Αττικά και αθηναϊκά φωτογραφικά σκηνικά.

Ερευνά και γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης. Δημοσιογράφος - Συλλέκτης. Ανεξάρτητος ερευνητής πειραϊκής ιστορίας και λογοτεχνίας.

ΑΘΗΝΑ. Σκηνικό με γυναίκες βγαλμένο από μια αυλή της πόλης στα 1934...

 

 

 

 

ΑΘΗΝΑ. Τέσσερις άντρες έξω από ένα καφενείο στην οδό Βασιλικών στον Κολωνό/ Ακαδημία Πλάτωνος. «Ενθύμιον/ οδός Βασιλικών/ Αθήναι 10 Φεβρουαρίου 1936/ Γεώργιος Κ. Σιώνης»

 

 

 

 

ΑΘΗΝΑ 1939. Στημένοι για φωτογράφιση μέσα σε αρχαιολογικό χώρο. «Τω φιλτάτω Ιωάννη ανάμνηση 26 -1-39»

 

 

 

 

ΑΤΤΙΚΗ. «Ηλιούπολις/ 10 απρηλίου 1939». Εκδρομή κάπου στις νοτιοδυτικές παρυφές του Υμηττού.

 

 

 

 

 

ΑΘΗΝΑ 6 Φεβρουαρίου 1940. «Ενθύμιον μιάς ημέρας εις Λυκαβητόν μετά του φίλου μου Ν..» 6/2/40/ [Υπογραφή]

 

 

 

 

 

ΑΤΤΙΚΗ - ΝΕΑ ΣΜΥΡΝΗ. «ΕΙΣ το Άλσος Νέας Σμύρνης Εις τας 13-4-45 Ιορδάνης Σαρρής.». Λόγω έλλειψης χαρτιού, η φωτογραφία αυτή ανατυπώθηκε σε άλλη προηγούμενη.

 

 

 

 

 

ΑΘΗΝΑ. «Με τον μπαμπά μου στην οδόν Ακαδημίας». Χωρίς χρονολογία.

 

 

 

 

ΑΘΗΝΑ. Σε μια πιο παλιά εποχή οι τρεις άνδρες απαθανατίστηκαν να ανεβαίνουν την οδό Ακαδημίας, στην πίσω όψη των κτηρίων της Αθηναϊκής Τριλογίας, όπου οι σημερινές αφετηρίες πολλών λεωφορειακών γραμμών, προς την οδό Σίνα.

 

 

 

 

 

ΑΘΗΝΑ. Ο πατέρας αυτός κι η κόρη του εντοπίστηκαν να περπατούν σε ένα πολύ γνωστό δρόμο της πόλης, όταν δεν μπορούσε να αποφύγει κανείς το αυθαίρετο τράβηγμα μιας πόζας από κάποιο θαρραλέο φωτογράφο. A M CROWN COPYRIGHT RESERVED

 

 

 

 

 

ΑΘΗΝΑ. Γυναίκες με τα χειμερινά ρούχα τους περπατούν μέσα στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Πίσω υψώνονται ακόμα τα πολυσυζητημένα Προπύλαια που κάλυπταν την είσοδο του Καλλιμάρμαρου από το 1906. Η φθορά τους ήταν εμφανής και τελικά κατεδαφίστηκαν στις αρχές του 1952. Διακρίνεται και μέρος του Λυκαβηττού. Όμως εμείς βλέπουμε τις δυο κυρίες και το Στάδιο Αθηνών όπως ήταν στις 3 Φεβρουαρίου 1947.

 

 

 

 

 

ΑΤΤΙΚΗ. Οι Καθαροδευτέρες της ζωής μας ή της ζωής των άλλων, στα χρόνια μας ή στα περασμένα, γιορτάστηκαν σε διαφορετικές ημερομηνίες ανάλογα τις χρονιές που διανύθηκαν. Απέμεινε μια αρμαθιά αναμνήσεις, οι πιο πολλές σβησμένες αφού ίσως έλειψαν κι οι ίδιοι οι άνθρωποι. Πόσο παράξενες σκηνές απαθανατίζονται στις θολές εικόνες.... Καθαρά Δευτέρα στην Βάρκιζα, 7 Μαρτίου 1949.

 

 

 

 

 

ΑΤΤΙΚΗ. Στην Βάρκιζα, στις 7 Μαρτίου 1949. Μια ακόμα στιγμή από την προηγούμενη παρέα ανθρώπων.

 

 

 

 

 

 

ΑΤΤΙΚΗ. Δεν καταλαβαίνω το νόημα της πρότασης στην πίσω σελίδα αυτής της λήψης: «Ενθύμιον εξωτερικού Γαλατσίου Καθαρά Δευτέρα 1951/ 12-3-1951». Όμως δείχνει κάτι πρωτότυπο, άτομα να φωτογραφίζονται πάνω και δίπλα σε ένα μικρό μοντέλο αεροπλάνου.

 

 

 

 

 

ΑΘΗΝΑ. Θεωρούνται τυχεροί όσοι βλέπουν από τα μπαλκόνια και την ταράτσα τους την Ακρόπολη, ολόκληρη ή έστω ένα μέρος της. Ειδικά τα ενοίκια είναι πιο ακριβά, οι καφετέριες προνομιούχες ενώ τα ξενοδοχεία με τις βεράντες και τις πισίνες έχουν εκμεταλλευτεί στο έπακρο την θέα προς τον ιερό βράχο.

 

 

 

 

 

ΑΘΗΝΑ. «Γκρην Παρκ/ 25 Μαρτίου 1951». Στην οδό Μαυροματαίων κατά πάσα πιθανότητα.

 

 

 

 

 

ΑΘΗΝΑ. Στην οδό Αθηνάς 60, στην Χρυσοσπηλιώτισσα. Χαρτί A M CROWN COPYRIGHT RESERVED

 

 

 

 

 

ΑΤΤΙΚΗ. Στην Βουλιαγμένη. 24 Φεβρουαρίου 1958. Ο συνοδός της γυναίκας φαίνεται να σηκώθηκε από την καρέκλα και να έβγαλε την παρούσα. Έτσι βλέπουμε κάποιες παρέες καθισμένες σε εξοχικό κέντρο εκείνη την χρονολογία που συνέπιπτε με την Καθαρά Δευτέρα.

 

 

 

 

 

ΑΤΤΙΚΗ. Πρώτη Μαρτίου 1959 κάπου στα Βριλήσσια.

 

 

 

 

 

ΑΘΗΝΑ. Αυτός ο άνδρας φωτογραφήθηκε στους στύλους του Ολυμπίου Διός, πίσω βλέπουμε την Πύλη του Αδριανού. Χαρτί ferrania...

 

 

 

 

 

ΑΘΗΝΑ. Πλατεία Συντάγματος. Κοριτσάκι ταΐζει περιστέρια. Ξεκολλημένη από κάποιο οικογενειακό χάρτινο άλμπουμ.

Πειραϊκές φωτογραφικές αξιολογήσεις.

Ερευνά και γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης. Δημοσιογράφος - Συλλέκτης. Ανεξάρτητος ερευνητής πειραϊκής ιστορίας και λογοτεχνίας.

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. «Πειραιεύς 30/ 1ου/ 1929 Σεβαστοί μου γονείς Σας στέλλω την φωτογραφίαν μου για να με δήτε έστω, στο χαρτί πόσο έχω παχύνη Σας φιλώ η κόρη σας». (Όνομα δυσανάγνωστο). Φωτοκάρτα.

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Κάτι σαν "η Ημέρα της Γιαγιάς" άκουσα πως γιορτάζεται στις 28 Μαρτίου - αν εμπιστευτούμε το αχανές διαδίκτυο - οπότε έψαξα και αναρτώ αυτή την παλιά φωτογραφία τύπου CARTOLINA POSTALE (όπως γράφει η πίσω όψη) που τυπώθηκε στην πόλη μας: "ΦΩΤΟ - ΣΜΥΡΝΗ/ ΓΕΦ. ΑΓ. ΔΙΟΝΥΣΙΟΥ/ ΕΝ ΠΕΙΡΑΙΕΙ/ ΕΥΣΤΡ. ΝΙΚΟΛΑΪΔΟΥ"

 

 

  

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ - ΝΕΑ ΚΟΚΚΙΝΙΑ. «Εν Νέα Κοκκινιά τη 1/ 4/ 1933/ Ενθύμιον Εκδρομής/ Σκαραμαγκά (Δαφνί)/ Τάξις Ε!/ Γυμνάσιον Ε!»

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ - ΝΕΑ ΚΟΚΚΙΝΙΑ. «25 Μαρτίου 1934/ Παρά το Ε' Γυμνάσιον/ Τάξις ΣΤ'/ Εν Νέα Κοκκινιά». Πέντε νέοι μαθητές. Η λήψη είναι σκοτεινή. Στα 1934 αποσπάστηκαν από το Δήμο Πειραιώς κι αναγνωρίστηκαν ως ανεξάρτητοι Δήμοι ή Κοινότητες οι προσφυγικοί συνοικισμοί Νέας Κοκκινιάς, Αγίου Γεωργίου Κερατσινίου, Κορυδαλλού και Περάματος.

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. «Εν Πειραιεί τω 1936» «Στην οδόν Ροδόπης τον Φεβρουάριον του 1936». Η Νούλα κι η Ευαγγελία άφησαν το στίγμα τους εδώ, στις 22 / 2 / 36. Για τις απαιτήσεις της λήψης, καθισμένες στην ίδια καρέκλα κρατούν ένα βιβλίο. Χαρτί Velox.

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Ποτέ δεν θα μπορέσω να διακρίνω σώμα και βαθμό στις στολές στα πρόσωπα των παλιών αξιωματούχων... όμως μου αρέσει αυτή η σοβαρή στάση του καθισμένου άντρα. "Φωτογράφος/ Α. Σγάγιας/ Φίλωνος 85 - Πειραιεύς". Χαρτί τύπου καρτποστάλ Agfa.

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Στην πλατεία Κοραή, πολλά χρόνια πριν από τα δικά μας. Πίσω από τους δυο άνδρες στέκονται τα διώροφα κτήρια που αργότερα θα κατεδαφιστούν και θα γίνουν πολυκατοικίες. Ο Άγιος Κωνσταντίνος στην οδό Καραΐσκου διακρίνεται πίσω από τα δένδρα και τα φυτά της πλατείας του. "ΦΩΤΟ/ ΜΠΑΡΜΠΑΓΙΑΝΝΗ/ ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 3/ ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ"

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ - ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑ. Μητέρα με τα δύο παιδιά της μπροστά από δένδρα και κτίσμα με μαντρότοιχο. Ήταν σε εκδρομή, σε γιορτή ή κάπου κοντά τους; "ΦΩΤΟ - “ΕΝΣΤΑΝΤΑΝΕ„/ ΣΤΑΘΗ/ ΑΓΙΟΥ ΕΥΘΥΜΙΟΥ 30/ ΕΥΓΕΝΕΙΑ" 3 ΦΕΒ. 1957

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Πόσες φωτογραφίες προσώπων τραβήχτηκαν στα πειραιώτικα στούντιο.. για κάθε χρήση. Εδώ η μορφή ενός άντρα που βγήκε από το κατάστημα: Πάνος Καρίπης/ ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ/ ΦΕΒ. 1958

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Με το φακό του Βλαντή γυρίσαμε πίσω στο χρόνο, ανηφορίσαμε την Καστέλλα και μπήκαμε σε ένα σχολείο. Βρεθήκαμε νοερά την ώρα που βγήκαν αυτές οι δύο ομαδικές πόζες των παιδιών και δασκάλων, όλοι στημένοι με σοβαρά ή μισογελαστά πρόσωπα που αν σκύψετε πάνω τους πολλοί θα αναγνωρίσετε τους εαυτούς σας, συγγενείς, φίλους, γείτονες. Κοριτσάκια με φιόγκους στα μαλλιά - δυο κρατάνε κούκλες, μια γυμνή και μια ντυμένη - αγόρια με καραβάκια στα χέρια.. Χαμηλά η πρώτη λήψη έχει σφραγίδα αναγνώρισης: «ΙΔΙΩΤΙΚΟΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΟΝ/ ΓΕΩΡΓΙΑΣ Κ. ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ/ ΛΕΩΦΟΡΟΣ ΦΑΛΗΡΟΥ 93/ ΚΑΣΤΕΛΛΑ - ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ». Είχε ιδρυθεί με το νόμο 57.812 του 1942.

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Μεταπολεμική εποχή, γυναικείες παρέες ανεβαίνουν την Λεωφόρο Γεωργίου στο ύψος της Φίλωνος. Η πρώτη κρατάει το μωρό της. Πίσω στο βάθος δεξιά το Μέγαρο Εθνικής Τραπέζης (μετέπειτα ΝΑΤ). Στρατιώτης στην είσοδο του διπλανού κτηρίου. Η επιγραφή Ε. ΛΕΩΝΙΔΑΚΗΣ κάτι θυμίζει στους παλιούς Πειραιώτες.

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Στις εθνικές εορτές, στις γυμναστικές επιδείξεις, σε θεατρικές παραστάσεις, στις απόκριες αλλά και μέσα στα φωτογραφικά στούντιο φορούσαμε τις πατροπαράδοτες ενδυμασίες για τις ανάγκες εκείνων των εκδηλώσεων που μας γέμιζαν ανάλογα συναισθήματα. Γύρω στα 1950. "ΦΩΤΟ – ΡΕΠΟΡΤΑΖ/ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ & ΞΕΝΟΥ ΤΥΠΟΥ/ ΜΠΙΡΗΣ – ΤΣΑΚΩΝΑΣ/ ΝΑΥΑΡΧΟΥ ΜΠΗΤΤΥ 37/ ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ / ΤΗΛ. 45-108"

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Μαθήτριες του Ραλλείου Δημοτικού Σχολείου - όταν βρισκόταν στο κέντρο της πόλης - σε διάφορες στάσεις ενός πατριωτικού ίσως θεατρικού δρώμενου ή όπως το απαίτησε ο φωτογράφος για να αναδείξει τις στολές και τις ελληνικές σημαίες σε κάποια εθνική εορτή.
Τα κορίτσια βρίσκονται μπροστά από το βάθρο της προτομής του Αδαμάντιου Κοραή που είχε τοποθετηθεί στην αυλή του κτηριακού συγκροτήματος.
Γράφει ΙΑΚΩΒΟΣ ΡΑΛΛΗΣ/ ΧΙΟΣ/ ΤΩ ΑΔΑΜΑΝΤΙΩ ΚΟΡΑΗ και με μικρότερα πιο κάτω ΠΑΡΘΕΝΙΚΩ ΤΕΜΕΝΙ ΤΩ ΜΟΥΣΑΩΝ ΔΑΠΑΝΙΤΟΥ/ ΗΔ' ΕΣΤΙ ΠΡΟΤΟΜΗ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΕΥΧΟΣ
Για την προτομή πολύς ο λόγος, ο μαρμάρινος όμως αυτός ογκόλιθος την περίοδο που κατεδαφίστηκαν οι εγκαταστάσεις πετάχτηκε μαζί με άλλα μπάζα και υλικά από τους δημοτικούς υπαλλήλους ή την εταιρία που ανέλαβε το έργο σε ένα δημοτικό χώρο και επιχωματώθηκε. Αποκαλύφτηκε με την ανάπλαση της έκτασης για να μετατραπεί σε πάρκο. Πράγματι τον είδα ο ίδιος στην άκρη (οδός Κεχαγιά) του Πάρκου Αργυροκάστρου - Πρόσβαση για όλους (Δ' Δημοτική Κοινότητα, σύνορα με Ρέντη) που είχε εγκαινιαστεί τη Δευτέρα 29 Μαΐου 2023.
Για τον σκοπό ανάδειξής του με κάλεσε την Τρίτη 4 Ιουνίου 2024 ο δημοτικός υπάλληλος Μιχάλης Πετρίδης που φροντίζει να πάρει μια θέση στις νέες Ράλλειες Σχολές ή κάπου αλλού. Τράβηξα κάποιες φωτογραφίες και ήρθαμε σε επαφή με τον διευθυντή των Σχολείων. Δεν έχω άλλη ενημέρωση λόγω ασχολιών.
Η προτομή αργότερα - με τις γνωστές περιπέτειες στέγασης - στόλισε πρώτα το διάδρομο στο Γυμνάσιο επί της Καραΐσκου 147 και Μπουμπουλίνας, με καινούργια όμως μαρμάρινη βάση που μεταφέρθηκε κι αποκαταστάθηκε στα νέα κτήρια.

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. «Πειραιεύς/ 29 - 3 - 59/ εορτή ΧΕΕΝ». Η Χριστιανική Ένωσις Εργαζομένης Νεολαίας αναγνωρίστηκε ως Σωματείο από το Πρωτοδικείο Αθηνών τον Αύγουστο του 1946 με πρωτοβουλία της Αδελφότητος Θεολόγων Η ΖΩΗ για τις ανάγκες της μεταπολεμικής εποχής.

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ 1961. «Ενθύμιον από τον Πειραιά, τις 28/ 1 / 61 και γραμένα, από τον κλεμένο στυλό, της πρωϊνής σούρας στον ΠΕΙΡΑΙΑ»

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Ένα το τραπέζι, πολλά τα άτομα αλλά η χαρά της αποκριάς με το κέφι της δεν λείπει από αυτή την λήψη. Οι σερπαντίνες είναι εκείνες που βεβαιώνουν το εορταστικό γεγονός. "ΦΩΤΟ - ΛΟΥΛΑ/ ΚΩΝ. ΜΠΑΡΜΠΑΓΙΑΝΝΗΣ/ ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 3/ ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ"

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Ξεχασμένες αποκριάτικες γιορτές στα σχολεία ή σε αίθουσες εκδηλώσεων. Κυρίες, κύριοι με τα καλά τους και κοριτσάκια με τις φανταχτερές στολές τους... τις ζήσαμε σαν παιδιά, τις διατηρήσαμε σε λίγες ασπρόμαυρες φωτογραφίες που κρατήσαμε. "ΦΩΤΟ - ΒΛΑΝΤΗ/ ΤΣΑΜΑΔΟΥ 44/ ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ"

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Στιγμιότυπο αυτής της γυναίκας που αν και διένυσε μια πορεία ζωής δεν γνωρίζουμε τίποτα ... «ΙΩ. ΚΑΡΙΠΗΣ/ ΚΑΡΑΟΛΗ & ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ 18/ ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ»

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Μια ακόμα φωτογραφία κολλημένη σε δίπτυχο. Επίκαιρη λόγω αποκριάς, το κοριτσάκι στήθηκε στο στούντιο του Καρδάση. Ήταν Μάρτιος του 1965. "Καρδάσης/ Σωτήρος Διός 18 - ΤΗΛΕΦ. 474.317/ ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ"

 

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Φωτογραφία ενός νέου άντρα με χαρακτηριστικά στοιχεία τέχνης της επταετίας. 27 ΜΑΡ. 1971. "PHOTO/ ΧΡΥΣΟΒΕΡΓΗ/ ΑΝΑΠΑΥΣΕΩΣ 22 ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ - ΤΗΛ. 4613-304"

 

 

 

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ. Ναυαρίνου 14 και Δ. Γούναρη 11. Δεκαετία 1980. Λεπτομέρεια από τον άνω όροφο, πριν αυτός μετατραπεί στο ΧΑΡΑΜΗΣ ΠΑΛΛΑΣ. Ψευδοπεσσοί με επίκρανα. Ανάγλυφη διακόσμηση. Μισάνοιχτες μπαλκονόπορτες. ΤΑΚΗΣ ΤΣΑΚΙΡΗΣ/ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΟΥΤΑΦΗΣ/ ΕΜΠΟΡΟΡΡΑΠΤΑΙ. (Ο Βασίλης Τσακίρης είχε τρεις γιους τον Παναγιώτη, τον Ιγνάτιο, τον Γεώργιο. Το παλιό τους κατάστημα ήταν στον χώρο του Μεγάρου Σπυράκη). Ένα μεγάλο ψαλίδι που ανοιγόκλεινε με μηχανισμό έδωσε στην περιοχή το μικροτοπωνύμιο ΨΑΛΙΔΙ (παλαιά πλατεία Ρήγα Φεραίου, Αμαξοστάσιο). Από κάτω: ΖΗΤΑ HELLAS του Ζαφειρόπουλου.
[Την φωτογραφία τράβηξα ο ίδιος. Βρίσκεται στην συλλογή μου. Από το άρθρο μου "Μιά ξενάγηση στους δρόμους του εμπορίου. Ένας περίπατος στα 2001 με θέα ιστορικά κτήρια της πόλης".  Ανάρτηση στο blog μου, 21.6.2014. Ανάρτηση στο FaceBook, 17.10.2019]

 

 

 

  

 

ΠΕΙΡΑΙΑΣ 190 ΧΡΟΝΙΑ: Σημειώσεις από τα κατάλοιπα του Γεωργίου Κρέμου και τα δημοτικά έγγραφα του 1839.

Ερευνά και γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης. Δημοσιογράφος - Συλλέκτης. Ανεξάρτητος ερευνητής πειραϊκής ιστορίας και λογοτεχνίας.

Κάθε φορά που συμπληρώνεται μια ακόμα δεκαετία στην σύγχρονη πορεία της πόλης του Πειραιά, ανασύρω πολυκαιρισμένα χαρτιά από το αρχείο μου και επιστρέφω στις ρίζες, στα πρώτα βήματα, στις αρχικές διαταγές, αποφάσεις, σκέψεις του Δημοτικού Συμβουλίου και των άλλων υπηρεσιών που συνδέονταν με εκείνον, για την καταγραφή των κάθε λογής προβλημάτων και την προσπάθεια άμεσης επίλυσής τους.
Προέρχονται από τις ιδιόχειρες σημειώσεις του Γεωργίου Κρέμου (1839-1926) αλλά και τα λίγα πρωτότυπα έγγραφα του Δήμου Πειραιά τα οποία μέσω Ιωάννου Μελετόπουλου και Γιάννη Χατζημανωλάκη περιήλθαν στα χέρια μου. Ας παρακολουθήσουμε μερικά από αυτά που παρουσιάζονται για πρώτη φορά:

Διάφορα σε συντομία.
Α - ΣΚΟΡΠΙΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΕ ΜΙΑ ΣΕΛΙΔΑ

Φρέατα.

Τη δε 29 Ιανουαρίου 1836 ο δήμαρχος διετάσσει τον αστυνόμον να κλείση τα επί των δημοσίων οδών φρέατα τα δε ιδιόκτητα οι ιδιοκτήται.

Ιερόσυλοι.

Τη 18 Ιανουαρίου 1836 αγγέλλει τω επάρχω Μεγαρίδος ότι θα φροντίση προς σύλληψιν των ιεροσύλων.

Φρούραρχος.

Τη 10 Ιανουαρίου αγγέλλει τω φρουράρχω ότι θα χορηγηθή όπερ αιτεί οίκημα αλλά νυκτός ούσης, δεν ηδύνατο αλλά την επαύριον!

Μουσικά όργανα.

Τη 23 Ιανουαρίου 1836 αγγέλει τω αστυνόμω να επιθεωρώνται και παρά του φρουράρχου οι αιτούντες άδειαν μουσικών οργάνων.

Ξυλέμποροι.

Τη 3 Ιανουαρίου 1836 κηρύσσει [;] ο δήμαρχος οι έχοντες τοποθετημένην ξυλείαν να δώσωσι τον δημοτικόν φόρον δια το παρελθόν, διότι δεν επλήρωσαν ουδέν.

Χορηγεί τη 8 Ιανουαρίου 1836 τω δημ. αστυνόμω κατάλογον των ξυλεμπόρων προς φορολογίαν.

Δημοτικόν συμβούλιον.

Τη 11 Ιανουαρίου 1836 διορίζει τον Ν. Σερφιώτην γραμματέα του συμβουλίου και βοηθόν παρά τω αστυνόμω επί μισθώ 70 δρ. τον δε Σ. Ραυτόπουλον γραμματέα της αστυνομίας επί μισθώ 80 δρ.
Β - ΣΚΟΡΠΙΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΕ ΜΙΑ ΣΕΛΙΔΑ [Πίσω από το κείμενο ΣΤΡΑΤΩΝΕΣ]

Δημαρχικοί πάρεδροι.

Τη 15 Ιουνίου 1836 ο δήμ.[αρχος] γράφει προς τον δημοτικ. σύμβουλον Α. Σίνον να συνεννοηθή μετά του δημαρχικού παρέδρου Κωνσταντίνου Σκιλίτζη περί εισπράξεως αυτοπροαιρέτως συνεισφοράν των ορθοδόξων (χάριν της εκκλησίας του αγ. Σπυρίδωνος;).

Φόνος.

Αποστόλης Γ. Τριμάνης εφονεύθη εν Πειραιεί, ου καταγραφήν των εν 4 κιβωτίοις πραγμάτων τη 30 Ιουνίου 1836 πέμπει ο δ.[ήμαρχος] τω εισαγγελεί, ως φονευθείς δ’ αυτού Παναγιώτης Καλκανδής δια μαχαίρας.

Σχολείον Μουσών.

Ότι προύτειτο δήθεν ο Ν. Βάμβας να ιδρύση.

Αφιερώματα.

Ο αποθανών Πολυζώης κατέλιπε 6,500 δραχ. προς σύστασιν νοσοκομείου.

Προϋπολογισμός του δήμου.

Τη 26 Ιουνίου 1836 εστάλη προς έγκρισιν τω επάρχω.

Αγορανόμος.

Τη 17 Ιουνίου 1836 λαμβάνει άδειαν απουσίας ο αγορανόμος Σπυρίδων Σερφιώτης δι’ Ύδραν (πατρίς;)

Δάνεια.

Τη 19 Ιουνίου 1836 εκ χιλ. 4,000 διά την προκυμαία.

Συνοικισμός Πειραιώς.

Τη 12 Ιουνίου /// επί τω συνοικισμώ της πόλεως εκ Χίων.

Θνησιμαία ζώα.

Τη 10 Ιουνίου 1836 προσεκλήθη ο ενωμοτάρχης να εκρίψη το παρά τον άγιον Σπυρίδωνα απερριμμένον θνησιμαίον ζώον!

Από τις αναφορές για την δημόσια υγεία στον Πειραιά.
*Υπόνομοι ή οχετοί.

Εν πάσαις ταις πόλεσι των πεπολιτισμένων λαών οι υπόνομοι οχετοί προς εναπόθεσιν και εκροήν πάσης ακαθαρσίας ενομίσθησαν αναγκαιότατοι. Ως προς τούτο δε οι Ρωμαίοι υπερέβαλον τους αρχαίους Έλληνας, τους δε Ρωμαίους οι τη Εσπερία λαοί και μάλιστα οι Άγγλοι εν Λονδίνω, όπερ είνε πανταχού υπορωρυγμένον.

Τη α΄ Νοεμβρίου 1837 ο δήμαρχος Πειραιώς έγραφε συν τοις άλλοις τω διοικητή και τάδε: «Εξ αιτίας της ελλείψεως των αναγκαιούντων υπονόμων διά τους αποπάτους συμβαίνουν εις διάφορα μέρη της πόλεως ταύτης πολλαί δυσώδεις ακαθαρσίαι. Ήτον ευχής έργον να ήθελε να φροντίση η διοίκησις να γίνωσι τέσσαρα τουλάχιστον υπόνομα, όπου κριθή καταλληλότερον διά την ανάγκην». Εξητείτο δε και την αναγκαία δαπάνην εκ του δημοσίου ταμείου.

Και την μεν πρότασιν του δημάρχου τη 8 Νοεμβρίου 1837 ενέκρινεν ο διοικητής, αλλ’ ουχί και την εκ του δημοσίου δαπάνην απήτησε δε και την σύντασιν υπό του αρχιτέκτονος του προϋπολογισμού και το σχέδιον των υπονόμων. Τη δε 11 του αυτού προσκαλών τον αρχιτέκτονα Λαυρέντιον εις σύνταξιν του προϋπολογισμού γράφει και περί του σκοπού των οχετών «προς αποδοχήν ακαθαρσιών της πόλεως ταύτης και βρωμερών και λοιπών υδάτων και προς εκροήν αυτών εις την θάλασσαν». Ο δ’ αρχιτέκτων υποβαλών το επόμενον σχέδιον και τον προϋπολογισμόν τη 15 Νοεμβρίου προύτεινε να κατασκευασθή οχετός 80 βασιλικών πήχεων το μήκος προς αποδοχήν ακαθαρσιών και βρωμερών υδάτων παρά την μεγάλην πλατείαν επί της νέας οδού έμπροσθεν της οικίας του Γεωργίου Μαυριτίου μέχρι της θαλάσσης∙ να κατασκευασθή δ’ ο οχετός 80 βασιλικών πήχεων το μήκος εν ορύγματι 2½ βασιλικών πήχεων πλάτος και 2 το βάθος∙ εκατέρωθεν δε κτισθή τοίχος, θέλει δ’ επιστεγάση τον οχετόν την δε δαπάνην προϋπολογίσει εις δραχμάς 960. Τη δε 16 του αυτού υπεβλήθη η υπόθεσις εις το δημοτικόν συμβούλιον.
*Δίφυλλο χαρτί διαστάσεων 32Χ20,8 με υδατόσημο.
Γραμμένα σε τρεις σελίδες, τα τρία βασικά κείμενα παρουσιάζουν ενδιαφέρον αφού ασχολούνται με ένα κοινό θέμα που αφορά στα «υδραυλικά» έργα του Πειραιά. Το πρώτο είναι πρωτότυπο, τα λοιπά αντίγραφα άλλων με συνολικές χρονολογίες 13.12.1839, 15.11.1839, 19.11.1839, 2.12.1839 και 11.12.1839.

ΠΡΩΤΗ ΣΕΛΙΔΑ: αρ. παρ. 85 ελήφθη τη 16. 10βρίου 1839. αρ. Πρ. 890./ Δ. 742./ τη 13 Χβρίου 1839/ Πειραιεύς.
Ο Δήμαρχος Πειραιώς/ Προς τον Κ. Πρόεδρ. του Δημ. Συμβ. του αυτού Δήμου.
«Σας κοινοποιούμεν αντίγραφον Πράξεως του B. Ιατροσυνεδρίου, περί αναγκαίας επιδιορθώσεως εις υδραυλικά τίαν έργα του Πειραιώς, και αντίγραφον Διαταγής υπό αρ. 16556: της επί τη των Εσωτερ. Β. Γραμ. μ’ επισημ.[είωσιν] της Διοικήσεως.
Κοινοποιούντες σας ταύτα σάς συστήνομεν ως κατεπείγοντα τα περιεχόμενα και σας παραγγέλομεν να συγκαλέσητε άνευ αναβολής το Δημ. Συμβούλιον διά ν’ αποφασίση. Διά πάσαν προς τούτο αμέλειαν εκ μέρους υμών ή του Δημοτ. Συμβουλίου θεωρούμεν εις βάρος, ούτινος ανήκει την ευθύνην ήτις μας επιβάλλεται διά της κοινοποιουμένης ήδη ανωτέρω διαταγής της Γραμ.[ματείας].
Καθ’ όσον εγνωρίσαμεν εκ των εγγράφων τούτων ο λόγος είναι περί του Σκεπάσματος του υδραγωγείου, περί του καλύμματος των πέριξ βαλτοθέσεων μερών, και του καθαρίσματος των χανδακίων, περί ων και άλλοτε προφορικώς εις το Δημ. Συμβ. ανεφέραμεν.
Επειδή παρατηρούμεν εκ του Δημοτ. προϋπολογισμού ότι διά να γίνωσιν αι επιδιορθώσεις αύται, διά τας οποίας θέλει χρειασθώσιν εις έξοδα επέκεινα των τριών χιλιάδων Δραχμών, κατά τον υπ’ όψιν μας προϋπολογ. του αρχιτέκτονος, διά περισσότερα χρήματα διά τούτο νομίζομεν αναγκαίον να προστρέξη το Δημότ. Συμβούλιον εις προσωπικάς εργασίας, κατά το άρ. 34. του Δημοτ. Νόμου, το οποίον αναφέρει και η Διαταγή της Γραμ.[ματείας] διά να εκπληρωθή ούτω πως η ανάγκη.

αναμένομεν την περί τούτων απόφασιν του Δημοτ. Συμβουλίου διά να ενεργήσωμεν». Ο Δήμαρχος/ Κυριάκος Σερφιώτης.
Σφραγίδα: ΒΑΣΙΛ. ΤΗΣ ΕΛΛΑΔ./ Ο ΔΗΜΑΡΧ. ΤΟΥ ΔΗΜ. ΠΕΙΡΑΙΩΣ
[ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το παραπάνω κείμενο έχω στην συλλογή μου και σε ξεχωριστό αντίγραφο σε μονόφυλλο, 13Χβρίου 1839]
ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΕΛΙΔΑ: Πρ. 890
Η επί της Δημοσίας υγείας Β. επιτροπή των Αθηνών και του Πειραιώς.
Προς την επί των εσωτερ[ικών] Β. Γραμμ[ατείαν] της επικρατείας.
«Η επιτροπή αύτη άγρυπνος ούσα εις το να προλαμβάνη όσα δύνανται να συμβώσι κατά της δημοσίου υγείας, λαμβάνει την τιμήν, να καθυποβάλη υπ’ όψιν σας Κ[ύριε] Γραμμ.[ατεύ] παρατηρήσεις τινάς, η εκτέλεσις των οποίων θέλει σταθεί ουσιωδώς αναγκαία διά την διατήρησιν της Δημοσίας υγείας.
1. Το Υδραγωγείον του Πειραιώς διέρχεται από λίμνην τινά άνυδρον ήτις εν καιρώ βροχής λιμνάζεται και τα ύδατα αυτής συμμιγνύονται με εκείνα του Υδραγωγείου άτινα χρησιμεύουν διά τους κατοίκους του Πειραιώς.
2. Ότι οι χάνδακες και αι διόρυγες δεν εκαθαρίσθησαν αρκούντως ώστε διερχόμενα τα ύδατα δι’ αυτών να μη λιμνάζουν, και γεννόνται ως εκ τούτου ασθένειαι, ως και άλλοτε εγνωμοδότησε η επιτροπή αύτη.
3. Ότι εξ’ αιτίας των άνω και τιών εφάνησαν υπήρξαν, ως με πληρωφόρει ο είς Δημοτικός ιατρός, κακοήθεις τινές πυρετοί.

Διά ταύτα σας παρακαλεί Κ. Γραμμ.[ατεύ], όπως ευαρεστηθείτε και διατάξητε [;] τα επί της παρούσης, της οποίας πρώτιστος και μόνος σκοπός είναι το απρόσβλητον της υγείας των υπηκόων της Α.[υτού] Μ.[εγαλειότητος]». Αθήναι τη 15 9βρίου1839/ Ο αντιπρόεδρος/ Βερνάρδος Φίλερ.
Σημείωση: Αριθ 255/ «Διαβιβάζεται προς τον αρχιτέκτονα λορέντιον διά να μας αναφέρει εντός τριών ημερών»./ 19 Νοεμβρίου 1839/ Ο επί των εσωτερ. Γραμματεύς της επικρατείας./ Γ. Γλαράκης.
ΤΡΙΤΗ ΣΕΛΙΔΑ: Αρ 16203, 16556. Βασίλειον της Ελλάδος/ Η επί των εσωτερ"[ικών] Γραμμ"[ατεία] της επικρατείας/ Προς την Διοίκησιν Αττικής.

«Σας διευθύνομεν εγκλείστως πράξιν του Ιατροσυνεδρίου, περίτινων αναγκαίων επιδιορθώσεων, απαιτουμένων εις υδραυλικά τινα έργα του Πειραιώς.
Αι ελλείψεις αύται υπάρχουσι τωόντι, και ο Αρχιτέκτων Λορέντιος μάς ανέφερεν ότι από τον Ιούνιον του 1838 ειδοποίησε περί τούτων την δημοτικήν αρχήν Πειραιώς υποβάλλων εις αυτήν εξ υπολογισμού της αναγκαίας δαπάνης, εξ ων ο δια το α΄. μέρος αναβαίνον εις Δραχ"[μας] 3208, ως ο διά το β΄" 440, ήτοι το όλον 3648.
Θέλετε ερωτήσει τον Δήμαρχον τίνος ένεκεν δεν ενήργησε του Αρχιτέκτονος τας προτάσεις, και αν ο Δήμος δεν έχει τα μέσα, διατί δεν προσέτρεξεν, διά του Δημοτικού συμβουλίου εις την εφαρμογήν του άρθ. 34 του περί Δήμων Νόμου.

Θέλετε τον ειδοποιήσει δε ότι ιδικόν του χρέος είναι να προσκαλέση το μέτρον τούτο διότι καθίσταται προσωπικώς υπεύθυνος». Εν Αθήναις τη 2 10βρίου 1839/ Ο Γραμματεύς/ Γ. Γλαράκης
Διακ"[κήρυξις] 3867/ Προς τον Δήμαρχον Πειραιώς./ επί επιστροφή διά να απολογηθή περί της προσαπτομένης αυτώ ολιγορίας εις αντικείμενον ουσιώδες, και να προκαλέση απόφασιν του Δημ" Συμβουλίου, περί των αναφερομένων επισκευών.

Τη 11 Χβρίου 1839 Αθήναι/ Ο Διοικητής Αττικής/ Κωνσταντίνος Αξιώτης. [Με τα αρχικά του αντιγραφέα]
ΣΧΟΛΙΑ: Οι μήνες είχαν την δική τους καλλιτεχνική γραφή παρμένη από την λατινική σειρά τους: 7βριος ο Σεπτέμβριος, 8βριος ο Οκτώβριος, 9βριος ο Νοέμβριος και 10βριος ή Χβριος ο Δεκέμβριος. Γεώργιος Γλαράκης από την Χίο, 1789-1855.
*Μονόφυλλο. ΑΡΙΣΤΕΡΗ ΠΛΕΥΡΑ: αρ. Πρ. 890./ Δ. 747./ Την 13. Χβρίου 1839./ Πειραιεύς./ Περί επιδιορθώσεων εις υδραυλικά έργα του Πειραιώς.
ΔΕΞΙΑ ΠΛΕΥΡΑ: Προς την Β. Διοίκησιν Αττικής. «Επιστρέφων την υπό αρ. 16556. Διατ. της επί των Εσωτερ. Β. Γραμμ[ατείας] και την επισυνημμένην Πράξιν του ιατροσυνεδρίου απαντώ ότι καθυπέβαλλον υπ’ όψιν του Δημοτικού Συμβουλίου τα διατασσόμενα διά ν’ αποφασίση και μας αναφέρη διά τα περαιτέρω.
Αι προτάσεις περί των αναφερομένων επιδιορθώσεων δεν έγιναν από τον αρχιτέκτονα, ως αναφέρει η Β. Γραμματεία αλλ’ έγειναν από εμέ προς αυτόν από τον οποίον και εζήτησα προϋπολογισμόν των αναγκαιούντων εξόδων. Επειδή δε η ποσότης τούτων εφάνη σημαντική το δε Δημοτ. Ταμείον δεν ήτο εις κατάστασιν να υποφέρη ταύτην, διά τούτο ανεβλήθη προσωρινώς η επιδιόρθωσις, μολοντούτο ποτέ δεν ημέλησα να ενεργώ, ώστε ν’ απομακρύνωνται πάντοτε αι ακαθαρσίαι από το υδραγωγείον διατηρών εις αυτό αδιάλειπτον την προσοχήν μου».
Ευπειθέστατος/ ο Δήμαρχος Πειραιώς.

Πρώτη δημοσίευση, περιοδικό ΠΕΙΡΑΪΚΟ ΟΡΟΣΗΜΟ, τεύχος 90, Ιανουάριος - Μάρτιος 2025, σελ. 20-22.

Χειρόγραφο αντίγραφο χάρτη του 1771, Carte de la rade et port de Lyon de la ville d’ Athénes levé géométriquement. (Jacques-Nicolas Bellin, έκδοση 1771, διαστάσεις 20Χ15 εκ. σε φύλλο 23,Χ16,5 εκ.). Κάτω, από αριστερά το λιμάνι του Πειραιά, οι ακτές της Δραπετσώνας και του Κερατσινίου, επάνω η Σαλαμίνα. Ανήκει στην συλλογή μου.

Χειρόγραφο σχέδιο - χάρτης του Πειραιά με την ένδειξη των τειχών που περιέκλειαν τον χώρο του. Ανήκει στην συλλογή μου.

Χειρόγραφο σχέδιο - χάρτης του Πειραιά. Σημειώνονται τα οικοδομικά τετράγωνα της νέας πόλης. Ανήκει στην συλλογή μου.

Το πρωτότυπο έγγραφο που χρονολογείται από τον Δεκέμβριο του 1839. Ανήκει στην συλλογή μου.