Κυριακή 1 Σεπτεμβρίου 2013

Τα Εκπαιδευτήρια ο «Παντοκράτωρ» του Αθανασίου Κ. Ασιατίδη.


                                                                                                  Γράφει ο Δημήτρης Κρασονικολάκης.

1979. Ο Ασιατίδης στο γραφείο του σχολείου.

Θεόν τον Παντοκράτορα
υμνούμεν οι πιστοί.
Αυτόν δοξολογήσωμεν
μ’ αγάπην περισσήν.
Αυτός μας δίδει την ζωήν
την όμορφη ημέρα
καρπίζει στάχυα και ελιά
στον ήλιο στον αέρα.
Δόξα Θεώ,
Θεόν Παντοκράτορα,
τιμή προσκύνημα
εις τον αιώνα
και εις τον αιώνα του αιώνος.

Εκατοντάδες παιδικά χείλη τραγούδησαν τον παραπάνω ύμνο, μελοποιημένο από τον Γεώργιο Τσατσαρώνη, 
στα ιδιωτικά εκπαιδευτήρια «Ο ΠΑΝΤΟΚΡΑΤΩΡ» του Αθανασίου Ασιατίδη στο Κερατσίνι. Τη δε σημαία του σχολείου, φτιαγμένη από γνήσιο μετάξι, είχε φιλοτεχνήσει ο Φώτης Κόντογλου.
Ο Αθανάσιος Ασιατίδης γεννήθηκε στην Κρώμνη του Πόντου στις 6.1.1916.
Μετά την καταστροφή, η οικογένειά του βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη κι εγκαταστάθηκε σε προσφυγικό συνοικισμό κοντά στο Λαγκαδά. Αδελφές του, η Δήμητρα και η Θεανώ.
Στα 1923, αφού επέζησε του τύφου και της ελονοσίας που μάστιζαν τον τόπο, βρέθηκε στον προσφυγικό καταυλισμό της Δραπετσώνας κι από τότε έζησε όλη τη ζωή του στην ίδια περιοχή (Ευγένεια - Ανάσταση - Πειραιάς). Έβγαλε το Δημοτικό Σχολείο του συνοικισμού Ποντίων, το Γυμνάσιο και στα 1933 γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών όπου αποφοίτησε σα καθηγητής φιλόλογος το 1938.
Υπηρέτησε τη θητεία του ως δεκανέας στο 37ο Σύνταγμα Πεζικού στη Σταυρούπολη. Στον ελληνοϊταλικό πόλεμο βρέθηκε σε μονάδες του αλβανικού μετώπου σαν ημιονηγός. Κατά τη γερμανική κατοχή πιάστηκε στο μπλόκο της Κοκκινιάς (Αύγουστος 1944) και κρατήθηκε στην Οσία Ξένη. Οδηγήθηκε και φυλακίστηκε στο Χαϊδάρι. 
Αφέθηκε ελεύθερος για λόγους δήθεν υγείας χάρη στη γνωμάτευση του γνωστού γιατρού Παν. Λαμπρινάκου.
Τα πρώτα μαθήματα παρέδιδε στα σχολεία της Δέσποινας Κατρανίδου και στον ΗΡΑΚΛΕΙΤΟ Νικαίας.

Αποκτώντας την εμπειρία ίδρυσε το 1948 ιδιόκτητα ιδιωτικά σχολεία, δηλαδή Δημοτικό, Γυμνάσιο και Λύκειο πρώτα στη Δραπετσώνα, δίπλα στον Άγιο Φανούριο στο χώρο που σήμερα είναι η πλατεία του Δημαρχείου (λειτούργησαν μέχρι το 1963) και από το 1957 στην οδό Πλάτωνος 77 (πρώτη ονομασία κι αρίθμηση της,  Ναυαρίνου 47) απέναντι από το Νεκροταφείο της Ανάστασης με γενικό τίτλο: Εκπαιδευτήρια ο «Παντοκράτωρ». «Δημοτικόν - Ημερήσιον & Νυκτερινόν Γυμνάσιον» (Πήχεις 1361, έκταση αυλής 423 τ.μ.).

 
Πλάτωνος 77. Τα εκπαιδευτήρια τη εποχή της ακμής τους.

Εκεί λειτούργησε πλήρες Δημοτικό Σχολείο, Ημερήσιο και Νυχτερινό Γυμνάσιο και αργότερα Λύκειο. 
Το κτήριο αρχικά ήταν ισόγειο και μετά προστέθηκε ο πρώτος όροφος. Διευθυντής του Νυχτερινού ήταν 
ο θεολόγος Αλέξανδρος Κορακίδης. Άλλοι διακεκριμένοι καθηγητές που πέρασαν από τα σχολεία ήταν 
ο Γρηγόρης Κωσταράς, ο Νίκος Λιβαδάρας, ο Επαμεινώνδας Μπαλούμης, ο Νικήτας Παρίσης, ο Παντελής Παντελής, ο Χρήστος Γρηγορόπουλος.
Πολλοί είναι εκείνοι οι μαθητές που συνέχισαν τις σπουδές τους στην ανώτερη και ανώτατη εκπαίδευση με εξαιρετική σταδιοδρομία.
Ο «Παντοκράτωρ» έκλεισε το 1980. Ο κ. Ασιατίδης δίδαξε για άλλα τρία χρόνια στο δημόσιο 1ο Γυμνάσιο Δραπετσώνας και συνταξιοδοτήθηκε το 1983.

Πέμπτη 1 Οκτωβρίου 1998. Το κτήριο των γυμνασίων κλειστό, απέναντι από το νεκροταφείο της Ανάστασης. Είχαν απομείνει οι πινακίδες με σβησμένα τα ονόματα των διευθυντών..

Από την εφηβική του ηλικία ανέδειξε το πάθος και την αγάπη του για τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς του ποντιακού ελληνισμού στους πρόσφυγες του ευρύτερου πειραϊκού χώρου. Συγκέντρωσε λοιπόν πλήθος ιστορικών, γλωσσικών και λαογραφικών στοιχείων που ένα μεγάλο μέρος του δημοσίευσε  ως μελέτες σε διάφορα ποντικά και άλλα περιοδικά κι εφημερίδες (Μακεδονικό Ημερολόγιο, Προσφυγικός Κόσμος, Ποντιακά Νέα, Βήμα Ευξείνου Λέσχης, Ποντιακή Εστία, Ποντιακά Φύλλα, Ποντιακή Επιθεώρηση, περιοδικές εκδόσεις Αρχείου Πόντου -υπήρξε συνεργάτης του - Αχαρναϊκό Βήμα, Σάλπιγξ Ορθοδοξίας, εφημερίδα ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑ κ.ά.). Επίσης έγραψε πολλά άρθρα για τις ποντιακές αγιολογικές μορφές.
Από φοιτητής αγωνίστηκε στο πλευρό των Φιλελευθέρων του Βενιζέλου. Το 1934 μαζί με άλλους ίδρυσε το Φοιτητικό Σύλλογο Κερατσινίου «Ο Αριστοτέλης» κι εκλέχτηκε πρόεδρος (με συγκρότηση μουσικού, μορφωτικού και αθλητικού τμήματος).
Το1935 ίδρυσε κι έγινε πρόεδρος της Ποντιακής Νεολαίας Περαιώς «ο Βησσαρίων» στην οδό Τέρμα Αγίου Διονυσίου (τώρα Αριστοτέλους). 

Στα 1944, κυκλοφόρησε το μοναδικό του μυθιστόρημα «Αγάπη που σβύνει. (Σελίδες από ημερολόγιο)» παρμένο από προσωπική συναισθηματική του περιπέτεια, σελ. 100, τύποις Ορφανοτροφείου 
Άγιος Γεώργιος Ταμπουρίων - Πειραιώς.
Στα εκπαιδευτήρια είχε εκδοθεί και το πολυγραφημένο περιοδικό 
«Ο Παντοκράτωρ», τεύχη από τον Απρίλη του 1963.
Μεταπολεμικά, το 1950 κατέβηκε υποψήφιος βουλευτής στο συνδυασμό της Εθνικής Προοδευτικής Ενώσεως Κέντρου (ΕΠΕΚ) των Πλαστήρα - Τσουδερού κι αναδείχτηκε πρώτος επιλαχών. Την επόμενη χρονιά εκλέχτηκε Δημοτικός Σύμβουλος του Κερατσινίου στις εκλογές της 15.4.1951 (στη συνεδρίαση για την εκλογή Δημάρχου έλαβε 10 ψήφους, τελικά επιλέχτηκε ο Αλέξανδρος Πατσιλινάκος).
Υπήρξε μέλος της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών, επίτιμος πρόεδρος της Ενώσεως Ποντίων Πειραιώς, σύμβουλος της Αδελφότητας Κρωμναίων, πρόεδρος της επιτροπής που συστάθηκε στην Αττική για τον έρανο αγοράς ποντιακού υποβρυχίου ΠΟΝΤΟΣ που δωρήθηκε στο Πολεμικό Ναυτικό (1975-76) και μέλος πολλών άλλων οργανώσεων. 
Η κοινωνική του δράση δεν εξαντλείται σε λίγες προτάσεις. Ήταν πρόεδρος προικοδότησης απόρων κοριτσιών Κερατσινίου - Δραπετσώνας, ενώ δεχόταν στα σχολεία του δωρεάν άπορους μαθητές. Έδωσε αμέτρητες διαλέξεις σε σωματεία, εστίες και συλλόγους, πρωτοστάτησε σε πολλές κινήσεις για την Παναγία Σουμελά, για την ανέγερση μνημείων των Ποντίων, για Μουσεία, κ.ά.
 

Από 15 χρονών μέχρι το 1985 υπηρέτησε σα ιεροψάλτης στον Άγιο Ευθύμιο Κερατσινίου: την παραμονή της διανομής από το κράτος των προσφυγικών καταλυμάτων σε άστεγες οικογένειες προσφύγων στην Ευγένεια, 
τον Αύγουστο του 1932, οι κάτοικοι απαίτησαν την ανέγερση εκκλησίας. Μέλος της επιτροπής τέθηκε και ο Ασιατίδης, που με το πλήθος παραβίασαν πόρτες διαδοχικών κατοικιών κι άρχισαν να λειτουργούν και να προσεύχονται. 
Το κτίσμα λοιπόν, μετατράπηκε σε ναό του Αγίου Ευθυμίου, από την κάρα του Ευθυμίου, επισκόπου Σάρδεων, πατέρα της Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου, που είχε μεταφέρει από τη Χηλή της Μαύρης Θάλασσας η Ανδρονίκη Χατζή. 
Στα μετέπειτα χρόνια κτίστηκε ο σημερινός ναός, στην αποπεράτωση του οποίου βοήθησαν πολλοί.  
Ο Αθ. Ασιατίδης απόκτησε με την Ευαγγελία Μαρκάκη, δασκάλα, τρία παιδιά, τη Δέσποινα, καθηγήτρια φιλόλογο, σύζυγο του δικηγόρου Νίκου Παναγιωτόπουλου, τη Γεωργία, καθηγήτρια γαλλικής και τον Κώστα. 
Η υγεία του τα τελευταία χρόνια της ζωής του είχε κλονιστεί από διάφορα εγκεφαλικά επεισόδια. 
Έτσι στερηθήκαμε πολλά που θα μπορούσε να προσέφερε ακόμα στον πνευματικό κόσμο. Στις 30 Απριλίου 1996 έγινε έκτακτη εισαγωγή του στο Τζάνειο όπου και πέθανε σε ηλικία 80 ετών. Η νεκρώσιμη ακολουθία τελέστηκε στον Άγιο Ευθύμιο, στο ναό που πλημμύριζε με τις ψαλμωδίες του πάνω από μισό αιώνα...     

Πρώτη δημοσίευση: εφημερίδα Πειραϊκή Πολιτεία, Πέμπτη 8 Οκτωβρίου 1998, σελ. 15. 
Μεταφορά εδώ, 21.12.2011.

 

2 σχόλια:

  1. Όταν φεύγουν τέτοιοι πνευματικοί και ευσεβείς άνθρωποι, πραγματικοί φάροι φωτεινοί, φτωχαίνουμε τω όντι... Αιωνία του η μνήμη, και ας πρεσβεύει υπέρ ημών τω Κυρίω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ήταν ένας εξαίρετος λόγιος άνθρωπος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή