Στην εποχή των αποκριάτικων χοροεσπερίδων του Ολυμπιακού και της Φιλολογικής Στέγης Πειραιώς.

                                                                             Ερευνά και γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης.

Τα χρόνια μετά τον πόλεμο, παρά τις δυσκολίες για την ανασυγκρότηση του κράτους και τις πολιτικές εξελίξεις, χαρακτηρίζονται ως ξέγνοιαστα και χαρούμενα για τους πολλούς, ίσως επειδή συνδυάζουν τα νιάτα που χάθηκαν και την αίσθηση της ελευθερίας που ακολούθησε μετά τις τόσες κακουχίες. Ειδικά η αστική τάξη των Πειραιωτών ανάνηψε γρήγορα και ξαναγύρισε στις παλιές της συνήθειες - που όμως έσβησαν στις επόμενες δεκαετίες, ξεθώριασαν και χάθηκαν στις ημέρες μας.
Οι κοινωνικές πολιτιστικές και ψυχαγωγικές εκδηλώσεις άλλαξαν χαρακτήρα και τόπο διεξαγωγής τους. Αν και ακόμα οργανώνονται παρόμοιες δραστηριότητες, κάτι σημαντικό τις διαφοροποιεί. Η ατμόσφαιρα της εποχής.
Ποτέ δηλαδή δεν θα αστράψουν ξανά με τον ίδιο τρόπο οι πολυέλαιοι του Ακταίου Νέου Φαλήρου (αυτοί έσβησαν για πάντα), του φουαγιέ του Δημοτικού Θεάτρου και της αίθουσας Βαρόνου Κίμωνος Ράλλη του Πειραϊκού Συνδέσμου πάνω στους επίσημους καλεσμένους, τους στολισμένους με επίσημο ένδυμα, στα κομψά κοστούμια των κυρίων και στις ακριβές τουαλέτες, στις γούνες, στα φορέματα και στα κοσμήματα των κυριών και δεσποινίδων.
Οι προσκλήσεις ήταν προσωπικές, η τιμή καθορισμένη και η διασκέδαση απόλυτα εξασφαλισμένη. Όσοι τις ελάμβαναν και αδυνατούσαν να παρευρεθούν θεωρούσαν υποχρέωσή τους να στείλουν μια επιστολή ή ένα επισκεπτήριο με ευχές για καλή επιτυχία. Για παράδειγμα ο γιατρός Μιχαήλ Γ. Μπακούρης που δεν παρέστη στην χοροεσπερίδα της Στέγης της 19.2.1954 έστειλε την παρακάτω επιστολή στον πρόεδρο Γρηγόρη Θεοχάρη:
19/2/54. Πειραιεύς. Φιλολογικής Στέγην Πειραιώς. Ενταύθα.
Αγαπητέ μου κ. Πρόεδρε
Έλαβα την ευγενή πρόσκλησίν σας διά την καλλιτεχνικήν σας χοροεσπερίδα και σας ευχαριστώ θερμότατα.
Δυστυχώς, λόγω πένθους, δεν θα μπορέσω να παρευρεθώ εις την ωραίαν αυτήν συγκέντρωσιν και να αισθανθώ την χαράν που και άλλοτε ένοιωσα κοντά σας κατά το τέλος της περυσινής καλλιτεχνικής σας έκθεσης.
Πάντως η υποχρέωσίς μου παραμένει ακεραία και σας ευχαριστώ και πάλιν θερμότατα. Με εκτίμησι και αγάπη. [Υπογραφή].

Για να πραγματοποιηθεί μια εσπερίδα χρειαζόταν μια πρόχειρη άδεια από την αστυνομία:
ΒΑΣΙΛΕΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Α΄ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗ ΥΠΟΔ)ΣΙΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
Αριθ. Πρωτ. Δ.Υ
ΑΔΕΙΑ
Τελέσεως Χοροεσπερίδος
Προς
Την Φιλολογικήν Στέγην Πειραιώς
Ενταύθα
Χορηγούμεν υμίν άδειαν τελέσεως χοροεσπερίδος διά σήμερον 19 Φεβρουαρίου ε. ε. και από 21 ώρας μέχρι πρωΐας της 20.2.54 εις την αίθουσαν Φουαγιέ Δημοτικού Θεάτρου.
Πειραιεύς τη 19 Φεβρουαρίου 1954
η
Α΄ Αστυνομική Υποδ/νσις
[Σφραγίδα και υπογραφή]

Το γεγονός καταγραφόταν τις επόμενες ημέρες σε όλες τις τοπικές εφημερίδες.
Ιδιαίτερη σημασία έδιναν οι πειραϊκοί σύλλογοι στον ετήσιο αποκριάτικο χορό τους.
Ξεχωριστές και περισσότερο ενδιαφέρουσες υπήρξαν οι χοροεσπερίδες που οργάνωναν ως αθλητικό σωματείο ο Ολυμπιακός και ως πνευματικός φορέας η Φιλολογική Στέγη Πειραιώς. Φαίνεται ότι ήταν τόσο σπουδαία και ισότιμη η σημασία τους ώστε περιγράφονταν από τους δημοσιογράφους μαζί, σε ένα άρθρο. Ανάλογα δε με το εύρος των γνωριμιών του συντάκτη (σκοπιμότητα, εύνοιες) καταρτιζόταν και ο αντίστοιχος κατάλογος των παρευρισκομένων…

Η «πρόσκλησις αυστηρώς προσωπική» της Καλλιτεχνικής Χοροεσπερίδας που οργάνωσε η Φιλολογική Στέγη Πειραιώς στις 27 Φεβρουαρίου 1955 στο Φουαγιέ του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιώς. Πρόεδρος, ο Γρηγόρης Θεοχάρης. Γενικός γραμματεύς, ο Δαμιανός Στρουμπούλης.    

Έτσι, την τελευταία Κυριακή των Απόκρεω, στις 27 Φεβρουαρίου του 1955, η Στέγη έδωσε τον χορό της στο φουαγιέ του Δημοτικού Θεάτρου και ο Ολυμπιακός στον Πειραϊκό Σύνδεσμο.
Ας διαβάσουμε τι έγραψε η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΩΡΑ την 1 Μαρτίου 1955:
Το ″Κλου″ της αποκρηάς
ΟΙ ΧΟΡΟΙ ΤΟΥ ″ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥ″ ΚΑΙ ΤΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΤΕΓΗΣ
Διακόσμησις και πλούσιον πρόγραμμα
Το «κλου» της χορευτικής περιόδου των απόκρεω απετέλεσαν, ως κατ’ έτος αι χορευτικαί εσπερίδες του «Ολυμπιακού» και της Φιλολογικής Στέγης.
Η πρώτη εδόθη εις την αίθουσαν του Πειραϊκού Συνδέσμου και η δευτέρα εις το φουαγιέ του Δημοτικού Θεάτρου.
Η διακόσμησις, θαυμασία και καλλιτεχνικωτάτη ωφείλετο εις τον γνωστόν σκηνογράφον κ. Βακαλό και δύο ορχήστραι πολυμελείς του κ. Πρέντα και της «Αρζεντίνας» εσκόρπισαν πλούσιον κέφι εις την εκλεκτή μερίδα της κοινωνίας των δύο πόλεων, που έσπευσε να τιμήση την ετησία συγκέντρωσι του «Ολυμπιακού».
Τον χορόν ετίμησαν ο δήμαρχος κ. Γ. Ανδριανόπουλος, ο και πρόεδρος του «Ολυμπιακού», ο πρόεδρος του δημοτ. Συμβουλίου κ. Ηλ. Παπατέστας, ο βουλευτής και η Κα Σαββοπούλου, ο Γεν. Διευθυντής του ΟΛΠ κ. Αναστασάτος.
Παρέστησαν επίσης οι κ. κ. και αι Κυρίαι Μαραγκουδάκη, Καρύδη, Ντάνου, κεντρικού Ταμείου του Δήμου, Κούβαρη, Δικαιοπούλου, Κατσαρού, Φυτιλή, Λαντοπούλου, Ευσταθίου, Χούφτα, Ζαχαρία, Λεκκού, Μάτσα, Δέδε, Γ. Πασαμήτρου, Μανωλέσου, Χρυσοχόου, Μπελδέκου, Αλμπάνη, Τσιμερλή, Λ. και Β. Ανδριανοπούλου, Ματσούκη, Τριβυζά, Κυπριώτου κ. ά.
Η χορευτική βραδυά εποικίλθη από πλούσιον εις αφθονίαν και ποικιλίαν καλλιτεχνικόν πρόγραμμα.
-------------
ΤΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΤΕΓΗΣ
-------------
Η Φιλολογική Στέγη προσείλκυσεν, ως ήτο επόμενον, τον κόσμον των γραμμάτων και των τεχνών. Αυτή η συνεύρεσις των ανθρώπων του πνεύματος, που τους χωρίζει η αντιξοότης της ζωής, παρέσχε την ωραίαν ευκαιρία και της εγκαρδιότητος και της εκφράσεως του πνεύματος.
Μεταξύ των τραπεζιών αντηλλάσσοντο σατυρικοί στίχοι, πολλοί των οποίων εκυκλοφόρουν και εις άλλα τραπέζια. Μίαν νόταν επιπρόσθετης ευθυμίας εχάρισεν η κυκλοφορήσασα σατυρική εφημερίς εις τας στήλας της οποίας επερνώντο γενεές δεκατέσσαρες όλοι οι Πειραιείς οι ασχολούμενοι με την δημοσιογραφίαν και την λογοτεχνίαν.
Τον διάκοσμον της αιθούσης είχεν αναλάβει και εφέτος ο εξαίρετος καλλιτέχνης κ. Χριστόφορος Σκλαβενίτης, του οποίοι αι επιτυχείς σατυρικαί διακοσμήσεις προεκάλεσαν και πάλιν τον δίκαιον θαυμασμόν και έπαινον.
Η πολυμελής ορχήστρα του Εθνικού Ωδείου Πειραιώς εξαιρετική και με πλούσιον ρεπερτόριον έδιδε τον τόνον του κεφιού το οποίον συνεχίσθη αδιάπτωτον μέχρι πρωΐας. Συμμετείχε το τρίο ακορντεόν του Εθνικού Ωδείου υπό του διευθυντού του Ωδείου κ. Παπάζογλου.
Το καλλιτεχνικόν πρόγραμμα υπήρξε εκλεκτόν. Εις τραγούδια του ρεπερτορίου των ενεφανίσθησαν η διακεκριμένη Πειραιώτισσα λυρικοδραματική υψίφωνος Δις Κλαίρη Κουλούρη, ο τενόρος κ. Διαμ. Ταβουλάρης και ο βαρύτονος κ. Γ. Πασαλάρης. Επίσης ενεφανίσθη το χορευτικόν ντουέττο Μαραβέλια - Ιβάνωφ της Σχολής της κ. Δούκα, και η επίσης χορεύτρια δις Ζαμπαθά της Σχολής Ρενιέρη Αθηνών.
Το μεσονύχτιον εκυκλοφόρησεν η σατυρική εφημερίς της Φιλολογικής Στέγης, εκυβεύθη δε πλουσιώτατον λαχείον.
Εις το τραπέζι των επισήμων και κεκλημένων διεκρίναμε τον δήμαρχον κ. Δημ. Σαπουνάκην, τους βουλευτάς κ. κ. Ευάγγ. Σαββόπουλον, Ιω. Ορφανόν και Τ. Βουλόδημον, μετά των Κυριών των, τον πρόεδρον του Δημοτικού Συμβουλίου κ. Ηλ. Παπατέσταν, ιατρόν, τον δημ. σύμβουλον κ. Ιω. Φραγκόλην, τας Δίδας Ηρώ Μοράλη, ιατρόν και Χρ. Παρίδου, τον δικηγόρον και την Καν Παπαντωνάκου, τον οδοντίατρον κ. Λ. Αναγνωστόπουλον, την δικηγόρον Μυρσ. Αργυρίου, την κ. Κ. Παπαντωνάκου, τον κ. και την κ. Γ. Πιτσάκη, την μεσόφωνον της Λυρικής δ. Λ. Μητσάκου κ.ά.
Παρέστησαν επίσης εις τον χορόν οι κ.κ. και κυρίαι Ν. Αποστολίδου, Γ. Μαστρογιώργου, Κ. Αθανασιάδη, Φούντου, Κόντη, Σ. Φραγκούλη, Αθ. Κοκκίνου, Βολανάκη, και αι δίδες Διάκου, ιατρός, Κόντη, Θεοχάρη και αι κυρίαι Ν. Παναγιωτοπούλου, κ. Κουλούρη Δούκα κ. ά.

Ένας «λαχνός δώρων» της Καλλιτεχνικής Χοροεσπερίδας που οργάνωσε η Φιλολογική Στέγη Πειραιώς στις 27 Φεβρουαρίου 1955 στο Φουαγιέ του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιώς, σφραγισμένος από το ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΝ ΤΜΗΜΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ.

Αφήνουμε την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΩΡΑ και διαβάζουμε τον ΧΡΟΝΟΓΡΑΦΟ της ίδιας ημέρας, Τρίτη 1 Μαρτίου 1955:
ΜΕ ΤΟ ΚΑΨΙΜΟ ΤΟΥ ΚΑΡΝΑΒΑΛΟΥ
ΕΚΛΕΙΣΕΝ ΟΡΙΣΤΙΚΩΣ
Η ΑΥΛΑΙΑ ΤΩΝ ΑΠΟΚΡΕΩ
Ο ΧΟΡΟΣ ΤΟΥ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΥ
ΚΑΙ ΤΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΤΕΓΗΣ
Η αυλαία των απόκρεω έκλεισεν οριστικώς προχθές μαζί με τους τελευταίους χορούς των διαφόρων πειραϊκών οργανώσεων.
Ούτω ο Ολυμπιακός επραγματοποίησεν την Κυριακήν εις την αίθουσαν «Βαρώνου Κίμωνος Ράλλη» με εξαιρετικήν επιτυχίαν την χοροεσπερίδα του. Η αίθουσα ήτο διακεκοσμημένη θαυμασίως και αι ωραίες ατραξιόν επλούτισαν το όλο πρόγραμμα της χοροεσπερίδος.
Παρέστησαν ο νομάρχης κ. Παπαρηγόπουλος, ο γενικός διευθυντής ΟΛΠ κ. Αναστασάτος, οι βουλευταί κ. κ. Σαββόπουλος και Ορφανός, ο δήμαρχος και πρόεδρος του Ολυμπιακού κ. Γ. Ανδριανόπουλος, τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου του Ολυμπιακού κ. κ. Σ. Μαραγκουδάκης, Κ. Καρύδης, Α. Ντάνος, Λ. Αλεξίου, Μ. Κούβαρης, Α. Υδραίος, ο δ)ντής αθλητικής ηχούς κ. Σέμπος, ο πρόεδρος της ενώσεως Π.Σ.Π. κ. Οικονόμου μετά των μελών του συμβουλίου κ. κ. Λεκού, Μανωλέσου, Παπουτσάνη, κλπ., ο πρόεδρος του εθνικού Πειραιώς κ. Παπανικολάου μετά των μελών του Συμβουλίου Βασιλόπουλον, Καρέλλα Περδίου, ο πρόεδρος των τραυματιών κ. Δ. Κολονάρος ο κ. και Κα Αλμπάνη, Μάτσα, Βασιλειάδου, οι κ. Σκορδίλης, Πασαμήτρος, Β. Ανδριανόπουλος Λ. Ανδριανόπουλος, Ντάβαρης, Ζαχαρίας, Γκιάστης, Γεργίου, Κωνσταντινίδης, ο κ. και η κυρία Δουκάκου, ο κ. και η δνίς Μουσούλη κ. ά.
Κατά το καλλιτεχνικόν πρόγραμμα η καλλιτέχνις του άσματος Λουΐζα Δημητρίου, εσημείωσε σουξέ.

Η ΧΟΡΟΕΣΠΕΡΙΣ ΤΗΣ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΤΕΓΗΣ
Την παρελθούσαν Κυριακήν εδόθη εξ άλλου εις το Φουαγιέ του Δημοτικού Θεάτρου η χοροεσπερίς της Φιλολογικής Στέγης Πειραιώς μετά μεγάλης επιτυχίας. Το κέφι διετηρήθη αδιάπτωτο μέχρι και των πρωϊνών ωρών.
Εις την χοροεσπερίδα παρευρέθησαν, οι βουλευταί κ. κ. Σαββόπουλος, Βουλόδημος, Ορφανός και Τζατζάνης μετά των κυριών των, η κα Ηλ. Παπατέστα ο κ. και η κυρία Σαπουνάκη, ο κ. και κυρία Γ. Θεοχάρη, ο κ. και η κυρία Στεφανίδου, ο κ. και η κα Δάλμα, ο κ. και η κα Εμμ. Παπαντωνάκου, ο κ. και κα Ι. Παπαντωνάκου, ο κ. και η κα Γ. Πιτσάκη, ο κ. Λ. Αναγνωστόπουλος, ο κ. και η δνίς Αελιώτη, ο κ. και κα Αντωνίου και ο Ι. Φραγκούλης, Κ. Φραγκούλης, η δνίς Παρίδου, η καλλιτέχνης της λυρικής σκηνής δνίς Μιτσάκου, η κα και η δνίς Κουλούρη, η δνίς Κουλουρίδου, ο κ. και η κα Τζινιέρη ο κ. Κανελλόπουλος, η δνίς Διάκου, ο κ. Μ. Διάκος, ο κ. Βλασιάδης, ο κ. Παπαμαντέλος η καλλιτέχνης δνίς Χ. Βιέννα, ο κ. Παπαντωνάκος ο κ. και η κα Κουμπή κλπ.            

ΣΧΟΛΙΑ
*Ήδη από το 19^ο Δ. Σ. της 14/10/1932 ο πρόεδρος της Στέγης Γρηγόρης Θεοχάρης μεταξύ άλλων πρότεινε: «6) Ένα χορό κατά τις αποκριές».
*Διαβάσαμε ονόματα ανδρών και γυναικών που κάποτε ζούσαν στην πόλη μας και συμμετείχαν ενεργά - ή μόνο με την παρουσία τους - στα πολιτιστικά δρώμενά της.. κάποια από αυτά τα γνώρισα στην δύση της ζωής τους .. άλλα μέσω των αναγνωσμάτων των έντυπων συλλογών μου.
*Για αύξηση των εσόδων των σωματείων κατά την διάρκεια των εκδηλώσεων διατίθεντο λαχνοί με αντάλλαγμα διάφορα δώρα: «η άδεια εκκυβεύσεως λαχείου» δινόταν κατόπιν αιτήσεως από το Υπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας ενώ την νόμιμη πώλησή τους έλεγχε μετά η εφορία..
*Η διαδικασία της προσφοράς των δώρων και η διάθεσή τους απαιτούσε την σύσταση μιας ομάδας μελών και την σύνταξη επιστολής προς τους χορηγούς:
Εν Πειραιεί τη 27 Φεβρουαρίου 1956
Προς τον……………..
Ενταύθα
Η Φιλολογική Στέγη Πειραιώς (Σωματείον εγκεκριμένον διά της υπ’ αριθ. 4156/30 αποφάσεως του Πρωτοδικείου Πειραιώς) από 25ετίας μοχθούσα διά την δημιουργίαν πνευματικής και Καλλιτεχνικής ζωής εις την πόλιν μας λαμβάνει την τιμήν να παρακαλέση όπως τιμήσητε την ετησίαν χοροεσπερίδα της γενησομένην την 11 Μαρτίου 1956 εις το Φουαγιέ του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιώς.
Σας παρακαλούμεν επίσης θερμώς όπως διαθέσητε αντικείμενα τινα της επιχειρήσεώς σας όπως διατεθώσιν ως δώρα εις την εορτήν ταύτην.
Μετά πολλών ευχαριστιών
Ο Πρόεδρος Γρηγόρης Θεοχάρης
Ο Γεν. Γραμματεύς Λάμπης Βολανάκης.
Έχω υπ’ όψη μου κι ένα δεύτερο, συντομότερο κείμενο για το ίδιο θέμα με χρονολογία 1 Μαρτίου 1956.
*Αποκριάτικους χορούς διοργάνωναν τα περισσότερα εκδρομικά σωματεία.
Έχω έναν κατάλογο δώρων λαχείου, ειδικών προσφορών και κατάλογο δώρων μεγάλου λαχείου του Κρυστάλλη στην αποκριάτικη εκδήλωση της 12.2.1977 στο ξενοδοχείο Κινγκ Μίνως (Πειραιώς 1, Ομόνοια - Αθήνα). Ο προσφάτως εκλιπών Λεωνίδας Φωτάκος, ιδιοκτήτης του Cavo D’ Oro πρόσφερε «Ένα κιβώτιο Ουΐσκυ».  
*Σημαντική ήταν και η ετήσια χοροεσπερίδα του Φυσιολατρικού Ομίλου Πειραιώς στον Πειραϊκό Σύνδεσμο. Από τα πειραϊκά καταστήματα - που προσέφεραν ευχαρίστως διάφορα αντικείμενα - συγκέντρωναν πολλά μικροδώρα προς διάθεση και τυπώνονταν ειδικός «Κατάλογος κερδιζομένων δώρων» τον οποίο συμβουλεύονταν οι ενδιαφερόμενοι όταν γινόταν η κλήρωση. Στην συλλογή μου έχω τον κατάλογο του 1962 και του 1963. Στην εκδήλωση της 4.3.1962 δόθηκαν 402 δώρα. Στην χοροεσπερίδα της 17.2.1963 διατέθηκαν 395. Εκεί είχαμε και το «Μέγα λαχείον» με 17 λαχνούς.

«Ετησία χοροεσπερίς εις τον Πειραϊκόν Σύνδεσμον». Κατάλογος κερδιζομένων δώρων χοροεσπερίδος Φ.Ο.Π. 4 - 3 - 1962. Στο εσωτερικό, στήλες με α/α, δώρα, προσφέρων οίκος, διεύθυνσις και πειραϊκές διαφημίσεις καταστημάτων.

   
*Οι σατυρικές εφημερίδες της Φιλολογικής Στέγης είναι σπάνιες και δεν έχουν καταγραφεί. Τις μοίραζαν μέσα στις αίθουσες χορού, διαβάζονταν επί τόπου και ελάχιστοι τις έφερναν στο σπίτι τους. Λόγω του εφήμερου του σκοπού τους δεν φυλάσσονταν σε αρχείο. Κάθε φορά είχαν διαφορετικό τίτλο. Ήταν κυρίως μονόφυλλες ή δίφυλλες. Αν και ίσως ασχοληθώ στο μέλλον με αυτές, απλά αναφέρω όσες γνωρίζω:
Η Τσουκνίδα. Εφημερίς της κουταμάρας κάθε είδους κάθε φάρας. Γραφεία: Ψυγεία Πειραιώς. Διευθυντής: Βόρειος Πόλος. [Δεκαετίας του 1930 και επί πρωθυπουργίας Ελ. Βενιζέλου]. Σελ. 4.
Η Πικραγγουριά. Δεκαετία 1950;
Η Κεραμίδα. Ετησία έκδοσις των απανταχού αστέγων και της Φιλολογικής Στέγης Πειραιώς. Μάρτιος 1956. Διευθυντής Γιάννης Μυγοχάφτης. Επί της ύλης: Στέρφος Μουγκός. Μονόφυλλο.
Η Φ. (Α) Π. Α. Εφημερίδα που τα λέει όλα (και δεν έχει καμιά σχέση με τον … Τσοβόλα). Φιλολογική Στέγη Πειραιώς. Αποκριά 1987. Σελίδες 2.
Η “Λιτότητα”. Εφημερίδα στην οποία δεν χορηγείται … φορολογική ενημερότητα. Γραφεία: Υπό κατάσχεσιν… Φιλολογική Στέγη Πειραιώς. Αποκριά 1998. Μονόφυλλο.
*Με τα χρόνια όλα ατόνησαν. Η κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας που γίνεται από τα μέσα Ιανουαρίου έως αργά τον Φεβρουάριο, η διαφορετική αντίληψη για το είδος αυτό της διασκέδασης, τα δύσκολα οικονομικά κάθε οικογένειας, η γενική πίεση που στέρεψε το χαμόγελο και την ευθυμία, κάλυψαν κατά πολύ την χορευτική διάθεση για αποκριάτικο γλέντι. Λίγοι σύλλογοι εξακολουθούν να το εντάσσουν στις δραστηριότητές τους. Ευτυχώς που οι ταβέρνες στολίζονται με μάσκες, γιρλάντες, σερπαντίνες και άλλα αποκριάτικα είδη.  

Αποκριές 1987. Η πρόσκληση της Φιλολογικής Στέγης Πειραιώς για την εκδήλωση της 20 Φεβρουαρίου στον Πειραϊκό Σύνδεσμο.   

Το παρόν αναδημοσιεύτηκε σε σύντμηση στο περιοδικό Φιλολογική Στέγη Πειραιώς, τεύχος 2, Άνοιξη 2017,       σελ. 28 - 31.