Σάββατο 14 Ιουνίου 2025

Πειραιάς, φωτογραφίες του τότε και του πρόσφατου παρελθόντος.

Ερευνά και γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης. Δημοσιογράφος - Συλλέκτης. Ανεξάρτητος ερευνητής πειραϊκής ιστορίας και λογοτεχνίας.

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ - ΠΕΡΑΜΑ. «Ενθίμιον Περάματος 1930/ Ντέκα αρ. 16/ Μιτρόπολις/ Γεράσιμος Σταθάτος/ Κοσ/ τίνος Ταΐος». Αν και κάπως δυσνόητη η πίσω καταγραφή το βέβαιο είναι ότι η φωτογραφία τραβήχτηκε στο τότε εξοχικό Πέραμα.

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. «ΕΙΣ την αγαπημένη μας Ελευθερία για να μας θυμάται με πολλά φιλιά Μαρίκα - Ευτυχία - Κατίνα Πειραιεύς 15 / 4 / 36 Δίδα Ελευθερία/ Μαθιουδάκη/ Πανάθυμον (Πανέθημος ; ) Κυσσάμου/ Χανιά Κρήτης»

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Τουρκολίμανο. 6 Απριλίου 1942.

 

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ - ΠΕΡΑΜΑ. «Παλαιόν Πέραμα Πειραιεύς/ 31 Μαΐου 1942»

 

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Ήταν ημέρα Σάββατο, 15 Μαΐου 1943 όταν οι πέντε αυτοί μαθητές της Ιωνιδείου, που από το σχ. έτος 1934-35 είχε ονομαστεί Σχολή Μέσης Εκπαιδεύσεως Πειραιώς (στα 1946-47 την βρίσκουμε ως Α' Πρότυπον Γυμνάσιον Αρρένων Πειραιώς) κατέβηκαν για την βόλτα τους στην ασχημάτιστη τότε παραλία που σήμερα είναι γνωστή σαν Βοτσαλάκια. Πίσω τους τμήμα του ρομαντικού περιπάτου που κάποια στιγμή πρέπει να αναφερθώ αναλυτικότερα. «Ε1 Πρακτικού Λυκείου ΣΜΕΠ/ Εν Πειραιεί τη 15-5-43»

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Τρεις γυναίκες - οι δύο κρατούν από το χέρι ένα κοριτσάκι - στην πλατεία Κοραή. Πίσω διακρίνονται κτήρια της οδού Καραΐσκου με κεντρικό αυτό του μεγάρου των αδελφών Παπακώστα όπου κι ο κινηματογράφος ΧΑΪ ΛΑΪΦ. "ΦΩΤΟ ====/ ΜΠΑΡΜΠΑΓΙΑΝΝΗ/ ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 3/ ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ"

 

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Την Τετάρτη 16 Μαΐου 1951 η Ελληνογαλλική Σχολή Καλογραιών Πειραιώς Jean d'Arc οργάνωσε εκδρομή στην Αυλώνα. Η μαθήτρια φωτογραφήθηκε με μια αδελφή που είχε μαζέψει δέσμη λουλουδιών. Η ίδια έγραψε στην πίσω όψη: «Τετάρτη 16/5/51/ Αυλών (Κακοσάλεσι)/ Με τη σχολή Καλογραιών./ Sr Irène, Hélène» "ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΑΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΑΙ/ ΕΡΓΑΣΙΑΙ/ Δ. ΜΟΣΧΟΛΙΟΣ/ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ 94 ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ"

 

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. «Πειραιεύς/ Ιερός Ναός (Ευαγγελισμός)/ Πέμπτη 29 Απριλίου 1954». Δηλαδή τέσσερις μέρες μετά την Κυριακή του Πάσχα εκείνης της χρονιάς. Λέτε όλοι αυτοί οι μαζεμένοι στα σκαλιά να περιμένανε τη νύφη του ένστολου; Ας παίξει λίγο η φαντασία..

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. «Στην αγαπημένη μας Γιαγιά ευχόμεθα Καλό Πάσχα. Στον αγαπημένο μας Νίκο ευχόμεθα Καλό Πάσχα. Εριέττα Γιάννης. Εν Πειραιεί τη 5 - 4 - 55. "ΦΩΤΟ Βλαντή/ ΤΣΑΜΑΔΟΥ 44/ ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ Τηλ. 41025". Το Πάσχα στα 1955 έπεφτε 17 Απριλίου.

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. "Φωτο – Κίτσογλου/ ΑΓΧΙΑΛΟΥ 5 - ΤΗΛ. 462.337/ ΤΑΜΠΟΥΡΙΑ-ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ" 7 ( ; ) ΑΠΡ. 1956. Χαρτί Mimosa/ Kiel.

 

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Στις άκρες της πόλης, στις συνοικίες, η ζωή είχε άλλους τρόπους να εκφραστεί. Κυριαρχούσε η οικογένεια με τις καθιερωμένες δομές και τις λειτουργίες της, όχι το εμπόριο, η πυκνή κίνηση, οι κοσμικές δραστηριότητες. Τα περισσότερα καταστήματα ήταν στο κέντρο, εδώ λειτουργούσαν μόνο τα απαραίτητα, όπως φούρνοι, παντοπωλεία, μανάβικα, κρεοπωλεία, ψαράδικα, ψιλικά, ζαχαροπλαστεία, κουρεία - κομμωτήρια, ανθοπωλεία, σουβλατζίδικα. Οι άντρες πέρναγαν την ώρα τους στα καφενεία, στα σφαιριστήρια, οι γυναίκες στα σπίτια που ήταν χαμηλά κι είχαν ευτυχώς μεγάλες αυλές για πλύσιμο κι άπλωμα ρούχων, λίγα χρησιμα δένδρα, γλάστρες, κλουβιά πουλιών, κοτέτσια, καρέκλες και τραπέζια για κοινωνικές συγκεντρώσεις.
Όμως τα σινεμά χειμερινά και θερινά, οι γνωστές μπακαλοταβέρνες ή οι κανονικές ταβέρνες διασκέδαζαν ακόμα και την αφρόκρεμα του κέντρου. Τα δε φωτογραφεία έκαναν χρυσές δουλείες.
Σε αυλή οι τέσσερις γυναίκες, η μία με μια ανθοδέσμη, κοιτάνε το φακό ανυποψίαστες ότι χρόνια μετά θα γίνονταν άξιες προσοχής στο διαδίκτυο.
"STUDIO - ΑΠΟΛΛΩΝ/ ΚΟΜΟΤΗΝΗΣ 154 ΣΥΝ. ΑΠΟΛΛΩΝ/ ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ"

 

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Μια φωτογραφία που μας γυρίζει σε ένα ζεστό, παλιό βραδινό ή νυχτερινό σκηνικό στην είσοδο ενός καφενείου, μιας μπακαλοταβέρνας ή κάτι παρόμοιο σε κάποια περιοχή του μεγάλου λιμανιού μας.
Η γυναίκα με τα σκουλαρίκια αριστερά απλώνει θαρρετά τα πόδια της με την λευκή γόβα έχοντας κρεμάσει την τσάντα στην άδεια καρέκλα. Ανάβει με άνεση τσιγάρο. Ο άλλη δίπλα της χαμογελά στο φακό. Το τραπέζι γεμάτο ποτήρια, πιάτα, φαίνεται και το κουτί τσιγάρων με τα σπίρτα. Πόσο χαρακτηριστικές είναι οι στάσεις των ανδρών! Ο πρώτος με το μουστάκι, γυρτός, ακουμπά το δεξί μπράτσο στο τραπέζι, κοιτάζει ίσια ενώ σηκώνει το αριστερό που φορά δακτυλίδι.Ο μεγαλύτερος με το καπέλο, με τα πόδι πάνω στο άλλο κρατάει χαμηλωμένο το χέρι με το τσιγάρο κοιτάζοντας σιωπηρά και με ύφος την πρώτη γυναίκα. Ο τρίτος δεξιά. σοβαρός, πάλι με μουστάκι φοράει άσπρη εργατική ρόμπα κι έχει το τσιγάρο στο αφτί.
Στο άλλο τραπέζι με το τασάκι και το πακέτο τσιγάρων ο άλλος μοναχικός θαμώνας που κάθεται στην καρέκλα, κοιτάζει κι αυτός μπροστά αφού ξέρει ότι θα μπει στο κάδρο της φωτογραφίας. "ΦΩΤΟ-ΜΟΝΤΕΡΝΟ/ ΒΑΣ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 45/ ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ"

 

 

 

 

 



ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Πίσω στα χρόνια των γυμναστικών επιδείξεων στο Στάδιο Καραϊσκάκη. Τα κορίτσια του Β' μπαίνουν με την σημαία και μετά κάνουν τις ασκήσεις τους. Θα χαρώ αν κάποια μεγάλη γυναίκα σήμερα αναγνωρίσει τον νεαρό εαυτό της. "Φωτο - Λουξ/ Δ. ΜΟΣΧΟΛΙΟΣ/ ΝΟΤΑΡΑ 44 ΤΗΛ. 471-171/ ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ"

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Μια παλιά κι όμως διαχρονική συνήθεια ήταν οι καλοπροαίρετες, αθώες αφιερώσεις προσωπικών φωτογραφιών σε άτομα του οικογενειακού και φιλικού κύκλου. «Αφιερωμένη εις την Εξαδέλφη μου Πολυξένη με αγάπη αδελφική (Υπογραφή)». Μετά από χρόνια βρίσκουμε αυτά τα πρόσκαιρα χάρτινα κομμάτια της ζωής κρυμμένα στα συρτάρια και τα άλμπουμ, μέσα σε βιβλία και σκουριασμένες μικρές κορνίζες. "Studio Θεοδωρίδη/ Αγχιάλου 22 Κερατσίνι". IΟΥΝ. 1960

 

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. "Φωτο - Βλαντή/ ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ" Επικοινωνία μέσω καλωδίου με το ακουστικό στο αφτί και στο στόμα μιας παλιάς τηλεφωνικής συσκευής. Ο άντρας φοράει κουστούμι, πουκάμισο, γραβάτα. Κλασική περίπτωση που ισχύει σπάνια πλέον. Χαρτί ARGENTA.

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Στην αποβάθρα της Ακτής Ποσειδώνος, στην γραμμή Αργοσαρωνικού προς Αίγινα κλπ, μια φωτογραφία γυναίκας πάνω στο πλοίο. Πίσω διαβάζονται οι διαφημίσεις ΕΝΩΣΙΣ ΠΑΡΙΣΙΩΝ/ ΑΣΦΑΛΕΙΑΙ ΠΛΥΤΑ του Αμβροσίου Πλυτά (1886 - 15.9.1964) και του γιου του Γεωργίου Πλυτά (13.8.1910 - 30.4.1997) που διακρίθηκαν ως ασφαλιστές και μεταξύ των άλλων υπήρξαν δημάρχοι Αθηναίων στα 1937-1941 και 1964-1967 αντίστοιχα.
Το κτήριο με την διαφήμιση ADELCO OM OR που υπάρχει ακόμα (Ακτή Ποσειδώνος 8) παραπέμπει στην εταιρεία των Αδελφών Κολοκοτρώνη (τα αρχικά Αδελ - Κο σχημάτισαν την επωνυμία) που ερχόμενοι από την Σμύρνη ίδρυσαν στα 1934 στο Μοσχάτο (Πειραιώς 37) τα ΧΡΩΜΑΤΟΥΡΓΕΙΑ ΑΘΗΝΩΝ ΑΔΕΛΦΩΝ Ε. ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ Α.Ε. Περίφημα προϊόντα ήταν η φθοριούχος οδοντόκρεμα και το σαμπουάν ΟΜ ΟR από τα αρχικά των ονομάτων των δυο αδελφών Κολοκοτρώνη που ήταν Όμηρος και Ορέστης.

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Σε ανταπόδοση των ευχών για την επέτειο των γενεθλίων μου στις 20 Σεπτεμβρίου 2020, πρόσφερα στους φίλους του FB αυτό το σπάνιο φωτογραφικό στιγμιότυπο. Βρισκόμαστε στο τότε πεζοδρόμιο δίπλα στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιώς πριν ο χώρος γίνει πλατεία. Στο οδόστρωμα φαίνονται οι πίσω όψεις των αστικών λεωφορείων. Αριστερά μας τα κτίρια της οδού Αγίου Κωνσταντίνου, εκείνα που βρίσκονται μετά την Βασιλέως Κωνσταντίνου (Ηρώων Πολυτεχνείου), και ίσια σε πρόσοψη η ομώνυμη εκκλησία. Μετά την Αστυνομική Διεύθυνση διακρίνουμε τις επιγραφές ΣΤΡΑΤΗΓΑΚΗΣ και Berkshire. Η τρίτη οικοδομή δεν είχε κατεδαφιστεί. Η γωνιακή πολυκατοικία της οδού Καραΐσκου ήταν ακόμα υπό ανέγερση.
Άρα η σειρά κατεδάφισης των τεσσάρων παλαιών κτισμάτων ήταν 1,2,4,3. Δύο περίπτερα, περαστικοί, οδηγοί, επιβάτες σε αναμονή, ένα καφενεδάκι, χώματα από κάποιο έργο οδοποιίας. Στιγμές που απαθανάτισε ο φακός για να κεντρίσει τη μνήμη μας.

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ - ΑΙΓΙΝΑ. Στο λιμάνι του Πειραιά, στον προβλήτα γραμμής Αργοσαρωνικού.. πίσω βρίσκονται τα κτήρια της Ακτής Μιαούλη.
Το πλοίο - αν δεν αναγνωρίζεται από κάποιους ποιο ήταν, προτείνω το όνομα ΑΣΠΑΣΙΑ - έχει τα δρομολόγια προς ΣΟΥΒΑΛΑ, ΑΓΙΑ ΜΑΡΙΝΑ στην πάνινη διαφημιστική λωρίδα ενώ η γυναίκα με το παιδί φωτογραφίζονται σε πεσμένη σκάλα επιβίβασης που κι αυτή γράφει ΑΙΓΙΝΑ. Χαρτί τύπου LEONAR.

 

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Πρωτομαγιά 1968. Παρέλαση οχημάτων - στολισμένα με λουλούδια - και πεζών στην τότε οδό Βασιλέως Κωνσταντίνου (Ηρώων Πολυτεχνείου) στο ύψος της πλατείας Κοραή. Ανάρτηση για ιστορικούς και μόνο λόγους. "ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΑΖ/ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ & ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΤΥΠΟΥ/ ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΦΩΤΟΡΕΠΟΡΤΕΡΣ/ ΓΕΩΡ. ΑΝΔΡΕΑΤΟΥ & ΔΗΜ. ΠΟΥΛΑΚΙΔΑ/ ΚΑΡΑΪΣΚΟΥ 112 - ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ/ (ΠΑΡΑΠΛΕΥΡΩΣ ΠΕΙΡΑΪΚΟΥ ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ)/ ΤΗΛ. ΓΡΑΦΕΙΟΥ 424279/ ΤΗΛΕΦΩΝΑ ΟΙΚΙΩΝ ΔΙΑ ΝΥΚΤΕΡΙΝΑΣ ΚΛΗΣΕΙΣ/ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΕΩΣ ΕΚΤΑΚΤΩΝ ΓΕΓΟΝΟΤΩΝ ΠΕΙΡΑΙΩΣ 426.... - ΑΘΗΝΩΝ 889... "

 

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Όλοι θα είχατε δει αυτό το δημοτικό κατάστημα, θα το είχατε προσπεράσει βιαστικά κι ελάχιστοι θα είχατε σταθεί να το παρατηρήσετε ή να εξυπηρετηθείτε. Πέρασε κάποιες χρήσεις, κάποτε μάλιστα όταν στέγαζε ένα γραφείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης γνώριζα την υπεύθυνη και μου έδινε το ανάλογο έντυπο, σπάνιο τώρα. Στον πεζόδρομο του Τινάνειου Κήπου προς την Ακτή Μιαούλη.









Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου