Σάββατο 24 Φεβρουαρίου 2018

Τα εργοστάσια του Πειραιά μέσα από τις σελίδες του περιοδικού «Ο Βιομήχανος Έλλην».

                                    
                                                                             Ερευνά και γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης.

Η τεχνολογία βοηθάει τα μέγιστα εμάς τους μελετητές. Μέσα από τον προσωπικό μας υπολογιστή μπορούμε να «κατεβάσουμε» τις σελίδες όσων βιβλίων και περιοδικών επιθυμούμε χωρίς να χρειάζεται να μετακινούμαστε πηγαίνοντας οι ίδιοι στις βιβλιοθήκες, ξοδεύοντας άδικα τον χρόνο μας ψάχνοντας, διαβάζοντας και κρατώντας σημειώσεις. Αυτό είναι πρακτική παρωχημένων εποχών και συνηθίζεται ακόμα από τους αμετανόητους νοσταλγούς της σχολής που επιζητά την άμεση επαφή με το πρωτότυπο κείμενο, να απολαύσει την ύπαρξή του σε τυπωμένο χαρτί, να το δει και να το πιάσει. Εγώ συγκαταλέγομαι στους παραδοσιακούς συλλέκτες που προτιμούν την απόκτηση και την απ’ ευθείας έρευνα στο ίδιο συνολικά το έντυπο. Όμως το διαδίκτυο βοηθάει την πρόσβαση σε σπάνιους και δυσεύρετους τίτλους που ποτέ ίσως δεν θα μπορούσα να αποκτήσω.
Αρκεί μόνο - με τους δύο παραπάνω υποδεικνυόμενους τρόπους - να μην κάνουμε βιαστικές κινήσεις, να διαβάζουμε προσεκτικά, να γίνεται η ορθή εκτίμηση των όσων στοιχείων μας φαίνονται χρήσιμα και να αντιγράφουμε ΣΩΣΤΑ. Έχω τόσο πολύ απογοητευτεί με την γνώση που παρέχουν μερικοί δηλωμένοι επαΐοντες...
Γεγονός αποτελεί ότι ο κάθε επόμενος αναγνώστης του πειραϊκού τύπου και συντάκτης ενός νέου άρθρου για τα παλαιά τεύχη ή φύλλα, πρέπει να είναι καχύποπτος, να ερευνά με επιστημονική μέθοδο το αυθεντικό σώμα τους ώστε να διορθώνει τα ατοπήματα του προηγούμενου και να αυξάνει τις υπάρχουσες πληροφορίες.   
    
Ένα από τα περιοδικά του Πειραιά του 19ου αιώνα είναι και «Ο Βιομήχανος Έλλην. Βιομηχανικόν Περιοδικόν Σύγγραμμα. Προς μόρφωσιν τεχνητών, εργοστασιαρχών και πρακτικών επιστημόνων ήτοι μηχανικών μηχανουργών τεκτόνων αλευροποιών βυρσοδεψών αρτοποιών ναυπηγών βαφέων κλπ.»  
Συντάκτης και διευθυντής του ήταν ο Στάμος Ι. Καγκάδης, μηχανολόγος. Η σειρά των τευχών που αναφέρομαι είναι σε δεμένη μορφή με χάρτινο κάλυμμα, «Εκ της βιβλιοθήκης ΣΤΑΜΟΥΛΗ» [Αναστάσιος Σταμούλης, 1843 - 1934, από τα κατάλοιπά του]. Σε κάθε σελίδα είναι ενταγμένο το υδατογράφημα ΑΚΑΔΗΜΙΑ ΑΘΗΝΩΝ και το έμβλημά της (κεφαλή Αθηνάς). Άλλα αντίτυπα από τεύχη υπάρχουν και στην Δημοτική Βιβλιοθήκη Ερμούπολης.




«Ο Βιομήχανος Έλλην» ξεκίνησε από την Σύρο, ΕΡΜΟΥΠΟΛΙΣ, [Τύποις Πατρίδος], τεύχος 1, 12.9.1882, τεύχος 11, 20.5.1883 (σελ. 16, 16 κι από το τρίτο φύλλο συνεχόμενες 33-176). [Η Χριστίνα Αγριαντώνη στο βιβλίο της «Οι απαρχές της εκβιομηχάνισης στην Ελλάδα τον 19ο αιώνα», α΄ έκδοση Ιστορικό Αρχείο - Εμπορική Τράπεζα της Ελλάδος 1986, β΄ έκδοση ΚΑΤΑΡΤΙ 2010, αναφέρει λανθασμένα αντί για 20.5.1883 τις 13.6.1883. Επίσης - όπως και άλλοι - καταλήγει στο τεύχος 19 ενώ είναι γνωστό ότι κυκλοφόρησε τουλάχιστον και ο αριθμός 21]
Στην σελίδα 176 προανήγγειλε ότι τον Ιούνιο του 1883 η διεύθυνση του περιοδικού θα μεταφερθεί στον Πειραιά. Στο πρώτο τεύχος του Πειραιά, σελ. 177, δηλώνει ότι
 
Παρακαλούνται οι κ.κ. συνδρομηταί, οι αντεπιστέλλοντες, ή εν γένει αλληλογραφούντες με την διεύθυνσιν του παρόντος βιομηχανικού περιοδικού συγγράμματος, όπως λαμβάνοντες υπ’ όψιν την εν Πειραιεί εγκαθίδρυσιν της διευθύνσεως, εξ ου πάσα περαιτέρω αποστολή και αλληλογραφία του «Βιομηχάνου Έλληνος» θα εκτελήται, θελήσωσι και δευθύνωσιν εις Πειραιά υπό την επωνυμίαν Σ. Καγκάδην Μηχανολόγον πάσαν επιστολήν ή άλλην αίτησίν των.    
Στον Πειραιά, κοντά στον Σιδηροδρομικό Σταθμό, στην πάροδο Λουδοβίκου, δημιούργησε «Μηχανικόν και αρχιτεκτονικόν γραφείον προς έκδοσιν σχεδίων και εργολαβικήν ίδρυσιν οικιών, εργοστασίων και άλλων μηχανικών έργων».
Παράλληλα σχημάτισε διεθνή αποθήκη μηχανών και διαφόρων μηχανημάτων. Εκεί πουλούσε πυροσβεστικές υδραντλίες, ωρολόγια, βαρόμετρα «εις ελληνικήν διάλεκτον», ασφαλιστικές λάμπες για διάφορους σκοπούς και μηχανές όλων των τύπων που έφερνε από το εξωτερικό ή του έδιναν άλλοι για να μεταπουλήσουν. [Οριζόντια μηχανή δύναμης 1-100 ίππων, ιπποκίνητο πιεστήριο πλίνθων, υδροπαροχητική λεβηταντλία, ζυγοκίνητη αλωνιστική μηχανή, ατμοκίνητη αλωνιστική μηχανή, ατμομηχανή δύναμης 1-25 ίππων, σιμμηγδαλεστική μηχανή, ελικοκοπτική μηχανή, αλευραλεστική μηχανή, μέγα ατμοκίνητο πιεστήριο πλίνθων, ατμάμαξα δύναμης 5-25 ίππων, μοχλοκίνητο ελαιοπιεστήριο, οριζόντια ατμομηχανή δύναμης 1-25 ίππων, ατμοκίνητη αντλία, μικρό ατμοκίνητο πιεστήριο πλίνθων, μαγνήτης ή μεταλλοσυνάκτης του σίτου...]
Τα άρθρα του περιοδικού είχαν σχέση με ενημέρωση - επιμόρφωση εργοστασιαρχών, εμπόρων, σπουδαστών και εργατών σε βιομηχανικά θέματα. [Περί μετάλλων και κραμάτων, Περί αρτοποιίας, Αριθμητικοί κανόνες, Περί βαφικής, Περί καμίνων ή θερμάνσεως των ατμολεβητών, Σχολή θερμαστών, επιμελητών μηχανών (μηχανικών), Παρασκευή των υλών προς έγκαυσιν ή σμάλτωσιν σιδηρών σκευών, Σχολή μηχανική και μηχανουργική, Η τορπίλλη ως όπλον αμύνης και επιθέσεως (του Γ. Π. Μπούμπουλη κ.τ.λ.), Ατμοπλοϊκά, Ναυπηγικά, Περί ζυμώσεως, Περί αλευροποιίας, Περί δείκτου και της χρήσεως αυτού εις μηχανάς ατμοπλοίων (του Κ. Μακρή, Μηχανικού της Σχολής των Ναυκλάστρων), Περί μετάλλων, Εργολαβικά (δημοπρασίες κατασκευής τμημάτων εθνικής οδού, γεφυρών, άλλων τεχνικών έργων), Ναυτικά, Τεκτονικά, Γεωργικά, Βυρσοδεψικά, Εφευρέσεις, Περί λιπαρών σωμάτων, Κατάλογος των τεχνικώς σπουδαιοτάτων ενώσεων, Περί άνθρακος, Ποικίλα κλπ]




Έτσι βρίσκουμε στον Πειραιά, ΠΕΙΡΑΙΕΥΣ, το τεύχος 12, 20.6.1883 (σελ. 177-192), το τεύχος 13, 20.7.1883 (σελ. 193-208), το τεύχος 14, 31.8.1883 (σελ. 209-224), το τεύχος 15, έτος Β΄ - 1.10.1883 (225-230), το τεύχος 16, 1.11.1883 (σελ. 231-246), το τεύχος 17, 10.12.1883 (σελ. 247-262), το τεύχος 18, 21.1.1884 (σελ. 263-278), το τεύχος 19, 29.2.1884 (σελ. 279-294), το τεύχος 20, 15.4.1884 (σελ. 295-310), το τεύχος 21, 1.6.1884 (σελ. 311-326). Οι τελευταίες τέσσερις σελίδες σχεδόν κάθε αριθμού είχαν σχέδια μηχανών και διαφήμιση της εταιρείας του ιδιοκτήτη.
Ο πρώτος τόμος περιελάμβανε 14 τεύχη και για αυτά είχε σχηματιστεί πίνακας περιεχομένων, όμως εδώ συνεχίζονται έως τον αριθμό 21. Η αρχική σελίδα του γράφει: ΕΝ ΠΕΙΡΑΙΕΙ, ΤΥΠΟΙΣ ΑΝΤΩΝΙΟΥ Χ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ, (Πλατεία Κοραή, Οδός Κολοκοτρώνη). 1883.  
Στον αριθμό 13, σελίδες 203, 204 βρήκα ένα ενδιαφέρον άρθρο το οποίο και σας κοινοποιώ.

ΠΙΝΑΞ
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ
ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΧΟΡΩΝ

1) ΜΗΧΑΝΟΥΡΓΕΙΑ ΜΕΤΑ ΧΥΤΗΡΙΩΝ

1) Μηχανουργείον Γ. Βασιλειάδου, υποδιαιρείται εις Μηχανουργείον, Χυτήριον, Λεβητοποιείον και Σχεδιαστήριον, οικοδομήθη εν έτει 1860 έχει σημερινή αξίαν 2,000000 δραχμών περίπου. Λειτουργεί δι’ ατμομηχανής γαλλικής κατασκευής συστήματος
Farcot 180 ίππων δυνάμεως και κατεργάζεται καθημερινώς περίπου 4 ½ τόνους χυτοσίδηρον και 1 ½ τόνον σίδηρον, χάλυβα, χαλκόν και λοιπά τη μηχανουργία αναγκαία μέταλλα, αξία περίπου 6500 δρ., ετησίως δε 1250 τόνους χυτοσίδηρον, 500 τόνους σίδηρον και 150 τόν. διάφορα άλλα μέταλλα αξίας περίπου 2500000 δρ. Εις το εργοστάσιον τούτο επασχολούνται 250 εργάται περίπου προς κατασκευήν ατμομηχανών, ατμολεβήτων και διαφόρων άλλων μηχανημάτων παντός βιομηχανικού κλάδου.
2) Μηχανουργείον Μακ Δούαλλ και Βάρβουρ υποδιαιρείται εις Μηχανουργείον, Χυτήριον, Λεβητοποιείον και Σχεδιαστήριον, οικοδομήθη εν έτει 1873 έχει σημερινή αξίαν 1,100000 δρ. περίπου. Λειτουργεί δι’ ατμομηχανής ελληνικής ιδίας κατασκευής 180 ίππων δυνάμεως και κατεργάζεται καθημερινώς 3 ½ τόνους χυτοσίδηρον και ¾ τον. σίδηρον και λοιπά αναγκαία μέταλλα αξίας 4000 δρ., ετησίως δε 1000 τόνους χυτοσίδηρον και 275 τόνους σίδηρον και λοιπά μέταλλα αξίας περίπου 1,500000 δρ. Εις το εργοστάσιον τούτο επασχολούνται 175 εργάται περίπου προς κατασκευήν ατμομηχανών, ατμολεβήτων και διαφόρων άλλων μηχανημάτων παντός βιομηχανικού κλάδου.
3) Μηχανουργείον Α. Κούπα υποδιαιρείται εις μηχανουργείον και Χυτήριον, οικοδομήθη εν έτει 1882 έχει σημερινή αξίαν 150000 δρ. περίπου. Λειτουργεί δι’ ατμομηχανής κατασκευής Αγγλικής 10 ίππων δυνάμεως και κατεργάζεται καθημερινώς 1 τόνον χυτοσίδηρον και ¼ τόν. σίδηρον και λοιπά μέταλλα αξίας 1200 δρ., ετησίως δε 250 τόνους χυτοσίδηρον και 85 τον. σίδηρον και λοιπά μέταλλα αξίας 325000 δρ. Εις το εργοστάσιον τούτο επασχολούνται 55 εργάται περίπου προς κατασκευήν διαφόρων μηχανημάτων.
4) Μηχανουργείον Ν. Αργυρίου υποδιαιρείται εις μηχανουργείον και χυτήριον οικοδομήθη εν έτει 1870 και επεξετάνθη εν έτει 1881 έχει σημερινή αξίαν 60000 δρ. περίπου. Λειτουργεί δι’ ατμομηχανής 15 ίππων δυνάμεως γαλλικής κατασκευής, κατεργάζεται καθημερινώς 1 ½ τόνον χυτοσίδηρον αξίας 850 δρ., ετησίως δε 425  τόνους χυτοσίδηρον αξίας 300000 δρ. περίπου. Εις το εργοστάσιον επασχολούνται 60  εργάται περίπου προς κατασκευήν Ελαιοπιεστηρίων, Στατήρων και ιπποκινήτων αλευρομύλων.
5) Μηχανουργείον Χρήστου Παπαϊωάννου υποδιαιρείται εις Μηχανουργείον και Χυτήριον οικοδομήθη εν έτει 1876, έχει σημερινή αξίαν 30000 δρ. περίπου. Λειτουργεί δι’ ατμομηχανής αγγλικής κατασκευής 5 – 6 ίππων δυνάμεως, κατεργάζεται καθημερινώς ¼   τόν. χυτοσίδηρον και ⅛ τόνου σίδηρον αξίας 375 δρ., ετησίως δε 125 τόν. χυτοσίδηρον και 50 τόν. σίδηρον αξίας 52,500 δρ. περίπου. Εις το εργοστάσιον επασχολούνται 50 νέοι περίπου προς κατασκευήν εξόστων, ελαιοπιεστηρίων και χυτοσιδηρών δοκών.

2 ΚΑΡΦΟΒΕΛΟΝΟΠΟΙΕΙΑ
1) Καρφοβελονοποιείον Α. Ροτσιχίλδ, κατασκευάζον καρφοβελόνας διαφόρων μεγεθών, οικοδομήθη εν έτει 1874 έχει σημερινήν αξίαν 400000 περίπου δρ.
Λειτουργεί δι’ ατμομηχανής Αγγλικής κατασκευής 20 ίππων δυνάμεως, κατεργάζεται καθημερινώς 1 ½ τόνον σύρμα αξίας 500 δρ., ετησίως δε 400 τόνους αξίας 150,000 δρ. περίπου. Εις το εργοστάσιον εργάζονται περίπου 20 εργάται.
2) Καρφοβελονοποιείον Παππαδάκη, κατασκευάζον καρφοβελόνας διαφόρων μεγεθών, οικοδομήθη εν έτει 1875, έχει σημερινήν αξίαν 40000 δρ. περίπου.
Λειτουργεί δι’ ατμομηχανής Βελγικής κατασκευής 25 ίππων δυνάμεως, κατεργάζεται καθημερινώς 1 ½ τόνον σύρμα αξίας 400 δρ., ετησίως δε 300 τόνους αξίας 110,000 δρ. περίπου. Εις το εργοστάσιον εργάζονται 20 περίπου εργάται.   

3 ΑΤΜΟΜΥΛΟΙ
1) Ατμόμυλος Αδελφών Λάμπρου, οικοδομήθη εν έτει 1878, αξία ατμομύλου 400000 δρ. περίπου. Λειτουργεί δι’ ατμομηχανής 50 ίππων δυνάμεως κατασκευής Ελβετικής, συστήματος Sulzer, κατεργάζεται καθημερινώς διά 5 ζευγών μυλολίθων 500 κοιλ. σίτον αξίας 4000 δρ., ετησίως δε 100000 κοιλ. αξίας περίπου 800,000. Εις το εργοστάσιον εργάζονται 12 εργάται προς κατασκευήν διαφόρων ποιοτήτων αλεύρων και σιμηγδαλίων.
2) Ατμόμυλος Κ. Σαριγιάννη, οικοδομήθη εν έτει 1882, αξία ατμομύλου 200,000 δρ. περίπου. Λειτουργεί δι’ ατμομηχανής 40 ίππων δυνάμεως κατασκευής ελληνικής, κατεργάζεται καθημερινώς διά 5 ζευγών μυλολίθων 500 κοιλ. σίτον αξίας 4000 δρ., ετησίως δε 100,000 κοιλ. αξίας δρ. 800,000 περίπου. Εις το εργοστάσιον εργάζονται 12 εργάται προς κατασκευήν διαφόρων ποιοτήτων αλεύρων και σιμηγδαλίων.
3) Ατμόμυλος Μανίνα, οικοδομήθη εν έτει 1875, αξία ατμομύλου 500,000 δρ. περίπου. Λειτουργεί δι’ ατμομηχανής 50 ίππων δυνάμεως ελληνικής κατασκευής, κατεργάζεται καθημερινώς διά 5 ζευγών μυλολίθων μέχρι 1000 κοιλ. σίτου αξίας 8000 δρ., ετησίως δε 185,000 κοιλ. περίπου αξίας 1,500000 δρ. Εις το εργοστάσιον εργάζονται 25 εργάται προς παρασκευήν διαφόρων ποιοτήτων αλεύρων και σιμηγδαλίων.
4) Ατμόμυλος Σταματοπούλου, οικοδομήθη εν έτει 1874, αξία ατμομύλου 400,000 δρ. περίπου. Λειτουργεί δι’ ατμομηχανής 50 ίππων δυνάμεως γαλλικής κατασκευής, συστήματος
Farcot, κατεργάζεται καθημερινώς διά 6 ζευγών μυλολίθων καθημερινώς μέχρι 1250 κοιλ. σίτου αξίας 10,000 δρ., ετησίως δε 200,000 κοιλ. αξίας 1,750,000 δρ. Εις το εργοστάσιον εργάζονται 26 εργάται με την παρασκευήν διαφόρων ποιοτήτων αλεύρων και σιμηγδαλίων.
5) Ατμόμυλος Ι. Δημόκα, οικοδομήθη εν έτει 1862, αξία ατμομύλου 400,000 δρ. περίπου. Λειτουργεί δι’ ατμομηχανής ελληνικής κατασκευής 30 ίππων δυνάμεως, κατεργάζεται διά 5 ζευγών μυλολίθων καθημερινώς 450 κοιλ. σίτον αξίας 3500 δρ., ετησίως δε 75000 κοιλ. σίτον αξίας περίπου 750000 δρ. Εις το εργοστάσιον εργάζονται 20 εργάται προς παρασκευήν διαφόρων ποιοτήτων αλεύρων και σιμηγδαλίων.
6) Ατμόμυλος Καπράνου, οικοδομήθη εν έτει 1865, αξία ατμομύλου 400,000 δρ. περίπου. Λειτουργεί δι’ ατμομηχανής γαλλικής κατασκευής 22 ίππων δυνάμεως, κατεργάζεται καθημερινώς διά 4 ζευγών μυλολίθων 350 κοιλ. σίτον αξίας 3250 δρ., ετησίως δε 60000 κοιλ. σίτον αξίας περίπου 550000 δρ. Εις το εργοστάσιον εργάζονται 20 εργάται προς παρασκευήν διαφόρων ποιοτήτων αλεύρων και σιμηγδαλίων.
7) Ατμόμυλος Π. Παναγιωτοπούλου, οικοδομήθη εν έτει 1875, αξία ατμομύλου 350,000 δρ. περίπου. Λειτουργεί δι’ ατμομηχανής ελληνικής κατασκευής 75 ίππων δυνάμεως, κατεργάζεται καθημερινώς διά 5 ζευγών μυλολίθων 1000 κοιλ. σίτου αξίας 8000 δρ., ετησίως δε 125,000 κοιλ. σίτον αξίας 1,300000. Εις το εργοστάσιον εργάζονται 32 εργάται προς παρασκευήν διαφόρων ποιοτήτων αλεύρων και σιμηγδαλίων.
8) Ατμόμυλος Θ. Παναγιωτοπούλου, οικοδομήθη εν έτει 1862, αξία ατμομύλου 25,000 δρ. περίπου. Λειτουργεί δι’ ατμομηχανής αγγλικής κατασκευής 15 ίππων δυνάμεως, κατεργάζεται καθημερινώς διά 3 ζευγών μυλολίθων 200 κοιλ. σίτον αξίας 1500 δρ., ετησίως 35000 κοιλ. αξίας 350000 δρ. Εις το εργοστάσιον εργάζονται 9 εργάται προς παρασκευήν διαφόρων αλεύρων και σιμηγδαλίου.
9) Ατμόμυλος Γαρουφάλη, οικοδομήθη εν έτει 1874, αξία ατμομύλου 400000 δρ. περίπου. Λειτουργεί δι’ ατμομηχανής ελληνικής κατασκευής 100 ίππων δυνάμεως, κατεργάζεται καθημερινώς δι’ 6 ζευγών αλεστικών κυλίνδρων 1000 κοιλ. σίτου αξίας 8000 δρ., ετησίως 185,000 κοιλ. περίπου αξίας 1,700000 δρ. Εις το εργοστάσιον εργάζονται 20 εργάται προς παρασκευήν διαφόρων ποιοτήτων αλεύρων και σιμηγδαλίων.





3 ΑΤΜΟΜΥΛΟΙ

Ο υπ’ αρ. 7, εις το προηγούμενον φυλλάδιον (13) καταχωρηθείς υπό την επωνυμίαν Π. αντί Κ. Παναγιωτοπούλου ατμόμυλος οικοδομήθη εν έτει 1875 και ανασκευάσθη εν έτει 1883, έχει σημερινήν αξίαν 450000 δρ. και δύω ατμομηχανάς, η μεν Ελβετική, συστήματος
Sulzer 100 ίππων δυνάμεως, η δε ελληνικής κατασκευής 75 ίππων δυνάμεως. Κατεργάζεται καθημερινώς δι’ 9 ζευγών μυλολίθων 2000 κοιλά σίτου αξίας 10,000 δρ. ετησίως δε 250,000 κοιλ. αξίας 2.500,000. Εις το εργοστάσιον εργάζονται 35 εργάται προς παρασκευήν διαφόρων ποιοτήτων αλεύρων και σιμηγδαλίων.
10) Ατμόμυλος Σκλαβούνου, οικοδομήθη εν έτει 1860, αξία ατμομύλου 300,000 δρ. περίπου. Λειτουργεί δι’ ατμομηχανής Γαλλικής κατασκευής συστήματος
Farcot 35 ίππων δυνάμεως και κατεργάζεται καθημερινώς διά 4 ζευγών μυλολίθων, 450 κοιλά σίτον αξίας 3500 δρ. Ετησίως δε 700,000 κοιλ. αξίας 850,000 δρ. Εις το εργοστάσιον εργάζονται 20 εργάται προς παρασκευήν διαφόρων ποιοτήτων αλεύρων και σιμηγδαλίων.
11) Ατμόμυλος Πατσιάδου, οικοδομήθη εν έτει 1883 αξία ατμομύλου 80000 δρ. περίπου. Λειτουργεί δι’ ατμομηχανής Ελβετικής κατασκευής συστήματος
Sulzer 25 ίππων δυνάμεως και κατεργάζεται καθημερινώς διά 5 ζευγών μυλολίθων 450 κοιλά σίτου αξίας 3500 δρ∙ ετησίως δε 700000 κοιλ. αξίας 850000. Εις το εργοστάσιον εργάζονται 22 εργάται προς παρασκευήν διαφόρων ποιοτήτων αλεύρου και σιμηγδαλίου.
12) Ατμόμυλος Λαζάρου Νόνη, οικοδομηθείς εν έτει 1880 ανασκευασθείς εν έτει 1883, αξία ατμομύλου 100000 δρ. περίπου. Λειτουργεί δι’ ελβετικής ατμομηχανής κατασκευής συστήματος
Sulzer 15 ίππων δυνάμεως και κατεργάζεται διά 4 ζευγών μυλολίθων 600 κοιλά σίτον αξίας 4000 δρ∙ Ετησίως κατεργάζεται 165000 κοιλά αξίας 1650000 δρ. Εις το εργοστάσιον εργάζονται 14 εργάται προς παρασκευήν διαφόρων ποιοτήτων αλεύρου και σιμηγδαλίου.
13) Ατμόμυλος Κατσαΐτη και Σα. οικοδομήθη εν έτει 1883, αξία ατμομύλου 110000 δρ. περίπου. Λειτουργεί δι’ ατμομηχανής Αγγλικής κατασκευής 24 ίππων δυνάμεως και κατεργάζεται καθημερινώς 750 κοιλά σίτου αξίας 7,500 δρ. ετησίως δε 112000 κοιλά αξίας 1250000 δρ. Εις το εργοστάσιον εργάζονται 18 εργάται προς κατασκευήν διαφόρων ποιοτήτων αλεύρων και σιμηγδαλίων.





4 ΦΩΣΦΟΡΟΠΟΙΕΙΟΝ ΜΕΤΑ ΞΥΛΟΥΡΓΕΙΟΥ

 Ο Ήφαιστος, Κυριακού και Σα. Οικοδομήθη εν έτει 1880, η ημερεσία του εργοστασίου τούτου παραγωγή επεκτείνεται εις 1500 κιβωτίδια εμπεριέχοντα έκαστον 50 κουτάκια (χρήσεως Γερμανικής), εις 750 δωδεκάδας (Μπαλάσκες) καλουμένας πορτοφόλιο (
Portofollio), χρήσεως Γαλλικής∙ η αξία της ημερησίας παραγωγής ανέρχεται εις 900 μέχρι 1000 δραχμάς.
Το των μηχανημάτων σύστημα του καταστήματος τούτου είναι εν γένει Γαλλικόν, εκτός ολίγων Γερμανικών μηχανισμών, σύγκειται δε από 10 φωσφοροπιεστήρια, 2 μηχανάς προς κατασκευήν μπαλασκών, 1 πληρωτικήν των κουτίων μηχανήν, 1 μηχανήν προς επίθεσιν των φωσφόρων επί των τελάρων, 1 ξυλαριοκατασκευαστικήν μηχανήν, 1 προς σύνδεσιν των ξυλαρίων, 1 μηχανικόν κόπανον, 1 κοπτικήν των σανίδων προς κατασκεύην κουτίων μηχανήν, 1 προς επίθεσιν των φωσφόρων, 1 προς κατασκευήν στρογγύλων κουτίων κτλ.
Η ατμομηχανή του καταστήματος είναι 16 – 20 ίππων δυνάμεως Αγγλικής κατασκευής εκ των κ.
Brouston Brothers. Εις τα άνω μηχανήματα υπάρχουσι τακτικώς επασχολούμενοι 120 – 140 εργάται. Το δε ξυλουργείον το προπαρασκευάζον τα ξύλινα των φωσφόρων περιβλήματα και εκτελούν επίσης διαφόρους άλλας ξυλουργικάς εργασίας, είναι επίσης αρκούντως πλουτισμένον με διαφόρους ατμοκινήτους πρίωνας και λοιπά προς κατεργασίαν των ξύλων μηχανήματα αγγλικής κατασκευής, εις τον ιδιαίτερον τούτον του εργοστασίου κλάδον επασχολούντα καθημερινώς περίπου 15 εργάται.            

[ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙΣ στην Σύρο και στον Πειραιά]
Σελ. 175:
ΘΕΡΜΑΣΤΗΣ κάτοχος καλλίστων Ενδεικτικών εργασθείς επί 10ετίαν εις το ενταύθα Εργοστάσιον του Κ. Στ. Χρυσού, και επί 15ετίαν περίπου εις τα Ατμόπλοια της ενταύθα Ελλην. Ατμοπλ. Εταιρίας ζητεί θέσιν. Οι βουλόμενοι αποτανθήτωσαν εις ημάς.
Σελ. 230:
Δήλωσις τοις Συνδρομηταίς του ΒΙΟΜΗΧΑΝΟΥ ΕΛΛΗΝΟΣ
Και τοι το πρώτον έτος του ανά χείρας περιοδικού παρήλθεν και ήδη ο «Βιομήχανος Έλλην» διανύει το δεύτερον έτος, ουκ ολίγοι των αξιοτίμων συνδρομητών δεν ενόμισαν άχρι τούδε αναγκαίαν την απότισιν της συνδρομής, είτε διότι δεν τοις επαρουσιάσθησαν αι  αποδείξεις μας, ως εκ της ελλείψεως πρακτόρων, είτε δι’ άλλους λόγους. Οι τοιούτοι παρακαλούνται όπως όσον τάχιον φροντίσωσι ταχυδρομικώς επ’ ονόματι του διευθυντού ενταύθα και αποστείλωσι τας συνδρομάς των υπ’ όψιν λαμβάνοντες, ότι εις την δημοσιογραφίαν επικρατεί η τάξις της προπληρωμής, ής άνευ ουδέν τοιούτον περιοδικόν δύναται να στηριχθή. Εν Ευρώπη, μονολότι αι εφημερίδες και τα περιοδικά, στηρίζονται επί σημαντικών χρηματικών κεφαλαίων, όμως ούτε έν φύλλον προς ουδένα αποστέλλουσιν, αν μη προπληρωθή η συνδρομή. Ούτος δε ο λόγος δι’ ον ο περιοδικός τύπος, ου μόνον ανέτως κινείται, αλλά και οσημέραι βελτιούται και ποικίλλεται. Όθεν παρακαλούμεν τους κυρίους συνδρομητάς ημών τους καθυστερούντας την συνδρομήν αυτών και επιθυμούντας την του Β ι ο μ η χ ά ν ο υ  Έ λ λ η ν ο ς ζωήν, ίνα προτιμήσωσι την τοιαύτην τάξιν, ενισχύοντες ούτω ημάς εν τω αγώνι της συντηρήσεως και βελτιώσεως του ημετέρου τόσον δαπανηρού Περιοδικού.    
Σελ. 322:
ΕΙΔΟΠΟΙΗΣΙΣ
Δυναμίτις καλλίστης ποιότητος δυνάμ. Νιτρογλυκερίνης 75 %, καψήλια διαφόρων δυνάμεων και φυτήλια διαφόρων ποιοτήτων και μεγεθών πωλούνται εις λίαν συμφέρουσας αρχικάς τιμάς παρά τω εν Πειραιεί Μηχανικώ Γραφείω κ. Στάμου Ι. Καγκάδη παρά τον Σιδηρόδρομον.    

ΣΧΟΛΙΑ
*Κοιλό, το κιλό.
*Περιχόρων, τυπογραφικό λάθος που διορθώθηκε στον αριθμό 15, σελ. 230.
*Brouston Brotrhes στο κείμενο, μάλλον Brouston Brothers.  






                   

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου