ΝΕΑ ΣΚΕΨΗ: ένα πειραιώτικο περιοδικό του 1925

[Πρώτα τεύχη λογοτεχνικών περιοδικών]

Ερευνά και γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης. Δημοσιογράφος - Συλλέκτης. Ανεξάρτητος ερευνητής πειραϊκής ιστορίας και λογοτεχνίας.

Στην σειρά «Πρώτα τεύχη λογοτεχνικών περιοδικών» που δημοσίευα στο περιοδικό Αντι-Παραθέσεις Σκέψης Λόγου Τέχνης της Μαντώς Κατσουλού, είχα παρουσιάσει το περιοδικό ΝΕΑ ΣΚΕΨΗ στο τεύχος 27, Απρίλιος - Μάϊος 2004. Σελ. 26-27.
Αντιγράφω ό,τι τυπώθηκε με ελάχιστες διορθώσεις (από μικρά στα κεφαλαία γράμματα, επεκτάσεις κειμένων κ.λπ.)

 

Συνεχίζοντας την ξενάγησή μας στα παλιά, δυσκολοθώρητα πλέον λογοτεχνικά περιοδικά θα σταθούμε αναλυτικά στη ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ, τη ΝΕΑ ΣΚΕΨΗ.
Το πρώτο φύλλο με χρονολογία Γεννάρης 1925 φαίνεται να κυκλοφόρησε στα τέλη του 1924 ή αρχές του 1925 στην Αθήνα (Γραφεία Χ. Τρικούπη 89). Τιμή φύλλου δρ. 3, σχήμα 17,5Χ25, εξώφυλλο πράσινο, εκδότες Φ. Αστεριώτης (στο εξώφυλλο Β. ΑΣΤΕΡΙΩΤΗΣ) και Α. ΧΡΗΣΤΙΔΗΣ εσωτερικές σελίδες 16 (οι 3 σελίδες του πράσινου καλύμματος είναι άγραφες). Τυπώθηκε στον Κόσμο, Στοά Πάππου 6-10.
Εύκολα καταλαβαίνουμε από τα περιεχόμενα την ιδεολογική - προς τα αριστερά - κατεύθυνση του εντύπου.
Η ΝΕΑ ΣΚΕΨΗ ήταν «η πρώτη προοδευτική επιθεώρηση που βγήκε στον Πειραιά». «Την επιθεώρηση αυτή την απέσυραν τότε από την κυκλοφορία, για ωρισμένα δημοσιεύματά της, όργανα της Κυβερνήσεως Κονδύλη και το γεγονός αυτό προκάλεσε τις διαμαρτυρίες όλων σχεδόν των διανοουμένων της χώρας» (Λεύκωμα Πειραιώς, 1958, σελ. 68). Έτσι το τέλος της ήταν προδιαγεγραμμένο. Διακόπηκε μάλλον στο τρίτο φύλλο.
Την εισαγωγή κάνει το ποίημα ΝΕΑ ΣΚΕΨΗ του Ρήγα Γκόλφη (Δημ. Δημητριάδη) που αναφέρεται στον ακριβό τόπο της μνήμης του: «και θέλω, τόπε μου ακριβέ, τώρα που πίσω φτάνω, να μη σε βρω λιγόπιστο…Σκέψη ο καρδιοσεισμός σ’ όλα τα ερείπια του παλιού του κόσμου ας φέξη επάνω να γίνη εξιλασμός» (σελ. 1).
Τα ΑΔΕΣΠΟΤΑ ΣΚΥΛΛΙΑ του συριανού Βελισσάριου Φρέρη (η γυναίκα του Μαρίκα, Κρητικιά, ήταν φίλη μου για πολλά χρόνια) ξαφνιάζουν με την τόλμη και την ευθύτητα του λόγου, πράγμα που δεν περιμένουμε να δούμε τυπωμένα – ούτε καν γραμμένα – σε μια τέτοια εποχή! (σελ. 2-3 και η μισή 4).
Το ποίημα ΕΛΕΓΕΙΑΚΟ αφιερώνει ο Νίκος Λαΐδης «Στο φίλο μου σύντροφο Κώστα Γκοντίνο, που τελείωσε τη βασανισμένη ζωή του, πέρσυ με μια σφαίρα στον κρόταφο, όντας φτισικός και υποφέροντας από μεγάλη δύσπνοια.» (σελ. 4).
Στην σελ. 5, βρίσκουμε τα ποιήματα «Α ΜΙΑ ΚΡΑΥΓΗ…» του Τάσσου Ι. Δόντη (στο αντίτυπό μου τρεις διορθώσεις με μολύβι) και «ΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ του Herbert Kayser, Ελληνική απόδοση Απ. Ν. Μαγγανάρη. Ο ίδιος μετέφρασε και ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΕΡΓΑΤΗ, ΓΕΡΜΑΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ, του Oscar Wiener στο τέλος της σελίδας 7. Πιο πριν, στις 6 και 7, στη στήλη ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ, ο Ν. Γ. Κατηφόρης αναλύει σύντομα το θέμα ΗΘΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΙΚΗΣ ΤΕΧΝΗΣ.
Ο εικοσάχρονος τότε Χρήστος Λεβάντας (Κυριάκος Χατζηδάκης, 1904-1975) έγραψε ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ Τ’ ΑΝΕΜΟΥ), σελ. 8-9, κραυγαλέο διήγημα για την κοινωνική ανισότητα. Ακολουθούν τα ποιήματα ΟΙ ΜΟΝΟΛΟΓΟΙ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ του Marc de Larregy, μετάφραση Γιάννη Κουγιούλη, ο ΒΡΑΧΝΑΣ του Γιάννη Μπαρούνα και οι ΠΛΗΓΕΣ ΠΟΥ ΣΤΑΖΟΥΝ, ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ του Αγγ. Μεντζελίδη, όπου διαβάζουμε: Κάτι αγκαλιάζει τις βροντές και μαζί, φωνάζοντας, ξεσπάνε στ’ άπειρο.. Κάτι τρίζει… Οι σιδερένιες πλευρές της Γης σπάζουνε πονάνε… Ξεπετιούνται θαμένοι ζωντανοί, απ’ τα πέτρινα σπλάχνα της : ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΝΕΚΡΩΝ!... Σφιχταγκάλιασμα… Ένα φιλί απέραντο… Και στο βάθος, το πρώτο φιλί του φωτός προς το σκοτάδι… Ένα γέλιο, ένα τραγούδι τρέχει μανιακά ως πέρα ως πού; …….. Στο πρωινό φως, μια φλογέρα, ξεκουράζει τους ΗΡΩΕΣ… Κορινθία-Αύγουστος 1924 (σελ. 10).
Ένα δυνατό απόσπασμα από το έργο ΜΙΚΡΟΑΣΤΟΙ του Μαξίμου Γκόρκυ. «…Η σκηνή αυτή είνε μια εικόνα της ηθικής μιζέριας, που τυλίγει τους ήρωες ο Γκόρκυ σ’ όλο το δράμα…» εκτυλίσσεται στις σελ. 11-13, σε μετάφραση Σταύρου Λεύκα.
Στίχοι του Jean Camora ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑ, τρεις τίτλοι νέων βιβλίων και κάποιες ξένες εκδόσεις επαναστατικής φιλολογίας στη Γαλλία και στο Βέλγιο από τον Β. Καστριώτη κλείνουν τη σελίδα 14. [Π. ΠΙΚΡΟΥ Σαν θα γίνουμε άνθρωποι, διηγήματα. ΡΗΓΑ ΓΚΟΛΦΗ Στο γύρισμα της Ρίμας, τραγούδια. Αναγγέλουμε να βγη «Η τέχνη για τις μάζες» του Π. ΠΕΤΡΙΤΗ]
Τα ΑΠΟΛΕΙΠΑ ΛΟΓΙΑ εξηγούν τους βασικούς λόγους της έκδοσης. Η «ΝΕΑ ΣΚΕΨΗ» δε βγαίνει για να προστέσει ένα νούμερο ακόμα στην ιστορία των φιλολογικών περιοδικών του τόπου. Ούτε επιχείρηση είναι, γιατί τ’ αγνά παιδιά, που ανέλαβαν με τις οικονομίες τους την έκδοσι δεν είχαν τον καιρό να σκεφτούν τέτιο πράμα. Ούτε σε καμιά ομάδα νεαρών φιλολόγων, που ζητούν να επιβάλλουν τα ονοματάκια τους στην κοινή συνείδηση, ανήκει η «Νέα Σκέψη» γιατί οι συντάκτες της δεν είναι ωρισμένοι. Το περιοδικό τούτο δεν είναι παρά ένας βωμός λατρείας των επαναστατικών ιδανικών, δεν είναι παρά ένας ναός της επαναστατικής τέχνης. Η ¨Νέα Σκέψη» δεν έχει σχέση με κανένα πρόσωπο. Ανήκει στην επανάσταση κι’ αυτό ας το ξέρουν καλά όσοι θαν τήνε παρακολουθήσουν, Μοιραία σύμπτωση και τίποτε άλλο μπορεί να χαρακτηριστή ότι την ίδρυσή της ανέλαβαν ωρισμένα πρόσωπα και όχι άλλα. Πάντα θα έβγαινε η «Νέα Σκέψη» είτε με το όνομα αυτό είτε με άλλο. Γιατί τήνε καλεί στη δράση όχι το Α ή Β πρόσωπο, αλλά η ανάγκη των πραγμάτων. Και τα πράγματα σήμερα στρέφονται με δύναμη ακατανίκητη προς τ’ αριστερά με το βλέμμα στηλωμένο στη Μόσχα. Μια τέτια πραγματικότητα αν δεν συγκινεί την πλειονότητα των διανοουμένων, αυτό δε σημαίνει πως και μια μειονότης θα έμενε ασυγκίνητη κι’ αυτή. Και μια που θα υπάρχει η μειονότης των επαναστατημένων διανοουμένων αναγκαία θα ήταν η ύπαρξη του οργάνου των ως οργάνου απαραιτήτου για τη φωνή των πραγμάτων. Έτσι λοιπόν, η «Νέα Σκέψη» είναι γέννημα της επαναστατικής στροφής, που για τους μη τυφλούς παίρνει η εποχή μας.
Και γι’ αυτό είπαμε πιο πάνω πως η «Νέα Σκέψη» δεν είναι ούτε νούμερο, ούτε επιχείρηση ούτε ανήκει σε πρόσωπα και γι’ αυτό ξαναλέμε εδώ πως η «Νέα Σκέψη» ανήκει σύψυχη στην επανάσταση και μόνο, Και μια που τέτιοι είναι οι λόγοι της εμφάνισης του περιοδικού αυτού φανερώτατο είναι και το πρόγραμμα πάνου στο οποίο θα στηρίξει τη δράση του,
Δυο είναι ο αντικειμενικοί σκοποί, που η «Νέα Σκέψη» θα προσπαθήσει να φτάσει Πρώτα να εκδηλώσει την επαναστατική προσπάθεια της εποχής δια της τέχνης κι ύστερα να την υποβοηθήση. Και αυτά θα κατορθωθούν με την παρέλαση της επαναστατικής εργασίας των συγγραφέων της τάξης μας με την υποβοήθηση της ανάπτυξης των νέων κ’ αγνώστων ταλέντων, τη μετάφραση επαναστατικής ευρωπαϊκής φιλολογίας και επισκόπηση της επαναστατικής τέχνης της Ευρώπης και τέλος με την ίδρυση ειδικής στήλης «Ελεύθερες Απόψεις» όπου θα δημοσιεύεται κάθε σοβαρή εργασία πάνω στα προβλήματα που ανοίγονται για τη μεταπολεμική τέχνη, στην προσπάθειά της να παρακολουθήσει την επαναστατική στροφή της εποχής ή και άλλα σχετικά ζητήματα. Τέλος για να επικοινωνήσομε αμεσώτερα με τα πράγματα, επειδή οι καιροί είναι βιαστικοί και δεν επιτρέπεται οι επαναστάτες διανοούμενοι να μένουν σε αριστοκρατική ουδετερότητα από την τρέχουσα κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα ανοίγομε σελίδα πολεμικής, τη «Μαύρη Σελίδα» που θ’ αφιερωθή στο μαστίγωμα της κρατικής βίας κατά των επαναστατών ή στην καυτηρίαση των άλλων βρωμερών εκδηλώσεων της αστικής Κοινωνίας. Όσο για την κριτική του περιοδικού έχομε να πούμε μ’ όλη την ειλικρίνεια ότι δε θ’ ασχοληθή μονάχα με την τεχνική πλευρά των έργων τέχνης, αλλά θα τα εξετάσει και από την άποψη της επαναστατικής σκοπιμότητας· ώστε ας φυλαχτούν οι συγγραφείς που εξακολουθούν να ωραιολογούν και να ερωτολογούν χωρίς ν’ αντιλαμβάνονται το κοινωνικό δράμα.
ΚΑΙ ΤΟΥΤΟ είναι ανάγκη να πούμε: ότι αν στη «Νέα Σκέψη» δε φαίνονται υπεύθυνα ονόματα αυτό δε συμβαίνει γιατί οι τωρινοί ιδρυτές της φοβούνται ν’ αναλάβουν την ευθύνη του έργου των, αλλά για να δοθή στο περιοδικό μια τελείως απρόσωπη μορφή. Έχομε τη γνώμη πως τα ονόματα στα περιοδικά φαντάζουν για τους απέξω όπως σκυλιά, που φυλάνε, έξω από το σπίτι του αφέντη. Κι’ η «Νέα Σκέψη» δεν έχει αφεντικό. Η απροσωπία της οφείλεται στη διάθεση των ιδρυτών της να δώσουν ένα λογοτεχνικό περιοδικό στην επανάσταση κι’ αυτό θα κατορθωθή μόνο σαν κάθε επαναστάτης τεχνίτης ή σαν κάθε τεχνίτης, που έγραψε κάτι επαναστατικό αισθάνεται δικό του το περιοδικό.
Τέλος για τους απλοϊκωτέρους ανάγκη να προσθέσομε ότι από τα παραπάνω μας λόγια δεν πρέπει να νομιστή ότι η «Νέα Σκέψη» είναι μύλος δίχως μυλωνά όπου θα μπουν οι σκύλοι ν’ αλέσουν χωρίς να δώσουν αλεστικά. Μ’ άλλα λόγια αν θέλομε να ενθαρρύνομε την επαναστατική τέχνη δεν έπεται μ’ αυτό πως θ’ αμελήσομε ή θα παραβλέψομε την έννοια της Τέχνης, Αλίμονο τότε. Για επαναστάτες τεχνίτες το όνομα της Τέχνης είναι ιερό κι’ όπως πρεσβεύουν ότι για την εποχή μας δεν μπορεί να υπάρξει Τέχνη χωρίς επανάσταση, άλλο τόσο πρεσβεύουν ότι δεν εννοείται καθόλου επαναστατική τέχνη, που δεν είναι πρώτα Τέχνη. Κι’ από την άποψη αυτή η «Νέα Σκέψη» θα φανή πολύ αυστηρή.
Στην τελευταία σελίδα, την 16^η, η ΜΑΥΡΗ ΣΕΛΙΔΑ αναφέρεται στην καταπίεση των φτωχών εργατών και διανοουμένων «γιατί θέλησαν να υψώσουν τη φωνή τους κατά της αδικίας»… «Και οι κλακέρ του Κράτους, οι εκλεκτοί λόγιοι, οι Λιδωρίκηδες και οι Χορν ηύρανε την ευκαιρία να επιδειχτούνε αυτοί, και το πνεύμα τους. Αν δεν έκαναν έτσι τότε γιατί διάολο πήρανε τα αριστεία; Ορίστε; …Και ο Μπιντού μίλησε για τη Φιλολογία, μίλησε για το Μιλιταρισμό μίλησε για τα σχέδια της νέας εκστρατείας για τα πετρέλαια της Μοσσούλης που ετοιμάζουνε οι διάφοροι Μπιντού. Ο άνθρωπος έκανε τη δουλιά του. Ο κ. Κονδύλης για τούτο, του παρέθεσε πλούσιο γεύμα, κατά τα διαλλείματα του οποίου οι «εκλεχτοί λόγιοι» επαιάνιζον!..».
Επιταγές και ότι αφορά το οικονομικό μέρος του περιοδικού. Α. ΧΡΗΣΤΙΔΗΣ Νεοσοίκων 13 Πειραιά. Ύλη και ότι αφορά το φιλολογικό μέρος του περιοδικού “ΝΕΑ ΣΚΕΨΗ„ Χαρ. Τρικούπη 89 Αθήνα.

ΣΧΟΛΙΑ
Φώτος Αστεριώτης ήταν το ψευδώνυμο του μαθηματικού Τάσ[σ]ου Ι. Βουλόδημου (1904-1994) που υπήρξε ιδρυτής της Σχολής Μηχανικών «Αρχιμήδης» (1933), βουλευτή στις δεκαετίες ’50, ’60 και δήμαρχος Πειραιά (1975-1978).
Αν δεν είναι αληθινό το όνομα Α. ΧΡΗΣΤΙΔΗΣ, ίσως να πρόκειται για τον Χρήστο Λεβάντα ο οποίος ξέρω ότι είχε τόπο κατοικίας την εποχή εκείνη στην οδό Νεωσοίκων. Στα τέλη του 1927 στο Πειραϊκόν Ημερολόγιον του 1928 που επιμελήθηκε, σελ. 130, έγραψε για τον εαυτό του: «Διετέλεσε επιμελητής της μηνιαίας επιθεωρήσεως της επαναστατικής τέχνης «Νέα Σκέψη» που βγήκε στην Αθήνα στο 1925 και επαύθη καταδιωχθείσα».
Αργότερα, στα 1973 ο Χρήστος Λεβάντας θυμάται: Ο μεσοπολεμικός Πειραιάς είχε και τα τεχνικά, φυσιολατρικά δελτία και περιοδικά του. Εκτός από τους «Μ π ο έ μ» του 1920, τον «Π ε ι ρ α ϊ κ ό Έ σ π ε ρ ο» το 1923, του Ν. Αποστολίδη, την πρωτοπορούσα «Νέα Σκέψη» του 1926 [λάθος,1925] (εκδότης - δ)ντής ο Φώτος Αστεριώτης, ψευδ. του ποιητή και καθηγητή Τάσου Βουλόδημου) – συνεργαζόταν σ’ αυτό ο Ρήγας Γκόλφης, ο Β. Φρέρης, ο Ν. Κατηφόρης, ο Γ. Τσουκαλάς, ο Απ. Μαγκανάρης, ο υποφαινόμενος κ.ά. Η έκδοσί της είχε προαγγελθή με εντυπωσιακό μανιφέστο, πούχε δημοσιευθή στον «Ελεύθερο Τύπο», την πιο έγκυρη τότε αθηναϊκή εφημερίδα και διακόπηκε στο γ΄ φύλλο της, όταν ετούτο κατασχέθηκε επί Κυβερνήσεως Γ. Κονδύλη – το έγκυρο περιοδικό μελέτης και στοχασμού «Δ ι α ν ό η σ η» … [Χρήστου Λεβάντα, Εν ώρα Λυκόφωτος, Η Πειραϊκή δημοσιογραφία κατά τα χρόνια του μεσοπολέμου (1920-1940), Ανάτυπο εκ της «Φωνής του Πειραιώς» (29ης Δεκεμβρίου 1973)]
Μπιντού: Ο Henry Bidou, 28.6.1873-14.2.1943, Γάλλος συγγραφέας, κριτικός λογοτεχνίας, πολεμικός ανταποκριτής. Αναφέρεται στο περιοδικό Μπουκέτο, 7 Φεβρουαρίου 1929 με δυο σύντομα ανέκδοτα για την φιλαργυρία του.

Φτερά: ένα πειραιώτικο περιοδικό του 1945

[Πρώτα τεύχη λογοτεχνικών περιοδικών]

Ερευνά και γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης. Δημοσιογράφος - Συλλέκτης. Ανεξάρτητος ερευνητής πειραϊκής ιστορίας και λογοτεχνίας.

Έχω ιδιαίτερη εύνοια στο περιοδικό Αντι - Παραθέσεις Σκέψης - Λόγου - Τέχνης. Υπήρξε ένα κομμάτι της πνευματικής μου δημιουργίας στον Πειραιά χάρις στις παραινέσεις της αλησμόνητης φίλης Μαντώς Κατσουλού (5.7.1929 - 11.3.2019), όταν ανάμεσα στις άλλες υποχρεώσεις μου, που κυρίως στρέφονταν σε ιστορικές αναζητήσεις έδινα μικρότερη σημασία στην τοπική λογοτεχνία.
Στο τακτικό πέρασμά μου από το διαμέρισμα της οικογενείας της (κυρίως πήγαινα να συναντήσω την κόρη της Ελένα) δεν έχανε την ευκαιρία να μου διαβάζει κομμάτια των θεμάτων που θα πρόσθετε στην ύλη κάθε τεύχους, να ζητά την γνώμη μου κι εγώ να της δίνω ιδέες για ένταξη κειμένων, ποιημάτων, αφιερωμάτων με ενδιαφέρον.
Η «τριμηνιαία έκδοση εκτός εμπορίου» με εκδότρια - ιδιοκτήτρια την Μαντώ Κατσουλού κυκλοφόρησε από τον Δεκέμβριο του 1997 μέχρι την άνοιξη του 2011 που - από ότι γνωρίζω - σταμάτησε.
Στους πενήντα πέντε συνολικά αριθμούς του εντύπου που έχω στην βιβλιοθήκη μου, άλλοτε με μνημόνευε ως επιμελητή ύλης, άλλοτε ως διορθωτή κειμένων ή ως μέλος της συντακτικής επιτροπής, πολλές φορές και καθόλου χωρίς να σημαίνει ότι δεν συμμετείχα. Η Μαντώ ήταν μια δύσκολη γυναίκα με έντονο και πείσμονα χαρακτήρα. Όμως ένοιωθα άνετος κοντά της αφού υπήρχε αμοιβαία συμπάθεια. Όταν ήμουν σε πίεση λόγω ασχολιών τής έδινα προς δημοσίευση κρητικές μαντινάδες, παραμύθια και δημοτικούς στίχους που τραγουδούσαν οι συμπατριώτες μου, λαογραφική συλλογή από παλιές αφηγήσεις της γιαγιάς και της μητέρας μου.
Τότε ξεκίνησα την καταγραφή των λογοτεχνικών περιοδικών που διέθετα, τα συγκέντρωνα σε ειδικούς φακέλους για ευκολότερο έλεγχο. Σε συνεννόηση μαζί της πρότεινε να τα γνωστοποιήσω, δηλαδή στην προκειμένη περίπτωση, να εξέθετα τα πρώτα τους τεύχη.
Τελικά παρουσίασα τα ΠΕΙΡΑΪΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ, τα ΦΤΕΡΑ, τη ΝΕΑ ΣΚΕΨΗ, τις ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ, την ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΣΤΕΓΗ.
Αντιγράφω το άρθρο όπως είχε με ελάχιστες παρεμβάσεις - αφού εδώ έχω περισσότερο χώρο.
Τεύχος 26. Ιανουάριος - Μάρτιος 2004. Σελ. 18 - 19.

 

Φτερά
Σε επίσημα δελτία πολλών Ιστορικών Αρχείων, βιβλιοθηκών, σε αρκετά λογοτεχνικά περιοδικά και σε αυτοτελείς εκδόσεις συνηθίζεται πλέον να καταγράφονται, να αποδελτιώνονται (να περιγράφονται με λεπτομέρειες) τα τεύχη πολλών σπανίων - δυσεύρετων λογοτεχνικών περιοδικών τα οποία αφού κυκλοφόρησαν σε περιορισμένα αντίτυπα κι άφησαν - το καθένα με τη δική του εμβέλεια - το στίγμα τους στο χώρο και στην εποχή τους, σταμάτησαν και ξεχάστηκαν.
Εμείς θα ασχοληθούμε αποκλειστικά με τα ΠΡΩΤΑ τεύχη τέτοιων περιοδικών, κατά κύριο λόγο πειραϊκών, για να θυμηθούμε ονόματα πνευματικών δημιουργών, τίτλους άρθρων, ποιημάτων και διηγημάτων, κριτικές, σχόλια και άλλα.
Ξεκινάμε με τη Μηνιάτικη Έκδοση Τέχνης – Διανόησης ΦΤΕΡΑ του Ν. Πορτοκαλάκη.
ΧΡΟΝΟΣ Α΄. ΦΥΛΛΟ 1. ΝΟΕΜΒΡΗ, χωρίς χρονολογία (1945). ΤΙΜΗ ΔΡ. 150 Σχήμα 17,5Χ25 εξώφυλλο πορτοκαλί. ΓΡΑΦΕΙΑ Γεωργίου Α΄ και Κουντουριώτη αριθ. 141 Αος όροφος. Συνεργασίες και εμβάσματα κ. Ν. Πορτοκαλάκην, οδός Μαιζώνος 7. Πειραιεύς.
«Τα Φτερά φορτωμένα με την ιερή αποστολή, να δώσουν μια συνέχεια στην πνευματική παράδοση του Πειραιά, που γεννάει λουλούδια…» αρχίζουν με τρία ποιήματα από τα Ειδύλλια του Ν. Ι. Χαντζάρα (σελ. 1)
Ακολουθεί το διήγημα «Ποιά είν’ εκείνη που κατεβαίνει» του ΔΗΜΟΣΘΕΝΗ ΒΟΥΤΥΡΑ (σελ. 2) και Η ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ ΑΠΛΟΤΗΤΑΣ το ζωγραφικό έργο ΑΡΜΑΤΩΛΟΙ ΚΑΙ ΚΛΕΦΤΕΣ ένα από τα έργα του Φώτη Κόντογλου (σελ. 3) με άρθρο του «Οι ταπεινοί αγιογράφοι της ορθόδοξης Ρωμηοσύνης. Η τέχνη της ταπείνωσης» (σελ. 4-7)
Μετά το κείμενο «Παράγραφοι» Του ΑΛΚΗ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ (σελ. 7)
Οι «Ομιλίες», ΣΤΕΛΙΟΣ ΞΕΦΛΟΥΔΑΣ εν είδη θεατρικής σκηνής και «Οι Έγνοιες» σύντομο κείμενο που υπογράφει ο ΓΙΑΓΚΟΣ ΠΙΕΡΙΔΗΣ καλύπτουν τις σελίδες 8 και 9.
Το διήγημα «Το αγρίμι», ΠΑΝΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ (σελ. 10-11) είναι μισό αφού το τέλος θα τυπωθεί ΣΤΟ ΠΡΟΣΕΧΕΣ.
Στη συνέχεια έχουμε το ποίημα Η ΘΑΛΑΣΣΑ του Γιώργου Ν. Καλαματιανού (σελ. 12) και μια συλλογή από διάφορα «Ποιήματα»: SPLEEN του Ch. Beaudelaire, (Μετάφραση) ΝΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΑΚΗΣ, ΘΡΗΝΟΣ της Σοφίας Μαυροειδή-Παπαδάκη, ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ Φ. Κατσίπης, ΤΩΡΑ Γ. Μ. Μυλωνογιάννης, ΑΒΥΣΣΟΣ Ντόρος-Ντορής (σελ. 13), ΑΓΟΝΕΣ ΩΡΕΣ Τάσος Παππάς, ΚΑΣΤΕΛΛΑ Βαγγέλης Λάβδας, ΣΠΟΝΔΗ ΑΙΜΑΤΙΝΗ Ν. Ποροτακαλάκη {sic} (σελ. 14)
Το κείμενο «Πώς αρχίσαμε» Στάθης Μπάτης, Η ΩΜΟΡΦΙΑ ΠΟΥ ΕΦΥΓΕ ποίημα, Βαλσ. Παυλόπουλος (σελ.15)
Ο Πέτρος Χάρης κάνει τον απολογισμό της καλοκαιρινής θεατρικής περιόδου στις σελ. 16-17. «Είναι ζήτημα αν το ελληνικό θέατρο πέρασε χειρότερο καλοκαίρι από το φετεινό. Δεν έζησε μόνο μέσα στην γενική ελληνική κρίση, που δεν μας αφήνει να χαρούμε το μέγα γεγονός της νίκης και το ανεκτίμητο δώρο της λευτεριάς. Η κρίση, που πέρασε το ελληνικό θέατρο τους καλοκαιρινούς μήνες, είναι από τις δοκιμασίες που δε θα τις ξεχάσει εύκολα…».
Στην σελ. 17 δημοσιεύονται επίσης τα ποιήματα ΛΥΓΜΟΙ, «Ανέκδοτο» Βασίλης Λαμπρολέσβιος και ΜΙΚΡΟ ΞΩΚΚΛΗΣΙ Παν. Παπαρρηγόπουλος.
Ο Χρήστος Λεβάντας με αφορμή το θάνατο του Αντώνη Γιαλούρη που «απ’ τα άπνοα χείλη του» βγήκε η αγωνία να σωθούν τα χειρόγραφά του, προτείνει να ιδρυθεί ένα «Αρχείο Γραμμάτων», όπου θα συγκεντρώνονταν τα χαρτιά και τα χειρόγραφα των πνευματικών μας ανθρώπων, θα ταξινομούντο και θα βρίσκονταν στη διάθεση κάθε ερευνητή και μελετητή»… διότι «αρχεία ολόκληρα, που θα μπορούσαν νάχουν κάποιαν αξία για την ιστορία του πνευματικού μας πολιτισμού και ανέκδοτα έργα γραμμένα ποιος ξέρει με πόσο αίμα, σκορπίστηκαν ύστερα από το θάνατό τους στους τέσσερις ανέμους. Πήραν τον δρόμο για τα σκουπιδοχώρια ή τα σακκουλάδικα. Έγιναν ʻμπαίγνιοʼ των βεβήλων…» (σελ. 18)
Στη στήλη Η ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ παρουσιάζονται εν συντομία τα βιβλία του Ντυράν Αλεξανιάν «Ο Πρίγκιπας» μυθιστόρημα, Έκδοση Μαυρίδη, κρίνει ο Γρηγ. Ξενόπουλος, του Στρατάκη «Λεύτεροι παλμοί», ποιήματα, κρίνει ο Σάββας Γ. Αυγερινός, του Σωτήρη Σκίπη «Μέσ’ από τα τείχη» ποιήματα, κρίνει ο Π. Τσουτάκος, της Μαργαρίτας Καραπάνου «Τα δένδρα» μυθιστόρημα, κρίνει ο Πέτρος Μαρκάκης (σελ. 18-20)
Τέλος στη σελ. 20 τα «ΦΤΕΡΑ» προσδιορίζουν τις επιδιώξεις τους. «Η πνευματική ερημιά σκεπάζει χρόνια τώρα με τα μαύρα της φτερά την πνευματική ζωή του Πειραιά. Όπως σ’ όλους τους άλλους τομείς της ζωής μας, εκτός από το οικονομικό, η Αθήνα είχε απορροφήσει όλες μας τις δυνατότητες κι’ όλη μας την δημιουργία. Λίγα αστέρια που είχαν λάμψει στον έρημο τόπο γρήγορα τα τράβηξε ο δελεαστικός ουρανός της Αθήνας και μείναμε μόνοι. Εξαρτήματα του κέντρου στην κάθε πνευματική ανάταση. Εχρειάζονταν λοιπόν κάποια άλλα φτερά για να αποδιώξουμε τα φτερά των πνευματικών σκοταδιών που εξακολουθούσαν να σκεπάζουν, να σκεπάζουν πέρα ως πέρα τους ρόδινους πνευματικούς μας ορίζοντες.
Και να τώρα τα πάναγνα φτερά των «ΦΤΕΡΩΝ» γεμάτα φως, ελπίδες, κι’ αγωνία.
Ήρθαν ν’ αποδιώξουν τα σκοτάδια με την πίστη πως η προσμονή σας θα συνοδεύση τα φτερουγίσματά του προς ένα υψηλότερο, διανοητικώτερο, λυτρωμένο από τα υλικά δεσμά του, Πειραιά. Εμπρός».

Επαναλαμβάνω, το κείμενο που έστειλα στην Μαντώ Κατσουλού έπρεπε να ήταν σύντομο λόγω περιορισμών στις σελίδες. Με περισσότερη άνεση τώρα μπορώ να επεκτείνω και να σχολιάσω.

Φτερά
Μηνιάτικη Έκδοση Τέχνης – Διανόησης.
Χρόνος πρώτος. Μήνας Νοέμβρης. Συνεργασίες και εμβάσματα κ. Ν. Πορτοκαλάκην, οδός Μαιζώνος 7, Πειραιεύς. Τηλ. 41-341.
Στην εσωτερική σελίδα του εξωφύλλου προβάλλονται τα περιεχόμενα.

Σελ. 1. Αντί προλόγου διαβάζουμε μια εισαγωγή για τα Ειδύλλια του Νίκου Χαντζάρα.
Τα «Φτερά», φορτωμένα με την ιερή αποστολή, να δώσουν μια συνέχεια στην πνευματική παράδοση του Πειραιά, που γεννάει λουλούδια, για να σκορπίσουν των αιώνια ευωδιά τους στο υδροκέφαλο κέντρο – Νιρβάνας, Βουτυράς, Μελάς – σαλεύουν απάνω στην κορφή του εφεστίου ποιητή, του Ν. Χαντζάρα, του Θεόκριτου του Ελληνικού τραγουδιού. Ίσως να μη προσφέρουμε κάτι το απόλυτα νέο. Αλλά ο χρόνος δεν είναι απόλυτος δυνάστης της τέχνης. Μπορεί κάποτε σε λησμονημένες στήλες λησμονημένων σελίδων, να ήχησε ξανά ο αυλός του Πειραιώτη Θεόκριτου. Αυτό δε σημαίνει. Η ομορφιά έχει μέσα της τα στοιχεία της αιωνιότητας. Ποτέ δεν ξεπερνιέται η ανθρώπινη πνοή: Ακολουθούν τα ποιήματα ΦΤΩΧΕΙΑ. ΧΑΡΕΣ ΧΑΜΕΝΕΣ. ΔΑΚΡΥΑ.
ΦΤΩΧΕΙΑ
Οι ελιές είχανε τιναχτή. Τ’ αμπέλια τρυγημένα.
Αμίλητοι πηγαίνανε, τα γόνα τους κομμένα.
- Μάννα, ξανοίγω αριά καρπό, τσαμάκια έχουν αφίσει.
- Άσ’τα παιδί μου. Ο πιο φτωχός θαρθή ναν τα ζητήση.

Στην σελίδα 12 κάτω από το ποίημα «Η ΘΑΛΑΣΣΑ» του Γιώργου Ν. Καλαματιανού το περιοδικό σημειώνει (Ιούλιος 1943. Από τη συλλογή που θα τυπωθή σε λίγον καιρό «Ρυθμοί στο ματωμένο δρόμο». Αμέσως βλέπουμε το έργο του ζωγράφου Κώστα Αλεξίου (1914-1999) με θέμα ΤΟ ΛΙΜΑΝΙ.

Σελίδα 13. Το ποίημα του Γιώργου Μυλωνογιάννη
ΤΩΡΑ
Τώρα, που σε βλέπω μέσ’ το βάθος
της ανάμνησής μου και φαντάζει
όλο μου ο πάθος ένα λάθος
κι’ άδικο το τόσο μου μαράζι,
Τώρα, που σε τύλιξαν οι θρύλοι
και σε πήρε, φεύγοντας, η νειότη
με καιρό, για να σε ξαναστείλει
δίχως την αγνότητα την πρώτη,
Τώρα, που κι’ η πίκρα δεν αφήνει
την φαρμακωμένη της πλημμύρα
κι’ ό,τι πριν με πότιζε ν’ οδύνη
έγινε κλειστή για πάντα θύρα,
Τώρα σ’ αγαπώ, καθώς ποτέ μου,
πεθαμμένη αγάπη μου, χαμένη,
τώρα, που το άρωμά σου μένει,
σαν του μαραμένου χρυσανθέμου…

Σελίδα 14. Τις «Άγονες Ώρες» ο Τάσος Παππάς αφιερώνει «Στον φίλο μου Μηνά Ματσάκη»
ΑΓΟΝΕΣ ΩΡΕΣ
Σταλάζει εντός μου μυστικά
Της Κυριακής η πλήξη
Κάποια παλιά θυμητικά
Το νου μου έχουν τυλίξει

Σφιχτά σαν χέρια ερωτικά.

Οι φίλοι αργούνε πόσο αργούν
Να βρουν τα βήματά τους
Γυμνά τραγούδια που ριγούν
Σε μάταιους περιπάτους
και στην καρδιά μας οδηγούν.

Πώς πλήττει απόψε η Κυριακή
Πάνω απ’ το πιάνο ως στέκει!
Τα δάχτυλα, απελπιστική
Μια νοσταλγία τα πλέκει
Σ’ άφωνη απόψε Μουσική.

Αν ίσως πέθαινα ποιό αγνό
Τραγούδι θ’ απομείνει
Κι’ όλοι θα κλαίνε τότε, ενώ
Απ’ την βαθειά του οδύνη
Θα υψώνομαι στον ουρανό…

Μια έμμονη σκέψη, μού κρατεί
την πέννα σαν μαχαίρι
Ρίχνοντας στο άσπιλο χαρτί
-Δειλή καρδιά που ασπαίρει,
Τ’ όνειρο του άδοξου ποιητή.

ΚΑΣΤΕΛΛΑ του Βαγγέλη Λάβδα.
Γαλήνη απλώνει η θάλασσα κι’ απανωτά τ’ αστέρια
εξωτικά στολίζουνε την κόμη σου, Καστέλλα!
Πόση ηρεμία τριγύρω σου, μα εντός μου πόση τρέλλα
με κάνει αθέλητα σ’ εσέ τα δυο ν’ απλώσω χέρια.
Σ’ εσένα και τα μάτια της ρεμβαστικά η κοπέλλα
στυλώνοντας τα φώτα σου προσβλέπει, ως αγιοκέρια
ψυχών, πούρθαν ευλαβικά να σου δοθούν ακέρια,
σε μια υπερούσια προσευχή, παρθένα μου Καστέλλα!
Ώ! Εντός μου πόσο σ’ ένοιωσα με τα δικά της μάτια
και πόσο στην ανάσα μου σ’ αγάπησε κι’ εκείνη…
Ας ήτανε να πίναμε τη θεία σου γαλήνη,
που ρέει απαλά-απαλά σε φαρφουριά κανάτια,
του κόρφου σου η αστείρευτη και κρυσταλλένια βρύση
με τ’ αγιοκέρι της ζωής σιγά ν’ απαλοσβύση…

Σελίδα 15.
Η ΩΜΟΡΦΙΑ ΠΟΥ ΕΦΥΓΕ του Β. Παυλόπουλου
ΤΟΝ πόνο σου τον έκαμα δικό μου και θρηνώ
την ομορφιά, που έφυγε και πια δε θα γυρίσει
χαμόγελο στα χείλη σου δεν είναι πια ν’ ανθίσει
και, όσο πονείς, πονώ…

Το λυγερό σου το κορμί με τ’ άνθια και τη δρόσο
που τόλεγα μαγιάπριλο τριαντάφυλλο λευκό,
φύλλο το φύλλο εμάδησε και πάει βιαστικό
και πονεμένο τόσο…

Πώς η ψυχή μου μοίρεται, πώς η καρδιά σπαράζει
κι’ απ’ τη δική σου πλιότερο και, πώς με τυραννεί
το φετεινό χινόπωρο και πέφτουν οι ουρανοί
σε γήϊνο μαράζι…

Σελ. 18. ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΓΙΑΛΟΥΡΗ. «Αρχείο Γραμμάτων»
… Τα χειρόγραφά μου…! Ήταν η τελευταία λέξη που βγήκε με πολύ κόπο, με πάρα πολύ προσπάθεια, απ’ τα άπνοα χείλη του Αντώνη Γιαλούρη, σαν είχε αποκάμει πια απ’ το χαροπάλεμα, την ύστατη ώρα της λύτρωσης. Κι’ αυτή η λέξη που συνοδεύεται από ένα τρεμοπαίξιμο του ματιού, του ματιού πούθελε να δείξει κάποια γωνιά της καμαρούλας του, όπου ορφάνευε κείνη τη στιγμή ένας άψυχος κόσμος πλασμένος με τον κρυφό του μόχθο, από άπειρες ζωές – το ανέκδοτο έργο του – είναι καιρός ν’ αντηχήσει πέρα ως πέρα, στον πνευματικό μας ορίζοντα και να φέρει την γόνιμη αναταραχή της.
Ο Γιαλούρης, ο σεμνός αυτός Έλληνας, που έζησε τόσο διακριτικά κι’ ασκήτεψε σαράντα τόσα χρόνια στο ναό της Τέχνης, δεν είναι ο πρώτος που φεύγει απ’ τον εφήμερο τούτον κόσμο με τον ανείπωτο σπαραγμό της άγνωστης μοίρας του ανέκδοτου έργου του. Έφυγαν τόσοι και τόσοι άλλοι πνευματικοί μας άνθρωποι, λογοτεχνικές και διανοητικές γενικά προσωπικότητες με τον ίδιο σπαραγμό. Τον σπαραγμό που γεννάει το γεγονός, ότι καμιά οργανωμένη φροντίδα δεν υπάρχει σ’ αυτόν τον βασανισμένο τόπο για τα χαρτιά και τα χειρόγραφα των διανοητών και των πνευματικών της δημιουργών. Ότι αρχεία ολόκληρα, που θα μπορούσαν νάχουν κάποιαν αξία για την ιστορία του πνευματικού μας πολιτισμού και ανέκδοτα έργα γραμμένα ποιος ξέρει με πόσο αίμα, σκορπίστηκαν ύστερα απ’ τον θάνατό τους στους τέσσερις ανέμους. Πήραν τον δρόμο για τα σκουπιδοχώρια ή τα σακκουλάδικα. Έγιναν «μπαίγνιο» των βεβήλων… Ποιός μίλησε ποτέ για το αρχείο Λαπαθιώτη, του Άγρα, του Δρίβα – για να μην αναφέρουμε άλλους παλιότερους – για το αρχείο τόσων πνευματικών μας ανθρώπων που πέθαναν στα χρόνια της κατοχής, ακόμα και καλλιτεχνών ή διανοητών μας; Ποιός νοιάστηκε ποτέ πόση αξία έχει ένα σημείωμα ή ένα γράμμα απ’ το αρχείο κάποιου ποιητή, ακόμα και νέου άγνωστου ολότελα, που έζησε με τα χειρόγραφά του κλεισμένα στο συρτάρι, ένα βιβλίο με σημειώσεις εκτός απ’ το ανέκδοτο έργο του, που δεν πρόφτασε να το βγάλει στο φως - μια περίπτωση τόσο συχνή στον τόπο μας όπου ο δημιουργός πρέπει νάναι και πλούσιος για να μπορεί να τυπώνει τη δουλειά του – να το δώκει στη δημοσιότητα;
Κανένας! Για την ιστορία του πνευματικού μας πολιτισμού, δε βρέθηκαν ως την ώρα Βλαχογιάννηδες. Μα ούτε και το σπουδαίο τούτο θέμα απασχόλησε ποτέ κανένα πνευματικό μας σωματείο.
Όμως νομίζουμε πως το ζήτημα δεν είναι ούτε από τα ασήμαντα, ούτε απ’ τα δαπανηρά. Μια διάθεση θάπρεπε για να αντιμετωπισθεί. Και μια τέτοια προσπάθεια, προβάλλει σα χρέος κάθε πνευματικού μας ανθρώπου κι’ ιδιαίτερα της «Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών». Πώς θα μπορούσε να λυθεί; Με μια γωνιά στα υπόγεια, εν ανάγκη, της Εθνικής Βιβλιοθήκης ή της Βιβλιοθήκης της Βουλής ή κάποιου ανάλογου ιδρύματος και με την εξεύρεση ενός μόνου ανθρώπου. Ενός υπαλλήλου Αρχειοφύλακος. Έτσι θα μπορούσε να δημιουργηθεί στον τόπο μας ένα «Αρχείο Γραμμάτων», όπου θα συγκεντρώνονταν τα χαρτιά και τα χειρόγραφα των πνευματικών μας ανθρώπων, θα ταξινομούντο και θα βρίσκονταν στη διάθεση κάθε ερευνητή και μελετητή. Αυτή η ιστορία που γινόταν μέχρι τώρα και που
αποδείχνει – τούτο είναι το αναταίριαστο – ότι οι ίδιοι οι πνευματικοί μας άνθρωποι δεν δίνουν περισσότερη αξία στα χαρτιά τους απ’ όση δίνει ο αμύητος κόσμος, δεν πρέπει να συνεχιστεί. Η τελευταία αγωνιώδικη κραυγή του Γιαλούρη, πρέπει να βρει την απήχηση, που πρέπει. Να ξεσηκώσει τον πνευματικό μας κόσμο πάνω στο θέμα αυτό, που δεν είναι μόνο δικό του, αλλά ολόκληρης της Ελλάδας, που νοιάζεται για τον πολιτισμό της. ΧΡΗΣΤΟΣ ΛΕΒΑΝΤΑΣ

Σελ. 18. Η ΚΡΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
Ο Γρηγόρης Ξενόπουλος της Ακαδημίας Αθηνών έγραψε λίγα λόγια για το μυθιστόρημα του Ντυράν Αλεξανιάν «Ο Πρίγκηπας» των εκδόσεων Μαυρίδης. [Αθήνα 1944, Μετάφραση Σάββα Αυγερινού, εξώφυλλο Φάνη Σακελλαρίου, σελ. 190]
Ο Σάββας Γ. Αυγερινός έκρινε τα ποιήματα του Νίκου Στρατάκη «Λεύτεροι παλμοί». [Λεύτεροι παλμοί. Ποιήματα. Εκδότης Αριστ. Ν. Μαυρίδης. Αθήνα – 1944.
Νίκος Στρατάκης, Επάνω Χωριό Ιεράπετρας 1888-1970. Ασχολήθηκε με ποίηση, πεζογραφία, μελέτες και δοκίμια. Έχω δει τα βιβλία του «Τραγούδια του Στρατοκόπου» 1940, 80 σελίδες. Στα 1947 τυπώθηκε «Ο δρόμος των άστρων». Στα 1949 «Ποιηταί της Γαλλίας». Στα 1952 έβγαλε το βιβλίο «Είπεν η ψυχή μου», σελ. 96. Τύπωσε και άλλα. Στην βιβλιοθήκη μου είδα ότι βρίσκεται το βιβλίο: Νίκου Στρατάκη. Του Συνδέσμου Ελλήνων Λογοτεχνών. Η παντοδύναμη Ιεράπυτνα. Έκδοσις Ενώσεως των εν Αθήναις Ιεραπετριτών. Αθήναι 1964. Σελ. 40]
Ο Σάββας Αυγερινός έβγαλε το βιβλίο: Σάββα Αυγερινού. Πολεμιστές του Ιβάν. Εκδότης Αριστ. Ν. Μαυρίδης. Αθήνα – 1946 (σχέδια Μιχάλη Νικολινάκου)]
Ο Παναγιώτης Τσουτάκος παρουσίασε τα ποιήματα του Σωτήρη Σκίπη «Μέσ’ απ’ τα τείχη» των εκδόσεων Μαυρίδη που κοσμείται με ξυλογραφίες του ζωγράφου Σπύρου Βασιλείου.
Για το μυθιστόρημα των 288 σελίδων «Τα Δένδρα» της Μαργαρίτας Καραπάνου (ήταν 26 ετών) έγραψε ο Πέτρος Μαρκάκης.

ΣΧΟΛΙΑ
-Το περιοδικό Φτερά αναφέρεται ονομαστικά στο βιβλίο του Γιάννη Χατζημανωλάκη, Χρονικό της πειραϊκής πνευματικής ζωής 1835-1973, σελ. 154.
-Νίκος Χαντζάρας, 1884-2.6.1949. Ενδιαφέρον αφιέρωμα βρίσκεται στο περιοδικό Διαγώνιος, Ιανουάριος - Μάρτιος 1968, τεύχος 13 με άρθρο του Τάσου Κόρφη σελ. 30-34 και επιλογή από τα Μικρά Ειδύλλια. Στην συλλογή μου έχω τα Ειδύλλια (1931) και τα Μικρά Ειδύλλια Στίχοι Νικ. Χαντζάρα Μουσική Ιωσήφ Γκρέκα, έκδοση Μουσικών Χρονικών (Παράρτημα τόμ. Στ΄). (χ. χ., σελ. 16).
-Βουτυράς Δημοσθένης. 1872-1958. Έχω τα περισσότερα βιβλία του, από αυτές τις πρώτες εκδόσεις του μού λείπουν μάλλον τέσσερα.
-Φώτης Κόντογλου, 1895-1965.
-Αλκιβιάδης (Άλκης) Γιαννόπουλος 1896-1981 (Γιος του δημοσιογράφου Αγησίλαου Γιαννόπουλου, ψευδώνυμο Ο Ηπειρώτης, Πειραιάς 1852 - Αθήνα 1897 και της Μαρίας-Ευρυδίκης Σπηλιάδη). Από την Θεσσαλονίκη ήλθε στην Αθήνα το 1938, εργαζόταν στην Τράπεζα της Ελλάδος και μετατέθηκε στον Πειραιά (παραιτήθηκε το 1953). Τον βλέπουμε στις ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΕΣ ΗΜΕΡΕΣ, στα ΠΕΙΡΑΪΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ (1940, τεύχος 1, ΜΟΥΣΙΚΗ, κεφάλαιο από ανέκδοτο έως τότε έργο του, σελ. 30-31, τεύχος 3, Η ΘΑΛΑΣΣΑ διήγημα σελ. 5-8) στα ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ (1943, φύλλο 10, Τα καράβια), ΤΕΧΝΗ και ΖΩΗ (1944, φ. 4, 5-7, το διήγημα Ταξίδι στη Σελήνη), ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ (1944, τεύχος 4, διήγημα Η πόλη, τεύχος 5 απάντησε στην ερώτηση «Πώς γράφετε;). Έγραψε διηγήματα, πεζογραφήματα.
-Στέλιος Ξεφλούδας, 1902-27.11.1984. ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΚΥΡΙΑΚΗ (1943, φύλλα 5 και 6, Σημειώσεις), ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ (1944, τεύχος 2, διήγημα Περιπλάνηση και απάντησε στην ερώτηση «Πώς γράφετε»).
-Γιάγκος Πιερίδης. Μέλος του πρώτου συμβουλίου του Συνδέσμου Ελλήνων Λογοτεχνών. ΤΕΧΝΗ και ΖΩΗ (1943, φύλλο 1, το διήγημα Ηρακλής και φύλλο 2, όπου παρουσιάζεται το βιβλίο του «Βελουδένιος κούκος»), ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΚΥΡΙΑΚΗ (1943, φ. 7, κριτική του βιβλίου του «Βελουδένιος κούκος») Το ίδιο βιβλίο στα ΕΥΒΟΪΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ, 1944, φ. 28). ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ (1947, Ναπολέων Λαπαθιώτης, Τα τελευταία του χρόνια).
-Πάνος Σαμαράς. Τον διαβάζουμε στα ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ (1943 με δυο διηγήματα, το Με τι φθινόπωρο, φύλλο 17 και Ένα κορίτσι 18 χρονών, φύλλο 28), στην ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΚΥΡΙΑΚΗ (1943, φύλλα 9 και 10, Μιλήματα), στο ΤΕΧΝΗ και ΖΩΗ (1944, φύλλο 3, Ένα τρίτο πρόσωπο), ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ (1945, τεύχος 30/31, διήγημα Αγάπη στην εργατιά).
-Γιώργος Ν. Καλαματιανός, φιλόλογος, σύμφωνα με τον Γιάννη Χατζημανωλάκη έγραψε στίχους, Τραγούδια και μοιρολόγια, 1931 - Όνειρα και καημοί 1936 - Ρυθμοί 1955.
-Νίκος Στρατάκης, 1888-1970.
-Σοφία Μαυροειδή-Παπαδάκη, Φουρνή Λασιθίου 1898 - Καλλιθέα Αττικής 27.6.1977.
-Φίλιππος Κατσίπης, ο Μιχάλης Νικολινάκος είχε σχεδιάσει το πρόσωπό του. Γνωστά βιβλία του είναι, α) ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΚΑΤΣΙΠΗΣ. ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ ΤΗΣ ΠΕΡΙΣΣΑΣ ΚΙ ΑΛΛΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΣΥΜΒΑΝΤΑ ΤΗΣ ΠΟΛΥΠΑΘΗΣ ΝΗΣΟΥ ΣΑΝΤΟΡΙΝΗΣ. ΑΘΗΝΑ. 1958. β) 1. ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΑ ΤΗΣ ΝΗΣΟΥ ΣΑΝΤΟΡΙΝΗΣ. ΤΑ ΣΤΕΦΑΝΑ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ. ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ. ΥΠΟ ΦΙΛ. Ι. ΚΑΤΣΙΠΗ. ΜΑΥΡΙΔΗΣ. 1959. Τον είδαμε στα ΜΑΘΗΤΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ (1943, τεύχος 13, Σβησμένες φλόγες), στα ΠΑΛΑΜΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ (ο Γ. Θωμόπουλος κρίνει στο τεύχος 1 τις Σβησμένες φλόγες).
-Γ. Μ. Μυλωνογιάννης, Χανιά 1909 - Δρομοκαΐτειο ψυχιατρείο 1954.
-Ντόρος-Ντορής. Άγνωστο σε μένα λογοτεχνικό ψευδώνυμο. Όμως Ντορής-Ντόρος είναι ο Θεόδωρος Θεοδωρίδης.
-Τάσος Παππάς, 1921-1999. Διευθυντής του περιοδικού (τεύχος 1) ΤΕΧΝΗ και ΖΩΗ μαζί με τον Άρη Βενέτη, στα επόμενα διευθύνεται από επιτροπή. Στο περιοδικό ΑΡΓΩ του Πειραιά συμμετείχε με ένα ποίημα, τον βρήκα και στο ΞΕΚΊΝΗΜΑ, 1944 του Μανώλη Ρούνη. Επίσης στο ΟΔΥΣΣΕΑΣ του Πύργου Ηλείας.
-Μηνάς Ε. Ματσάκης. Εκδότης του περιοδικού ΑΡΓΩ (1942-1943). Αργότερα ψυχίατρος.
-Βαγγέλης Λάβδας. Βαγγέλη Κ. Λάβδα βρήκα στο περιοδικό ΤΑ ΝΙΑΤΑ της Ερμούπολης Σύρου στα 1924.
-Ν. Πορτοκαλάκης
-Στάθης Μπάτης, 1924-25.7.2012.
-Βαλσ. Παυλόπουλος
-Πέτρος Χάρης, ο Ιωάννης Μαρμαριάδης, 1902-1998, συγγραφέας, ακαδημαϊκός. Ο πατέρας του καταγόταν από το Καμηλάρι της Μεσσαράς, Ηράκλειο, Νότια Κρήτη.
Βασίλης Λαμπρολέσβιος, 1908-1989.
-Παν. Παπαρρηγόπουλος, 1913-1985.
-Χρήστος Λεβάντας, 1904-1975. Τον διαβάζουμε και στα ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ (1943 με τρία διηγήματα)
-Γρηγόρης Ξενόπουλος, 1867-1951.
-Σάββας Γ. Αυγερινός, επιμελητής του περιοδικού ΠΟΡΕΙΑ στα 1945-1946.
-Παναγιώτης Τσουτάκος, δημοσιογράφος και συγγραφέας, 1920-Ιούλιος 2011.
-Πέτρος Μαρκάκης, έγραψε επίσης στα ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΑ ΝΕΑ (1943, Το βυζαντινό λαϊκό θέατρο), ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗ ΚΥΡΙΑΚΗ (επιστολή του στο φύλλο 7 του 1943), ΤΕΧΝΗ και ΖΩΗ (τεύχος 5-7, 1944, παρουσίαση βιβλίου), Νέον Πνεύμα, (1944, τρεις κριτικές).

Επτά δικόγραφα από φάκελο για καταδίκη ενός στρατιώτη στα 1945-1947.

Ερευνά και γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης. Δημοσιογράφος - Συλλέκτης. Ανεξάρτητος ερευνητής πειραϊκής ιστορίας και λογοτεχνίας.

Στα αμέσως μετά τον πόλεμο χρόνια, ό,τι και να συνέβαινε στον καθένα θα υπήρχε, στα αστυνομικά τμήματα και τις αρμόδιες κρατικές αρχές, όλο και κάποιο χαρτί με το ποινικό μητρώο και τις τυχόν παρανομίες του (αλλά και τις πολιτικές πεποιθήσεις) ώστε να λαμβάνεται υπόψη σε κάθε αναζήτηση. Αυτοί οι ατομικοί φάκελοι είναι σήμερα πολύ δύσκολο να βρεθούν, επειδή οι περισσότεροι απομακρύνθηκαν λόγω πολυκαιρίας, καταχωνιάστηκαν σε αποθήκες, καταστράφηκαν ή ποιος ξέρει τι άλλο.
Εδώ παρουσιάζω την περίπτωση ενός νέου, κατοίκου Πειραιά (γεν. Ναύπλιο 1920) που είχε παραπεμφθεί στο Τριμελές Πλημμελειοδικείο Πειραιώς με την κατηγορία κλοπής σε βάρος της Αγγλικής Επιμελητείας στο Παλαιό Φάληρο και στο Στρατοδικείο λόγω λιποταξίας από το 165 ΤΕ (Πρώτη Φλωρίνης). Τα έγγραφα αφορούν στα χρόνια 1945-1947. Δεν γνωρίζω αν η συμπεριφορά του οφειλόταν στον ατίθασο χαρακτήρα του - αποτελούμενος από μεγάλη δόση αντιδραστικής ιδιοσυγκρασίας - σε αριστερές καταβολές του, σε τυχαίο μπλέξιμο. Η ιστορία βγάζει πολλές φορές αυθαίρετα συμπεράσματα. 

 

Αριθμός 972 Το Συμβούλιον των εν Πειραιεί Πλημμελειοδικών Δ Ι Α Τ Α Υ Τ Α Παραπέμπει ενώπιον του Τριμελούς Πλημμελειοδικίου Πειραιώς τους 1) … 4) Παναγ. Σταύρου Λαμπρόπουλον γεννηθέντα εν Ναυπλίω κατοικούντα εις Πειραιά, ετών 26, οξυγονοκολλητήν, εν χειρεία Έλληνα ίνα δικασθή ως υπαίτιος του ότι μετ’ άλλων εξετέλεσεν την πράξιν της κλοπής εις βάρος της Αγγλικής Επιμελητείας εν Παλαιώ Φαλήρω από 25 Ιουνίου 1945 μέχρι της 20 Ιουλίου ιδίου έτους Διατάσσει την διάρκει της ισχύος των υπ’ αριθ. 262/45 και 260/45 ενταλμάτων φυλακίσεως εκδοθέτων υπό του Ανακριτού Γ.΄ τμήματος των ενταύθα Πλημμελειοδικών κατά των κατηγορουμένων Παναγ. Λαμπροπούλου και λοιπών και η προφυλάκισίς του μέχρις οριστικής εκδικάσεως της κατ’ αυτών προκειμένης κατηγορίας.-
Δέχεται τας υποβληθείσας αιτήσεις των Παν. Λαμπροπούλου κλπ. και διατάσσει την εκ των φυλακών απόλυσίν των επί καταβολή, χρηματικής εγγυήσεως εκ δραχμών (40.000) εις μετρητά παρ’ εκάστου των αιτούντων και εάν ούτοι δεν κρατούνται δι’ άλλην αιτίαν, οία είναι η ζημία της παθούσης υπό τον όρον ότι το ποσόν τούτο είτε παρά των ιδίων είτε παρά τρίτων καταβαλλόμενον θέλει καταψηφισθή υπέρ της ζημιωθείσης, εάν διά της οριστικής αποφάσεως ήθελον καταδικασθή οι υπέρ ων η εγγύησις κατηγορούμενοι και μέχρι του ποσού δι’ ο κατεδικασθήσονται και υπό τους περιοριστικούς όρους όπως 1) μη απομακρύνονται των πόλεων Αθηνών - Πειραιώς άνευ αδείας και 2) την πρώτην εκάστου μηνός εμφανίζεται ενώπιον του Γραμματέως της Εισαγγελίας και δηλούσι την κατοικίαν των.-
Αποφαίνεται επίσης να μη γίνη κατηγορία κατά του Παναγ. Στ. Λαμπροπούλου επί εκβιάσει πράξει φερομένη ως τελεσθείσα εν Παλαιώ Φαλήρω από της 25 Ιουνίου 1945 μέχρι της 20 Ιουλίου 1945 εις βάρος του Πολ. Τσαούσογλου.-
Απεφασίσθη και εγένετο εν Πειραιεί τη 9 Οκτωβρίου 1945 και εξεδόθη αυτόθι τη 3 Ν/βρίου 1945
Ο Πρόεδρος και τούτου μετατεθέντος/ Ο επόμενος/ Θεοδοσόπουλος Ο Γραμματεύς/ κων. Βλαχάκης
Ακριβές απόσπασμα/ Εν Πειραιεί τη 16 Ν/βρίου 1945/ Η Δικ. Γραφεύς/ [Υπογραφή] Σφραγίδα ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΝ ΠΕΙΡΑΙΩΣ. ΕΘΕΩΡΗΘΗ…. Εν Πειραιεί τη 16/11/ 1945/ Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ [Μονογραφή]
Τρία χαρτόσημα με δυο σφραγίδες ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΝ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

 

 

 

 

Αριθ. 147 Προς Τον κ. Εισηγητήν του Στρατοδικείου Θεσ/νίκης
Έχομεν την τιμήν να γνωρίσωμεν υμίν ότι ο δυνάμει του υπ’ αριθ. 260/ 45/ (και ουχί 262/ 45 ως αναγράφεται εν τω υμετέρω εγγράφω) εντάλματος φυλακίσεως και μην προφυλακισθείς Παναγιώτης Σταύρου Λαμπρόπουλος την 7^ην Αυγούστου 1945, απελύθη επί εγγυήσει την 16 Ν/βρίου 1945, διαταχθείσης της απολύσεώς του δια του υπ’ αριθ. 972/ 3/11/45 Βουλεύματος του Συμβουλίου των ενταύθα Πλημ/κών. Εν Πειραιεί τη 21 Φεβρουαρίου 1946 Ο Ανακριτής 3^ου Τμήματος [Υπογραφή] Σφραγίδα ΑΝΑΚΡΙΤΙΚΟΝ ΤΜΗΜΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

 

 

 

 

 

 

Αριθ. πρωτ. 3460/ Β. Υ. Ε. 1297/45 Υπόδειγμα 55 Εν Θεσσαλονίκη τη 6 Αυγούστου 1946 Ο Βασ. Επίτροπος του Στρατοδικείου Θεσσαλονίκης ΠΡΟΣ Το Γ΄ Σώμα Στρατού Γραφείον Δικαστικού
Σφραγίδα: Γ΄ ΣΩΜΑ ΣΤΡΑΤΟΥ/ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Β΄ ΚΛΑΔΟΥ/ Αριθ,.Πρωτ. 65 753 Ελήφθη τη 4/8/46 Συνημμένα Διγρ. Ενταύθα ΒΥΣ 1242/45
Λαμβάνω την τιμήν να υποβάλω άπασαν την σχηματισθείσαν ποινικήν δικογραφίαν κατά του Λαμπροπούλου Παναγιώτου του Σταύρου στρατ. του 165 Τ.Ε. κατηγορουμένου επί λιποταξία εις το εσωτερικόν εν πολέμω Συμφωνών δε τη συνημμένη υπ’ αριθ. 312/46 γνωματεύσει του Α΄ εισηγητικού γραφείου δια τους εν αυτή λόγους Π ρ ο τ ε ί ν ω Όπως ο ανωτέρω κατηγορούμενος παραπεμφθεί ενώπιον του παρ’ ω παρίσταμαι Στρατοδικείου και δικασθή ως υπαίτιος του ότι στρατιωτικός ων ήτοι στρατιώτης του 165 Τ.Ε. έχων συμπεπληρωμένην τρίμηνον εν τω στρατώ υπηρεσίαν εν Πρώτη - Φλωρίνης την 3 - 5 - 45 εγκατέλειψε άνευ αδείας τας τάξεις του και δεν επανήλθεν εις αυτάς εντός της νομίμου προς μεταμέλειαν και επάνοδον προθεσμίας των 6 ημερών από της βεβαιωθείσης απουσίας του αλλά την [1]3-7-45 καθ’ ην συνελήφθη καταστάς ούτω υπαίτιος λιποταξίας εις το εσωτερικόν εν ειρήνη.
-Επί παραβάσει των άρθρ. 221 α, 222 της Σ.Π.Ν. και [ειδικώς του ;] Α.Ν. 1402/38 –
[Υπογραφή] Τσόγκας Γεώργ. Εφ. Δικ. Σώμα Δ΄ Τάξεως

 

 

 

 

 

 

Αριθ. 65753 Υπόδειγμα 10 ΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
ΤΟ Γ΄ ΣΩΜΑ ΣΤΡΑΤΟΥ Π ρ ο ς τον Βασιλικόν Επίτροπον του Δ/Σ Στρατοδικείου Θεσσαλονίκης
Λαβόντες υπ’ όψει τας υπό του Εισηγητού του παρ’ ω παρίστασθε Στρατοδικείου ενεργηθείσας ανακρίσεις συνεπεία της υπ’ αριθ. 47980/2683 διαταγής ημών κατά του στρατ. 165 Τ.Ε. Λαμπροπούλου Παναγιώτου του Σταύρου κατηγορουμένου επί λιποταξία πράξει λαβούση χώραν εν Πρώτη Φλωρίνης της 3 / 5 /45 την τε γνωμάτευσιν του αυτού Εισηγητού και σύμφωνον πρότασιν υμών περί εισαγωγής εις δίκην του κατηγορουμένου εν τη εκτεθείση πράξει προβλεπομένη και τιμωρουμένη υπό των άρθρων 22/α΄ 222 ΣΠΝ
Επειδή εκ της ενεργηθείσης τακτικής ανακρίσεως επαρκείς προέκυψαν ενδείξεις, προς υποστήριξιν δημοσίας επ’ ακροατηρίου κατηγορίας επί τη αποδιδομένη αυτώ ως άνω πράξει.
ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ Ιδόντες και το άρθρον 98 της Σ.Π.Ν. Παραπέμπομεν τον ανωτέρω ειρημένον κατηγορούμενον εις το ακροατήριον του αυτού Στρατοδικείου ίνα δικασθή ως υπαίτιος (ως εν τω εγκλητηρίω αναγράφεται)
Διατάσσομεν προς τούτοις την άνευ αναβολής υπό του Προέδρου σύγκλησιν του αυτού Στρατοδικείου προς εκδίκασιν της κατηγορίας και επιστρέφομεν υμίν την σχετικήν δικογραφίαν δια την εκτέλεσιν της παρούσης.
Εν Β.Σ.Τ. 903 τη 30 /8 / 1946 Ο Διοικητής [Υπογραφή Αντιστράτηγος Βεντήρης]
Ακριβές απόσπασμα/ Θεσ/κη 19 / 9 / 46/ Ο Γραμμ. Βασ. Επιτρόπου/ [Υπογραφή]
Σφραγίδα ΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ/ Β. ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ ΔΙΑΡΚΟΥΣ ΣΤΡΑΤΟΔΙΚΕΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΣΧΟΛΙΟ Αντιστράτηγος Κωνσταντίνος Βεντήρης, 1892-1960.

 

 

 

 

 

 

ΑΝΤΙΓΡΑΦΟΝ ΠΟΙΝΙΚΟΥ ΜΗΤΡΩΟΥ
Επώνυμον Λαμπρόπουλος Κύριον όνομα Παναγιώτης Όνομα πατρός Σταύρος
Εκ του Ποινικού Μητρώου της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Ναυπλίου
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΑΥΤΟΤΗΤΟΣ ΤΟΥ ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΥ
Συμπληρωτέα υπό της Εισαγγελικής, Ανακριτικής ή Σωφρονιστικής Αρχής
Επάγγελμα Οξυγονοκολλητής Ημερομηνία γεννήσεως 1920 Τόπος γεννήσεως Νομός Ναύπλιον Τόπος κατοικίας Νομός Φαλήρου… Υπό του Β. Σ. Δ/σις Στρατοδ. Θεσ. ζητείται η παρά του Ποινικού Μητρώου της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Ναυπλίου βεβαίωσις της Ποινικής καταστάσεως του ως άνω κατηγορουμένου.
Εν Θεσσαλονίκη τη 19 Σ/βρίου 1946 Ο Βασ. Επίτροπος [Σφραγίδα ΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ/ Β. ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ ΔΙΑΡΚΟΥΣ ΣΤΡΑΤΟΔΙΚΕΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ και υπογραφή]
Πίσω όψη: ΠΟΙΝΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΙΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣΘΕΝ ΑΝΑΓΡΑΦΟΜΕΝΟΥ ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟΥ Αριθμός 9928 Ημερομηνία 3/8/942 Δικαστήριον εκδόν την απόφασιν Πλημμ. Αθηνών Αδίκημα δι’ ο κατεδικάσθη κλοπή Είδος φυλάκισις Διάρκεια Μήνες 3 Αριθ. πρωτ. 2443 Βεβαιούται η ως άνω Ποινική κατάστασις προκύπτουσα εκ του παρ’ ημίν Ποινικού Μητρώου. Εν Ναυπλίω τη 26 Σ/βρίου 1946 Ο Γραμματεύς του Ποινικού Μητρώου [Σφραγίδα ΕΙΣΑΓΓΕΛΙΑ ΠΡΩΤΟΔΙΚΩΝ ΝΑΥΠΛΙΟΥ και υπογραφή]

 

 

 

 

 

Υπόδειγμα 20. Έκθεσις επιδόσεως δικογράφων και εκλογής υπερασπιστού
Εν Πειραιεί σήμερον την 1^ην του μηνός Απριλίου του έτους 1947 ημέραν Τρίτην ο υποφαινόμενος αστυφ. Η. 41 Κουταβας [;] Νικος του κ. Βασ. Επιτρόπου --- του εκτάκτου Στρατοδικείου επέδωκα προς τον κατηγορούμενον Λαμπρόπουλον Παναγιώτην τα εξής δικόγραφα ήτοι :
1) αντίγραφον της υπ’ αριθ. 65759 του έτους 1946 διαταγής Γ΄ Σώματος Στρατού περί εισαγωγής εις δίκην 2) το υπ’ αριθ. 661/47 του έτους 1947 εγκλητήριον 3) ταυτάριθμον και ταυτόχρονον κατάλογον μαρτύρων και 4) ταυτάριθμον και ταυτόχρονον κλήσιν κατηγορουμένου δι’ ής ο ανωτέρω αφ’ ενός μεν καλείται να εμφανισθή ενώπιον του ειρημένου Στρατοδικείου τη 16 του μηνός Ιουνίου του έτους 1947 Δευτέρα και ώρα 8 π.μ. να δικασθή αφ’ ετέρου δε ειδοποιείται ότι αν δεν εκλέξη τον ενώπιον του Στρατοδικείου υπερασπιστήν του ο κ. Πρόεδρος θέλει τω διορίση τοιούτον. Συνετάγη η παρούσα έκθεσις υπογραφομένη νομίμως.
Ο επιδούς [Υπογραφή] Ο λαβών [Υπογραφή Λαμπρόπουλος]

 

 

 

 

 

Σφραγίδα: ΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ/ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ ΠΟΛΕΩΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ/ Η΄ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΝ ΤΜΗΜΑ/ Αριθ. Πρωτ. 1564. Εν Πειραιεί τη 3-4-47. Προς Τον κ. Βασ. Επίτροπον Στρατοδικείου Αθηνών/ Β.Σ.Τ. 902
Λαμβάνομεν την Τιμήν, εις εκτέλεσιν υπ. αριθ. 661/17 από 14-3-47 Δ/γής Υμών, να υποβάλωμεν αποδεικτικόν επιδόσεως δικογράφου κατά Λαμπροπούλου Παναγ. δεόντως υπογεγραμμένον. – Ο Διοικητής/ [Υπογραφή] ΔΗΜΗΤΡ. Ζ. ΚΑΛΟΓΕΡΑΚΟΣ/ ΑΣΤΥΝΟΜΟΣ Β΄ [Αξιοσημείωτο είναι ότι χρησιμοποιήθηκε χαρτί σε δεύτερη χρήση, στην πίσω όψη υπάρχει αγγλικό κείμενο TRANSCONTINENTAL & WESTERN AIR. INC/ AIR FREIGHT MANIFEST/… DECEMBER 4. 1946]
Το θέμα είναι (πράγμα που συναντώ πολλές φορές) ότι μέσα από τα σκόρπια αυτά κείμενα δεν γνωρίζουμε το αποτέλεσμα, εν προκειμένω την απόφαση του Στρατοδικείου, αν και για πόσο καιρό καταδικάστηκε ο εν λόγω στρατιώτης. Γεγονός που συνέβη στην αρχή του ελληνικού εμφυλίου (1946-1949).