Μία αίτηση χήρας υπαλλήλου του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς από την περίοδο της κατοχής.

                                                                                 Γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης.

Υπάρχουν κάποια παλιά πειραιώτικα έγγραφα συνταγμένα στην διάρκεια της κατοχής και λίγο μετά, που απευθύνονται σε ανώτερα υπηρεσιακά κλιμάκια πάσης φύσεως. Αποδέκτες οργανισμοί, δημοτικές και δημόσιες αρχές, βουλευτές, υπουργοί, ο ίδιος ο Πρωθυπουργός.

Διαβάζοντάς τα μπορούμε κάλλιστα να τα χαρακτηρίσουμε ως «δυνατές κραυγές αγωνίας» εκφρασμένες 

σε χαρτί γραφομηχανής. Στα κείμενα καθρεφτίζονται τα παράπονα, οι στεναχώριες, η αγανάκτηση, η δυστυχία, η εκμετάλλευση, τα άγχη των παθόντων και εκφράζονται σχόλια, υποδείξεις, αιτήσεις για βοήθεια, προτάσεις για επίλυση των όποιων προβλημάτων που συσσώρευσε ο πόλεμος.

Δεν σώζονται σήμερα πολλές τέτοιες επιστολές, η ιστορία τις κατέταξε στο περιθώριο δίνοντας σημασία στα μεγάλα, περιεκτικά γεγονότα.

Αξία όμως έχει και η λεπτομέρεια αφού έτσι βλέπουμε τα θλιβερά αποτελέσματα της βίας στην καθημερινότητα του απλού πολίτη: πώς από οποιαδήποτε αιτία άλλαξαν οι ρυθμοί της ζωής του και με ποιο απεγνωσμένο τρόπο προσπάθησε να ξεπεράσει το θέμα που τον βασάνιζε.

Πέντε κείμενα με αντίστοιχο περιεχόμενο παρουσίασα από το προσωπικό μου αρχείο στο περιοδικό ΠΕΙΡΑΪΚΟ ΟΡΟΣΗΜΟ, τριμηνιαία έκδοση του Συλλόγου «Οι Φίλοι του Αρχαιολογικού Μουσείου Πειραιά», τεύχος 25, Οκτώβριος - Νοέμβρος - Δεκέμβριος 2008, σ. 14 - 15. 

   

Παρακάτω αναδημοσιεύεται σε πλήρη μορφή το σπάνιο ιδιωτικό έγγραφο με την παράκληση μιάς γυναίκας εν χηρεία. Ο σύζυγός της, υπάλληλος του Ο.Λ.Π., κηρύχθηκε αγνοούμενος σε βύθιση πλοίου από συμμαχικό υποβρύχιο οπότε εκείνη διεκδίκησε από τον Οργανισμό τις αποδοχές του. 

ΑΙΤΗΣΙΣ

Σταμάτας χήρας Κυριάκου Φουντικάκου, υπαλλήλου Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς (Γραμματέως Β.΄).-

ΠΕΡΙ

Χορηγήσεως των καθυστερουμένων αποδοχών από τον Μάρτιον 1942 μέχρι σήμερον.-

Εν Πειραιεί τη 24/10/1943.-

ΠΡΟΣ

Τον Εξοχώτατον Πρόεδρον της Κυβερνήσεως κ. Ιωάννην Ράλλην.

Α θ ή ν α ς.

Κύριε Πρόεδρε,

Λαμβάνω την τιμήν να φέρω εις γνώσιν υμίν τα

κάτωθι: Την 28ην Φεβρουαρίου 1942 ο σύζυγός μου

Κυριάκος Ιωάννου Φουντικάκος υπάλληλος του Οργα-

νισμού Λιμένος Πειραιώς (Γραμματεύς Β.΄) ταξιδεύων

με κανονικήν άδειαν δια την Πατρίδα μας Γερολιμένα

Λακωνίας με το βενζινόπλοιον Κ. Μαστρογιάννης και

αναχωρήσας εκ Πειραιώς μαζύ με 69 άτομα δια Γερο-

λιμένα, την επομένην ημέραν έξωθι του Γέρακα της

Μονεμβασίας ετορπιλίσθην υπό Αγγλικών Υποβρυχίων

και εκ των επιβαινόντων εξεβράσθησαν μόνον οκτώ

(8) πτώματα μεταξύ την εκφρασθέτων πτωμάτων δεν

ήτο του συζύγου μου η τύχη (61) εξήκοντα ενός ατό-

μου αγνοείται εξεβράσθην αλλού; Επήγαν μετά του

βενζινοπλοίου εις τον βυθόν της θαλάσσης; περισυ-

νελλέγησαν υπό του υποβρυχίου; ουδείς δύναται να

το πιστοποιήση. Αι τοπικαί Αρχαί και αι ιδικαί

μας επί τόπου [ουδέν] εύρεν και ουδέν εξηκρίβωσαν. Αι ενέρ

γειαί μας δια του Ερυθρού Σταυρού ουδεμίαν πληρο-

φορίαν μας παρέσχον μέχρι σήμερον.-

Κύριε Πρόεδρε,

Δι’ επανειλημμένων μου αναφορών προσέφυγα εις τον

Οργανισμόν Λιμένος δια να πάρω τας αποδοχάς του

συζύγου μου, εστάθην αδύνατον να μου τας παραχωρή-

σουν από τον Μάρτιον του 1942, έκτοτε δια να ζήσω

μετά των τριών ανηλίκων τέκνων μου Ειρήνης 8 ετών,

Βασιλικής 5 ετών και Δρακούλη 3 ετών, επώλησα όλα

τα υπάρχοντά μου. Εξαντληθείσα τελείως οικονομικώς

καταφεύγουσα προς Υμάς ζητώ την σωτηρίαν μου μετά

της οικογενείας μου και παρακαλώ όπως διαταχθή ο

Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς και μοι καταβάλη τας

αποδοχάς του έκτοτε μέχρι σήμερον και να συνεχίση

καταβάλον ταύτας ως τούτο γίνεται δια τους εν πο-

λέμω πεσόντας  και αγνοουμένους, δυνάμει του 2650/

1940 Α.Ν.2666/40 [ο οποίος αφού προστατεύει] και βομβοπλήκτους και τας οικογενείας τούτων

δίκαιον είναι να προστατευθώσι και οι εν θαλάσση παθόντες και

αγνοούμενοι [και] αι οικογένειαι τούτων και να θεωρηθώσι και ούτοι

ως εκ του πολέμου παθόντες και να τύχωσι και αι οικογένειαι τού-

των των αυτών ευεργετημάτων παραχώρησιν αποδοχών, συντάξεως.-

Κύριε Πρόεδρε,

Δεν θα εχρεωκόπουν εκ των αποδοχών του συζύγου μου, ο Κύριος

Πρόεδρος ανεγνώρισεν το δίκαιόν μου αλλά δεν έχει Νόμον να στηρι-

χθή ως μοι έλεγεν και έχω υποβάλει σωρείαν πιστοποιητικών αναφο-

ρών και υπομνημάτων χωρίς τίποτε μέχρι σήμερον να ίδω. Απελπισθεί-

σα καταφεύγω προς Υμάς, είμαι βεβαία ότι θα δώσητε εντολήν προς

τον κ. επί των Σιδηροδρόμων Υπουργόν εν τη αρμοδιότητά του υπάγε-

ται ο Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς και θα διατάξη τον κ. Πρόεδρον

να μοι χορηγήση και χορηγή μελλοντικώς τας αποδοχάς του συζύγου μου

και θέλετε κάμει και δι’ εμέ και την οικογένειάν μου ότι μέχρι σή-

μερον έχητε διατάξει και δια τόσας άλλας δεινοπαθούσας εκ του πολέμου

οικογενείας και θέλω μετά των τέκνων μου σας ευγνωμονώ.-

 

Ευπειθεστάτη

Η Α ι τ ο ύ σ α.

Σταμ. Κυριακ. Φουντικάκου.

Ο Ιωάννης Δημητρίου Ράλλης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1878 και πέθανε στις φυλακές Αβέρωφ την 

26 Οκτωβρίου 1946.

Από το έγγραφο μαθαίνουμε ότι ο Ο.Λ.Π. ανήκε στην δικαιοδοσία του «επί των Σιδηροδρόμων Υπουργού». Το Υπουργείο Σιδηροδρόμων και Αυτοκινήτων είχε συσταθεί τα προπολεμικά χρόνια. Υπουργός από τις 

14 Αυγούστου 1936 έως 12 Δεκεμβρίου 1938 ήταν ο Γεώργιος Σπυρίδωνος στην θέση του οποίου, μετά την παραίτησή του διορίστηκε ο Γ. Νικολαΐδης. Στην πρώτη κατοχική κυβέρνηση του Γεωργίου Τσολάκογλου, 29 Απριλίου 1941, υπουργός Σιδηροδρόμων και Συγκοινωνιών έγινε ο υποστράτηγος Σωτήριος Μουτούσης. Την θέση διατήρησε ο Μουτούσης και επί κυβερνήσεως Κωνσταντίνου Λογοθετόπουλου (από 2 Δεκεμβρίου 1942), που χρημάτισε επίσης και προσωρινός υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας (υφυπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας υπήρχε από το 1936, επίσημα το υπουργείο ιδρύθηκε στα 1944) μέχρι της παραίτηση της κυβέρνησης στις 7 Απριλίου 1943. Στην κυβέρνηση Ράλλη υπουργός Συγκοινωνίας ήταν ο Αγησίλαος Γέροντας.

Πρόεδροι του ΟΛΠ την περίοδο εκείνη διατέλεσαν οι Αγαμέμνων Μεταξάς (από 5/11/1941 έως 20/2/1943) και Δημήτριος Πετρίτης (από 20/2/1943 έως 27/11/1944).

Για μας σήμερα μένει η πικρή γεύση ότι δεν γνωρίζουμε την άμεση κατάληξη της υπόθεσης. Το επώνυμο Φουντικάκος διατηρείται στον Πειραιά.