία, πορτραίτα, θαλασσογραφίες, συνθέσεις, νεκρές φύσεις.
Δούκισσα Γωγώ, η Γεωργία Δούκα.
Μαρμαροκόπου, η Γεωργία Σφακιωτάκη - Μαρμαροκόπου, δασκάλα πιάνου και εικαστικός. Συμμετείχε στην Ιστορική Έκθεση Εικαστικών Τεχνών που οργάνωσε η Στέγη στα 1953 με έξι διακοσμητικά έργα (gobelline). Στο αρχείο μου υπάρχει μικρός δίπτυχος κατάλογος έργων έκθεσής της στην αίθουσα ΠΑΡΝΑΣΣΟΣ, χωρίς χρονολογία (σύμφωνα με τον Γιώργο Σαματούρα, του 1955), με 56 έργα.
Νίκας, Νικολός και Τίτος, ονόματα μη αναγνωρίσιμα. Υπογραφή, «Εστιάς».   

ΤΟ ΔΙΛΗΜΜΑ ΤΗΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗΣ ΕΣΤΙΑΣ
Να ζει κανείς ή να μη ζει;…
Μ’ έχουνε κάνεις σα χαζή,
συνθέτες και ζωγράφοι.
Να ζει κανείς ή να μη ζει…
Θα κλείσουμε το μαγαζί
κι’ εγώ θα πάω στο ράφι.
Η Έλλη μας κάνει νερά,
κάνει μαθήματα η Χαρά,
μοντέλλα και πινέλα…
Κι’ εγώ σκαρώνω το χορό
κι’ από την πόλη αναχωρώ
και… στην κορφή κανέλλα.
Έχει ο Ερρίκος ο Λεκκός,
εξοπλισθή σαν αστακός
με αδιαφορία.
Και με τη Δούκισσα Γωγώ
κάθομαι και μοιρολογώ
γι’ αυτή την ιστορία.
Την Κουλουρίδου, αχ κι’ αυτή
τηνε τραβάνε από τ’ αυτί
μετά μεγάλου κόπου.
Αγκίστρια απλώνουμε μετά
για να κρατήσουμε κοντά
και τη Μαρμαροκόπου.
Ο Νίκας με το Νικολό
και με τον Τίτο τον καλό
στήνουν μεγάλη μάχη.
Ψάχνουν για πέρδικες, λαγούς∙
κι’ όλους τους βλέπεις ναυαγούς

και μ’ αδειανό στομάχι.
Να ζει κανείς ή να μη ζει
πάντα ξυπόλητη, πεζή…
Πικρά μου λένε αστεία.
Παίζω ταμπούρλο μουσική…
Ιδού η Καλλιτεχνική
του Πειραιώς Εστία.

* Δημοτικές εκλογές έγιναν στις 21.11.1954. Δήμαρχος Πειραιώς εξελέγη ο Δημήτριος Σαπουνάκης (1895 - 1965) νικώντας τον αντίπαλό του Γεώργιο Ανδριανόπουλο (Ψηλός λόγω του ύφους του), έγιναν ενστάσεις και ακολούθησαν επαναληπτικές εκλογές σε 27 εκλογικά τμήματα στις 6.3.1955, επεκράτησε και ανέλαβε την θέση του πρώτου πολίτη στις 24.3.1955. Με παύσεις λόγω περιορισμού των καθηκόντων του παρέμεινε έως τον Ιούνιο του 1959. Λόγω τον πεποιθήσεών του η κυβέρνηση δεν του παρείχε την απαιτούμενη βοήθεια. Υπογραφή, «Έρημος, Βαρύς και Μόνος». 

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΔΥΩΔΙΑ
- Ο Δήμαρχός μας αφ’ ενός
είναι καλός και Χριστιανός
μα το καλό δεν κάνει.
Δώδεκα μήνες κυβερνά
και μια θεσούλα δεν κερνά
τον πόνο να γλυκάνει.

- Εις το Ταμείον μου εκεί
βόσκουν μονάχα ποντικοί,
καημένε Πειραιώτη.
Κι’ έτσι μου φαίνεται όλη η Γη
κι’ η περσινή μου εκλογή
τα πάντα, ματαιότη…

- Ήταν η τύχη μου φελός
κι’ είχα πιστέψει αφελώς
πως θα περάσει η κρίση.
Κι’ ο Πειραιάς μας ασφαλώς
(κι ας με φθονούσεν ο Ψηλός)
πως θα γινή Παρίσι.

Εις την κυβέρνηση εκεί
είναι εκκλησιά ερημική,
το σήμαντρό της δε χτυπά,
κι’ όλοι μου παίζουν τον Παπά.

* Υπογραφή, «Λαός».

ΑΛΜΑ ΕΙΣ ΒΑΘΟΣ
Ο λύκος κι αν επείνασε
κι’ άσπρισε το μαλλί του
μηδέ την γνώση άλλαξε
μηδέ Καραμανλή του.

Ευλογημένη χώρα μου,
πώς να μη σ’ αγαπήσω!
Πας τρία βήματα μπροστά
και δέκα τρία πίσω…

* Μεταπολεμικά η εσωτερική μετανάστευση γέμισε με ετερόκλητο πλήθος τον Πειραϊκό χώρο. Κάποιες συνοικίες πήραν το όνομα του τόπου προέλευσής του. Αποτέλεσμα, η αλλοίωση της παλαιάς του σύνθεσης. Υπογραφή, «Περαστικά μας».

ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟΝ ″Ο ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ″
Οι Χιώται έχουν τα Χιώτικα,
τα Κρητικά οι Κρήτες,
Μανιάτες, τα Μανιάτικα,
τον ΟΛΠ Μεσολογγίτες.

Όλοι έχουνε στον τόπο μας
Μεγάλους Συγγενείς,
Κι’ οι μόνοι που δεν έχουμε
πατρίδα: οι γηγενείς.

* ΤΟ ΚΡΑΣΩΜΕΝΟ ΝΕΡΟ
Ότι κι’ αν είχε τόχασε
φίλους, μυαλά και πίστη.
Σαν δον Κιχώτης μάχεται
ποτέ δεν απελπίστει…

Έχουν οι πεποιθήσεις του
μαργάρου την σκληράδα
τις πόρτες των πολιτικών
παίρνει με την αράδα.

Ποτέ δεν ξαίρει η δεξιά
τι πράττει η αριστερά του
και μπρος σε κάθε λειχουδιά
σαλεύει την ουρά του.
Τις εί;

* Πολλά γυναικεία μέλη ή φίλες της Στέγης συνέδραμαν στην εύρυθμη λειτουργία της. Ο χρόνος και η διαρκής αλλαγή στην σύνθεση των προσώπων που ανήκαν στο πνευματικό αυτό σωματείο επέφερε την λήθη. Θα πρέπει να ανατρέξουμε στα παλιά κατάστιχά της για να αναγνωρίσουμε κάποια ονόματα. Τριανταφύλλου, ίσως η Άννα Τριανταφύλλου  - Χατζηγεωργίου (1927 - 2000), γνωστή ως ΒΑΝΙΩ, κεραμίστρια, ζωγράφος, γλύπτρια, που ήλθε στον Πειραιά το 1953. Κατοικούσε στην Ακτή Θεμιστοκλέους. Είχα επίσης την τύχη να ξέρω την Κυβέλη Κωστέα (1927 - 2012), σύζυγο του Αργύρη Κωστέα (1906 - 1966) και μητέρα της αλησμόνητης Περσεφόνης Κωστέα (1948 - 2012). Υπογραφή, «Η Στέγη». 

ΟΙ ΜΑΓΟΙ ΜΕ ΤΑ ΔΩΡΑ
Είναι ο Μάγος με τα δώρα
όπως πάντα, κάθε χρόνο
η Κυρία Θεοχάρη,
ομορφιά που καμαρώνω.

Κι άλλος Μάγος προσετέθη,
η Τριανταφύλλου εφέτο,
νάναι κρατικό κινίνο
ή ζαχαρωτό κουφέτο;

Στην Καπαλοπούλου Μίνα
κάτι και σ’ αυτή χρωστώ
όπως και στη Δέσποινά μας
της αξίξει: Ευχαριστώ.

Το μεγάλο μου το θύμα
Η Κυβέλη του Αργύρη
Του λαχείου πριγκηπέσσα
στου χορού το πανηγύρι.

* Είναι καταγεγραμμένες οι παλιές αψιμαχίες μανιατών και κρητικών θερμόαιμων ομάδων σε γειτονίες του Πειραιά. Υπογραφή, «Χοληδόχος Κύστις».

Η ΛΕΓΕΩΝ ΤΩΝ ΞΕΝΩΝ
Όσοι δεν έχουνε χωριό
στην Κρήτη είτε στη Μάνη
στον Πειραιά κοπιάζουνε
κι’ αράζουνε λιμάνι.

Τον τόπο που φιλάμε εμείς
κάνουν αυτοί κοπρώνα
γαϊδάροι που μαλώνουνε
σε ξένον αχερώνα.

Όμως θαρθεί κάποια στιγμή
ν’ αστράψη το καντύλι,
τότε θα δούνε ξαφνικά
τον ουρανό σφοντήλι.

* Βουλευτικές εκλογές έγιναν στις 19.2.1956. Υπήρξαν οι πρώτες βουλευτικές που ψήφισαν και γυναίκες. Χάρη στο περίπλοκο εκλογικό σύστημα, με λιγότερους ψήφους εξελέγη η ΕΘΝΙΚΗ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗ ΕΝΩΣΙΣ του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Αντιμέτωπος στάθηκε ο δικηγόρος Πειραιώς, πολιτευτής, πρόεδρος της Εθνικής Προοδευτικής Ενώσεως Κέντρου (Ε.Π.Ε.Κ.), Σάββας Παπαπολίτης (1911 - 1973) που κατέβηκε με τον συνασπισμό ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΕΝΩΣΙΣ. Με το κόμμα της ΕΡΕ πρώτος σε ψήφους στον Πειραιά βγήκε ο δικηγόρος Γεώργιος Ανδριανόπουλος και τελευταίος ο επίσης δικηγόρος Εμμανουήλ Σκορδίλης.
Ο Ανδριανόπουλος (1903 - 1980) ήταν δήμαρχος Πειραιώς από 24.6.1951 έως 22.3.1955 και πρόεδρος του Ο.Λ.Π. από 21.4.1955 έως 27.1.1956. Βουλευτής επανεξελέγη και στα επόμενα χρόνια. «Υπουργός ποδοσφαίρου» δεν έγινε, ήταν πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ολυμπιακού (1954 - 1967) και υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας (17.5.1958 - 20.9.1961). Ο Σκορδίλης (1908 - 1983) παλιός δημοτικός σύμβουλος, εκλέχτηκε σε επόμενες αναμετρήσεις ως βουλευτής της ΕΡΕ αλλά και της Ν.Δ. στις εκλογές της 17.11.1974. Υπογραφή, «Εξ οικείων». 

ΤΟ ΝΕΟΝ ΧΑΡΤΟΦΥΛΑΚΕΙΟΝ
Έλεγαν ο Γιωργάκης μας
ο Δήμαρχος ο τέως
ότι θα βγει στις εκλογές
εκείνος τελευταίος.

Όμως ο πρώτος βγήκε αυτός
της Κυριακής το δείλι
σέρνοντας την ουρίτσα του
το φίλο μας Σκορδίλη.
Κι’ ωστόσο ενώ δεν πρόκειται
περί νοός ασφαίρου
τώρα του τάζουν Υπουργός
να γίνη ποδοσφαίρου.

* ΠΡΟΕΚΛΟΓΙΚΗ ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ
Εκ μέρους υποψηφίου Πειραιώτου των τελευταίων εκλογών, ήδη μεταξύ των επιτυχόντων βουλευτών εστάλη η κατωτέρω επιστολή εις το σπίτι γνωστού Πειραιώτου διανοουμένου, προοριζομένη διά τον πατέρα τούτου :
Αγαπητέ φίλε,
Δράττομαι της ευκαιρίας να εκφράσω την χαράν μου δια την καλήν σας υγείαν και να σας ευχηθώ πάσαν ευτυχίαν και μακροημέρευσιν. Είμαι βέβαιος ότι κατά τας εκλογάς της 19ης Φεβρουαρίου θα τύχω πάσης εκ μέρους σας υποστηρίξεως και θα προσφέρετε τον σταυρόν τον ιδικόν σας και των φίλων σας.
Ελπίζω εντός των ημερών να σας επισκεφθώ δια να σας σφίξω το χέρι και να τα πούμε από κοντά.
Με ιδιαιτέραν εκτίμησιν
Υπογραφή

Η απάντησις :
Φιλτατέ μου,
Έλαβον γνώσιν της επιστολής σας.
Ευχαριστώ δια τας ευχάς. Τον σταυρόν μου ευχαρίστως θα τον έχετε.
Έχουν περάσει τρία χρόνια από τότε και δεν μου χρειάζεται πλέον. Και εύχομαι να μη μ’ επισκεφθήτε…
Νεκροταφείον Αναστάσεως.
Στάσις… οριζοντία.
17 Φεβρουαρίου 1956.
(Αυθεντικόν) Α. Μ.

* Στέλιος Γεράνης, λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Στέλιου Παναγιωτόπουλου (1920 - 1993). Στα 1955 εξέδωσε την συλλογή «Ένας καιρός ετοιμοθάνατος», εκδόσεις «Δίφρος». Υπογραφή, «Ετοιμοθάνατος». 

ΑΣΠΡΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙ
Ρόδα και γαϊδουράκανθα
σ’ έχουν οι Μούσες ράνει
μα συ στις παπαρούνες σου
ξοδεύεσαι, Γεράνη.

* Ο πειραϊκός τύπος έχει να επιδείξει ένα μεγάλο αριθμό τίτλων περιοδικών κι εφημερίδων.

Εφημερίδες.
-Ελληνική Ώρα, κυκλοφόρησε στα 1945 από τον Κύπρο Φραγκούλη, διατηρήθηκε μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου του 1973.
- Η Φωνή του Πειραιώς, κυκλοφόρησε στα 1944, εκδότες ήταν οι Παναγιώτης Τζουνάκος, Γεώργιος Μπουκουβάλας, Γεώργιος Πασαμήτρος, μετά ανέλαβε ο Παύλος Πέτσας.
Νέοι Σκοποί, η προπολεμική εφημερίδα ΝΕΟΙ ΚΑΙΡΟΙ (1929), διέκοψε και συνέχισε μετά την κατοχή. Είχε αρίθμηση από το φύλλο 1 έως το 4064. Στα 1949 μετονομάστηκε σε ΝΕΟΙ ΣΚΟΠΟΙ με διευθυντή τον Γεώργιο Ζ. Πιστάκη (αργότερα, από το 1969 έως το 1983 την ανέλαβαν οι Γιάννης Σκορδίλης και ο Παύλος Πέτσας).
Χρονογράφος, ιδρύθηκε στα 1897 από τον Γεώργιο Κριτή. Συνέχισε ο Άγγελος Σούλης, ο Γεώργιος Χαρβαλιάς. Διεκόπη στα 1941. Αργότερα στα 1951 βγήκε από τον Αναστάσιο Χαρβαλιά, με επόμενο εκδότη τον Ανάργυρο Χαρβαλιά και διευθυντή σύνταξης τον Μιχάλη Καραγιάννη. Μετά βλέπουμε την Αθηνά Χαρβαλιά - Καραγιάννη. Είχε αλλάξει ιδιοκτησία πριν διακόψει οριστικά.
Ο Δημότης, κυκλοφόρησε ως εβδομαδιαία στα τέλη του 1954 (;) από τον Δημήτρη Γιατράκο. Στις 7 Νοεμβρίου 1955 ξεκίνησε η νέα περίοδος, αριθμός φύλλου 1, με ιδιοκτήτη - διευθυντή τον Δημήτρη Γιατράκο και διευθυντή σύνταξης τον Διονύση Πανίτσα. Την συνέχισε ο Διονύσης Πανίτσας (1909 - 1979), τώρα οι κληρονόμοι του.
Εκτελωνιστής. Ο Νίκος Βελιώτης, εκτελωνιστής στο επάγγελμα και διευθυντής της ομώνυμης εφημερίδας, εξέδωσε τα «ΘΑΛΑΣΣΟΠΟΥΛΙΑ» στην σειρά των εκδόσεων «ΠΕΙΡΑΪΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ», 1955. Το εξώφυλλο είχε φιλοτεχνήσει ο πειραιώτης ζωγράφος και σκιτσογράφος Παύλος Παυλίδης ο οποίος πέθανε στην Χαλκιδική που παραθέριζε, στις 8.8.1979.

Περιοδικά. 
Πνευματική Πορεία, κυκλοφόρησε στα 1953 έως το 1956 με εκδότη - διευθυντή τον Δημήτρη Γιατράκο (1921 - 1988) και (μέχρι το τεύχος 8) επιμελητή ύλης τον Γιάννη Χατζημανωλάκη. Ο Γιατράκος μετά την Μαράσλειο Παιδαγωγική Ακαδημία φοίτησε στην Νομική Σχολή Αθηνών και εντάχθηκε στον δικαστικό κλάδο, οπότε και η αστεία αλλαγή του τίτλου του περιοδικού σε «Η Φωνή του Ειρηνοδίκου».

Διαλέξεις.
Χαράλαμπος (Λάμπης) Βολανάκης, 1901 - 1982, μέλος της Στέγης και κάποια χρόνια αντιπρόεδρός της. Έκανε αρκετές διαλέξεις. Έδρασε σε πολλά επίπεδα, ήταν μέλος σε σωματεία και συγγραφέας (μεταξύ των οποίων «Θητεία πάνω στη γη», 1957 και «Μυστικός Δείπνος» 1961).

Γιάννης Χατζημανωλάκης (γεν. 5.8.1933), στα αρχικά στάδια της πνευματικής παρουσίας του ήταν δημοσιογράφος, λογοτέχνης, κριτικός, επιμελητής ύλης, μέλος της Στέγης από το 1953, πρόεδρος Φ.Σ.Π. στο διάστημα 6.7.1966 - 15 Μαρτίου 2012.
Αργύρης Κωστέας, ως κάτοικος της συνοικίας του Πειραιά «Λάκκα ή Γούβα ή Μάντρα του Βάβουλα», οδός Καραΐσκου, ασχολήθηκε πολύ με την περιοχή. Ήταν υπεύθυνος επί της ύλης στο περιοδικό ΠΛΑΤΩΝ του ομώνυμου Φυσιολατρικού Μορφωτικού Συλλόγου. 

Στέλιος Γεράνης, ποιητής, (1920 - 1993).
Γρηγόρης Θεοχάρης (1907 - 1982), δικηγόρος, πρόεδρος Φ.Σ.Π. στο διάστημα 20.12.1931 - 7.2.1965.
Δαμιανός Στρουμπούλης (1919 - 1995), θεολόγος, πρόεδρος Φ.Σ.Π. στο διάστημα 7.2.1965 - 6.7.1966.

Θέατρα.

Αντι-λαϊκό. Το Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο ιδρύθηκε στα 1955 από τον Μάνο Κατράκη (1908 - 1984). Στο τέλος της ίδιας χρονιάς, στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιώς έπαιξε το έργο «Η τραγωδία του Λόρδου Βύρωνος (ή ο Λόρδος Βύρων)» που έγραψε ο δημοσιογράφος, κριτικός, μουσουργός και θεατρικός συγγραφέας Μανώλης Σκουλούδης (1901 - 1989). Μετά ανέβασε το έργο «Το τέλος του ταξιδιού» του Σέριφ και κατέληξε (30.11.1955) με το έργο «Ο μονοσάνδαλος» του Νίκου Τσεκούρα (1911 - 2009). Στον πειραϊκό τύπο καταγράφονται συζητήσεις κι αντιδράσεις για την παρουσία του Κατράκη στο Δημοτικό επειδή «η δεσποτική απ’ αυτόν μονοπώλησή του είχαν δημιουργήσει πολλές αξιώσεις». Διαμαρτυρήθηκε και η Στέγη, τονίζοντας ότι δεν μένει αδιάφορη με την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου να παραχωρηθεί το Δημοτικό σε όλη την χειμερινή περίοδο «εις ένα και μοναδικόν καλλιτεχνικόν συγκρότημα, αποκλειομένης ούτω καθ’ ολοκληρίαν της στεγάσεως εις αυτό του Εθνικού Θεάτρου, της Λυρικής Σκηνής, αλλά και της τοπικής θεατρικής κινήσεως του κ. Λεμού». Ίσως αυτό οφείλεται στην εύνοια η οποία έδειξε η δημοτική αρχή που συμπαθούσε την αριστερή ιδεολογία του θιασάρχη και στην πολιτικά αντίθετη τοποθέτηση ορισμένης τάξης των αστών Πειραιωτών και των εφημερίδων. 
Θίασος Λεμού. Ιδρύθηκε στα 1944 από τον Αδαμάντιο Λεμό (1916 - 2006). Επί πολλά χρόνια ήταν κάτοικος του Πειραιά. Στα τέλη του 1953 απεφάσισε να προσεγγίσει τον Μιχάλη Μπακούρη, τον Δευκαλίωνα Ρεδιάδη και τον Ανδρέα Κρητικό ώστε να του παραχωρηθεί η αίθουσα του Πειραϊκού Συνδέσμου για τον θίασό του. Έτσι είχαμε παραστάσεις στις χειμερινές περιόδους 1953-1954, 1954-1955 και 1955-1956. Παίχτηκαν αρκετά έργα με μεγάλο αριθμό συμμετεχόντων ηθοποιών. Στα 1955 έκανε προσπάθειες να μεταφερθεί στο Δημοτικό Θέατρο, επικοινώνησε με τον Νικηφόρο Βρεττάκο που ως δημοτικός σύμβουλος είχε την ευθύνη στην επιτροπή του θεάτρου αλλά ο χώρος δόθηκε στον Μάνο Κατράκη (3.6.1955). Έπαιξε στον Πειραϊκό το έργο «Νυφιάτικο τραγούδι» του Νότη Περγιάλη (1920 - 2009, είχε γράψει και το έργο: Το κορίτσι με το κορδελάκι, που έπαιξε ο Μάνος Κατράκης). Μετά το έργο «Ο Θεόφιλος και οι κληρονόμοι του» του Μιχάλη Κουνελάκη, την κωμωδία του Δημ. Τζεφρώνη «Η λίμνη των δολαρίων», το δράμα «Η Κασσιανή» του Δ. Βενιέρη διασκευασμένο από τον Δημήτρη Γιαννουκάκη και το ειδύλλιο «Μαρία Πενταγιώτισσα» σε διασκευή πάλι του Γιαννουκάκη. Ύστερα έφυγε από τον Πειραϊκό Σύνδεσμο. Η διένεξη και ο ανταγωνισμός με τον Κατράκη υπήρξε αφορμή πολλών δημοσιευμάτων.    
Θίασος Φίλιου. Ίσως εννοεί τον θίασο που ίδρυσε στα 1947 ο Φίλιος Φιλιππίδης (1916 - 1981).

ΕΦΗΜΕΡΙΔΕΣ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΩΡΑ: «Ζήτω το νέο κόμμα ... του Καραμανλή (όχι του Μαρκεζίνη)».
ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΠΕΙΡΑΙΩΤΩΝ : «Άλαλα τα χείλη των ασεβών».
ΝΕΟΙ ΣΚΟΠΟΙ: «Γηράσκουν αναμάρτητοι».
ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΟΣ: «Προ τριακονταετίας : - Εντός ολίγου, η εφημερίς μας θα εκδίδεται … εξασέλιδος».
ΔΗΜΟΤΗΣ: «Εις τον Διαγωνισμόν μας των Καλλιστείων Πειραιώς εξελέγη Μίστερ Πειραιεύς ο κ. Α. Κωστέας».
ΕΚΤΕΛΩΝΙΣΤΗΣ: «Ο διευθυντής μας κ. Ν. Βελιώτης, μετά την επιτυχίαν του βιβλίου του, απεχώρησε της εφημερίδος μας, προκειμένου εις το εξής να ασχοληθή με τα θαλασσοπούλια και τις … γοργόνες».

ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ: «Από του επομένου τεύχους, αλλάζουμε τίτλο. Ο νέος μας τίτλος θα είναι: «Η Φωνή του Ειρηνοδίκου».

ΔΙΑΛΕΞΕΙΣ
Λ. ΒΟΛΟΝΑΚΗΣ: «Περί της φυλής των Αρμενίων, Εβραίων, Βεδουΐνων, Ζουλού, Πυγμαίων, Λαπόνων, Μογγόλων, Ίνκας, Ινδοκινέζων, κτλ. κτλ.».
ΧΑΤΖΗΜΑΝΩΛΑΚΗΣ: «Όταν έπαιζα βόλους με τον Γκιουζέπε Βέρντι».
ΚΩΣΤΕΑΣ: «Πως κατέκτησα την κορυφή της Γούβας του Βάβουλα».
ΓΕΡΑΝΗΣ: «Ειρήνη Υμίν».
ΘΕΟΧΑΡΗΣ: «Γιατί αγαπάμε την Καλλιτεχνική Εστία αλλά είμεθα και υπέρ της Φιλολογικής Στέγης».
ΣΤΡΟΥΜΠΟΥΛΗΣ: «Ανάλυσις του συναισθήματος: Θα ζήσω εις την έρημον με αγιάννην τον Νηστευτήν, το ύπαιθρον και όχι με Στέγην». 

ΘΕΑΤΡΑ
ΑΝΤΙ-ΛΑΪΚΟ: «Ο Άνθρωπος που κάνει κορδελάκια».
ΛΕΜΟΥ: «Κάτω οι λόρδοι» (Βύρωνες;)
ΠΑΛΛΑΣ: (Θίασος Φίλιου). «Τι κάνει ο άνθρωπος για να βγάλει το ψωμί του».